Wat moet de consument weten over de gezondheidsclaims op de verpakking van levensmiddelen en voedingssupplementen?

Sinds 14 december 2012 mogen nog alleen maar goedgekeurde gezondheidsclaims (=de werking van een bepaalde voedingsstof) van de EFSA op de verpakking van levensmiddelen en voedingssupplementen staan. Maar wat wil goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA zeggen? Goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA wil zeggen, de EFSA acht de werking van een bepaalde voedingsstof, zoals vitamine C wetenschappelijk bewezen (met 95% betrouwbaarheid). Echter, bij een wetenschappelijke bewezen werking van een voedingsstof hoort altijd een dosering (de werkzame hoeveelheid). Zo verhoogt vitamine C de weerstand pas bij minimaal 80 mg per dag.
Aangezien levensmiddelen en voedingssupplementen voor de wet geen medicijn zijn, heeft de EFSA de gezondheidsclaims niet gekoppeld aan de werkzame dosering (zoals bij medicijn het geval is) maar aan de significante hoeveelheid die het product bevat. De significante hoeveelheid is voor de EFSA minimaal 15% ADH per 100 ml, per 100 gram of per portie (een portie kan 100 ml of 250 ml zijn).

Een voorbeeld ter verduidelijking:
Wetenschappelijke studies laten zien dat vitamine C de weerstand pas verhoogt bij minimaal 80 mg per dag. Echter, de fabrikant mag van de EFSA op de verpakking van een sinaasappelsap zetten “vitamine C verhoogt de weerstand” bij 15% ADH per 100 ml. Echter, 15% ADH per 100 ml komt in de praktijk overeen met 12 mg want 80 mg is 100% ADH. Anders gezegd, wanneer de consument 1 glas sinaasappelsap per dag drinkt dan wordt de weerstand echt niet verhoogd!

Aangezien de gezondheidsclaim voor de wet gekoppeld is aan de significante hoeveelheid en niet aan de werkzame hoeveelheid moet u als consument de gezondheidsclaim op de verpakking van levensmiddelen en voedingssupplementen niet letterlijk nemen. U moet dus niet vanuit gaan dat het helpt!
Over het algemeen wordt aangenomen dat de werkzame hoeveelheid van een voedingsstof bij 100% ADH of hoger ligt.

Naast het feit dat levensmiddelen en voedingssupplementen voor de wet geen medicijn zijn, is er nog een praktische reden waarom de EFSA de gezondheidsclaim niet koppelt aan de werkzame hoeveelheid. De werkzame hoeveelheid van een voedingsstof is namelijk per land verschillend. Stelt Nederland vindt dat “vitamine C verhoogt de weerstand” pas bij 80 mg per dag terwijl Duitsland bij 95 mg, Denemarken bij 110 mg en Engeland bij 100 mg, enz. Er zijn meer dan 20 landen die zeggenschap hebben over de verpakking van levensmiddelen en voedingssupplementen; probeer ze maar allemaal op een lijn te krijgen!
Om geen versnippering van de wet te krijgen, is besloten dat de Europese fabrikanten de gezondheidsclaims pas op de verpakking mogen zetten, wanneer het product minimaal 15% ADH per 100 ml, per 100 gram of per portie (een portie kan 100 ml of 250 ml zijn) bevat.

Als consument is goed te weten dat de belangrijkste doel van de levensmiddelenwetgeving (Warenwet) is om de (eerlijke) handel tussen de verschillende Europese landen te vergemakkelijken en het is zeker niet bedoeld om de gezondheid van de consument te bevorderen!