Voeding en gezondheid

Onderzoeksvraag:
Verlaagt vitamine C-inname totale en borstkanker-gerelateerde mortaliteit?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 studies (vitamine C-supplementen (n=6) en vitamine C via voeding (n=7)) met 17696 patiënten met borstkanker en 2791 doden, waarvan 1558 dood zijn gegaan aan borstkanker.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het gebruik van vitamine C-supplementen na de diagnose van borstkanker, de kans op totale mortaliteit significant met 19% [95% BI = 0.72-0.91] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het gebruik van vitamine C-supplementen na de diagnose van borstkanker, de kans op borstkanker-gerelateerde mortaliteit significant met 15% [95% BI = 0.74-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 mg vitamine C via voeding, de kans op totale mortaliteit significant met 27% [95% BI = 0.59-0.89] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 mg vitamine C via voeding, de kans op borstkanker-gerelateerde mortaliteit significant met 22% [95% BI = 0.64-0.94] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat vitamine C zowel totale als borstkanker-gerelateerde mortaliteit verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin C and survival among women with breast cancer: A Meta-analysis by Harris HR, Orsini N and Wolk A.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24613622

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine C en borstkanker.
 

Onderzoeksvraag:
Bestaat er een relatie tussen het serum vitamine D-gehalte en de overlevingskansen onder zowel dikke darmkanker- als borstkankerpatiënten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 prospectieve cohort studies met 2330 dikke darmkankerpatiënten en 4413 borskankerpatiënten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoog serum vitamine D-gehalte de totale mortaliteit (doodgaan aan) onder dikke darmkankerpatitënten significant met 29% [95% CI = 0.55-0.91] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog serum vitamine D-gehalte de dikke darmkanker-gerelateerde mortaliteit onder dikke darmkankerpatitënten significant met 35% [95% CI = 0.49-0.86] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog serum vitamine D-gehalte de totale mortaliteit onder borskankerpatiënten significant met 38% [95% CI = 0.49-0.78] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog serum vitamine D-gehalte de borstkanker-gerelateerde mortaliteit onder borskankerpatiënten significant met 42% [95% CI = 0.38-0.84] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoger serum vitamine D-gehalte (>75 nmol/L) de  mortaliteit (doodgaan aan) onder zowel patiënten met dikke darmkanker als borstkanker verlaagde. Gerandomiseerde en gecontroleerde studies (RCT’s) zijn nodig om te beoordelen of vitamine D-suppletie de overlevingskansen onder zowel dikke darm- als borstkankerpatiënten met een lager vitamine D-gehalte (<50 nmol/L) bij de diagnose en voor de behandeling, kan verbeteren.

Oorspronkelijke titel:
Serum 25-hydroxyvitamin D levels and survival in colorectal and breast cancer patients: Systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies by Maalmi H, Ordóñez-Mena JM, […], Brenner H.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24582912

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D en borstkanker.

 

Bereiding & Ingrediënten 

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 675 kcal, 40 gram eiwit, 26 gram vet en 70 gram koolhydraten oftewel 24 En% eiwit, 35 En% vet en 41 En% koolhydraten. Dit recept bevat 7 En% verzadigd vet en 1 gram vezels per 100 kcal.
24 En% eiwit wil zeggen, dat 40 gram eiwit 24% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 675 kcal.
1 gram vezels per 100 kcal wil zeggen dat in dit recept van 675 kcal dus 6.75 gram vezels zit.

Deze maaltijd dekt dankzij de zalm per persoon de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid EPA en DHA van 5 dagen oftewel. Zalm is een vette vis en bevat daarom veel EPA en DHA.
Eet zalm voor EPA en DHA, jodium en vitamine B12.
450 mg EPA en DHA per dag (de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid) verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten. 450 mg EPA en DHA per dag komt in de praktijk overeen met 2 keer per week vis, waarvan tenminste 1 keer vette vis. Vette vissen bevatten veel EPA en DHA dan niet vette vissen.
Haal EPA en DHA liever uit vis dan uit visoliesupplementen!

Deze maaltijd dekt dankzij de zalm per persoon de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 van 1.5 dagen. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is de hoeveelheid die nodig is om het dagelijkse verlies van een bepaalde voedingsstof (bijvoorbeeld vitamine B12) in het menselijk lichaam te compenseren. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) moet u als de ondergrens van een voedingstof zien.

Deze maaltijd is laag in vezels (1 gram vezels per 100 kcal in plaats van minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal. Om te corrigeren voor het lage vezelgehalte moet het volgende product minimaal 1.6 gram vezels per 100 kcal bevatten want 1+1.6 = 2.6. 2.6/2 = 1.3 gram vezels per 100 kcal (de norm voor een gezond(e) maaltijd/product). Welke producten uit de supermarkt 1.6 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.

In combinatie met:
Deze maaltijd in combinatie met 6 sneetjes volkorenbrood en 100 gram gedroogde tutti frutti levert 29 gram vezels en 170 microgram jodium.
Eet volkorenbrood en gedroogde fruit voor vezels en jodium.

25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bereiding:

• Rasp de schil van de citroen dun af en pers de citroen vervolgens uit.
• Pel de ui en snipper de ui fijn.
• Verhit in een grote pan een halve eetepel olijfolie en fruit de ui gedurende 3 minuten.
• Schep de risottorijst erdoor en roer totdat de korrels glazig zien.
• Voeg 500 ml water, tuinkruidentabletten en citroensap toe en breng alles al roerend aan de kook.
• Laat de risotto op een laag vuur gedurende 30 minuten gaar koken en giet het af.
• Schep door de gekookte risotto de citroenrasp en de garnalen [U kunt de garnalen ook kort laten meekoken met de risotto].
• Bestrijk de zalmfilets met olijfolie en bestrooi met peper en zout.
• Bak de zalm in een grillpan aan beide kanten bruin en gaar.
• Warm ondertussen de doperwten en wortelen in eigen vocht op en giet af.
• Verdeel de risotto en de zalm  over 4 borden.
• Serveer de borden met doperwten en wortelen en garneer ze met fijngehakte peterselie.

Ingrediënten:

• 4 stuks zalmfilet (500 gram)
• 1 ui (100 gram, gesnipperd)
• Risottorijst (300 gram, ongekookt)
• 1 bakje gepelde roze garnalen (125 gram)
• 2 potjes doperwten en wortelen (430 gram, uitgelekt)
• 1 citroen
• 500 ml tuinkruidenbouillon (van tabletten)
• 2 eetlepels olijfolie (20 ml)
• 2 eetlepels fijngehakte peterselie
• Peper en zout

Bereiding & Ingrediënten 

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 755 kcal, 31 gram eiwit, 33 gram vet en 83 gram koolhydraten oftewel 16 En% eiwit, 40 En% vet en 44 En% koolhydraten. Dit recept bevat 17 En% verzadigd vet en 1.1 gram vezels per 100 kcal.
40 En% vet wil zeggen, dat 33 gram vet 40% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 755 kcal.
1.1 gram vezels per 100 kcal wil zeggen dat in dit recept van 755 kcal dus 8.3 gram vezels zit.

Het hoge vetgehalte (>35 En%) en het hoge verzadigd vetgehalte (>10 En%) van deze maaltijd wordt veroorzaakt door gerookte spekreepjes en kookroom.

Deze maaltijd is ongezond want een gezonde maaltijd mag maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.
Maximaal 35 En% vet wil zeggen, dat het aantal gram vet maximaal 35% mag bijdragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.
Ongezonde maaltijden kunnen altijd deel uitmaken van een dagelijks gezonde voeding mits in de volgende producten/maaltijden maar gecorrigeerd wordt voor het ongezonde deel van de vorige maaltijd.

Om te corrigeren voor het ongezonde deel van deze maaltijd mag het volgende product maximaal 30 En% vet, maximaal 3 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal bevatten.
40 + 30 = 70. 70/2 = 35 En% vet (norm van gezonde maaltijden/producten).
17 + 3 = 20. 20/2 = 10 En% verzadigd vet (norm van gezonde maaltijden/producten).
1.1 + 1.5 = 2.6. 2.6/2 = 1.3 gram vezels per 100 kcal (norm van gezonde maaltijden/producten).
Welke producten uit de supermarkt maximaal 30 En vet, maximaal 3 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijd levert dankzij de spinazie per persoon 175 microgram (mcg) foliumzuur.
Eet spinazie voor foliumzuur.

Deze maaltijd levert per persoon 83 gram koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters die 69 kg wegen want sporters worden na het sporten (tot 6 uur na het sporten) aangeraden te kiezen voor maaltijden die 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht leveren om zo het glycogeenvoorraad na het sporten weer aan te vullen. 1.2 x 69 = 83 gram koolhydraten.

In combinatie met:
Deze maaltijd in combinatie met 6 sneetjes roggebrood en 2 appels met schil (150 gram) levert 25 gram vezels en 220 mcg foliumzuur.
Eet fruit en volkorenbrood voor vezels.
Minimaal 200 mcg (microgram) foliumzuur is per dag nodig om een hoog homocysteïnegehalte te voorkomen. Een hoog homocysteïnegehalte is een risicofactor voor hart- en vaatziekten.

25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bereiding:

• Kook spaghetti in ruim water gaar [Door de spaghetti direct na het koken met warm water na te wassen wordt voorkomen dat de sliertjes aan elkaar blijven plakken. Het aan elkaar blijven plakken van de sliertjes wordt veroorzaakt door het uitgetreden zetmeel].
• Bak de spekreepjes in eigen vet in 6 minuten knapperig [Door spekreepjes in eigen vet te bakken, hoeft er geen bakolie gebruikt te worden].
• Pel en snipper ondertussen de ui fijn.
• Schep de spekreepjes vervolgens uit de pan en fruit in diezelfde pan de ui kort [Hierdoor hoeft geen olie voor het fruiten van de ui gebruikt te worden].
• Voeg de bevroren spinazie toe en bak tot de spinazie ontdooid is.
• Voeg de spekreepjes en de kookroom toe.
• Meng de spaghetti door de spinazie en breng het gerecht op smaak met peper en zout.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Spaghetti (400 gram, ongekookt)
• 1 duopak gerookte spekreepjes (300 gram)
• 1 ui (100 gram, gesnipperd)
• 1 pak diepvries spinazie (750 gram)
• 1 bekertje kookroom, max. 15% vet (250 ml)
• Peper en zout

Product:
Yakult plus.

Bijzonderheden:
Het product bevat vezel, vitamine C en maltitolstroop.

Maltitolstroop:
Dit product is gezoet met de zoetstoffen steviolglycosiden en maltitolstroop. Steviolglycosiden zijn de natuurlijke zoetstoffen uit de plant stevia (zie ingrediëntenlijst). Steviolglycosiden hebben een dropachtige smaak en om die dropachtige smaak te maskeren wordt maltitolstroop toegevoegd. Maltitolstroop dient dus als maskeerstof in dit product!

Steviolglycosiden staan bij de consument beter bekend als stevia, anders gezegd dit product is gezoet met stevia. Stevia is voor de consument een natuurlijke zoetstof maar niet voor de levensmiddelenwetgeving. Dat is te zien want de woorden “natuurlijke zoetstof” komen in de ingrediëntenlijst niet voor. De ingrediëntenlijst is de plek waar de wet het laatste woord heeft.

Vezel:
In dit product is suiker voor een groot deel vervangen door de zoetstoffen steviolglycosiden en maltitolstroop. Echter, steviolglycosiden en maltitolstroop kunnen in tegenstelling tot suiker het product geen dikte – wat door de consument prettig wordt ervaren – geven. Om het product weer dikte te geven, wordt vezel aan dit product toegevoegd.

Suiker geeft niet alleen een zoete smaak aan het product maar ook dikte. U kunt het “diktegevende” eigenschap van suiker vergelijken met het volgende voorbeeld. Thee zonder suiker voelt in de mond wateriger aan dan thee met 3 theelepels suikers. Een product die waterig in de mond aanvoelt wordt namelijk minder verkocht dan een product die stroperig in de mond aanvoelt. Daarom wordt aan een product waarbij suiker wordt vervangen door zoetstoffen, vaak vezels toegevoegd.

Vezel zit in dit product in de vorm van dextrine.

Vitamine C:
Vóór december 2012 wordt geclaimd dat het probioticum L. casei Shirota in dit product de weerstand verhoogt. Dit is voor de levensmiddelenwetgeving een gezondheidsclaim. Maar deze gezondheidsclaim is na december 2012 bij de wet verboden. De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) – de Europese voedingswaakhond - acht niet wetenschappelijk bewezen dat het probioticum L. casei Shirota de weerstand verhoogt. Dus de fabrikant moet van de wet deze claim van de verpakking halen. Maar uit marketingoogpunt is het niet wenselijk om deze gezondheidsclaim “verhoogt de weerstand” van de verpakking te halen want dan koopt niemand meer het product. Dus om toch deze gezondheidsclaim te kunnen voeren zonder daarbij de wet te overtreden, moet de fabrikant dus iets toevoegen die deze gezondheidsclaim mag dragen. Dat is dan vitamine C want de EFSA acht wetenschappelijk bewezen dat vitamine C de weerstand verhoogt. Met andere woorden, vitamine C wordt aan dit product toegevoegd om de gezondheidsclaim “verhoogt de weerstand” van de wet op de verpakking te mogen zetten!

De fabrikant mag de gezondheidsclaim “verhoogt de weerstand door vitamine C” op de verpakking zetten bij minimaal 15% ADH per portie, in dit geval is een portie een flesje. Vandaar dat 15% ADH vitamine C per flesje te lezen valt in de tabel voedingswaarde per 100 ml!

Zit er E-nummers in?
Ja, er zitten namelijk 3 E-nummers. Steviolglycosiden is E960, maltitolstroop is E965 en vitamine C is E300.
 

Onderzoeksvraag:
Eerdere studies naar de relatie tussen het eten van wortelen en het risico op het krijgen van prostaatkanker laten inconsistente resultaten zien. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van wortelen de kans op het krijgen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte cohort studies.
Er was geen publicatie bias (Begg's funnel plot (p = 1.000) en Egger's test (p = 0.804)).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van wortelen de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 18% [OR = 0.82, 95% BI = 0.70-0.97] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 1 portie wortelen per week de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 5% [OR = 0.95, 95% BI = 0.90-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke 10 gram wortelen per dag de kans op het krijgen van prostaatkanker significant met 4% [OR = 0.96, 95% BI = 0.94-0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden het eten van wortelen de kans op het krijgen van prostaatkanker waarschijnlijk verlaagde. Waarschijnlijk omdat dit overzichtsartikel weinig cohort studies bevatte en er was sprake van substantiële heterogeniteit tussen de studies.

Oorspronkelijke titel:
Dietary carrot consumption and the risk of prostate cancer by Xu X, Cheng Y, [...], Xie L.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24519559

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over prostaatkanker.

Onderzoeksvraag:
Epidemiologische studies die de associatie tussen de bloedwaarden van α-tocoferol en γ-tocoferol (de belangrijkste bioactieve vorm van vitamine E) en het risico op prostaatkanker hebben onderzocht, lieten inconsistente resultaten zien. Bovendien, een kwantitatieve beoordeling van gepubliceerde studies is niet beschikbaar. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt een hoge vitamine E-bloedwaarde de kans op het krijgen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 geneste patiënt-controle studies uit verschillende landen met 370000 deelnemers (4004 gevallen en 6890 controles).
De algehele kwaliteit van alle studies was oké.
De Egger test liet geen publicatie bias voor α-tocoferol-bloedwaarden (p = 0.08) of γ-tocoferol-bloedwaarden (p = 0.08) zien.
Er was significante heterogeniteit onder de studies met gamma-tocoferol bloedwaarden (p = 0.008) maar niet met alfa-tocoferol (α-tocoferol) bloedwaarden (p = 0.33).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste categorie, had de hoogste alfa-tocoferol categorie een significant verlaagde risico van 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.68-0.91] voor prostaatkanker.

De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste categorie, had de hoogste gamma-tocoferol categorie een non-significant verlaagde risico van 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.71-1.12] voor prostaatkanker. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van de alfa-tocoferolbloedwaarden met 25 mg/L, het risico op prostaatkanker significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.69-0.91] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat alleen een hoge alfa-tocoferolbloedwaarde de kans op het krijgen van prostaatkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Blood α-Tocopherol, γ-Tocopherol Levels and Risk of Prostate Cancer: A Meta-Analysis of Prospective Studies by Cui R, Liu ZQ and Xu Q.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3965522/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over prostaatkanker.

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 356 kcal, 24 gram eiwit, 8 gram vet en 47 gram koolhydraten oftewel 27 En% eiwit, 20 En% vet en 53 En% koolhydraten. Dit recept bevat 3 En% verzadigd vet en 0.8 gram vezels per 100 kcal.
27 En% eiwit wil zeggen, dat 24 gram eiwit 27% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 356 kcal. 1 gram eiwit levert 4 kcal.
0.8 gram vezels per 100 kcal wil zeggen dat in dit recept van 356 kcal dus 2.8 gram vezels zit.

Deze maaltijd past goed in een afvalprogramma. Mensen die willen afvallen, wordt aangeraden te kiezen voor maaltijd met maximaal 30 En% vet en maximaal 7 En% verzadigd vet.

Deze maaltijd levert dankzij kipfilet per persoon 10 mg vitamine B3.
Eet kipfilet voor vitamine B3.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 6 sneetjes volkorenbrood met zonnebloempitten en 100 gram gedroogde tuttifrutti levert 26 gram vezels, 110 microgram jodium en 1.9 gram kalium. Deze combinatie dekt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine E van 1 dag en de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B3 van 1 dag.
Eet zonnebloempitten voor vitamine E, gedroogde tuttifrutti voor vezels en kalium en volkorenbrood voor jodium en vezels.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bereiding & Ingrediënten van rijst met kipteriyaki voor 4 personen

Bereiding:

• Kook rijst in ruim water gaar en giet af.
• Snijd de shiitakes in plakjes en de bosuitjes in schuine stukjes van 2 cm [Bosuitjes worden ook wel lente-uitjes, stengeluitjes of salade-uitjes genoemd].
• Meng de kipblokjes met de teriyakisaus [Teriyaki is een Japanse kooktechniek, waarbij gesneden vis of vlees wordt gebakken (yaki) in een marinade van sojasaus, waardoor het een speciale glans (teri) krijgt].
• Verhit de olie in een wok en bak de kipblokjes in 3 minuten goudbruin.
• Voeg de shiitakes en de bosuitjes aan de kip toe.
• Voeg na 3-5 minuten de rijst en de radijsmix aan de kip toe en verwarm nog 2 minuten.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Kipfiletblokjes (300 gram)
• 4 eetlepels wok essentials teriyaki
• 2 eetlepels wokolie
• Shiitakes (200 gram)
• 6 stengels bosuitjes
• Basmatirijst (400 gram)
• 1 zak pittige radijsmix (150 gram)

Bereiding:

• Kook rijst in ruim water gaar en giet af.
• Snijd de shiitakes in plakjes en de bosuitjes in schuine stukjes van 2 cm [Bosuitjes worden ook wel lente-uitjes, stengeluitjes of salade-uitjes genoemd].
• Meng de kipblokjes met de teriyakisaus [Teriyaki is een Japanse kooktechniek, waarbij gesneden vis of vlees wordt gebakken (yaki) in een marinade van sojasaus, waardoor het een speciale glans (teri) krijgt].
• Verhit de olie in een wok en bak de kipblokjes in 3 minuten goudbruin.
• Voeg de shiitakes en de bosuitjes aan de kip toe.
• Voeg na 3-5 minuten de rijst en de radijsmix aan de kip toe en verwarm nog 2 minuten.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Kipfiletblokjes (300 gram)
• 4 eetlepels wok essentials teriyaki
• 2 eetlepels wokolie
• Shiitakes (200 gram)
• 6 stengels bosuitjes
• Basmatirijst (400 gram)
• 1 zak pittige radijsmix (150 gram)

Bereiding & Ingrediënten

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 670 kcal, 36 gram eiwit, 35 gram vet en 52 gram koolhydraten oftewel 22 En% eiwit, 47 En% vet en 31 En% koolhydraten. Dit recept bevat 29 En% verzadigd vet en 1 gram vezels per 100 kcal.
Het hoge vetgehalte (>35 En%) en verzadigd vetgehalte (>10 En%) van deze maaltijd worden veroorzaakt door zonnebloemolie, geraspte kaas en eieren.
47 En% vet wil zeggen, dat 35 gram vet 47% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 670 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
1 gram vezels per 100 kcal wil zeggen dat in dit recept van 670 kcal dus 6.7 gram vezels zit.

Deze maaltijd levert 47 En% vet, 29 En% verzadigd vet en 1 gram vezels per 100 kcal en is daarom ongezond want een gezonde maaltijd mag maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.
Om te corrigeren voor het ongezonde deel van deze maaltijd moeten de volgende 2 producten samen maximaal 58 En% vet, maximaal 1 En% verzadigd vet en minimaal 2.9 gram vezels per 100 kcal bevatten.
47 + 58 = 105. 105/3 (producten) = 35 En% vet (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
29 + 1 = 30. 30/3 (producten) = 10 En% verzadigd vet (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
1 + 2.9 = 3.9. 3.9/3 (producten) = 1.3 gram vezels per 100 kcal (richtlijn van een gezond product/maaltijd).
Ongezonde maaltijden kunnen altijd deel uitmaken van een dagelijks gezonde voeding mits u maar in de volgende producten correcties uitvoert voor het ongezonde deel van de vorige maaltijd.

Deze maaltijd levert dankzij de spinazie per persoon 360 microgram (mcg) foliumzuur. Minimaal 200 microgram foliumzuur is per dag nodig om een hoog homocysteïnegehalte te voorkomen. Een hoog homocysteïnegehalte is een risicofactor voor hart- en vaatziekten.
Eet spinazie voor foliumzuur.

Deze maaltijd levert per persoon 2.3 gram kalium.
Eet aardappelen, groenten en gedroogde fruit voor kalium.

Deze maaltijd dekt dankzij zonnebloemolie per persoon de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine E van een halve dag.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is de (minimale) hoeveelheid die nodig is om het dagelijkse verlies van een bepaalde voedingsstof (bijvoorbeeld vitamine E) in het menselijk lichaam te compenseren.
Eet zonnebloemolie voor vitamine E.

In combinatie met:
Deze maaltijd in combinatie met 7 sneetjes tarwebrood en 100 gram rode bessen levert 25 gram vezels en 145 microgram jodium.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
30 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bereiding:

• Verwarm de oven voor op 220 graden Celsius.
• Schil en kook de aardappelen in ruim water 20 minuten gaar en giet af.
• Verhit ondertussen 2 eetlepels zonnebloemolie en fruit hierin de fijngehakte knoflook.
• Voeg de spinazie toe en roerbak 3 minuten de spinazie [Door de spinazie kort te roerbakken wordt het verlies aan foliumzuur geminimaliseerd].
• Breng de spinazie met zout en peper op smaak.
• Stamp de aardappelen fijn met 2 eetlepels zonnebloemolie, kerriepoeder, zout, peper en melk tot een gladde puree.
• Schep de puree in een ovenschaal.
• Strijk de puree met een lepel glad en verdeel de spinazie erover.
• Maak met een eetlepel 8 kuitjes in de spinazie en breek boven elk kuitjes een ei.
• Bestrooi de eieren met geraspte kaas.
• Zet de schotel 20 minuten in het midden van de oven.
• Haal de schotel uit de oven en verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Kruimig kokende aardappelen zonder schil (1 kg)
• 4 eetlepels zonnebloemolie (40 ml)
• Verse spinazie (900 gram)
• Halfvolle melk (100 ml)
• Geraspte Goudse kaas 48+ (150 gram)
• 8 eieren (400 gram)
• 1 theelepel kerriepoeder
• 8 teentjes knoflook (16 gram)
• Zout en peper

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van peulvruchten het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 26 RCTs (n = 1037). De gemiddelde leeftijd was 51.1 jaar en de gemiddelde follow-up duur was 6 weken. De gemiddelde vezelinname in de interventiegroep was 26 gram.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van 130 gram peulvruchten per dag het LDL-cholesterolgehalte significant met 0.17 mmol/L [95% BI = -0.25 tot -0.09 mmol/L] verlaagde. Deze verlaging komt overeen met een verlaging van 5% ten opzichte van de baseline.

De onderzoekers vonden dat het eten van 130 gram peulvruchten per dag geen effect had op het apolipoproteine B- en niet-HDL cholesterolgehalte.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 130 gram peulvruchten per dag gedurende 6 weken het LDL-cholesterolgehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effect of dietary pulse intake on established therapeutic lipid targets for cardiovascular risk reduction: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Ha V, Sievenpiper JL, […], Jenkins DJ.

Link:
http://www.cmaj.ca/content/early/2014/04/07/cmaj.131727.long

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over groenten en cholesterol.

Onderzoeksvraag:
Verschillende prospectieve studies waren uitgevoerd om de relatie tussen het drinken van vruchtensap en het risico op het krijgen van suikerziekte type 2 te onderzoeken. Echter, de resultaten zijn niet eenduidig en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het drinken van vruchtensap de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 prospectieve studies (191686 deelnemers met 12375 mensen met suikerziekte type 2) die de relatie tussen suikergezoete vruchtensap en suikerziekte type 2 en 4 prospectieve studies (137663 deelnemers en 4906 mensen met suikerziekte type 2) die de relatie tussen 100% vruchtensap en suikerziekte type 2 onderzochten.

De follow-up duur varieerde tussen 5.7 en 25 jaar.

Er was geen sprake van publicatie bias (p = 0.71 voor Begg's test en p = 0.77 voor Egger’s test).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge inname van vruchtensap (suikergezoet en 100% sap) de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 14% [RR = 1.14, 95% BI = 1.03-1.27 p = 0.01, I2 = 43.5%, p = 0.09] verhoogde. Significant want RR van 1 zat niet in de  95% BI van 1.03 tot 1.27.

De onderzoekers vonden in de subgroepen-analyses dat een hoge inname van suikergezoete vruchtensap de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 28% [RR = 1.28, 95% BI = 1.04-1.59, p = 0.02, I2 = 43.3%, p = 0.184] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in de subgroepen-analyses dat een hoge inname van 100% vruchtensap de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 niet-significant met 3% [RR = 1.03, 95% BI = 0.91-1.18, p = 0.62, I2 = 6.2%, p = 0.362] verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat alleen een hoge inname van suikergezoete vruchtensap de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Intake of Fruit Juice and Incidence of Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis by Xi B, Li S, […], Steffen LM.

Link:
http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0093471#pone-0093471-g003

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over suikerziekte type 2.

 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt de inname van EPA en DHA de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 70 RCTs. De gemiddelde studieduur was 69 dagen en de gemiddelde inname van EPA en DHA was 3.8 gram per dag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA (via voeding en supplementen) de systolische bloeddruk (bovendruk) significant met 1.52 mmHg [95% BI = -2.25 tot -0.79] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA (via voeding en supplementen) de diastolische bloeddruk (onderdruk) significant met 0.99 mmHg [95% BI = -1.54 tot -0.44] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA de systolische bloeddruk onder mensen met een hoge bloeddruk significant met 4.51 mmHg [95% BI = -6.12 tot - 2.83] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA de diastolische bloeddruk onder mensen met een hoge bloeddruk significant met 3.05 mmHg [95% BI = -4.35 tot -1.74] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA de systolische bloeddruk onder mensen met een normale bloeddruk significant met 1.25 mmHg [95% BI = -2.05 tot -0.46] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA de diastolische bloeddruk onder mensen met een normale bloeddruk significant met 0.62 mmHg [95% BI = -1.22 tot -0.02] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van EPA en DHA-supplementen de systolische bloeddruk significant met 1.75 mmHg [95% BI = -2.55 tot -0.94] en de diastolische bloeddruk significant met 1.11 mmHg [05% BI = -1.72 tot -0.50] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA (via voeding en supplementen) tot 2 gram per dag de systolische bloeddruk significant met 1.81 mmHg [95% BI = -3.59 tot -0.03] en 3-4 gram per dag met 3.85 mmHg [95% CI = -5.55 tot -2.15] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de inname van EPA en DHA (via voeding en supplementen) tot 2 gram per dag de diastolische bloeddruk niet-significant verlaagde. Echter, 2 tot 3 gram per dag verlaagde de diastolische bloeddruk significant met 1.09 mmHg [95% CI = -2.08 tot -0.11 en 3 tot 4 gram per dag met 1.86 mmHg [95% CI = -2.67 tot -1.06].

De onderzoekers concludeerden dat de inname van meer dan 2 gram EPA en DHA (via voeding en supplementen) per dag zowel de systolische als diastolische bloeddruk verlaagde, met name onder mensen met een hoge bloeddruk die geen bloeddrukverlagende medicijnen gebruiken.

Oorspronkelijke titel:
Long-Chain Omega-3 Fatty Acids Eicosapentaenoic Acid and Docosahexaenoic Acid and Blood Pressure: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Miller PE, Van Elswyk M and Alexander DD.

Link:
http://ajh.oxfordjournals.org/content/early/2014/03/06/ajh.hpu024.full

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over hoge bloeddruk.
Welke vissen per dag meer dan 2 gram EPA en DHA leveren, kunt u hier opzoeken. Vette vissen leveren namelijk meer EPA en DHA dan niet vette vissen.

Onderzoeksvraag:
Vele epidemiologische studies hebben het verband tussen de inname van foliumzuur, de foliumzuur bloedwaarden en het risico op het krijgen van borstkanker onderzocht. Echter, de bevindingen waren inconsistent tussen de studies. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt een hoge foliumzuurconsumptie de kans op het krijgen van borstkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 16 prospectieve studies met 744068 deelnemers waarvan 26205 patiënten met borstkanker en 26 patiënt-controle studies met 16826 patiënten met borstkanker en 21820 controles (mensen zonder borstkanker).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in een gepoolde analyse van alle studies samen, een potentiële non-lineair verband tussen het eten van foliumzuur en het krijgen van borstkanker.

De onderzoekers vonden in prospectieve studies een U-vormig verband tussen het eten van foliumzuur en het krijgen van borstkanker, met een significant verlaagde risico tussen 153 en 400 microgram foliumzuur per dag.

De onderzoekers vonden in patiënt-controle studies een significant negatief verband tussen het eten van foliumzuur en het krijgen van borstkanker, met een verlaagde risico bij een hoge foliumzuurconsumptie op borstkanker onder vrouwen met een hoge alcoholconsumptie maar niet onder vrouwen met een lage alcoholconsumptie.  

De onderzoekers vonden in 8 studies met 5924 deelnemers, geen significant verband tussen foliumzuurbloedwaarden en het krijgen van borstkanker.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van foliumzuur (153 en 400 microgram foliumzuur per dag) de kans op het krijgen van borstkanker, met name onder vrouwen met een hoge alcoholconsumptie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Higher dietary folate intake reduces the breast cancer risk: a systematic review and meta-analysis by Chen P, Li C, […], Wang H.

Link:
http://www.nature.com/bjc/journal/v110/n9/full/bjc2014155a.html

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over foliumzuur. 

Bereiding:

• Verhit de oven op 200 graden Celcisus voor.
• Snijd de roomboter in blokjes en klop een ei los met een garde of met een vork.
• Doe de patentbloem in een grote pan of op het aanrecht.
• Maak een kuil in de bloem.
• Doe de boterblokjes, water, zout en een losgeklopt ei in het kuiltje.
• Kneed het geheel tot een deeg (na zo’n 20-30 minuten kneden). Het deeg weegt zo’n 920 gram.
• Wikkel het deeg in een vochtige doekje en laat het deeg 30 minuten in de koelkast rusten.
• Snijd ondertussen de aardappelschijfjes in kleine blokjes en hak de knoflook fijn. 
• Laat de maïskorrels op een zeef uitlekken.
• Bak in een pan het mager rundergehakt in eigen vet [Door in eigen vet te bakken hoeft geen bakolie gebruikt te worden].
• Voeg na 5 minuten aan de pan de aardappelblokjes en de fijngesneden knoflook toe en bak tot de aardappelblokjes gaar zijn.
• Voeg de maïskorrels en verse oreganoblaadjes toe en breng de vulling met peper en zout op smaak.
• Laat de vulling in de koelkast of diepvries afkoelen.
• Haal het deeg uit de koelkast en rol het met de deegroller uit.
• Snijd uit het deeg 9 plakjes van 100 gram met een doorsnede van 16 cm uit (zie foto).
• Leg op elk deegplakje 50 gram vulling en 4 olijven en vouw het dicht. Druk de deegranden met de tanden van een vork stevig aan elkaar (zie foto).
• Prik met een tandenstokker een gaatje aan beide uiteinden van de empanada [Hierdoor wordt voorkomen dat de empanada tijdens het bakken eventueel ontploft].
• Ga met de natte hand over de bovenkant van de empanada [Hierdoor krijgt de empanada tijdens het bakken een mooie bruine bakkleur].
• Bak de empanada bij 200 graden Celcius gedurende 30 minuten gaar [Empanada is Spaans voor pastei].
• Serveer de empanada met chimichurri [Chimichurri is een typische Argentijnse saus, die samen met vleesgerechten gegeten wordt].

Ingrediënten:
Voor 9 deegplakjes van 100 gram:

• Patentbloem (500 gram)
• Roomboter (200 gram)
• 1 ei (50 gram)
• 1 mespuntje zout
• Koud water (160 ml)
• 1 bordje of uitsnijdvorm (16 cm doorsnede)

Voor 9 vullingen van 50 gram:

• Mager rundergehakt (300 gram)
• Aardappelschijfjes (100 gram)
• Maiskorrels (50 gram)
• 2 stengels verse oregano
• 2 teentjes knoflook (4 gram)
• 32 olijven (64 gram)
• Peper en zout

Bereiding & Ingrediënten van chimichurri saus voor 4 personen:
Ingrediënten:

• 1 rode ui (100 gram)
• 1 grote rode peper
• 8 eetlepels olijfolie (80 ml)
• 4 eetlepels azijn (40 ml)
• Bladpeterselie (30 gram, gesneden)
• 4 teentjes knoflook (8 gram)
• Peper en zout

Bereiding:

• Snijd een rode ui fijn en hak 4 teentjes knoflook en een grote rode peper fijn.
• Snijd bladpeterselie en verse oreganoblaadjes fijn.
• Breng fijngesneden bladpeterselie, oregano, knoflook, rode peper en ui over in een bakje.
• Voeg 4 eetlepels azijn  en 8 eetlepels olijfolie toe.
• Meng het geheel goed door elkaar en breng de saus vervolgens met peper en zout op smaak.

Chimichurri saus levert per persoon 200 kcal, 2 gram eiwit, 20 gram vet en 3 gram koolhydraten oftewel 4 En% eiwit, 90 En% vet en 6 En% koolhydraten. Dit recept bevat 14 En% verzadigd vet en 0.1 gram vezels per 100 kcal.
Het hoge vet- (>35 En%) en verzadigd vetgehalte (>10 En%) worden veroorzaakt door de olijfolie.

Onderzoeksvraag:
Hebben vrouwen tijdens de zwangerschap baat bij het slikken van het aminozuur L-arginine?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van L-arginine tijdens de zwangerschap de diastolische bloeddruk (onderdruk) van zwangere vrouwen significant met 3.07 mmHg [p =0.004] verlaagde, maar niet de systolische bloeddruk [p = 0.19].

De onderzoekers vonden dat het slikken van L-arginine tijdens de zwangerschap de zwangerschapsduur significant met 1.23 weken [p =0.002] verlengde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van L-arginine de onderdruk van zwangere vrouwen verlaagde en de zwangerschapsduur verlengde.

Oorspronkelijke titel:
Effect of L-arginine supplementation on blood pressure in pregnant women: a meta-analysis of placebo-controlled trials by Zhu Q, Yue X, […], Liu TT.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2295748

Extra informatie van El Mondo:
L-arginine is een aminozuur, een bouwsteen van eiwit. Vind hier meer studies over eiwitten.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt een lage vitamine D-bloedwaarde tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van pre-eclampsie, zwangerschapdiabetes, een vroeggeboorte of een SGA-baby?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 24 observationele studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat  een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging) significant met 109% [95% BI = 1.50-2.90] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat  een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van zwangerschapdiabetes significant met 38% [95% BI = 1.12-1.70] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat  een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van een vroeggeboorte significant met 58% [95% BI = 1.08-2.31] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat  een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van een SGA-baby significant met 52% [95% BI = 1.08-2.15] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van pre-eclampsie, zwangerschapdiabetes, een vroeggeboorte en een SGA-baby verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Maternal vitamin D status and adverse pregnancy outcomes: a systematic review and meta-analysis by Wei SQ, Qi HP, […], Fraser WD.

Link:
http://informahealthcare.com/doi/abs/10.3109/14767058.2013.765849?journalCode=jmf

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over studies over vitamine D.

 

Onderzoeksvraag:
Bestaand epidemiologisch bewijs is controversieel over de mogelijke verbanden tussen koffieconsumptie en het risico op het krijgen van de agressieve vormen van prostaatkanker. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen van de agressieve vormen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 patiënt-controle studies en 5 cohort studies met samen 406718 deelnemers.
Er was geen sprake van publicatie bias.
De heterogeniteit was gering (I2 = 0-26%).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden (6 studies met 5733 mensen met laag-grade prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van laag-grade prostaatkanker niet significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.92-1.03] verlaagde.

De onderzoekers vonden (6 studies met 1965 mensen met hoog-grade prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van hoog-grade prostaatkanker niet-significant met 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.78-1.00] verlaagde.

De onderzoekers vonden (6 studies met 25188 mensen met gelokaliseerde prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van gelokaliseerde prostaatkanker significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.94-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden (6 studies met 5724 mensen met gevorderde prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van gevorderde prostaatkanker niet significant met 5% [RR = 0.95, 95% BI = 0.85-1.06] verlaagde.

De onderzoekers vonden in 4 studies dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van fatale prostaatkanker significant met 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.82-0.97] verlaagde.

De onderzoekers vonden in 4 studies dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van prostaatkanker met een Gleason-score van 8-10 significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.72-0.98] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 3 kopjes koffie per dag de kans op het krijgen van fatale prostaatkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Coffee consumption and risk of nonaggressive, aggressive and fatal prostate cancer--a dose-response meta-analysis by Discacciati A, Orsini N and Wolk A.

Link:
http://annonc.oxfordjournals.org/content/early/2013/11/22/annonc.mdt420.full

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over prostaatkanker en het drinken van koffie.
 

Onderzoeksvraag:
Is er een verband tussen een hoge kransslagader calcium score en het krijgen van hart- en vaatziekten bij mensen met suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 prospectieve cohort studies met 6521 deelnemers met suikerziekte type 2, 802 mensen met hart- en vaatziekten en een gemiddelde follow-up duur van 5.18 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in mensen met suikerziekte type 2, dat een kransslagader calcium score boven 10 vergeleken met onder 10, de kans op zowel het krijgen van hart- en vaatziekten gebeurtenissen als all-cause mortaliteit significant met 447% [RR = 5.47, 95% BI = 2.59-11.53, I2 = 82.4%, p < 0.001] verhoogde.
De sensitiviteit was 94% [95% BI = 89%-96%] en de specificiteit was 34% [95% BI = 24%-44%].

De onderzoekers concludeerden dat mensen met suikerziekte type 2 die een kransslagader calcium score boven 10 hadden, een verhoogde kans hadden op het krijgen van zowel hart- en vaatziekten als all-cause mortaliteit. De sensitiviteit van de coronaire calciumscore was hoog en de specificiteit was laag.

Oorspronkelijke titel:
Coronary artery calcium score prediction of all cause mortality and cardiovascular events in people with type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis by Kramer CK, Zinman B, [...], Retnakaran R.

Link:
http://www.bmj.com/content/346/bmj.f1654.abstract

Extra informatie van El Mondo:
De calciumscore is een onderzoek naar het calciumgehalte in de kransslagaders met een CT-scan. Calcium in de kransslagaders wijst op de aanwezigheid van de sluipmoordenaar de slagaderziekte, die de belangrijkste oorzaak is van hart- en vaatziekten.

Lees hier meer over calcium.

Product:
Omega 3 broodsmeersel van AH.

Bijzonderheden:
Het product is rijk aan EPA en DHA en past in een natriumarm dieet.

EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart*:
EPA en DHA zijn 2 visvetzuren. Visvetzuren zijn bouwstenen van vetten in vis. Vissen krijgen EPA en DHA door algen te eten.

Waarom staat een sterretje bij de zin “EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart”?. Deze zin is voor de levensmiddelenwetgeving een gezondheidsclaim en moet vanaf 2013 goedgekeurd zijn door de EFSA, de Europese toezichthouder op het gebied van voeding en voedingssupplementen.

De EFSA heeft “EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart” goedgekeurd bij 250 mg EPA en DHA per dag. Anders gezegd, de EFSA acht het wetenschappelijk bewezen dat 250 mg EPA en DHA per dag bijdraagt tot de normale werking van het hart. Het sterretje verwijst ook naar deze 250 mg EPA en DHA (zie zijkant verpakking).

Dit product levert per 100 gram 750 mg EPA en DHA. Dus, om 250 mg EPA en DHA per dag binnen te krijgen, dient u 34 gram van dit product dagelijks te eten anders heeft het geen effect!
Echter, de gezondheidsclaim “EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart” is gebaseerd op studies van lang geleden want recente wetenschappelijke studies laten zien dat het eten van vis en niet het eten of slikken van EPA en DHA bijdraagt tot de normale werking van het hart. Veel voedingsdeskundigen zijn nu overtuigd dat in het verleden een fout is gemaakt door het hartbeschermende effect van visconsumptie toe te schrijven aan EPA en DHA. Het wordt misschien tijd om deze fout te corrigeren!

Het advies van bekende voedingsdekundigen op dit moment is “Wilt u uw hart beschermen, eet dan vis”.

Natriumarm dieet:
Natriumarm dieet is een voedingsclaim. De fabrikant mag “natriumarm dieet” pas op de verpakking zetten wanneer het product maximaal 0.12 g natrium per 100 gram bevat. Dit product bevat per 100 gram 0.01 g natrium en voldoet dus aan de wet.

Is dit product goed voor het hart?:
Met de zinnen “EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart en past in een natriumarm dieet” op de voorkant van de verpakking, wordt de suggestie gewekt dat dit product goed voor het hart is. Maar is dit product werkelijk goed voor het hart?

Anno 2014 is uit wetenschappelijke studies naar voren gekomen dat niet EPA en DHA maar visconsumptie de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten verlaagt.

Dit product levert per 100 gram 350 kcal en 1 gram transvet. 1 gram transvet levert 9 kcal. 9 kcal draagt 2.6% bij aan 350 kcal. Uit voedingsoogpunt is het aan te bevelen om producten te kiezen waarbij transvet maximaal 1% bijdraagt aan het totale kcal van het product. Dit product zit 1.5 keer boven de norm. Transvet verhoogt namelijk de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten.

Dit product is vetrijk want het bevat 97.71 En% vet, waarvan 25.71 En% verzadigd vet. 25.71 En% verzadigd vet wil zeggen dat 10 gram verzadigd vet 25.71% bijdraagt aan het totale kcal van dit product van 350 kcal.
Vetrijke producten kunnen de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten verhogen. Een vetrijk product is een product met meer dan 35 En% vet en/of 10 En% verzadigd vet.

Gedeeltelijk geharde plantaardige oliën en vetten:
Waarom zitten gedeeltelijk geharde plantaardige oliën en vetten in dit product? Dit product moet bij kamertemperatuur smeerbaar zijn. De enige (goedkope) manier om het product bij kamertemperatuur smeerbaar te krijgen is door plantaardige oliën en vetten (gedeeltelijk of geheel) te harden. Plantaardige oliën, zoals zonnebloemolie en vetten zijn van nature bij kamertemperatuur vloeibaar omdat ze veel onverzadigde vetzuren bevatten.
Aangezien de consument geen vloeibare broodsmeersel maar smeerbare broodsmeersel wil, wordt plantaardige oliën en vetten minder vloeibaar gemaakt. Het minder vloeibaar maken van plantaardige oliën en vetten wordt het harden van oliën en vetten genoemd. Het harden van oliën en vetten heeft als nadeel dat transvet onstaat, vandaar dat dit product 1 gram transvet per 100 gram bevat.

Waarom is de verpakking niet transparant?
Dit product is een vetrijk product en het grootste nadeel hiervan is dat vet door zonlicht afgebroken wordt. Door de afbraak van vet krijgt het product een onaangename geur en smaak en dat wil de consument niet. Om deze onaangename geur en smaak te voorkomen, wordt dit product daarom lichtdicht verpakt. Lichtdichte verpakking kan nooit transparant zijn.

Zit er E-nummers in?
Ja, in dit product zitten 8 E-nummers in. Gemodificeerd aardappelzetmeel is E1400, mono- en diglyceriden is E471, sorbinezuur is E200, calciumdinatrium-EDTA is E385, citroenzuur is E330, caroteen is E160, vitamine B2 is E101 en vitamine E is E306.

Vitamines zijn voor de levensmiddelenindustrie ook E-nummers.
E385 klinkt beter in de oren dan calciumdinatrium-EDTA en daarom wordt calciumdinatrium-EDTA op de verpakking als E385 weergegeven.

Als consument krijgen wij niet alleen via zout natrium binnen maar ook via E-nummers, zoals calciumdinatrium-EDTA. Natrium verhoogt de bloeddruk.

E-nummers zijn voor de levensmiddelenwetgeving kunstmatig, dus ook E960 oftewel stevia. Daarom zult u voor een E-nummer op de verpakking nooit het woord “natuurlijk” tegenkomen want dat mag niet van de wet.

Voedingswaarden:
Dit product levert 0 En% eiwit, 2.86 En% koolhydraten (waarvan 0 En% eenvoudige suikers), 97.71 En% vet, waarvan 25.71 En% verzadigd vet en 2.57 En% transvet.
97.71 En% vet wil zeggen dat 38 gram vet 97.71% bijdraagt aan het totale kcal van dit product van 350 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.

Voedingskundig gezien mag een gezond product maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en maximaal 1 En% transvetzuren bevatten. Met andere woorden, dit product behoort niet tot een gezond product.
Ongezonde producten mogen altijd deel uitmaken van een dagelijkse gezond voeding zolang ze maar tot de minderheid behoren.

Bereiding & Ingrediënten 

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 577 kcal, 19 gram eiwit, 37 gram vet en 42 gram koolhydraten oftewel 13 En% eiwit, 58 En% vet en 29 En% koolhydraten. Dit recept bevat 16 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal. Dit recept heeft een GI-getal van 40.
13 En% eiwit wil zeggen, dat 19 gram eiwit 13% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 577 kcal.

Het hoge vetgehalte (>35 En%) en verzadigd vetgehalte (>10 En%) worden veroorzaakt door ricottakaas, spekreepjes en pecannoten. Door het hoge vet- en verzadigd vetgehalte is deze maaltijd ongezond.
Om te corrigeren voor het ongezonde deel van deze maaltijd moet het volgende product maximaal 12 En% vet, maximaal 4 En% verzadigd vet en minimaal 0.8 gram vezels per 100 kcal bevatten.
12 + 58 = 70. 70/2 (producten) = 35 En% vet (richtlijn van een gezond product).
4 + 16 = 20. 30/2 (producten) = 10 En% verzadigd vet (richtllijn van een gezond product).
0.8 + 1.8 = 2.6. 2.6/2 (producten) = 1.3 gram vezels per 100 kcal (richtlijn van een gezond product).

Welke producten uit de supermarkt maximaal 12 En% vet, maximaal 4 En% verzadigd vet en minimaal 0.8 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Ongezonde maaltijden kunnen altijd deel uitmaken van een dagelijkse gezonde voeding mits in de volgende maaltijden/producten maar gecorrigeerd wordt voor het ongezonde deel van de vorige maaltijd.

Ongezonde maaltijden/producten zijn maaltijden/producten met meer dan 35 En% vet, meer dan 10 En% verzadigd vet en minder dan 1.3 gram vezels per 100 kcal.
Een dagelijkse gezonde voeding bestaat voornamelijk uit gezonde maaltijden/producten.

Deze maaltijd levert dankzij de spruitjes per persoon 210 microgram foliumzuur.
Minimaal 200 microgram (mcg) foliumzuur is per dag nodig om een hoog homocysteïnegehalte te voorkomen. Een hoog homocysteïnegehalte is een risicofactor voor hart- en vaatziekten.
Eet spruitjes voor foliumzuur.

Deze maaltijd levert dankzij de spruitjes per persoon 240 mg vitamine C. Vitamine C is een antioxidant. Haal antioxidanten liever uit groenten, fruit en noten dan uit voedingssupplementen!.
Eet spruitjes voor vitamine C.

In combinatie met:
Deze maaltijd in combinatie met 5 sneetjes roggebrood en 3 kiwi's levert 27 gram vezels en 415 mg vitamine C.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
30 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

400-500 mg vitamine C is per dag nodig om een optimale bloedwaarde te bereiken. Kiwi, spruitjes en paprika bevatten namelijk veel vitamine C.

Bereiding:

• Verhit de oven op 200 graden Celcisus voor.
• Snijd de krieltjes in vieren en halveer de spruitjes.
• Hak de knoflookteentjes fijn en de pecannoten grof en ris de blaadjes van de takjes tijm.
• Meng de krieltjes met de tijm, spruitjes, spekreepjes, knoflook en pecannoten.
• Verdeel het gerecht over een met bakpapier beklede bakplaat.
• Verdeel de ricottakaas over de bakplaat.
• Bak het gerecht in de oven 25 minuten gaar.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Krieltjes (500 gram)
• Spruitjes (750 gram, gesneden)
• Spekreepjes (100 gram)
• Pecannoten (115 gram)
• Ricottakaas (250 gram)
• Tijm (15 gram)
• 4 teentjes knoflook
• Bakpapier + bakplaat