- Homocysteïne is een niet-essentieel zwavelhoudend aminozuur. De naam is gebaseerd op het feit dat het een homoloog is van cysteïne. Een niet-essentieel aminozuur wil zeggen, dat het lichaam het desbetreffende aminozuur zelf kan produceren.
Aminozuren zijn bouwstenen van eiwitten. - Homocysteïne ontstaat bij de stofwisseling van eiwitten door het essentiële aminozuur methionine.
- Homocysteïne is door de WHO bestempeld als een risicofactor voor hart- en vaatziekten.
- Homocysteïne maakt hart- en endotheelcellen gevoeliger voor ontstekingsmediatoren en kan direct celdood veroorzaken.
- Een verhoogd homocysteïnegehalte kan ontstaan door genetische afwijkingen, maar ook door een tekort aan foliumzuur, vitamine B6 en/of B12.
- Minimaal 200 microgram (mcg) foliumzuur is per dag nodig om een hoog homocysteïnegehalte te voorkomen.
- Homocysteïne kan gemeten worden in bloed en urine. In bloed is het voor ongeveer 70% gebonden aan de plasma-eiwitten.
- Het homocysteïnegehalte kan pas bepaald worden wanneer iemand 12 uur lang niet gegeten of gedronken heeft (nuchter is).
- Het normale homocysteïnegehalte in het bloed is ongeveer 13-14 µmol/liter voor mannen en 12-13 µmol/liter voor vrouwen.
Een optimaal niveau ligt echter onder de 7.5. Een homocysteïnegehalte boven de 15 µmol/liter is te hoog. - Met het toenemen van de leeftijd neemt het “normale” homocysteïnegehalte toe: met zo'n 5 tot 10% per 10 jaar.
- Welke factoren verhogen het homocysteïnegehalte?
- hyperhomocysteïnemie. In ongeveer 10% van de personen bij wie een hyperhomocysteïnemie gevonden wordt, blijkt er een erfelijke oorzaak te zijn.
- roken (roken inactiveert vitamine B12)
- alcohol
- een verhoogd cholesterolgehalte
- een tekort aan vitamine B6, B12 en/of foliumzuur
- gluten-overgevoeligheid
- darmproblemen
- geslacht. Mannen hebben een iets hoger homocysteïnegehalte dan vrouwen.
- De effectiefste manier om het homocysteïnegehalte te verlagen, is via foliumzuursupplementen.
Vitamine B12 verlaagt heel licht het homocysteïnegehalte. - Via foliumzuursupplementen kan het homocysteïnegehalte met gemiddeld 25% verlaagd worden.
De effectieve dosis van foliumzuursupplementen ligt tussen 200-800 microgram per dag. - Het is via voeding niet mogelijk om 400 microgram (mcg of µg) foliumzuur binnen te krijgen. Dus het verlagen van het homocysteïnegehalte verloopt via voedingssupplementen.
- Het verhoogde homocysteïnegehalte (>15 µmol/liter) kan niet verlaagd worden met vitamine B6.
Homocysteïneverlagende maaltijden (minimaal 200 microgram (mcg) foliumzuur):
- Spinazieschotel met ei en kaas voor 4 personen
- Krieljes met geroosterde spruitjes en pecannoten voor 4 personen
- Zoete aardappelen met zalm en spinazie voor 4 personen
Wetenschappelijke studies over het verband tussen een hoog homocysteïnegehalte en gezondheid:
De overzichtsartikelen van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.
De overzichtsartikelen van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.
- 5 mg foliumzuur per dag gedurende minimaal 4 weken verlaagt het homocysteïnegehalte van patiënten met een coronaire hartziekte
- Een hoog plasma homocysteïnegehalte verhoogt waarschijnlijk abdominale aorta aneurysma
- Foliumzuursupplementen verlagen het homocysteïnegehalte bij mensen met suikerziekte type 2
- Een hoog maternaal homocysteïnegehalte verhoogt de kans op een SGA-baby