Waarom is roomboter light nergens te koop?

Roomboter light

Product:
Roomboter van het merk Milsani.

Bijzonderheden:
Het product bevat 82% vet.

82% melkvet:
Roomboter wordt gemaakt van room. Room is een ander woord voor melkvet. Melkvet wordt verkregen door melk te scheiden (karnen) in de water- en de vetfase. De vetfase wordt room (met vetgehalte 40%) genoemd. Er is ongeveer 25 liter melk nodig om 1 kg boter te kunnen maken.

Roomboter is een wettelijk vastgelegde naam. Dat wil zeggen de fabrikant mag pas het woord “roomboter” op de verpakking zetten wanneer het product voldoet aan de wettelijke eisen. Roomboter moet van de wet minimaal 82% melkvet en maximaal 16% vocht bevatten. 82% melkvet komt overeen met 82 gram vet per 100 gram product (zie de ingrediëntenlijst). Vandaar 82% vetgehalte op de verpakking!

Als consument is goed om te weten dat alle productnamen (zoals kaas, yoghurt, jam en sinaasappelsap) van levensmiddelen aan wettelijke eisen moeten voldoen. De reden hierachter is, om de identiteit van het product te beschermen. Anders zijn er roomboter te vinden met 55% vet of met 13% vet.

741 kcal per 100 gram:
Dit product levert per 100 gram 741 kcal. Hoe wordt deze 741 kcal berekend?
Dit product bevat per 100 gram 0.6 gram eiwit, 0.2 gram koolhydraten, 82 gram vet en 0 gram vezels.

0.6 gram eiwit levert 0.6x4                    = 2.4 kcal. 1 gram eiwit levert 4 kcal.
0.2 gram koolhydraten leveren 0.2x4    = 0.8 kcal. 1 gram koolhydraat levert 4 kcal.
82 gram vet levert 82x9                         = 738 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
0 gram vezel levert 0.2x2                      = 0 kcal. 1 gram vezel levert 2 kcal.

Dus 2.4+0.8+738+0 = 741.2 kcal. Afgerond naar beneden is dat 741 kcal per 100 gram.

Als consument is goed om te weten dat eiwit, koolhydraten, vet en vezels samen het caloriegehalte van een product leveren.

Waarom bestaat geen roomboter light?
Light is een voedingsclaim. Dat wil zeggen de fabrikant mag het woord “light” pas op de verpakking zetten wanneer het product voldoet aan de wettelijke eis. Light is voor de wet minimaal 30% minder calorieën dan het oorspronkelijke product.

Dit (oorspronkelijke) product bevat per 100 gram 741 kcal. Om het woord “light” op de verpakking te mogen zetten, moet de fabrikant van deze 741 kcal 30% afhalen. 30% van 741 kcal is 222.3 kcal. Dus in roomboter light zal dus 741-222.3 = 518.7 kcal zitten. Maar de consument kan roomboter light nergens kopen. Hoe komt dat? Dat komt omdat roomboter light niet meer voldoet aan de wettelijke eis van 82% vet per 100 gram.

Zoals eerder uitgelegd, moet roomboter van de wet 82 gram vet per 100 gram product bevatten. Om 222.3 kcal uit het product te kunnen halen moet de fabrikant 222.3/9 = 24.7 gram vet uit het product halen. Maar door 24.7 gram vet uit het product te halen bevat het product niet meer 82 gram maar 57.3 vet per 100 gram.
57.3 gram vet per 100 gram voldoet niet meer aan de wettelijke eis van 82 gram vet per 100 gram. Anders gezegd, door 222.3 kcal uit roomboter te halen, mag de fabrikant van de wet niet meer het woord “roomboter” op de verpakking zetten en daarom kan de consument nergens roomboter light kopen!

Het woord “light” kan niet altijd op elk product gezet worden omdat elk product aan wettelijke eisen moet voldoen!

De kleur van roomboter:
De gelige kleur van roomboter wordt veroorzaakt door beta-caroteen. Beta-caroteen is een carotenoïde die in gras en hooi zit. Maar het gehalte aan beta-caroteen in gras ligt hoger dan in hooi. In de wintermaanden eten koeien voornamelijk hooi waardoor het beta-caroteengehalte in melk lager ligt dan in de zomermaanden.
Met andere woorden, roomboter gemaakt in de wintermaanden zal dus minder gelig moeten zijn dan in de zomermaanden. Toch is de kleur van roomboter het hele jaar door constant. Hoe kan dat? Dat komt omdat tijdens de productie van roomboter in de wintermaanden extra beta-caroteen wordt toegevoegd. De fabrikant mag van de wet in de wintermaanden de kleur van roomboter kunstmatig bijkleuren. Dit kunstmatig bijkleuren met beta-caroteen of met bixine of met norbixine hoeft de fabrikant van de wet niet op de verpakking te vermelden. De reden hierachter is dat roomboter voor de wet een natuurlijk product is en het uiterlijk van een natuurlijk product varieert gedurende het hele jaar nogal. De fabrikant mag van de wet op een kunstmatige manier voor deze variatie corrigeren zonder dat op de verpakking te vermelden!

Cholesterol en transvet:
In roomboter zitten van nature vitamine A, D, beta-caroteen en emulgatoren. Deze 4 stoffen zijn ook terug te vinden in halvarine en margarine. Maar in roomboter zitten van nature ook cholesterol en transvetzuren. Zo zit in 100 gram roomboter 3.5 gram transvetzuren en 221 mg cholesterol. Maar van de wet hoeft de fabrikant vitamine A, D, beta-caroteen, emulgatoren, transvetzuren en cholesterol niet op de verpakking te zetten. Dus wat niet op de verpakking staan, wil niet zeggen dat ze ook niet in het product zitten!

Als consument is goed om te weten dat wat van nature in het product zitten, hoeft de fabrikant van de wet niet op de verpakking te zetten!

De reden dat vitamine A, D, beta-caroteen en emulgatoren op de verpakking van halvarine en margarine staan, is omdat ze tijdens de productie kunstmatig worden toegevoegd.
Wat kunstmatig worden toegevoegd, moeten in de ingrediëntenlijst vermeld worden. Maar wat van nature in het product zit, hoeft dat niet. Echter, wat van nature in een product zitten, hoeven niet altijd gezond te zijn!

Voor de gezondheid maakt het niet zoveel uit of vitamine A, D, beta-caroteen en emulgatoren kunstmatig zijn of niet.

Omdat roomboter voor de wet een natuurlijk product is, mag de fabrikant deze tekst op de verpakking zetten: het product bevat geen enkel kunstmatige toevoeging.

Waarom is de verpakking niet transparant?
Roomboter is een vetrijk product en het grootste nadeel hiervan is dat vet door zonlicht afgebroken wordt. Door de afbraak van vet krijgt het product een onaangename geur en smaak en dat wil de consument niet. Om deze onaangename geur en smaak te voorkomen, wordt roomboter daarom lichtdicht verpakt. Lichtdichte verpakking kan nooit transparant zijn.

De verpakking van roomboter heeft ook een zilverlaag. Deze zilverlaag werkt conserverend. Zilver is namelijk een natuurlijk conserveermiddel. Dat is ook de reden waarom chocoladeletter in een zilververpakking zit!

Zit er E-nummers in?
Ja en nee. Beta-caroteen, bixine of norbixine die toegevoegd worden om roomboter in de wintermaanden kunstmatig bij te kleuren zijn E-nummers. Zo is beta-caroteen  E160a en bixine en norbixine E160b.

Wat is gezonder?
Roomboter zonder uitgebreide ingrediëntenlijst omdat het niet wettelijk verplicht is of halvarine/margarine met een uitgebreide ingrediëntenlijst omdat het wettelijk verplicht is?

 

Voedingswaarde per 100 gram

Boter

Olijfolie

Zonnebloemolie

Margarine

Kcal

741

900

898

721

Totaal vet

82 (99.60 En%)*

100 (100 En%)

99.5 (99.7 En%)  

80 (99.86 En%)

Verzadigd vet

56.4 (68.50 En%)

14.3 (14.3 En%)

11.7 (11.7 En%)

18 (22.47 En%)

Transvet

3.5 (4.25 En%)

0

0

1 (1.25 En%)

N3: n6-verhouding

1:2.75

1:14.8

1:310.5

1:7.22

Cholesterol

221 mg

0

0

2

Vitamine E

2.5 mg

5.1 mg

76 mg

-

* 99.60 En% is (82x9)/7.41

Voedingswaarden:
Dit product levert 0.32 En% eiwit, 0.11 En% koolhydraten (waarvan 0.11 En% eenvoudige suikers) en 99.60 En% vet, waarvan 68.50 En% verzadigd vet en 4.25 En% transvet.

Door het hoge gehalte aan verzadigd vet is roomboter bij kamertemperatuur niet vloeibaar!
Door het hoge gehalte aan verzadigd vet heeft roomboter in de mond een groter koelend effect dan margarine of halvarine.
Door het hoge gehalte aan vetzuren met korte ketens maakt roomboter licht verteerbaar.
Door het lage gehalte aan verzadigd vet is olijfolie bij kamertemperatuur vloeibaar!

Voedingskundig gezien mag een gezond product maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en maximaal 1 En% transvetzuren bevatten. Met andere woorden, roomboter behoort niet tot een gezond product. Dat is ook de reden dat voedingsdeskundigen de voorkeur geven aan het gebruik van margarine of halvarine.