Voeding en gezondheid

Onderzoeksvraag:
Er is bewijs dat een relatie bestaat tussen de inname van omega-3 vetzuren en de leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang. Echter, gerandomiseerde gecontroleerde studies (RCTs) laten inconsistente conclusies zien en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Vertraagt het slikken van EPA en DHA de kans op het krijgen van leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 RCT’s waarbij de duur varieerde van 3 tot 40 maanden. De dosering van EPA en DHA varieerde van 400 tot 1800 mg.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van EPA en DHA het cognitieve achteruitgang bij ouderen significant vertraagde [WMD = 0.15, 95% BI = 0.05-0.25, p = 0.003].  

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van 400-1800 mg EPA en DHA het cognitieve achteruitgang bij ouderen vertraagde.

Oorspronkelijke titel:
Omega-3 fatty acids and risk of cognitive decline in the elderly: a meta-analysis of randomized controlled trials by Zhang XW, Hou WS, [...], Tang ZY.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26025463

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over EPA en DHA. EPA en DHA worden ook wel visvetzuren genoemd omdat ze in vissen voorkomen. Vette vissen bevatten meer EPA en DHA dan niet vette vissen.

Deze maaltijden leveren minimaal 400 mg EPA en DHA.

Vis en met name vette vis bevat veel EPA en DHA.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van14 studies met in totaal 640 deelnemers, dat het eten van vis het vitamine D-bloedgehalte significant verhoogde.

Lees hier meer over:
Vette vissen verhogen het vitamine D-bloedgehalte met 6.8 nmol/L

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het eten van vis het vitamine D-bloedwaarde?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 studies met in totaal 640 deelnemers. 

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in 9 studies dat het eten van vis het vitamine D-bloedgehalte significant met 4.4 nmol/L [95% BI = 1.7-7.1 nmol/L, p < 0.0001, I2 = 25%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 7 studies dat het eten van vette vis het vitamine D-bloedgehalte significant met 6.8 nmol/L [95% BI = 3.7-9.9 nmol/L, p < 0.0001, I2 = 0%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 7 studies dat het eten van niet vette vis het vitamine D-bloedgehalte significant met 1.9 nmol/L [95% BI = -2.3-6.0 nmol/L, p < 0.38, I2 = 37%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 10 studies dat het eten van vis gedurende 4 tot 8 weken het vitamine D-bloedgehalte significant met 3.8 nmol/L [95% BI = 0.6-6.9 nmol/L, p < 0.02, I2 = 38%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 4 studies dat het eten van vis gedurende 10 maanden het vitamine D-bloedgehalte significant met 8.3 nmol/L [95% BI = 2.1-14.5 nmol/L, p < 0.009, I2 = 0%] verhoogde.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat het eten van vis, met name vette vis gedurende 10 maanden, het vitamine D-bloedgehalte verhoogde. Echter, het optimale vitamine D-bloedgehalte kan niet worden bereikt door het eten van vis alleen.

Oorspronkelijke titel:
Efficacy of fish intake on vitamin D status: a meta-analysis of randomized controlled trials by Lehmann U, Gjessing HR, [...], Dierkes J.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26354531

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D.

Vette vissen bevatten meer vitamine D dan niet vette vissen.

De snelste en goedkoopste manier om een optimale vitamine D-bloedgehalte te bereiken is via het slikken van vitamine D-supplementen.

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 615 kcal, 19 gram vet, 28 gram eiwit en 83 gram koolhydraten oftewel 28 En% vet, 18 En% eiwit en 54 En% koolhydraten. Dit recept bevat 8 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal.
54 En% (=spreekt uit als energieprocent) koolhydraten wil zeggen, dat 83 gram koolhydraten 54% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 615 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
28 En% vet wil zeggen, dat 19 gram vet 28% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 615 kcal.

Dit recept bevat 28 En% vet, waarvan 8 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal.
en is daarom een gezonde maaltijd want gezonde maaltijden bevatten maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal. Maximaal 35 En% vet wil zeggen, dat vet maximaal 35% mag bijdragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.

Lees hier meer over:
Spaghetti met zongedroogde tomaten en postelein voor 4 personen
 

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 615 kcal, 19 gram vet, 28 gram eiwit en 83 gram koolhydraten oftewel 28 En% vet, 18 En% eiwit en 54 En% koolhydraten. Dit recept bevat 8 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal.
54 En% (=spreekt uit als energieprocent) koolhydraten wil zeggen, dat 83 gram koolhydraten 54% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 615 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
28 En% vet wil zeggen, dat 19 gram vet 28% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 615 kcal.

Dit recept bevat 28 En% vet, waarvan 8 En% verzadigd vet en 1.8 gram vezels per 100 kcal.
en is daarom een gezonde maaltijd want gezonde maaltijden bevatten maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal. Maximaal 35 En% vet wil zeggen, dat vet maximaal 35% mag bijdragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.
Welke producten uit de supermarkt gezond zijn, kunt u hier opzoeken.

Dit recept bevat 28 En% vet, waarvan 8 En% verzadigd vet, 18 En% eiwit, 54 En% koolhydraten en 1.8 gram vezels per 100 kcal en past daarom goed in een evenwichtige voeding. Een evenwichtige voeding bestaat uit 20-35 En% vet, waarvan 7-10 En% verzadigd vet, 10-35 En% eiwit, 45-70 En% koolhydraten en minimaal 1.3 gram vezels per kcal. Ter bevordering van de gezondheid raadt de Gezondheidsraad (het hoogste voedingsadviesorgaan in Nederland) dagelijks een evenwichtige voeding aan.

Deze maaltijd levert 83 gram koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters die 69 kg wegen want sporters worden na het sporten (tot 6 uur na het sporten) aangeraden te kiezen voor maaltijden die 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht leveren om zo het glycogeenvoorraad na het sporten weer aan te vullen. 1.2 x 69 = 83 gram koolhydraten.

Deze maaltijd levert dankzij de postelein per persoon 260 microgram foliumzuur.
Het is via voeding niet mogelijk om 400 microgram of hoger foliumzuur binnen te krijgen.
200-500 microgram foliumzuur per dag voorkomt een hoog homocysteïnegehalte. Een hoog homocysteïnegehalte is een risicofactor voor hart- en vaatziekten.
Eet postelein voor foliumzuur.  

Deze maaltijd levert dankzij de postelein en zongedroogde tomaten per persoon 3 gram kalium. Kalium verlaagt de bloeddruk terwijl natrium de bloeddruk verhoogt.
Eet postelein en zongedroogde tomaten voor kalium.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie 6 sneetjes volkorenbrood fijn en 200 gram mango levert 25 gram vezels.
Eet groenten, fruit en volkorenbrood voor vezels.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Weglaten:
Door 50 gram geraspte kaas weg te laten, levert dit recept per persoon 576 kcal, 16 gram vet, 25 gram eiwit en 83 gram koolhydraten oftewel 25 En% vet, 17 En% eiwit en 58 En% koolhydraten. Dit recept bevat 6 En% verzadigd vet en 2 gram vezels per 100 kcal.

Deze maaltijd bevat 58 En% koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters want ze worden aangeraden te kiezen voor maaltijden met minimaal 55 En% koolhydraten om het glycogeenvoorraad op peil te houden. Het glycogeenvoorraad (de koolhydratenreserve van het lichaam) wordt tijdens het sporten gebruikt om daaruit energie te halen.

Deze maaltijd bevat 25 En% vet, waarvan 6 En% verzadigd vet en 2 gram vezels per 100 kcal en past daarom in een vetarm dieet want een vetarm dieet bestaat voornamelijk uit maaltijden/producten met maximaal 30 En% vet, waarvan maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Mensen met overgewicht (BMI >25) wordt aangeraden te kiezen een vetarm dieet.
Welke producten uit de supermarkt maximaal 30 En% vet, waarvan maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.

Bereiding & Ingrediënten van spaghetti met zongedroogde tomaten en postelein voor 4 personen

Bereiding:

1. Kook spaghetti in ruim water en zonder olie beetgaar, giet af en was na met stromend heet water [De onuitgesproken h in spaghetti is nodig om de g als g te laten klinken. Zonder de h zal spaghetti als spasjetti uitgesproken worden].
2. Was de postelein en halveer ze waar nodig is.
3. Laat de tomaten op een zeef uitlekken en snijd in reepjes.
4. Pel de uien en knoflook en snipper ze fijn.
5. Bak de Schwarzwalder schinken in 5 minuten in een droge pan knapperig en leg op een bord. De pan is nu “ingevet” door het uitgetreden vet van de ham [U kunt de Schwarzwalder schinken in haar eigen vet bakken. Dus er is geen bakolie nodig].
6. Doe de uien en knoflook in de “ingevette” pan en fruit ze kort.
7. Voeg vervolgens aan de pan de tomatenreepjes en bak 5 minuten.
8. Voeg aan de pan de postelein, de spaghetti en de Schwarzwalder schinken toe. Meng ze in 2 minuten goed door elkaar [Door kort te koken wordt het foliumzuurgehalte van postelein hoog gehouden. Koken vernietigt namelijk het foliumzuur].
9. Breng het gerecht met peper en zout op smaak.
10. Verdeel het gerecht over 4 borden en werk de borden af met geraspte kaas [Het vetgehalte van kaas is gebaseerd op het droge stofgehalte en niet op het totale gewicht].   

Ingrediënten:

• Spaghetti (400 gram, ongekookt)
• Postelein (800 gram)
• 1 potje zongedroogde tomaten in zonnebloemolie met kruiden (180 gram, uitgelekt)
• 1 pakje Schwarzwalder schinken (100 gram)
• 1 ui (100 gram)
• Geraspte kaas, 30+ jong belegen (50 gram)
• 2 knoflookteentjes
• Peper en zout

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 7 RCT’s met in totaal 62619 deelnemers, waarvan 31326 in de vitamine C-groep en 31293 in de placebo groep, dat het slikken van 120-500 mg vitamine C per dag kanker niet voorkwam.

Lees hier meer over:
Vitamine C-supplementen kunnen kanker niet voorkomen

Onderzoeksvraag:
Voorkomt het slikken van vitamine C kanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 RCT’s met in totaal 62619 deelnemers, waarvan 31326 in de vitamine C-groep en 31293 in de placebo groep.
De leeftijd van de deelnemers varieerde tussen 35 en 80 jaar.
De dosering van vitamine C varieerde tussen 120 en 500 mg per dag.
Er was geen sprake van publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het slikken van vitamine C en het voorkomen van kanker [RR = 1.00; 95% BI = 0.95-1.05, I2 = 10.3%]. Ook in de subgroepenanalyses konden de onderzoekers geen verband vinden.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van 120-500 mg vitamine C per dag kanker niet voorkwam.

Oorspronkelijke titel:
Efficacy of Vitamin C Supplements in Prevention of Cancer: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Lee B, Oh SW and Myung SK.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4666862/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over kanker en vitamine C. Het is nu wetenschappelijk bewezen dat het slikken van vitamine C de kans op het krijgen van kanker niet verlaagde, echter het eten van vitamine C verlaagt wel de kans op het krijgen van kanker. Met andere woorden, vitamine C alleen verlaagt niet kanker maar een voeding met veel vitamine C verlaagt wel kanker.
Deze maaltijden leveren minimaal 100 mg vitamine C.
 

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 12 observationele studies met in totaal 346913 deelnemers, waarvan 8146 mensen met depressie, dat het drinken van veel koffie, bij voorkeur 400 ml per dag, de kans op het krijgen van depressie verlaagde.

Lees hier meer over:
Dagelijks 400 ml koffie verlaagt depressie

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen van depressie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 observationele studies met in totaal 346913 deelnemers, waarvan 8146 mensen met depressie.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van veel koffie vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van depressie significant met 24% [gepoolde RR = 0.76, 95% BI = 0.64-0.91] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden een non-lineair J-vormige relatie tussen het drinken van koffie en het risico op het krijgen van depressie met de grootste bescherming voor 400 ml koffie per dag.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van veel koffie, bij voorkeur 400 ml per dag, de kans op het krijgen van depressie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Coffee, tea, caffeine and risk of depression: a systematic review and dose-response meta-analysis of observational studies by Grosso G, Micek A, […], Galvano F.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26518745

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het drinken van koffie.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 19 studies met in totaal 10261 patiënten met longkanker, dat het eten van veel vitamine A en beta-caroteen de kans op het krijgen van longkanker verlaagden.

Lees hier meer over:
Veel vitamine A en beta-caroteen via voeding verlagen longkanker

Onderzoeksvraag:
Verlagen het eten van beta-caroteen en vitamine A de kans op het krijgen van longkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 studies met in totaal 10261 patiënten met longkanker.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in 11 studies dat het eten van veel vitamine A vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van longkanker significant met 14.5% [RR = 0.855, 95% BI = 0.739-0.989, I2 = 60.5%] verlaagde.
Dit verlaagde risico werd alleen gevonden in cohort studies [RR = 0.869, 95% BI = 0.758-0.980] en onder Aziaten [RR = 0.682, 95% BI = 0.556-0.837].

De onderzoekers vonden in 11 studies dat het eten van veel vitamine A vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van longkanker onder mannen significant met 20.3% [RR = 0.697, 95% BI = 0.553-0.879] verlaagde. Dit verlaagde risico werd echter niet teruggevonden onder vrouwen.

De onderzoekers vonden in 18 studies dat het eten van veel beta-caroteen vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van longkanker significant met 23.2% [RR = 0.768, 95% BI = 0.675-0.874, I2 = 55.9%] verlaagde.

Dit verlaagde risico werd gevonden onder Amerikanen [RR = 0.742, 95% BI = 0.618-0.890], Aziaten [RR = 0.685, 95% BI = 0.523-0.896] en in cohort studies [RR = 0.867, 95% BI = 0.782-0.962].

De onderzoekers konden geen dosis-afhankelijke analyses uitvoeren wegen te weinig gegevens.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel vitamine A en beta-caroteen de kans op het krijgen van longkanker verlaagden.

Oorspronkelijke titel:
Association of Dietary Vitamin A and β-Carotene Intake with the Risk of Lung Cancer: A Meta-Analysis of 19 Publications by Yu N, Su X, [...], Kang J.

Link:
http://www.mdpi.com/2072-6643/7/11/5463/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over kanker en vitamine A en beta-caroteen.
Het eten van veel vitamine A betekent in de praktijk dat de dagelijkse voeding minimaal de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid moet dekken.

Deze maaltijden dekken de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A van (minimaal) 1 dag.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 14 studies met 50345 deelnemers, dat het dagelijks eten van 50 gram bewerkt vlees of 100 gram onbewerkt vlees het nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte bij mensen met overgewicht verhoogde.

Lees hier meer over:
Dagelijks 50 gram bewerkt vlees verhoogt het nuchter glucosegehalte bij mensen met overgewicht

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het eten van vlees het nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 studies met 50345 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke 50 gram bewerkt vlees per dag, het nuchter glucosegehalte significant met 0.021 mmol/L [95% BI = 0.011-0.030 mmol/L] verhoogde. Echter, dit verhoogde risico verdween nadat gecorrigeerd is voor BMI.

De onderzoekers vonden dat elke 100 gram onbewerkt vlees per dag, het nuchter glucosegehalte significant met 0.037 mmol/L [95% BI = 0.023-0.051 mmol/L] verhoogde. Echter, dit verhoogde risico verdween nadat gecorrigeerd is voor BMI.

De onderzoekers vonden dat elke 100 gram onbewerkt vlees per dag, het nuchter insulinegehalte significant met 0.049 picomol/L [95% BI = 0.035-0.063 picomol/L) verhoogde. Echter, dit verhoogde risico verdween nadat gecorrigeerd is voor BMI.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks eten van 50 gram bewerkt vlees of 100 gram onbewerkt vlees het nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte bij mensen met overgewicht verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Consumption of meat is associated with higher fasting glucose and insulin concentrations regardless of glucose and insulin genetic risk scores: a meta-analysis of 50,345 Caucasians by Fretts AM, Follis JL, […], Siscovick DS.

Link:
http://ajcn.nutrition.org/content/102/5/1266.abstrac

Extra informatie van El Mondo:
Een hoog nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte verhogen de kans op het krijgen van suikerziekte type 2. Overgewicht (BMI>25) verhoogt ook de kans op het krijgen van suikerziekte type 2.

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 20 studies met 7063 mensen zonder slokdarmkanker en 3955 mensen met slokdarmkanker, dat het eten van veel vitamine C vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker significant met 42% verlaagde.

Lees hier meer over:
Dagelijks 50 mg vitamine C via voeding verlaagt slokdarmkanker

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van vitamine C de kans op het krijgen van slokdarmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 20 studies met 7063 mensen zonder slokdarmkanker en 3955 mensen met slokdarmkanker.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel vitamine C vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker significant met 42% [gepoolde OR = 0.58, 95% BI = 0.49-0.68, I2  = 56%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 50 mg vitamine C per dag, de kans op het krijgen van slokdarmkanker significant met 13% [gepoolde OR = 0.87, 95% BI = 0.80-0.93, p-lineair  = 0.0002] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van minimaal 50 mg vitamine C per dag, de kans op het krijgen van slokdarmkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association between dietary vitamin C intake and risk of esophageal cancer: A dose-response meta-analysis by Bo Y, Lu Y, […], Lu Q.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26355388

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over kanker en vitamine C.

Deze maaltijden leveren minimaal 100 mg vitamine C.

Onderzoeksvraag:
Leidt het slikken van maagzuurremmmers tot een tekort aan vitamine B12?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 patiënt-controle studies met 4254 mensen met een vitamine B12-tekort en 19228 controles (mensen zonder een vitamine B12-tekort) en 1 cohort studie.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van maagzuurremmers op lange termijn het riscio op het krijgen van een vitamine B12-tekort significant met 83% [HR = 1.83, 95% BI = 1.36-2.46, p = 0.00] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het chronisch slikken van maagzuurremmers mogelijk tot een tekort aan vitamine B12 leidde. Mogelijk omdat het overzichtsartikel slechts 1 cohort studies bevatte.

Oorspronkelijke titel:
Association between vitamin B12 deficiency and long-term use of acid-lowering agents: a systematic review and meta-analysis by Jung SB, Nagaraja V, [...], Eslick GD.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25583062

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine B12.

 

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 447 kcal, 15 gram vet, 19 gram eiwit en 59 gram koolhydraten oftewel 30 En% vet, 17 En% eiwit en 53 En% koolhydraten. Dit recept bevat 5 En% verzadigd vet en 1.7 gram vezels per 100 kcal.
17 En% (=spreekt uit als energieprocent) eiwit wil zeggen, dat 19 gram eiwit 17% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 447 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
30 En% vet wil zeggen, dat 15 gram vet 30% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 447 kcal.

Het hoge vezelgehalte (>1.3 gram vezels per 100 kcal) van deze maaltijd is te danken aan de quinoa.
Eet quinoa voor vezels.

Deze maaltijd bevat 30 En% vet, waarvan 5 En% verzadigd vet en 1.7 gram vezels per 100 kcal en past daarom in een vetarm dieet. Een vetarm dieet bestaat voornamelijk uit maaltijden met maximaal 30 En% vet, waarvan maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Een vetarm dieet is geschikt voor mensen met overgewicht, met een hoog cholesterolgehalte, voor hartpatiënten en voor mensen met suikerziekte type 2.

Lees hier meer over:
Quinoawok met peultjes voor 4 personen

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 447 kcal, 15 gram vet, 19 gram eiwit en 59 gram koolhydraten oftewel 30 En% vet, 17 En% eiwit en 53 En% koolhydraten. Dit recept bevat 5 En% verzadigd vet en 1.7 gram vezels per 100 kcal.
17 En% (=spreekt uit als energieprocent) eiwit wil zeggen, dat 19 gram eiwit 17% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 447 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
30 En% vet wil zeggen, dat 15 gram vet 30% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 447 kcal.

Het hoge vezelgehalte (>1.3 gram vezels per 100 kcal) van deze maaltijd is te danken aan de quinoa.
Eet quinoa voor vezels. Lees hier waarom een hoge vezelinname goed is voor het lichaam.

Deze maaltijd bevat 30 En% vet, waarvan 5 En% verzadigd vet en 1.7 gram vezels per 100 kcal en past daarom in een vetarm dieet. Een vetarm dieet bestaat voornamelijk uit maaltijden met maximaal 30 En% vet, waarvan maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Een vetarm dieet is geschikt voor mensen met overgewicht, met een hoog cholesterolgehalte, voor hartpatiënten en voor mensen met suikerziekte type 2.

Deze maaltijd bevat 30 En% vet, waarvan 5 En% verzadigd vet en 1.7 gram vezels per 100 kcal en is daarom een gezonde maaltijd want gezonde maaltijden bevatten maximaal 35 En% vet, waarvan maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal.
Maximaal 35 En% vet wil zeggen, dat vet maximaal 35% mag bijdragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.
Welke producten uit de supermarkt gezond zijn, kunt u hier opzoeken.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 7 sneetjes roggebrood en 100 gram blauwe bessen levert 30 gram vezels.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
30 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bijzonderheden:
Deze maaltijd is vegetarisch, bevat knoflook en peulvruchten.

Bereiding & Ingrediënten van quinoawok met peultjes voor 4 personen

Bereiding:

1. Doe de ongekookte quinoa in een zeef en houd deze onder de koude kraan [Hiermee zorgt u dat de zaadjes “open” gaan staan en makkelijker kunnen koken].
2. Los 1 groentebouillonblokje in 600 ml kokend water op en kook hierin de quinoa in 20 minuten gaar. Giet af [Kook 1 deel quinoa (75 gram quinoa is voldoende voor 1 persoon) altijd in 2 delen water. De quinoa is goed wanneer het er wat glazig uitziet. Quinoa wordt gebruikt als vervanger voor rijst en couscous].
3. Was de limoen en rasp 1 lepel van de schil.
4. Snijd de knoflook en de gember fijn.
5. Was en halveer de peultjes in de lengte [De meeste peulvruchten kunt u beter niet rauw eten omdat ze rauw de natuurlijke gifstof lectine (wordt vernietigd door het koken) bevatten].
6. Rooster de cashewnoten 3 minuten in een wok. Haal ze uit.
7. Verhit in de wok de olie en fruit kort de knoflook en de gember.
8. Snijd en voeg de shiitakes en de peultjes aan de wok toe en wok ze 5 minuten [Shiitake is afgeleid van de Japanse woorden: “shii” is de boom waar hij vaak op groeit, “take” betekent paddenstoel].
9. Voeg de taugé toe en bak 2 minuten.
10. Roer de quinoa door de wokgroenten.
11. Breng het gerecht op smaak met de limoenschillen, peper en zout.
12. Verdeel het gerecht over 4 borden.
13. Garneer de borden met de cashewnoten en vers gesneden koriander.

Ingrediënten:

• Quinoa (300 gram)
• Shiitakes (250 gram)
• Peultjes (250 gram)
• Taugé (150 gram)
• Cashewnoten (50 gram)
• 1 eetlepel zonnebloemolie (10 ml)
• 2 teentjes knoflook (4 gram)
• 1 groentebouillonblokje
• Verse gember (5 gram)
• 1 bosje vers gesneden koriander
• 1 limoen
• Peper en zout

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 2 prospectieve cohort en 3 cross-sectionele studies, dat een vitamine D-tekort de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer mogelijk verhoogde.

Lees hier meer over:
Een vitamine D-tekort verhoogt mogelijk dementie

Onderzoeksvraag:
Hebben mensen met Alzheimer of dementie een vitamine D-tekort?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 2 prospectieve cohort studies en 3 cross-sectionele studies. Het publicatiejaar varieerde tussen 2010 en 2015.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een vitamine D-tekort (serum 25(OH)D bloedwaarde ≤ 50 nmol/L) de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 21% [gepoolde OR = 1.21, 95% BI = 1.02-1.41, I2 = 0%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in cohort studies dat een vitamine D-tekort (serum 25(OH)D bloedwaarde ≤ 50 nmol/L) de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 21% [OR = 1.21, 95% BI = 1.01-1.40, I2 = 0%] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat een vitamine D-tekort (serum 25(OH)D bloedwaarde ≤ 50 nmol/L) de kans op het krijgen van dementie significant met 49% [gepoolde OR = 1.49, 95% BI = 1.09-1.88, I2 = 0%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in cohort studies dat een vitamine D-tekort (serum 25(OH)D bloedwaarde ≤ 50 nmol/L) de kans op het krijgen van dementie significant met 63% [OR = 1.63, 95% BI = 1.09-2.16, I2 = 0%] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een vitamine D-tekort (serum 25(OH)D bloedwaarde ≤ 50 nmol/L) de kans op het krijgen van dementie of de ziekte van Alzheimer mogelijk verhoogde. Mogelijk omdat het overzichtsartikel slechts 2 cohort studies bevatte.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin D deficiency is associated with increased risk of Alzheimer’s disease and dementia: evidence from meta-analysis by Shen L and Hong-Fang H.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4522102/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D.

Maaltijden geschikt in de strijd tegen dementie:

1. Rijstsalade met tonijn, paprika en munt voor 4 personen
2. Belgische wilde konijnenstoofpot voor 4 personen

Wetenschappelijke studies (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en dementie:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

1. Dagelijks 1 kopje groene thee verbetert geheugen
2. Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie
3. Dagelijks 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen verbetert geheugen bij mensen zonder dementie
4. Ziekte van Alzheimer verhoogt een hersenbloeding
5. LDL-cholesterolgehalte hoger dan 121 mg/dL verhoogt Alzheimer
6. Hartfalen verhoogt dementie
7. Obesitas verhoogt dementie
8. Verzadigd vet verhoogt cognitieve stoornissen
9. Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer
10. Vitamine E supplementen verlagen ziekte van Alzheimer
11. Een hoog vitamine E-gehalte verlaagt ziekte van Alzheimer
12. Alzheimer-patiënten hebben een lage vitamine E bloedwaarde
13. Een laag zink- en ijzergehalte verhogen ziekte van Alzheimer
14. Een laag seleniumgehalte in de hersenen verhoogt de ziekte van Alzheimer
15. Een laag seleniumgehalte in het lichaam verhoogt de ziekte van Alzheimer
16. Een mangaantekort verhoogt mogelijk de ziekte van Alzheimer
17. Maximaal 1 tot 2 kopjes koffie per dag verbetert het geheugen
18. Lopen verlaagt dementie onder ouderen
19. Regelmatige lichamelijke activiteiten verlaagt ziekte van Alzheimer
20. Coronaire hartziekte en hartfalen verhogen dementie
21. Hoog homocysteïnegehalte verhoogt ziekte van Alzheimer
22. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt de ziekte van Alzheimer
23. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt dementie
24. Een voeding met veel onverzadigd vet, antioxidanten en B-vitamines verlaagt dementie
25. Onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B verlagen dementie
26. Vitamine D-gehalte tussen 25 en 35 ng/mL verlaagt ziekte van Alzheimer
27. Een lage vitamine D status in het lichaam verslecht het geheugen
28. Een vitamine D-tekort verhoogt mogelijk dementie
29. Ouderen met dementie hebben baat bij een volledige voedingsdrank
30. Een hoge consumptie van groenten verlaagt dementie bij ouderen
31. Dagelijks 100 gram groenten en fruit verlaagt dementie onder ouderen
32. Een hoge consumptie van groenten verlaagt dementie bij ouderen
33. Dagelijks 200 gram zuivelproducten verhogen ziekte van Parkinson
34. 1 portie vis per week of 100 gram DHA per dag verbetert het geheugen van ouderen
35. Dagelijks 580 mg DHA of 1 gram DHA en EPA verbetert het geheugen van ouderen
36. 100 gram vis per week verlaagt de ziekte van Alzheimer
37. Minimaal 100 gram vis per week verlaagt de ziekte van Alzheimer
38. B-vitamines supplementen voorkomen geen cognitieve achteruitgang bij gezonde mensen
39. Het slikken van vitamine B6, B12 en foliumzuur verbetert niet het cognitief vermogen van ouderen

XXXXXXXXXXXXXX

• Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen, waarbij de verwerking van informatie in de hersenen verstoord is.
• Dementie is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziekten. De bekendste vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie (FTD), Lewy body dementie en  Parkinson-dementie.
• In 70% van de gevallen van dementie in Nederland is er sprake van de ziekte van Alzheimer. De ziekte van Alzheimer tast de hersenen aan.
• Vasculaire dementie vormt 20% van de gevallen van dementie in Nederland. Stoornissen in de doorbloeding van de hersenen (TIA’s of kleine herseninfarcten) veroorzaken vasculaire dementie.
• Hoe dementie zich uit is afhankelijk van de aandoening en wisselt van persoon tot persoon.
• Hoe ouder u wordt, hoe groter de kans op dementie is.
• De kans op het krijgen van dementie is bij vrouwen hoger dan bij mannen.
• De symptomen van dementie zijn:
  • U krijgt moeite met taal begrijpen of zelf omgaan met taal (afasie).
  • Hoewel er niets mis is met uw spieren of zenuwen krijgt u meer moeite om bepaalde handelingen uit te voeren (apraxie).
  • Het kost u meer moeite voorwerpen te herkennen (agnosie).
  • U hebt steeds meer moeite met plannen, organiseren of logisch nadenken.
• Bij de meeste vormen van dementie is de oorzaak onbekend. 
• De Mini-Mental State Examinatie (MMSE) wordt gebruikt om dementie te screenen en de ernst van dementie vast te stellen.

• Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen, waarbij de verwerking van informatie in de hersenen verstoord is.
• Dementie is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziekten. De bekendste vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie (FTD), Lewy body dementie en  Parkinson-dementie.
• In 70% van de gevallen van dementie in Nederland is er sprake van de ziekte van Alzheimer. De ziekte van Alzheimer tast de hersenen aan.
  
  
  Lees hier meer over:
  Dementie

De onderzoekers vonden in een overzichtsartikel van 43 interventiestudies, dat een hoge consumptie van onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B de kans op het krijgen van dementie verlaagden.

Lees hier meer over:
Onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B verlagen dementie
 

Onderzoeksvraag:
Wat zijn de risicofactoren van dementie? 

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 43 interventiestudies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge consumptie van onverzadigde vetzuren de kans op het krijgen van dementie significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.74-0.95, p = 0.006] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge consumptie van antioxidanten de kans op het krijgen van dementie significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.77-0.98, p = 0.026] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge consumptie van B-vitamines de kans op het krijgen van dementie significant met 28% [RR = 0.72, 95% BI = 0.54-0.96, p = 0.026] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een Mediterraans dieet de kans op het krijgen van dementie significant met 31% [RR = 0.69, 95% BI = 0.57-0.84, p < 0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge inname van aluminium de kans op het krijgen van dementie significant met 124% [RR = 2.24, 95% BI = 1.49-3.37, p < 0.001] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het roken de kans op het krijgen van dementie significant met 43% [RR = 1.43, 95% BI = 1.15-1.77, p = 0.001] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat een lager vitamine D-bloedwaarde de kans op het krijgen van dementie significant met 52% [RR = 1.52, 95% BI = 1.17-1.98, p = 0.002] verhoogde.

De onderzoekers vonden geen verband tussen visinname [RR = 0.79, 95% BI = 0.59-1.06, p = 0.113], groente en fruitinname [RR = 0.46, 95% BI = 0.16-1.32, p = 0.149] en alcoholsumptie [RR = 0.74, 95% BI = 0.55-1.01, p = 0.056] en de kans op het krijgen van dementie.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge consumptie van onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B de kans op het krijgen van dementie verlaagden. Echter, een hoge inname van aluminium, roken en een lager vitamine D-bloedwaarde verhoogden de kans op het krijgen van dementie.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Patterns and Risk of Dementia: a Systematic Review and Meta-Analysis of Cohort Studies by Cao L, Tan L, […], Yu JT.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26553347

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over onverzadigde vetzuren, vitamines, antioxidanten en dementie.

Een voeding met veel onverzadigd vet, antioxidanten en B-vitamines komt in de praktijk overeen met een voeding met maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. De makkelijkste manier om een voeding met maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal te volgen, is door te kiezen voor producten met maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Welke producten uit de supermarkt maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.