Voeding en gezondheid

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het volgen van een vegetarisch dieet het cholesterol- en triglyceridengehalte (bloedvetgehalte)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 RCT’s met een gemiddelde duur van 24 weken.

Resultaten en conclusies:                              
De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het totale cholesterolgehalte significant met 0.36 mmol/L [95% BI = -0.55 tot -0.17, p<0.001, I2=53.5%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het LDL-cholesterolgehalte significant met 0.34 mmol/L [95% BI = -0.57 tot -0.11, p<0.001, I2=72.4%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet ook het HDL-cholesterolgehalte significant met 0.10 mmol/L [95% BI = -0.14 tot -0.06, p<0.001, I2=0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het non-HDL-cholesterolgehalte significant met 0.30 mmol/L [95% BI = -0.50 tot -0.10, p=0.04, I2=54.8%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het bloedvetgehalte niet significant met 0.04 mmol/L [95% BI = -0.05 tot 0.13, p=0.40, I2=19.9%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het totale cholesterolgehalte bij een BMI tussen 18.5 tot 25 significant met 0.96 mmol/L [95% BI = -1.33 tot -0.55] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het totale cholesterolgehalte bij een BMI tussen 25 tot 30 significant met 0.58 mmol/L [95% BI = -0.89 tot -0.27] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een vegetarisch diet het totale cholesterolgehalte bij een BMI groter dan 30 significant met 0.16 mmol/L [95% BI = -0.30 tot -0.01] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het volgen van een vegetarisch dieet gedurende 24 weken het totale cholesterol-, LDL-, non-HDL- en HDL-cholesterolgehalte, maar niet het bloedvetgehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of Vegetarian Diets on Blood Lipids: A Systematic Review and Meta‐Analysis of Randomized Controlled Trials by Wang F, Zheng J, […], Li D.

Link:
http://jaha.ahajournals.org/content/4/10/e002408.long

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over het verlagen van het cholesterolgehalte door het vegetarische dieet.
Lees hier meer over RCT, 95% BI en overzichtsartikel.
Het non-HDL-cholesterolgehalte blijkt uit een recente meta-analyse de beste voorspeller te zijn van hart- en vaatziekte, gevolgd door apo-B en tenslotte het LDL-cholesterolgehalte.

Deze vegetarische maaltijd is geschikt voor mensen met een hoog cholesterolgehalte.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 4 patiënt-controle studies en 1 cohort studie, dat het chronisch slikken van maagzuurremmers mogelijk tot een tekort aan vitamine B12 leidde.

Lees hier meer over:
Maagzuurremmers leiden op lange termijn mogelijk tot een vitamine B12-tekort

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 3 prospectieve cohort en 11 patiënt-controle studies, voor elke 6 maanden borstvoeding een signficant verlaagde risico van 7% op het krijgen van baarmoederkanker.

Lees hier meer over:
Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het geven van borstvoeding de kans op het krijgen van baarmoederkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 prospectieve cohort studies en 11 patiënt-controle studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het geven van borstvoeding vergeleken met het niet geven van borstvoeding, de kans op het krijgen van baarmoederkanker niet significant met 9% [95% BI = 0.75-1.09] verlaagde.

De onderzoekers vonden voor de langste borstvoedingduur vergeleken met de korste, een signficant verlaagde risico van 24% [95% BI = 0.59-0.98] op het krijgen van baarmoederkanker.

De onderzoekers vonden voor elke 6 maanden borstvoeding een signficant verlaagde risico van 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.88-0.97] op het krijgen van baarmoederkanker.

De onderzoekers concludeerden dat het geven van borstvoeding – hoe langer, hoe beter –  de kans op het krijgen van baarmoederkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association between breastfeeding and risk of endometrial cancer: a meta-analysis of epidemiological studies by Ma X, Zhao LG, [...], Xiang YB.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26258808   

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap.

Internationaal wordt aanbevolen borstvoeding tot het tweede levensjaar te geven waarvan de eerste 6 maanden uitsluitend borstvoeding. Na die 6 maanden wordt borstvoeding aangevuld met vaste voeding. 

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 10 cohort, 11 nested patiënt-controle en 13 patiënt-controle studies met in totaal 592479 deelnemers, waarvan 15891 deelnemers met prostaatkanker, dat het eten van zowel alfa-caroteen als lycopeen de kans op het krijgen van prostaatkanker verlaagde.

Lees hier meer over:
Het eten van alfa-caroteen en lycopeen verlaagt prostaatkanker

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van carotenoïden de kans op het krijgen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatten 10 cohort, 11 nested patiënt-controle en 13 patiënt-controle studies met in totaal 592479 deelnemers, waarvan 15891 deelnemers met prostaatkanker.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat zowel veel beta-caroteen via voeding als een hoge beta-caroteenbloedwaarde de kans op het krijgen van prostaatkanker niet verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel alfa-caroteen de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.76-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel lycopeen de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 14% [RR = 0.86, 95% BI = 0.75-0.98] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge lycopeenbloedwaarde de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 19% [RR = 0.81, 95% BI = 0.69-0.96] verlaagde.

De onderzoekers vonden echter geen verband tussen zowel alfa-caroteenbloedwaarde als  lycopeenbloedwaarde en het verlaagde risico op het krijgen van gevorderde prostaatkanker.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 0.2 mg alfa-caroteen via voeding per dag de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 2% [RR = 0.98, 95% BI = 0.96-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg lycopeen per dag via voeding de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.94-0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van zowel alfa-caroteen als lycopeen de kans op het krijgen van prostaatkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effect of Carotene and Lycopene on the Risk of Prostate Cancer: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Observational Studies by Wang Y, Cui R, […], Xu Q.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4570783/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het beschermdende effect van alfa-caroteene en lycopeen tegen prostaatkanker.

Deze maaltijd levert minimaal 1 mg lycopeen. 

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van prospectieve cohort studies, dat het dagelijks eten van 100 mg magnesium of 1000 mg kalium de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen verlaagde.

Lees hier meer over:
Dagelijks 100 mg magnesium of 1 gram kalium via voeding verlaagt een beroerte onder vrouwen

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van magnesium, kalium of calcium de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte prospectieve cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 mg magnesium per dag via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.83-0.92] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1000 mg kalium per dag via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.88-0.94] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 300 mg calcium per dag via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen niet significant met 2% [RR = 0.98, 95% BI = 0.94-1.02] verlaagde. Niet significant wil zeggen, er kan niet met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat 300 mg calcium per dag de kans op het krijgen van een beroerte verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks eten van minimaal 100 mg magnesium of minimaal 1000 mg kalium de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association between intakes of magnesium, potassium, and calcium and risk of stroke: 2 cohorts of US women and updated meta-analyses by Adebamowo SN, Spiegelman D, [...], Rexrode KM.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25948665

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium, kalium en calcium.
Vind hier meer studies over het voorkomen van een beroerte.
Deze maaltijden leveren minimaal 1 gram kalium.

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 666 kcal, 46 gram vet, 22 gram eiwit en 41 gram koolhydraten oftewel 62 En% vet, 13 En% eiwit en 25 En% koolhydraten. Dit recept bevat 27 En% verzadigd vet en 1.2 gram vezels per 100 kcal.
25 En% koolhydraten wil zeggen, dat 41 gram koolhydraten 25% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 666 kcal. 1 gram koolhydraat (maar ook eiwit) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
62 En% vet wil zeggen, dat 46 gram vet 62% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 666 kcal.

Deze maaltijd levert 62 En% vet, waarvan 27 En% verzadigd vet en 1.2 gram vezels per 100 kcal en is daarom ongezond want een gezonde maaltijd mag maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en moet minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.
Maximaal 35 En% vet wil zeggen, dat vet maximaal 35% mag bijdragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.
Om te corrigeren voor het ongezonde deel van deze maaltijd mogen de volgende 2 producten maximaal 43 En% vet, maximaal 3 En% verzadigd vet en minimaal 2.7 gram vezels per 100 kcal bevatten want:
62 + 43 = 105. 105/3 (producten) = 35 En% vet (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
27 + 3 = 30. 30/3 (producten) = 10 En% verzadigd vet (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
1.2 + 2.7 = 3.9. 3.9/3 (producten) = 1.3 gram vezels per 100 kcal (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
Onthoud:
Ongezonde maaltijden kunnen altijd deel uitmaken van een dagelijks gezonde voeding mits u maar in de volgende producten correcties uitvoert voor het ongezonde deel van de vorige maaltijd.
Een dagelijks gezonde voeding is niet een voeding met alleen maar gezonde producten/maaltijden maar is een voeding met voornamelijk gezonde producten of anders gezegd, het gemiddelde van alle dagelijks gegeten producten/maaltijden moet gezond (maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal) zijn.
Welke producten uit de supermarkt 35 En% vet, 10 En% verzadigd vet en 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten oftewel gezond zijn, kunt u hier opzoeken.

Lees hier meer over:
Wortel-broccoli-aardappel schotel voor 4 personen

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 666 kcal, 46 gram vet, 22 gram eiwit en 41 gram koolhydraten oftewel 62 En% vet, 13 En% eiwit en 25 En% koolhydraten. Dit recept bevat 27 En% verzadigd vet en 1.2 gram vezels per 100 kcal.
25 En% koolhydraten wil zeggen, dat 41 gram koolhydraten 25% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 666 kcal. 1 gram koolhydraat (maar ook eiwit) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
62 En% vet wil zeggen, dat 46 gram vet 62% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 666 kcal.

Deze maaltijd levert 62 En% vet, waarvan 27 En% verzadigd vet en is daarom vetrijk. Het hoge vetgehalte (>35 En% vet) en hoge verzadigd vetgehalte (>10 En% verzadigd vet) wordt veroorzaakt door de zure room en roomkaas.

Deze maaltijd levert 62 En% vet, waarvan 27 En% verzadigd vet en 1.2 gram vezels per 100 kcal en is daarom ongezond want een gezonde maaltijd mag maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en moet minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.
Maximaal 35 En% vet wil zeggen, dat vet maximaal 35% mag bijdragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.
Om te corrigeren voor het ongezonde deel van deze maaltijd mogen de volgende 2 producten maximaal 43 En% vet, maximaal 3 En% verzadigd vet en minimaal 2.7 gram vezels per 100 kcal bevatten want:
62 + 43 = 105. 105/3 (producten) = 35 En% vet (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
27 + 3 = 30. 30/3 (producten) = 10 En% verzadigd vet (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
1.2 + 2.7 = 3.9. 3.9/3 (producten) = 1.3 gram vezels per 100 kcal (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
Onthoud:
Ongezonde maaltijden kunnen altijd deel uitmaken van een dagelijks gezonde voeding mits u maar in de volgende producten correcties uitvoert voor het ongezonde deel van de vorige maaltijd.
Een dagelijks gezonde voeding is niet een voeding met alleen maar gezonde producten/maaltijden maar is een voeding met voornamelijk gezonde producten of anders gezegd, het gemiddelde van alle dagelijks gegeten producten/maaltijden moet gezond (maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal) zijn.
Welke producten uit de supermarkt 35 En% vet, 10 En% verzadigd vet en 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten oftewel gezond zijn, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijd levert dankzij de wortelen per persoon 2.8 mg alfa-caroteen en 9 mg beta-caroteen.
Eet wortelen voor alfa- en beta-caroteen.

Deze maaltijd levert dankzij de aardappelen en groenten per persoon 1 gram kalium.
Eet aardappelen en groenten voor kalium. Kalium verlaagt de bloeddruk.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 6 sneetjes meergranen volkorenbrood  en 50 gram pistachenoten levert 26 gram vezels en 2 g kalium.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.
Eet pistachenoten voor kalium.

Bijzonderheden:
Deze maaltijd bevat knoflook, ui en per persoon 100 gram wortels.

Bereiding & Ingrediënten van wortel-broccoli-aardappel schotel voor 4 personen

Bereiding:

• Verwarm de oven voor op 200 graden Celsius.
• Schil de aardappelen en de wortels en rasp ze grof.
• Was en snijd de brocolli in roosjes en snipper de ui fijn.
• Snijd de ham in blokjes.
• Doe de aardappelen met de wortels, broccoliroosjes, ham en ui in een kom en schep alles door elkaar.
• Vet de ovenschaal in en doe de aardappel-groentemengsel in lagen in de schaal.
• Roer de room met de roomkaas los en breng op smaak met peper, zout, nootmuskaat, cayennepeper en kummel.
• Pers de knoflook door de room.
• Verdeel de room gelijkmatig over de ovenschotel.
• Druk de walnoothelften in de ovenschotel en laat het geheel in een voorverwarmde oven 25-30 minuten garen.
• Het gerecht met verse kruiden garneren.

Ingrediënten:

• 12 stuks aardappelen (600 gram, geschild en grof geraspt)
• Wortels (400 gram, geschild en grof geraspt)
• Gekookte ham (150 gram, blokjes gesneden)
• 2 uien (140 gram, fijngehakt)
• Broccoliroosjes (200 gram)
• Zure room (200 ml)
• Roomkaas (200 gram)
• 75 gram halve walnoten
• Peper en zout
• 1 snufje nootmuskaat
• 1 snufje cayennepeper
• 1 snufje kummel
• 4 knoflookteentjes
• Verse kruiden om te garneren

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van prospectieve cohort studies, dat het verlaagde risico op het krijgen van longkanker niet meer toenam boven 400 gram groenten en fruit per dag.

Lees hier meer over:
100-400 gram groenten en fruit per dag verlaagt longkanker    
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van longkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatten prospectieve cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel groenten en fruit vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van longkanker significant met 14% [RR = 0.86, 95% BI = 0.78-0.94, n = 18] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel groenten vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van longkanker significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.87-0.97, n = 25] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel fruit vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van longkanker significant met 18% [RR = 0.82, 95% BI = 0.76-0.89, n = 29] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het verlaagde risico tussen het eten van groenten en fruit en de kans op het krijgen van longkanker bij huidige rokers marginaal significant was. Echter, het verlaagde risico was niet significant bij voormalige rokers en niet-rokers.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 gram groenten en fruit per dag, de kans op het krijgen van longkanker significant met 4% [RR = 0.96, 95% BI = 0.94-0.98, I2 = 64%, n = 14] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 gram groenten per dag, de kans op het krijgen van longkanker significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.89-0.98, I2 = 48%, n = 20] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 gram fruit per dag, de kans op het krijgen van longkanker significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.89-0.95, I2 = 57%, n = 23] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het verlaagde risico op het krijgen van longkanker niet meer toenam boven 400 gram groenten en fruit per dag.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van longkanker verlaagde. Het verlaagde risico nam boven 400 gram groenten en fruit per dag niet meer toe. 

Oorspronkelijke titel:
Fruits, vegetables and lung cancer risk: a systematic review and meta-analysis by Vieira AR, Abar L, […], Norat T.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26371287

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het beschermdende effect van groenten en fruit tegen kanker.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 19 prospectieve cohort studies met 539735 deelnemers, waarvan 25252 mensen met suikerziekte type 2, dat het eten van 100 mg magnesium per dag de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde.

Lees hier meer over:
Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt suikerziekte type 2

Onderzoeksvraag:
Observationele studies over de inname van magnesium en de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 lieten tegenstrijdige resultaten zien. Daarom werd dit overzichtsartikel utigevoerd.

Verlaagt het eten van magnesium de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 prospectieve cohort studies met 539735 deelnemers, waarvan 25252 mensen met suikerziekte type 2.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel magnesium vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 23% [RR = 0.77, 95% BI = 0.71-0.82] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 mg magnesium per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.80-0.88] verlaagde.

De onderzoekers vonden een non-lineair verband tussen het eten van magnesium en het krijgen van suikerziekte type 2 [p = 0.003].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel magnesium, minimaal 100 mg per dag de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde. Het verlaagde risico was non-lineair.

Oorspronkelijke titel:
Nonlinear Reduction in Risk for Type 2 Diabetes by Magnesium Intake: An Updated Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Xu T, Chen GC, [...], Ke KF.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26248737

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier over overgewicht en magnesium.
Deze maaltijden bevatten minimaal 100 mg magnesium.

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen voeding en suikerziekte.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Suikerpatiënten hebben mogelijk baat bij plantaardig eiwit
2. Dagelijks 50 gram bewerkt vlees verhoogt het nuchter glucosegehalte bij mensen met overgewicht
3. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt suikerziekte type 2

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 7 RCT’s met 147 ouderen in de HMB-groep en 140 ouderen in de controle groep, dat het slikken van HMB tot spierbehoud bij ouderen leidde.

Lees hier meer over:
HMB-supplementen leiden tot spierbehoud bij ouderen

Onderzoeksvraag:
Vergroot het slikken van HMB de spiermassa bij ouderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 RCT’s met 147 ouderen in de HMB-groep en 140 ouderen in de controle groep. De ouderen waren 65 jaar of ouder.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van HMB tot meer spiergroei leidde [standaard gemiddelde = 0.352 kg, 95% BI = 0.11 tot 0.594].
Maar er was geen significant verschil in de vetmassa tussen de HMB-groep en de controle groep [standaard gemiddelde = -0.08 kg, 95% BI = -0.32 tot 0.259].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van HMB tot spierbehoud bij ouderen leidde.                                         

Oorspronkelijke titel:
Effect of beta-hydroxy-beta-methylbutyrate supplementation on muscle loss in older adults: A systematic review and meta-analysis by Wu H, Xia Y, […], Niu K.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26169182

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over ouderen en aminozuren.

De goedkoopste manier om spierverlies bij ouderen te voorkomen is sporten, dan met name krachtsport.

Het essentiële aminozuur leucine wordt in de spieren door de enzymen BCAA-transferase en alpha-ketoisocaproaatdioxygenase voor 5% omgezet in HMB. HMB is in hele kleine hoeveelheden te vinden in citrusvruchten, avocado, bloemkool, alfalfa en meerval. De dosering van HMB is 38 mg per kg lichaamsgewicht.

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 465 kcal, 13 gram vet, 13 gram eiwit en 74 gram koolhydraten oftewel 25 En% vet, 11 En% eiwit en 64 En% koolhydraten. Dit recept bevat 5 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal.
11 En% eiwit wil zeggen, dat 13 gram eiwit 11% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 465 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
25 En% vet wil zeggen, dat 13 gram vet 25% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 465 kcal.

Deze maaltijd bevat 25 En% vet, waarvan 5 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal en past daarom in een gezonde dieet. Een gezonde dieet bestaat voornamelijk uit maaltijden met maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal. Welke maaltijden/producten uit de supermarkt in een gezonde dieet passen, kunt u hier opzoeken.

Lees hier meer over:
Vegetarische couscous met wokgroenten voor 4 personen   

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 465 kcal, 13 gram vet, 13 gram eiwit en 74 gram koolhydraten oftewel 25 En% vet, 11 En% eiwit en 64 En% koolhydraten. Dit recept bevat 5 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal.
11 En% eiwit wil zeggen, dat 13 gram eiwit 11% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 465 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
25 En% vet wil zeggen, dat 13 gram vet 25% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 465 kcal.

Deze maaltijd bevat 25 En% vet, waarvan 5 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal en past daarom in een vetarm dieet. Een vetarm dieet bestaat voornamelijk uit maaltijden met maximaal 30 En% vet, waarvan maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Een vetarm dieet is geschikt voor mensen die willen afvallen.

Deze maaltijd bevat 25 En% vet, waarvan 5 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal en past daarom in een gezonde dieet. Een gezonde dieet bestaat voornamelijk uit maaltijden met maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal. Welke maaltijden/producten uit de supermarkt in een gezonde dieet passen, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijd levert 74 gram koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters die 61 kg wegen want sporters worden na het sporten (tot 6 uur na het sporten) aangeraden te kiezen voor maaltijden die 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht leveren om zo het glycogeenvoorraad na het sporten weer aan te vullen. 1.2 x 61 = 73.2 gram koolhydraten.

Deze maaltijd levert per persoon 74 gram koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters die 61 kg wegen want sporters worden na het sporten (tot 6 uur na het sporten) aangeraden te kiezen voor maaltijden die 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht leveren om zo het glycogeenvoorraad na het sporten weer aan te vullen. 1.2 x 61 = 73.2 gram koolhydraten.

Deze maaltijd bevat 25 En% vet, 11 En% eiwit en 64 En% koolhydraten en past daarom ook in een dieet van een topsporter. Een typische voeding van een topsporter bevat 65-70 En% (minimaal 55) koolhydraten, 20-25 En% vet en 10 En% eiwitten.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 5 stuks volkoren knäckebröd en 30 gram borrelnoten en 50 gram gedroogde pruimen levert 25 gram vezels en 110 mg magnesium. 
Eet groenten, (gedroogde)fruit en volkorenbrood voor vezels.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bijzonderheden:
Deze maaltijd bevat knoflook, olijfolie en per persoon 162 gram groenten.
Deze maaltijd is vegetarisch.

Bereiding & Ingrediënten van vegetarische couscous met wokgroenten voor 4 personen                                                                                  

Bereiding:

1. Kook het water. Meng de couscous in een schaal met water. Dek de schaal met een theedoek af en laat 10 minuten wellen. Breng de couscous vervolgens op smaak met zout [couscous:water verhouding is 1:1.5. Dus 300 g couscous in 450 ml water].
2. Laat de rozijnen 10 minuten in warm water wellen. Giet af en laat in een zeef uitlekken.
3. Snijd de bosui in schuine ringetjes en de knoflook fijn.
4. Verhit de olie in een wok en fruit de knoflook 1 minuut.
5. Voeg de wokgroente, bloemkoolroosjes, gemberpoeder en komijn toe en roerbak 5 minuten.
6. Voeg de couscous en de rozijnen toe en warm alles goed door.
7. Breng het gerecht op smaak met peper en zout.
8. Verdeel het gerecht over 4 borden en garneer ze met fijngesneden koriander.

Ingrediënten:

• Couscous (300 gram)
• Blanke rozijnen (50 gram)
• 3 bosuitjes
• 4 knoflookteentjes
• 4 eetlepels olijfolie (40 ml)
• 1 zak grofgesneden wokgroente (400 gram)
• 1 zak bloemkoolroosjes (250 gram)
• 1 theelepel gemberpoeder
• 1 theelepel gemalen komijn
• Verse koriander (15 gram)
• Peper en zout

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 26 studies met in totaal 150278 deelnemers, dat het eten veel vis de kans op het krijgen van depressie verlaagde.  

Lees hier meer over:
Vis verlaagt depressie

Onderzoeksvraag:
Het verband tussen visconsumptie en het risico op het krijgen van depressie is controversieel. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van vis de kans op het krijgen van depressie­?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 26 studies met in totaal 150278 deelnemers.

Er was geen sprake van publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel vis vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van depressie significant met 17% [95% BI = 0.74 tot 0.93] verlaagde.

De onderzoekers vonden in cohort studies dat het eten van veel vis vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van depressie significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.75 tot 0.94, n=10] verlaagde.

De onderzoekers vonden in cross-sectionele studies dat het eten van veel vis vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van depressie significant met 18% [RR = 0.82, 95% BI = 0.68 tot 1.00, n=16] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel vis vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van depressie zowel onder mannen als vrouwen significant verlaagde.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat het eten veel vis de kans op het krijgen van depressie verlaagde.  

Oorspronkelijke titel:
Fish consumption and risk of depression: a meta-analysis by Li F, Liu X and Zhang D.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26359502

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over visconsumptie.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 21 RCT’s met een minimale duur van 2 weken, dat het eten van noten de bloeddruk bij mensen zonder suikerziekte type 2 verlaagde.

Lees hier meer over:
Pistachenoten verlagen bloeddruk bij mensen zonder suikerziekte type 2

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van noten de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 21 RCT’s met een minimale duur van 2 weken.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van noten de systolische bloeddruk van mensen zonder suikerziekte type 2 significant met 1.29 mmHg (MD = -1.29, 95% BI = -2.35 tot -0.22, p = 0.02] verlaagde. Dit verlaagde risico werd echter niet gevonden voor de totale populatie (zowel mensen met als zonder suikerziekte type 2).

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat het eten van pistachenoten de systolische bloeddruk van mensen zonder suikerziekte type 2 significant met 1.82 mmHg (MD = -1.82, 95% BI = -2.97 tot -0.67, p = 0.002] verlaagde. Dit verlaagde risico werd echter niet gevonden voor andere noten.

De onderzoekers vonden dat zowel het eten van pistachenoten als gemengde noten de diastolische bloeddruk van mensen zonder suikerziekte type 2 significant verlaagde [MD = -0.80, 95% BI = -1.43 tot -0.17, p = 0.01 voor pistachenoten en MD = -1.19, 95% BI = -2.35 tot -0.03, p = 0.04 voor gemengde noten].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van noten, met name pistachenoten de bloeddruk bij mensen zonder suikerziekte type 2 verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The effect of tree nut, peanut, and soy nut consumption on blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled clinical trials by Mohammadifard N, Salehi-Abargouei A, […], Sarrafzadegan N.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25809855

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte en het verlagen van de bloeddruk.

Eet pistachenoten ongezout anders wordt het verlaagde risico tenietgedaan door het toegevoegde zout. Zout verhoogt namelijk de bloeddruk.

Mensen met een hoge bloeddruk wordt aangeraden te kiezen voor maaltijden/producten met maximaal 30 En% vet, waarvan maximaal 7 En% verzadigd vet, maximaal 0.1-0.5 gram natrium per 100 gram en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Welke maaltijden/producten uit de supermarkt geschikt zijn voor mensen met een hoge bloeddruk kunt u hier opzoeken.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 7 RCT’s dat het slikken van vitamine D het gehalte van tumornecrosefactor-alfa, C-reactieve proteïne en parathyreoïdhormoon bij mensen met chronisch hartfalen verlaagde. Echter, het verbeterde niet de inspanningstolerantie en de functie van de linkerhartkamer.

Lees hier meer over:
Vitamine D-supplement verlaagt chronisch hartfalen

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van vitamine D de kans op het krijgen van chronisch hartfalen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D het gehalte van tumornecrosefactor-alfa (TNFα) significant met 2.42 pg/mL [WMD = -2.42 pg/mL, 95% BI = -4.26 tot -0.57, p < 0.05] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D het gehalte van C-reactieve proteïne significant met 0.72 mg/L [WMD = -0.72 mg/L, 95% BI = -1.42 tot -0.02, p < 0.05] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D het gehalte van parathyreoïdhormoon significant met 13.44 pg/mL [WMD = -13.44 pg/mL, 95% BI = -21.22 tot -5.67, p < 0.05] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine D het gehalte van tumornecrosefactor-alfa, C-reactieve proteïne en parathyreoïdhormoon bij mensen met chronisch hartfalen verlaagde. Echter, het verbeterde niet de inspanningstolerantie en de functie van de linkerhartkamer.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin D Supplementation in the Treatment of Chronic Heart Failure: A Meta-analysis of Randomized Controlled Trials by Jiang WL, Gu HB, […], Chen JC.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26415519

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D en hart- en vaatziekten.

Bij hartfalen is de pompfunctie van het hart verminderd. Er zijn 2 vormen van hartfalen: systolisch en diastolisch hartfalen. Systolisch hartfalen komt het meeste voor. Diastolisch hartfalen komt vaker bij vrouwen voor.

De meeste artsen delen de ernst van hartfalen in vier categorieën in: functionele klasse I, II, III of IV volgens de New York Heart Association (NYHA). Deze klassen bieden een manier om de ernst van het hartfalen van de patiënten te meten op basis van de symptomen tijdens normale activiteiten.

Veelvoorkomende oorzaken van hartfalen zijn:

• aandoening van de kransslagaders (coronaire hartziekte)
• eerdere hartaanval (myocardinfarct)
• hoge bloeddruk (hypertensie)
• hartklepaandoening
• aangeboren hartafwijkingen (congenitale hartafwijkingen)
• vergroot hart (cardiomyopathie)
• infectie van de binnenwand van het hart (endocarditis)
• infectie van de hartspier (myocarditis)
• diabetes

Veelvoorkomende risicofactoren van hartfalen zijn:

• hoge bloeddruk (hypertensie)
• hartaanval (myocardinfarct)
• abnormale hartkleppen
• vergroot hart (cardiomyopathie)
• familiegeschiedenis van hartaandoeningen
• diabetes

Om de kans op hartfalen te verkleinen moet de bloeddruk lager zijn dan 135/85. Vind hier meer studies over het verlagen van de bloeddruk.