Vitamine K

Vitamine K-rijke maaltijden (minimaal 1 dag vitamine K):

1. Zoete aardappelen met spruitjes en chorizo voor 4 personen

Wetenschappelijke studies over vitamine K:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over vitamine K zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's over vitamine K geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over vitamine K zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patënt-controle studies over vitamine K geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

1. Vitamine K-supplementen verlagen niet suikerziekte type 2
2. Vitamine K-supplementen verlagen niet suikerziekte
3. 100 µg/d vitamine K + 1000 mg/d calciumsupplementen verhogen botmineraaldichtheid
4. Vitamine K2 + vitamine D verhogen botmineraaldichtheid
5. Dagelijks 50 microgram vitamine K via voeding verlaagt fracturen

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

• Vitamine K is een vetoplosbare vitamine.
• Vitamine K in voeding komt in 2 vormen voor:
  1. Vitamine K1 (ook wel fylochinon genoemd) zit in plantaardige voeding.
  2. Vitamine K2 (ook wel menachinon of menaquinon genoemd) zit in zuivelproducten, vlees en eieren. Vitamine K2 wordt ook in onze dikke darm geproduceerd, vanaf 3 maanden na de geboorte.
     Er zijn verschillende vormen van menaquinon, MK-4 tot MK-14, waarbij het getal het aantal isoprenyl-zijketens aangeeft.
• MK-4 is aanwezig in vlees en wordt ook in beperkte mate in het lichaam gevormd uit vitamine K1.
• MK-5 t/m MK-9 worden in kleine hoeveelheden in gefermenteerde producten aangetroffen zoals kaas en yoghurt.
• Natto is een uitzonderlijk rijke bron van vitamine K in de vorm van MK-7.
• Vitamine K3 (menadion) is een synthetische (pro)vitamine K.
• Vitamine K is nodig voor bloedstolling en stevige botten.
  Vitamine K is een co-enzym voor de hepatische aanmaak van bloedstollingsfactoren II (protrombine), VII (proconvertine), IX (kerst-factor of plasma thromboplastine component) en X (Stuart-Prower factor) en proteïnen C en S in de lever.
• Bij osteoporose (botontkalking) die wordt veroorzaakt door onvoldoende botaanmaak, is het osteocalcinegehalte in het bloed verlaagd.
• Vitamine K2 verbetert de botkwaliteit door osteocalcine te activeren.
  Osteocalcine is een klein, calciumbindend eiwit dat hoofdzakelijk door osteoblasten (de osteoblasten bouwen bot op) wordt geproduceerd en is een biochemische marker is voor de botmineralisatie (het proces dat de botten sterk houdt).
• Bij een vitamine K-tekort kan vertraagde bloedstollingen en neusbloedingen optreden.
• Een tekort aan vitamine K in he lichaam kan gemeten worden aan de hand van de biomerker dp-ucMGP (desphospho-uncarboxylated MGP).
• Een dp-ucMGP-gehalte groter dan 500 pmol/L duidt op een tekort aan viamine K.
• Vitamine K kan de placenta niet passeren en kan dus niet tijdens de zwangerschap van moeder op kind overgebracht worden. Daarom hebben borstgevoede baby's de eerste 12 weken 150 microgram (mcg) aan vitamine K-druppels nodig.
• Flesgevoede baby heeft geen extra vitamine K-druppels nodig want in flesvoeding zit namelijk genoeg vitamine K.
  Het is wel aan te raden om extra vitamine K te geven wanneer er minder dan 500 milliliter kunstmatige zuigelingen(fles)voeding wordt gegeven.
• Vitamine K in het lichaam wordt geleverd door 50% voeding en 50% eigen productie in de dikke darm door de darmbacteriën.
• Wij krijgen via voeding  90% vitamine K1 en 10% vitamine K2 binnen. De hoeveelheid vitamine K uit voeding dekt slechts 50% van de dagelijkse behoefte.
• Voeding met groenten, vlees, eieren en zuivelproducten dekt 50% van de dagelijkse behoefte. De andere 50% wordt door het lichaam gedekt want het lichaam maakt in de dikke darm ook vitamine K (=K2) aan.
• Geen verschil in opname in het lichaam tussen natuurlijke en synthetische vitamine K. Synthetische vitamine K wordt toegevoegd aan levensmiddelen en voedingssupplementen.
• Vitamine K1 verdient de voorkeur in voedingssupplementen.
• De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor vitamine K1 voor volwassenen vanaf 18 jaar is 70 microgram (mcg) per dag.
• Het lichaamsvoorraad van vitamine K1 is genoeg voor 2 tot 6 weken.
• De veilige bovengrens van vitamine K is niet vastgesteld door de Gezondheidsraad. Maar tot 10 mg per dag worden er geen nadelige effecten bij mensen gevonden.
• Mensen die bloedverdunners of antistollingsmiddelen gebruiken, moeten oppassen met vitamine K-pillen met meer dan 100 microgram vitamine K.
• De EFSA heeft de volgende claims van vitamine K goedgekeurd:
  • nodig voor behoud van gezonde botten.
  • nodig voor een normale bloedstolling.
• De fabrikant van levensmiddelen en voedingssupplementen mogen vanaf december 2012 deze claims op de verpakking zetten wanneer het product minimaal 15% ADH per 100 gram (ml) product of per tablet bevat.

Lees hier meer over vitamine K.