Homocysteïne

  • Homocysteïne is een niet-essentieel zwavelhoudend aminozuur. De naam is gebaseerd op het feit dat het een homoloog is van cysteïne. Een niet-essentieel aminozuur wil zeggen, dat het lichaam het desbetreffende aminozuur zelf kan produceren.
    Aminozuren zijn bouwstenen van eiwitten.
  • Homocysteïne ontstaat bij de stofwisseling van eiwitten door het essentiële aminozuur methionine.
  • Homocysteïne is door de WHO bestempeld als een risicofactor voor hart- en vaatziekten.
  • Homocysteïne maakt hart- en endotheelcellen gevoeliger voor ontstekingsmediatoren en kan direct celdood veroorzaken.
  • Een verhoogd homocysteïnegehalte kan ontstaan door genetische afwijkingen, maar ook door een tekort aan foliumzuur, vitamine B6 en/of B12.
  • Minimaal 200 microgram (mcg) foliumzuur is per dag nodig om een hoog homocysteïnegehalte te voorkomen.
  • Homocysteïne kan gemeten worden in bloed en urine. In bloed is het voor ongeveer 70% gebonden aan de plasma-eiwitten.
  • Het homocysteïnegehalte kan pas bepaald worden wanneer iemand 12 uur lang niet gegeten of gedronken heeft (nuchter is).
  • Het normale homocysteïnegehalte in het bloed is ongeveer 13-14 µmol/liter voor mannen en 12-13 µmol/liter voor vrouwen.
    Een optimaal niveau ligt echter onder de 7.5. Een homocysteïnegehalte boven de 15 µmol/liter is te hoog.
  • Met het toenemen van de leeftijd neemt het “normale” homocysteïnegehalte toe: met zo'n 5 tot 10% per 10 jaar.
  • Welke factoren verhogen het homocysteïnegehalte?
    • hyperhomocysteïnemie. In ongeveer 10% van de personen bij wie een hyperhomocysteïnemie gevonden wordt, blijkt er een erfelijke oorzaak te zijn.
    • roken (roken inactiveert vitamine B12)
    • alcohol
    • een verhoogd cholesterolgehalte
    • een tekort aan vitamine B6, B12 en/of foliumzuur
    • gluten-overgevoeligheid
    • darmproblemen
    • geslacht. Mannen hebben een iets hoger homocysteïnegehalte dan vrouwen.
  • De effectiefste manier om het homocysteïnegehalte te verlagen, is via foliumzuursupplementen.
    Vitamine B12 verlaagt heel licht het homocysteïnegehalte.
  • Via foliumzuursupplementen kan het homocysteïnegehalte met gemiddeld 25% verlaagd worden.
    De effectieve dosis van foliumzuursupplementen ligt tussen 200-800 microgram per dag.
  • Het is via voeding niet mogelijk om 400 microgram (mcg of µg) foliumzuur binnen te krijgen. Dus het verlagen van het homocysteïnegehalte verloopt via voedingssupplementen.
  • Het verhoogde homocysteïnegehalte (>15 µmol/liter) kan niet verlaagd worden met vitamine B6.

Homocysteïneverlagende maaltijden (minimaal 200 microgram (mcg) foliumzuur):

Wetenschappelijke studies over het verband tussen een hoog homocysteïnegehalte en gezondheid:
De overzichtsartikelen van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.