Voeding en gezondheid

Product:
Holy soda appel-cranberry gezoet met stevia.

Bijzonderheden:
Het product is gezoet met steviolglycosiden (ook wel honingkruidextract, stevia of E960 genoemd). Het product bevat volgens de fabrikant 100% natuurlijke ingrediënten, zonder toegevoegde suiker en is laag in calorieën.   

100% natuurlijke ingrediënten:
Volgens de producent bevat het product 100% natuurlijke ingrediënten. Is dat zo?
De ingrediëntenlijst verraadt dat in dit product koolzuurhoudend mineraalwater, natuurlijk aroma en steviolglycosiden zitten. Echter, koolzuurhoudend mineraalwater is voor de levensmiddelenwetgeving mineraalwater waarin het gas koolstofdioxide in opgelost is en koolstofdioxide is voor de wet E290. Alle E-nummers zijn voor de levensmiddelenwetgeving kunstmatig en dat is te zien want het woord “natuurlijk” komt de consument ook nooit voor een E-nummer tegen. Dat mag namelijk niet van de wet!

1 gram natuurlijk aroma bestaat voor de wet uit 0.095 mg natuurlijke bestanddelen (uitgaande dat de aroma uit 90% oplosmiddelen bestaat) en de rest oftewel 0.905 mg is onnatuurlijk! Anders gezegd, de wet heeft een andere definitie voor natuurlijk aroma dan de consument.

Dit product is gezoet met steviolglycosiden. Steviolglycosiden staan in de volksmond ook bekend onder de naam stevia. Stevia is voor de consument een natuurlijke zoetstof maar is voor de levensmiddelenwetgeving een E-nummer, namelijk E960. Zoals eerder verteld, zijn alle E-nummers voor de wet kunstmatig dus ook E960. Dat is ook terug te zien want het woord “natuurlijk” ontbreekt voor het woord “steviolglycosiden” in de ingrediëntenlijst. De ingrediëntenlijst is namelijk de plek waar de wet het laatste woord heeft. Daarom moet u als  consument ook altijd de ingrediëntenlijst lezen want de rest van de verpakking mag wettelijk gezien niet kloppen maar de ingrediëntenlijst moet altijd voldoen aan de wet!

Op de verpakking staat “natuurlijk gezoet met stevia”. Deze zin mag de fabrikant van de wet niet op de verpakking zetten. De NVWA zal de fabrikant op de vinger moeten tikken. Wat de fabrikant wel of niet over stevia op de verpakking mag zetten is wettelijk vastgelegd en is hier terug te vinden.

Geen toegevoegd suiker:
“Geen toegevoegd suiker” is een voedingsclaim en de fabrikant mag van de wet de voedingsclaim “geen toegevoegd suiker” op de verpakking zetten wanneer hij tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd in de vorm van glucose, fructose en/of sacharose. Maar de fabrikant heeft in dit product suiker toegevoegd in de vorm van vruchtensap. Echter, vruchtensap is voor de wet niet hetzelfde als glucose, fructose of sacharose (ondanks dat in vruchtensap ook glucose en fructose zitten). Anders gezegd, de fabrikant mag van de wet “geen toegevoegd suiker” op de verpakking zetten, ook al heeft hij suiker toegevoegd in de vorm van vruchtensap. Daarom is “geen toegevoegd suiker” een misleidende voedingsclaim en de EFSA zal eigenlijk deze voedingsclaim uit de wet moeten halen om de consument te beschermen.

30% vruchtensap:
Dit product bevat 30% vruchtensap. 30% vruchtensap is nodig om de zure smaak (veroorzaakt door koolzuurhoudend mineraalwater en citroenconcentraat) en de dropachtige smaak van stevia te maskeren. Het nadeel van stevia is dat die een dropachtige smaak heeft. Dus een product gezoet 100% stevia zal naar drop smaken en dat vindt de consument niet lekker en daarom zit in een product gezoet met stevia altijd een maskeerstof, vaak in de vorm van suikers.

De fabrikant claimt in de naam (dit product heet Holy soda appel-cranberry) dat appel en cranberry in dit product zitten en daarom moet hij van de wet het percentage appel (27.5%) en cranberry (2%) in de ingrediëntenlijst vermelden. Hij claimt niet dat in dit product ook E960 zit en daarom hoeft hij het percentage van E960 (steviolglycosiden) ook niet te vermelden.

Wortelsap uit concentraat:
Wortelsap uit concentraat is nodig om dit product de juiste kleur te geven. De schuimvorming bij het uitschenken wordt veroorzaakt door cranberry concentraat.

Laag in calorieën:
Laag in calorieën is een voedingsclaim. De fabrikant mag deze claim op de verpakking zetten wanneer het product maximaal 20 kcal per 100 ml bevat. Dit product bevat 13 kcal per 100 ml en voldoet dus aan de wet.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zitten 2 E-nummers. Steviolglycosiden zijn voor de wet E960 en koolzuurhoudend mineraalwater is E290.

 

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het metabole syndroom de kans op het krijgen van baarmoederkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 studies met 3132 mensen met baarmoederkanker.

Er was geen publicatie bias [Egger’s test, p = 0.240].

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het metabole syndroom de kans op het krijgen van baarmoederkanker significant met 89% [95 % BI = 1.34-2.67, p < 0.001, I2 = 92%, p < 0.001] verhoogde.

Wanneer naar de afzonderlijke aspecten binnen het metabole syndroom werd gekeken, vonden de onderzoekers een significant verhoogde risico van:

121% [p < 0.001] voor een hoog BMI en/of buikomtrek.
81% [p = 0.044) voor hyperglycemie.
81% [p = 0.024) voor een hoge bloeddruk.
17% [p<0.001] voor hoge triglyceridengehaltes.

Echter, de onderzoekers vonden geen significant verband tussen een laag HDL-cholesterolgehalte en baarmoederkanker.

De onderzoekers concludeerden dat het metabole syndroom de kans op het krijgen van baarmoederkanker verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Metabolic syndrome and endometrial cancer: a meta-analysis by Esposito K, Chiodini P, [...], Giugliano D.  

Link:
http://link.springer.com/article/10.1007/s12020-013-9973-3

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het metabole syndroom.

Mensen met het metabole syndroom wordt aangeraden te kiezen voor producten met:

1. 20-30 En% vet
2. 0-7 En% verzadigd vet
3. 0.1-0.5 gram natrium per 100 gram
4. 10-25 En% suikers
5. minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal
6. 40-70 En% koolhydraten.

Welke producten uit de supermarkt 20-30 En% vet, 0-7 En% verzadigd vet, 0.1-0.5 gram natrium per 100 gram, 40-70 En% koolhydraten, 10-25 En% suikers en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.
 

Onderzoeksvraag:
Verhogen het hebben van overgewicht en gewichtstoename van de moeder tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van astma bij haar kinderen in de kindertijd?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 studies met 108321 moeder-kind. 12 studies rapporteerden overgewicht bij moeders en 5 studies over gewichtstoename tijdens de zwangerschap. De leeftijd van kinderen varieerde van 14 maanden tot 16 jaar.

Er was significant heterogeniteit tussen de studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat overgewicht van de moeder tijdens de zwangerschap het risico op het krijgen van astma bij haar kinderen in de kindertijd significant met 31% [OR = 1.31, 95% BI = 1.16-1.49] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van het BMI met 1 kg/m(2) tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van astma in de kindertijd met 2-3% verhoogde.

De onderzoekers vonden dat een grote gewichtstoename (groter dan het wenselijk is) van de moeder tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van astma bij haar kinderen in de kindertijd significant met 16% [95% CI = 1.001-1.34] verhoogde.

De onderzoekers vonden geen verband tussen ondergewicht van de moeder tijdens de zwangerschap of een kleine gewichtstoename tijdens de zwangerschap en het krijgen van astma.

De onderzoekers concludeerden dat het hebben van overgewicht of een grote gewichtstoename tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van astma in de kindertijd verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Maternal Obesity in Pregnancy, Gestational Weight Gain, and Risk of Childhood Asthma by Forno E, Young OM, […], Celedón JC.

Link:
http://pediatrics.aappublications.org/content/134/2/e535.abstract

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meers studies over overgewicht.
Hoeveel kg een vrouw tijdens de zwangerschap mag aankomen, kunt u hier opzoeken.

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen babyvoeding en gezondheid.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Overgewicht tijdens de zwangerschap verhoogt astma in de kindertijd

Onderzoeksvraag:
Epidemiologische studies ondersteunen een beschermende rol van lycopeen tegen het voorkomen van een beroerte of sterfte, maar de resultaten zijn tegenstrijdig. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van lycopeen de kans op het krijgen van een beroerte? 

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 prospectieve cohort studies met 116127 deelnemers en 1989 mensen met een beroerte.
Er was geen sprake van publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat lycopeen de kans op het krijgen van een beroerte significant met 19.3% [RR = 0.807, 95% BI = 0.680-0.957, I2 = 25.5%, p = 0.234] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat lycopeen in het bloed en niet lycopeen via voeding, de kans op het krijgen een beroerte significant met 38.7% [RR = 0.693, 95% BI = 0.503-0.954] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat lycopeen de kans op een beroerte onder Europeanen en mannen verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de duur van de follow-up geen effect had op de uiteindelijke resultaten.

De onderzoekers concludeerden dat lycopeen, met name in bloed en niet via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte, met name onder Europeanen en mannen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary and circulating lycopene and stroke risk: a meta-analysis of prospective studies by Li X and Xu J.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24848940

Extra informatie van El Mondo:
Het lycopeengehalte in het bloed kan verhoogd worden door het slikken van lycopeensupplementen en/of het eten van lycopeen.

Vind hier meer studies over het verlagen van een beroerte en lycopeen.

Onderzoeksvraag:
Een grote inname van voedingsvezels werd geassocieerd met een laag risico op het krijgen van verschillende chronische ziekten. Sommige observationele studies hebben het verband tussen de vezelconsumptie en totale mortaliteit onderzocht, maar de resultaten waren niet overtuigend. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt een hoge vezelinname de totale mortaliteit (=doodgaan aan alle oorzaken)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 prospectieve cohort studies 62314 doden onder 908135 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel vezels vergeleken met weinig, de kans op totale mortaliteit significant met 23% [pooled adjusted RR = 0.77, 95% BI = 0.74-0.80] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van 10 gram vezels per dag, de kans op totale mortaliteit significant met 11% [pooled adjusted RR = 0.89, 95% BI = 0.85-0.92] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van graanvezels maar in mindere mate groentevezels de kans op totale mortaliteit verlaagde. Echter, het verlaagde risico werd niet gevonden voor fruitvezels.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel vezels, met name graan- en groentevezels de totale mortaliteit verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Fiber Intake and Total Mortality: A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Kim Y and Je Y.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25143474

Extra informatie van El Mondo:
Een dagelijkse voeding met veel vezels is een voeding met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal (en 20-30 En% vet, waarvan 0-7 En% verzadigd vet). Welke producten uit de supermarkt 1.5 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.

Vind hier meer studies over vezelconsumptie.
 

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 560 kcal, 25 gram eiwit, 19 gram vet en 72 gram koolhydraten oftewel 18 En% eiwit, 31 En% vet en 51 En% koolhydraten. Dit recept bevat 10 En% verzadigd vet en 2.2 gram vezels per 100 kcal.
18 En% eiwit wil zeggen, dat 25 gram eiwit 18% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 560 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
2.2 gram vezels per 100 kcal wil zeggen dat in dit recept van 560 kcal dus 12.3 gram vezels zit.

Deze maaltijd bevat 31 En% vet, 10 En% verzadigd vet en 2.2 gram vezels per 100 kcal en is daarom een gezonde maaltijd want een gezonde maaltijd mag maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.

Het hoge vezelgehalte (>1.3 gram vezels per 100 kcal) van deze maaltijd wordt veroorzaakt de aardappelen, de rode kidneybonen en de tomaten.

Deze maaltijd levert per persoon 1.1 gram kalium. Vind hier studies over kalium.
Eet aardappels, groenten, fruit en noten voor kalium.

Deze maaltijd levert 72 gram koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters die 60 kg wegen want sporters worden na het sporten (tot 6 uur na het sporten) aangeraden te kiezen voor maaltijden die 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht leveren om zo het glycogeenvoorraad na het sporten weer aan te vullen. 1.2 x 60 = 72 gram koolhydraten.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 5 sneetjes tarwebrood en 100 gram gedroogde vijgen levert 29 gram vezels en 2 gram kalium.  

25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bijzonderheden:
Deze maaltijd bevat olijfolie en 12.3 gram vezels.

Bereiding & Ingrediënten van stoofschotel met worst en bonen voor 4 personen

Bereiding:

• Verwarm de grill voor. Leg de worsten onder de grill en bak ze 20 minuten met regelmatig omdraaien bruin [U kunt de worsten ook in een pan zonder bakolie (dus in hun eigen vet) bakken].
• Schil en kook ondertussen de aardappelen en de pastinaak in ruim kokend water 15 minuten gaar. Giet af en plet ze met de melk en olijfolie tot een puree. Breng de puree met peper en zout op smaak.
• Doe de tomaten samen met hun sap, de kidneybonen, de chutney en het paprikapoeder in een pan en breng dit tomaten-bonenmengsel langzaam aan de kook.
• Haal de worsten van onder de grill maar zet de grill niet uit. Snijd de worsten diagonaal in 4 dikke plakken.
• Voeg de worsten aan het tomaten-bonenmengsel en giet het mengsel vervolgens in een vuurvaste schotel.
• Schep de puree op de worsten en de bonen. Laat de schotel 5 minuten onder de grill staan tot de puree goudbruin en krokant wordt.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Aardappelen (750 gram, geschild)
• 1 grote pastinaak (175 gram, geschild)
• 2 eetlepels halfvolle melk
• 1 eetlepel olijfolie
• 4 varkensworsten (275 gram)
• 1 blik fijngehakte tomaten (400 gram)
• 2 blikken rode kidneybonen (400 gram, uitgelekt)
• 2 eetlepels tomatenchutney
• 2 theelepels paprikapoeder
• Peper en zout

Bereiding:

• Verwarm de grill voor. Leg de worsten onder de grill en bak ze 20 minuten met regelmatig omdraaien bruin [U kunt de worsten ook in een pan zonder bakolie (dus in hun eigen vet) bakken].
• Schil en kook ondertussen de aardappelen en de pastinaak in ruim kokend water 15 minuten gaar. Giet af en plet ze met de melk en olijfolie tot een puree. Breng de puree met peper en zout op smaak.
• Doe de tomaten samen met hun sap, de kidneybonen, de chutney en het paprikapoeder in een pan en breng dit tomaten-bonenmengsel langzaam aan de kook.
• Haal de worsten van onder de grill maar zet de grill niet uit. Snijd de worsten diagonaal in 4 dikke plakken.
• Voeg de worsten aan het tomaten-bonenmengsel en giet het mengsel vervolgens in een vuurvaste schotel.
• Schep de puree op de worsten en de bonen. Laat de schotel 5 minuten onder de grill staan tot de puree goudbruin en krokant wordt.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Aardappelen (750 gram, geschild)
• 1 grote pastinaak (175 gram, geschild)
• 2 eetlepels halfvolle melk
• 1 eetlepel olijfolie
• 4 varkensworsten (275 gram)
• 1 blik fijngehakte tomaten (400 gram)
• 2 blikken rode kidneybonen (400 gram, uitgelekt)
• 2 eetlepels tomatenchutney
• 2 theelepels paprikapoeder
• Peper en zout

Onderzoeksvraag:
Verbeteren foliumzuursupplementen de endothele functie van hartpatiënten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 RCT’s met 191 patiënten in de foliumzuursuppletiegroep en 186 in de placebogroep. De meerderheid van de deelnemers was man.
De duur van de suppletie varieerde van 8 weken tot 4 maanden.
Er was sprake van positieve publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat foliumzuursupplementen de flow-gemedieerde dilatatie oftewel FMD [MD = 57.72 μm, 95% BI = 50.14-65.31, p < 0.05] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat foliumzuursupplementen het plasma homocysteïnegehalte  [MD = -3.66 μmol/L, 95% CI, -5.44 tot -1.87, p < 0.05, I2 = 87%] significant verbeterde.

De onderzoekers concludeerden dat 5 mg foliumzuur per dag gedurende minimaal 4 weken de flow-gemedieerde dilatatie verbeterde en het plasma homocysteïnegehalte verlaagde bij patiënten met een coronaire hartziekte. Dus heeft dit overzichtsartikel in de vorm van een meta-analyse het belang van een hoge dosis foliumzuur voor de verbetering van de functie van het endotheel onderstreept. Foliumzuur moet worden aanbevolen aan patiënten met een coronaire hartziekte. Echter, er zijn meer RCT’s nodig om de conclusie van deze meta-analyse te bevestigen.

Oorspronkelijke titel:
Efficacy of folic acid supplementation on endothelial function and plasma homocysteine concentration in coronary artery disease: A meta-analysis of randomized controlled trials By YI X, ZHOU Y, […], JIANG X.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3991512/

Extra informatie van El Mondo:
Coronaire hartziekten zijn aandoeningen die worden veroorzaakt door afwijkingen in de kransslagaders (coronairarteriën). De twee bekendste diagnosen zijn acuut hartinfarct en angina pectoris.

Het is via voeding niet mogelijk om dagelijks 5 mg foliumzuur binnen te krijgen. Via voeding is slechts mogelijk om 0.2-0.3 mg foliumzuur binnen te krijgen.

Vind hier meer studies over foliumzuur en het verlagen van het homocysteïnegehalte.
 

Onderzoeksvraag:
Hoewel veel studies het mogelijke effect van een vetarm dieet op de overlevingskansen van borstkanker hebben onderzocht, blijft het verband onduidelijk. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een vetarm dieet de overlevingskansen onder borstkankerpatiënten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 2 RCT’s en 1 grote multi-center prospectieve cohort studies met in totaal 9966 borskankerpatiënten.

Er was geen heterogeniteit tussen de studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een vetarm dieet na de diagnose, de terugval van borstkanker significant met 23% [HR = 0.77, 95% BI = 0.63-0.94, p = 0.009] verlaagde. Significant want HR van 1 zat niet in de 95% BI van 0.63 tot 0.94. HR van 1 betekent geen risico.

De onderzoekers vonden dat een vetarm dieet na de diagnose, de all-cause mortaliteit onder borstkankerpatiënten niet-significant met 17% [HR = 0.83, 95% BI = 0.69-1.00, p = 0.05] verlaagde. Niet-significant want HR van 1 zat in de 95% BI van 0.69 tot 1.00. HR van 1 betekent geen risico.

De onderzoekers concludeerden dat een vetarm dieet na de diagnose, de terugval van borstkanker verlaagde en daarmee dus de overlevingskansen verhoogde..

Oorspronkelijke titel:
Effect of low-fat diet on breast cancer survival: a meta-analysis by Xing MY, Xu SZ and Shen P.

Link:
http://www.apocpcontrol.org/paper_file/issue_abs/Volume15_No3/1141-1144%2012.4%20Mei-Yuan%20Xing.pdf

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over borstkanker.

Een vetarm dieet is een dieet met 20-30 En% vet en 0-7 En% verzadigd vet. De makkelijkste manier om een vetarm dieet te volgen, is te kiezen voor uitsluitend producten die ook 20-30 En% vet en 0-7 En% verzadigd vet bevatten. Welke producten uit de supermarkt en maaltijden die ook 20-30 En% vet en 0-7 En% verzadigd vet bevatten, kunt u hier opzoeken.

Onderzoeksvraag:
De anti-kanker effecten van groenten en fruit zijn uitgebreid onderzocht, maar het verband tussen groente- en fruitconsumptie en het risico op hepatocellulair carcinoom (leverkanker) is niet vastgelegd. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van leverkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 studies met samen 1290045 deelnemers, waarvan 3912 mensen met leverkanker.  

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden voor een hoge groenteconsumptie vergeleken met een lage, een significant verlaagd risico van 28% [95% BI = 0.63-0.83] voor leverkanker.

De onderzoekers vonden voor elke 100 gram groenten per dag, een significant verlaagd risico van 8% [95% BI = 0.88-0.95] voor leverkanker. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in subgroepenanalyses dat dit verlaagde risico niet veranderde, ongeacht de voorgeschiedenis van hepatitis, alcoholconsumptie, roken of energie-inname.

De onderzoekers vonden voor een hoge fruitconsumptie vergeleken met een lage, een non-significant verlaagd risico van 7% [95% BI = 0.80-1.09] voor leverkanker.

De onderzoekers vonden voor elke 100 gram fruit per dag, een non-significant verlaagd risico van 1% [95% BI = 0.94-1.05] voor leverkanker. Non-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat 100 gram groenten per dag, het risico op het krijgen van leverkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Increased Intake of Vegetables, but not Fruit, Reduces Risk for Hepatocellular Carcinoma: A Meta-analysis by Yang Y, Zhang D, [...], Zhu Y.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25127680

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over kanker en groente- en fruitconsumptie.

Bereiding & Ingrediënten

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 461 kcal, 17 gram eiwit, 13 gram vet en 69 gram koolhydraten oftewel 15 En% eiwit, 25 En% vet en 60 En% koolhydraten. Dit recept bevat 4 En% verzadigd vet en 0.4 gram vezels per 100 kcal.
60 En% koolhydraten wil zeggen, dat 69 gram koolhydraten 60% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 461 kcal. 1 gram eiwit (maar ook koolhydraten) levert 4 kcal. 1 gram vet levert 9 kcal.
0.4 gram vezels per 100 kcal wil zeggen dat in dit recept van 461 kcal dus 1.8 gram vezels zit.

Deze maaltijd bevat 25 En% vet en 4 En% verzadigd vet en past daarom in een vetarm dieet. Een vetarm dieet bevat 20-30 En% vet en 0-7 En% verzadigd vet. De makkelijkste manier om een vetarm dieet te volgen, is door te kiezen voor maaltijden/producten die ook 20-30 En% vet en 0-7 En% verzadigd vet bevatten. Welke producten uit de supermarkt ook 20-30 En% vet en 0-7 En% verzadigd vet bevatten, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijd bevat 15 En% eiwit, 25 En% vet en 60 En% koolhydraten en is daarom geschikt voor professionele sporters. Professionele sporters worden aangeraden te kiezen voor maaltijden met 15-25 En% eiwit, 20-30 En% vet en 60-70 En% koolhydraten.

Deze maaltijd dekt dankzij de garnalen per persoon de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 van 2 dagen.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is de (minimale) hoeveelheid die nodig is om het dagelijkse verlies van een bepaalde voedingsstof (bijvoorbeeld vitamine B12) in het menselijk lichaam te compenseren.
Eet garnalen voor vitamine B12.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 6 sneetjes volkorenbrood met pompoenpitten, 100 gram hazelnoten en 2 kiwi's levert 25 gram vezels. Deze combinatie levert ook 460 mg magnesium en 125 mg vitamine C. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium voor professionele sporters is 6 mg magnesium per kg lichaamsgewicht. Magnesium speelt een belangrijke rol bij de energieproductie.
Eet bulgur en noten voor magnesium.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Bijzonderheden:
Deze maaltijd bevat olijfolie en levert dankzij de garnalen per persoon 140 mg EPA en DHA. Deze maaltijd levert per persoon ook 150 gram groenten waarvan 17.5 gram wortelen.
 

Product:
Pepsi next with sweetener from stevia plant.

Bijzonderheden:
Het product bevat zoetstoffen uit de stevia plant en 30% minder suiker.  

Stevia of E960:
De consument kent E960 beter als stevia maar voor de levensmiddelenwetgeving is E960 steviolglycosiden oftewel de natuurlijke zoetstoffen uit de stevia plant. In reclame wordt stevia neergezet als een natuurlijke zoetstof met nul calorieën. Maar als stevia een natuurlijke zoetstof is, waarom zijn de woorden “natuurlijke zoetstof” niet op deze verpakking terug te vinden? En als stevia een nul calorieën zoetstof is en dit product is gezoet met stevia, waarom zit dan in dit product toch nog 7.4 gram suikers per 100 ml?

Stevia is voor de consument een natuurlijke zoetstof maar voor de levensmiddelenwetgeving is stevia niet een natuurlijke zoetstof. Dat is te zien want de woorden “natuurlijke zoetstof” komen niet in de ingrediëntenlijst voor. De ingrediëntenlijst is namelijk de plek waar de wet het laatste woord heeft. Zou de fabrikant “natuurlijke zoetstof” in de ingrediëntenlijst zetten dan overtreedt hij hiermee de wet en kan het hem een geldboete opleveren.

7.4 gram suikers per 100 ml in dit product is nodig om de dropachtige nasmaak, veroorzaakt door stevia (steviolglycosiden) te maskeren en om het product dikte te geven. Stevia is weliswaar een nul-calorieën-zoetstof maar de fabrikant is niet in staat om dit product ook met nul calorieën te produceren. Hij heeft namelijk suiker nodig om de dropachtige nasmaak van stevia te maskeren. Zou de fabrikant dit product met 100% stevia maken, dan is het product door de dropachtige nasmaak van stevia niet te drinken!

Stevia is op papier een ideale zoetstof om het suikergehalte in frisdrank te reduceren maar in de praktijk is het een ramp want door de dropachtige nasmaak is de fabrikant niet in staat om een frisdrank met 100% stevia te maken, dat in tegenstelling tot aspartaam.

Dus wat is gezonder?
Een frisdrank met stevia en suiker, dus met calorieën of een frisdrank met 100% aspartaam, dus zonder calorieën? Stevia en aspartaam zijn de levensmiddelenwetgeving E-nummers (goedgekeurd door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit). E-nummers zijn voor de levensmiddelenwetgeving kunstmatig, dus ook E960!

30% minder suiker:
Op de voorkant van de verpakking valt te lezen “30% minder suiker”. Waarom staat 30% minder suiker op de verpakking en niet 29% of 31% minder suiker?
30% minder suiker is de minimale wettelijke eis om op de verpakking te kunnen zetten dat dit product “minder suiker” bevat. Anders gezegd, wilt de fabrikant “minder suiker” op de verpakking zetten dan moet hij van de wet minimaal 30% suiker uit het oorspronkelijke product halen. 29% minder suiker kan dus nooit op de verpakking staan want dan krijgt de fabrikant een boete aangezien hij niet de wet houdt en 31% is méér dan de wet hem vraagt. Geen enkele fabrikant zal meer doen dan de wet hem vraagt want méér doen (in dit geval meer dan 30% suiker uit het product halen) brengt onnodige kosten met zich mee. Onnodige kosten leiden tot een duurder product (duurder dan die van de concurrent). Het is een feit dat het goedkoper is om suiker aan een frisdrank toe te voegen dan ze uit het product te halen. Bovendien wordt een frisdrank met 100% suiker beter verkocht dan een frisdrank met 30% minder suiker en 30% minder suiker beter verkocht dan 60% minder suiker, enz.. Dit verklaart waarom de consument eerder voor een frisdrank met 100% suiker kiest dan voor een frisdrank met 100% zoetstoffen.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zitten 7 E-nummers, namelijk koolzuurhoudend water (E290), orthofosforzuur (E338), karamel (E150d), stevia of steviolglycosiden (E960), Arabische gom (E414), de zoetstof thaumatine (E957) en glutaminezuur (E620).  

In glutaminezuur zit het stofje glutamaat. Glutamaat zit ook in de smaakversterker ve-tsin. Mensen die allergisch zijn voor ve-tsin zijn in feite allergisch voor glutamaat.

In dit product zit naast de zoetstof stevia ook de kunstmatig geproduceerde zoetstof thaumatine.
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van olijfolie de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte patiënt-controle studies, cohort studies en RCTs met 101460 deelnemers in de “coronaire hartziekte-studies” en 38673 deelnemers in de “beroerte-studies”.

Er was heterogeniteit tussen de coronaire hartziekte-studies maar niet tussen de beroerte-studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat 25 gram toename in olijfolieconsumptie, de kans op het krijgen van coronaire hartziekte in zowel patiënt-controle [RR = 0.73, 95% BI = 0.44-1.21] als cohort studies [RR = 0.96, 95% BI = 0.78-1.18] niet significant verlaagde. Niet significant want RR van 1 werd gevonden in de 95% BI. RR van 1 betekent geen risico.

De onderzoekers vonden in cohort studies dat 25 gram toename in olijfolieconsumptie, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 26% [RR = 0.74, 95% BI = 0.60-0.92] verlaagde.  

De onderzoekers vonden in cohort studies dat 25 gram toename in olijfolieconsumptie, de kans op het krijgen van cardiovasculaire aandoeningen (beroerte en coronaire hartziekte) significant met 18% [RR = 0.82, 95% BI = 0.70-0.96] verlaagde.  

De onderzoekers concludeerden dat olijfolieconsumptie de kans op het krijgen van zowel cardiovasculaire aandoeningen (beroerte en coronaire hartziekte) als beroerte verlaagde. Maar het verlaagde niet de kans op het krijgen van coronaire hartziekte.

Oorspronkelijke titel:
Olive oil consumption and risk of CHD and/or stroke: a meta-analysis of case-control, cohort and intervention studies by Martínez-González MA, Dominguez LJ and Delgado-Rodríguez M.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24775425

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer informatie over hart- en vaatziekten.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van Parkinson?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 32 artikelen met 677550 deelnemers, waarvan 9994 mensen met de ziekte van Parkinson.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden na gecorrigeerd te hebben voor het roken, dat een hoge alcoholconsumptie vergeleken met een lage, de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson significant met 22% [RR = 0.78, 95% BI = 0.67-0.92] verlaagde.

De onderzoekers vonden na gecorrigeerd te hebben voor het roken, dat een hoge alcoholconsumptie vergeleken met een lage, de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson in prospectieve cohort studies significant met 14% [RR = 0.86, 95% BI = 0.75-0.995] verlaagde.

De onderzoekers vonden na gecorrigeerd te hebben voor het roken, dat een hoge alcoholconsumptie vergeleken met een lage, de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson in gematched patiënt-controle studies significant met 26% [RR = 0.74, 95% BI = 0.58-0.96] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in de sensitiviteitsanalyses een significant verband voor bier [RR = 0.59, 95% BI = 0.39-0.90], maar niet voor wijn of likeur en onder mannen [RR = 0.65, 95% BI = 0.47-0.90] maar niet onder vrouwen. Significant want RR van 1 zat niet in 95% BI van 0.47 tot 0.90. RR van 1 wil zeggen, er is geen risico.

De onderzoekers vonden dat elke glas alcohol per dag, de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson niet-significant met 5% RR = 0.95, 95% BI = 0.89-1.02, p voor non-lineair = 0.85] verlaagde.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat het drinken van alcohol, met name bier de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson, met name onder mannen verlaagde. 

Oorspronkelijke titel:
Alcohol intake and risk of Parkinson's disease: A meta-analysis of observational studies by Zhang D, Jiang H and Xie J.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24590499

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over alcohol.

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen voeding en chronische ziekten.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Bier verlaagt de ziekte van Parkinson onder mannen

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van een kaliumrijk dieet de kans op het krijgen van een beroerte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 cohort studies met 333250 deelnemers, waarvan 10659 mensen met een beroerte.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge kaliuminname via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 20% [RR = 0.80, 95% BI = 0.72-0.90] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge kaliuminname via voeding de kans op het krijgen van een beroerte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Potassium-rich diet and risk of stroke: Updated meta-analysis by D'Elia L, Iannotta C, […],  Ippolito R.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24780514

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over beroerte en welke maaltijden kaliumrijk zijn, kunt u hier vinden.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt calciuminname de kans op het krijgen van dikke darmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte observationele prospectieve studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in 15 studies (12305 patiënten met dikke darmkanker. De calciuminname was 250-1900 mg/dag en de follow-up duur was 3.3-16 jaar), dat elke 300 mg calcium (via voeding en voedingssupplementen) per dag, de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.89-0.95, I2 = 47%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in 6 studies (8839 patiënten met dikke darmkanker, calciuminname = 0-1150 mg/dag en follow-up duur = 5-10 jaar] dat elke 300 mg calcium uit voedingssupplementen per dag, de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.86-0.98, I2 = 67%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de test voor non-lineariteit was niet significant [p non-lineariteit = 0.11].

De onderzoekers concludeerden dat calciuminname (zowel via voeding als voedingssupplementen) tot boven 1000 mg per dag, de kans op het krijgen van dikke darmkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Calcium intake and colorectal cancer risk: Dose-response meta-analysis of prospective observational studies by Keum N, Aune D, [...], Giovannucci EL.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24623471

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over calcium.

 

Product:
Feel good fruit braam & zwarte bes van Coolbest.

Bijzonderheden:
Het product bevat boordevol vitamine C.

Superfruit:
Op de voorkant van de verpakking valt te lezen “superfruit”. Het geeft de consument het gevoel dat dit product erg gezond is maar is dit product werkelijk supergezond?

De naam superfruit werd in 2005 bedacht door de marketingspecialisten uit de fruitsector met als doel om geld te verdienen. Superfruit is pas supergezond wanneer het om vers fruit gaat en niet wanneer het om fruit uit geconcentreerd vruchtensap gaat!
Dit product is namelijk gemaakt van geconcentreerd vruchtensap (zie de ingrediëntenlijst) en niet van vers fruit, zoals de voorkant van de verpakking doet vermoeden. Dus het woord “superfruit” op de voorkant van de verpakking is misleidend!
Echter, het controleren van misleidende teksten op de verpakking staat niet hoog op de agenda van de NVWA, de Nederlandse toezichthouder op het gebied van voeding en voedingssupplementen. Dit verklaart waarom de verpakking van levensmiddelen vaak misleidende teksten kent.

Boordevol vitamine C:
Boordevol vitamine C op de voorkant van de verpakking geeft de consument het gevoel dat in dit product heel veel vitamine C zit. Echter, de ingrediëntenlijst laat zien dat in dit product per 100 ml 15% ADH vitamine C zit. 15% ADH vitamine C per 100 ml is de minimale wettelijke eis om te kunnen claimen dat in dit product vitamine C zit. Anders gezegd, wilt de fabrikant op de voorkant van de verpakking het woord “vitamine C” kunnen zetten, moet hij van de wet minimaal 15% ADH per 100 ml toevoegen. Dus de fabrikant heeft het minimale gedaan wat de wet hem vraagt en daarom is het woord “boordevol” misleidend!

De ADH van vitamines en mineralen op de verpakking van levensmiddelen en voedingssupplementen komt van de EFSA, de Europese toezichthouder op het gebied van voeding en voedingssupplementen. De EFSA heeft de ADH van vitamine C op 80 mg gezet, dus 15% van 80 mg is 12 mg. Vandaar 12 mg vitamine C per 100 ml in de tabel voedingswaarde per 100 ml!

Braam en zwarte bes:
Dit product heet “braam & zwarte bes”. Anders gezegd, de fabrikant claimt in de naam dat braam en zwarte bes in dit product zitten en daarom moet hij van de wet het percentage van braam en zwarte bes in de ingrediëntenlijst vermelden (zie ingrediëntenlijst).

De fabrikant claimt niet dat in dit product ook appel, witte druif, acerola en framboos zitten en daarom hoeft hij van de wet het sappercentage van deze ingrediënten ook niet vrij te geven. De fabrikant is namelijk tegen het vrijgeven van de percentages in de ingrediëntenlijst want het maakt voor de concurrent makkelijker om het product na te maken. Huismerken zijn in de regel niets anders dan nagemaakte goed verkochte A-merken.

Dit product bestaat voornamelijk uit geconcentreerd appelsap (appelsap is heel goedkoop) en dat is te zien want het woord “appel” staat voor het woord “braam” in de ingrediëntenlijst. Het is wettelijk vastgelegd dat de ingrediëntenlijst altijd begint met het ingrediënt dat het meeste aandeel levert en eindigt met het ingrediënt met het minste aandeel. Aangezien appel voor braam staat en dit product 8.5% braam bevat, moet dit product minstens 8.6% appel bevatten. Maar hoeveel appel zit werkelijk in dit product? Dat is moeilijk te achterhalen maar het kan theoretisch berekend worden.
Dit product is gemaakt van appel, braam (8.5%), zwart bes (6%), witte druif, acerola en framboos. Appel, braam, zwarte bes, witte druif, acerola en framboos moeten samen 100% leveren. Witte druif staat achter zwarte bes in de ingrediëntenlijst, dus moet het sappercentage van witte druif lager dan 6% zijn. Het sappercentage van acerola moet lager dan witte druif en framboos lager dan acerola zijn. Stel het sappercentage van witte druif is 5%, van acerola 4% en framboos 3% dan is het sappercentage van appel 100-(8.5+6+5+4+3) = 73.5%!

Maar hoe kan een product dat voornamelijk uit appelsap bestaat toch naar braam en zwarte bes smaken. Dat heeft te maken met de toegevoegde aroma’s. Aan dit product zijn braam- en zwarte bes-aroma toegevoegd. Door het toevoegen van aroma is het voor de fabrikant mogelijk om het product elke gewenste smaak te geven. Zo is het zelfs mogelijk een product gemaakt met 100% geconcentreerde sinaasappelsap naar aardbei of citroen te laten smaken zolang er maar het juiste aroma toegevoegd wordt!

41 kcal per 100 ml:
Dit product bevat per 100 ml 41 kcal. Hoe wordt deze 41 kcal berekend?
Dit product levert per 100 ml 0 gram vet, 9.5 gram koolhydraten, 0.21 gram vezels en 0.2 gram eiwit.

Het aantal kcal van een product wordt verkregen door:
aantal gram vet x 9 kcal + aantal gram koolhydraten x 4 kcal + aantal gram vezels x 2 kcal + aantal gram eiwit x 4 kcal.
Dus 41 kcal is het resultaat van 0x9 + 9.5x4 + 0.21x2 + 0.2x4. 41 kcal heeft hier te maken met de afronding.

9.5 gram koolhydraat draagt 92.68% bij aan 41 kcal. 92.68% koolhydraten wordt ook wel het energiepercentage (En%) genoemd.

Zit er E-nummers in?
Nee, in dit product zitten naar alle waarschijnlijkheid geen E-nummers. Naar alle waarschijnlijkheid omdat het niet wettelijk verplicht is de E-nummers in de afzonderlijke ingrediënten ook op de verpakking van het eindproduct te zetten. Anders gezegd, stel er zit een E-nummer in geconcentreerd appelsap dan hoeft de fabrikant dat niet op de verpakking van dit product te vermelden. Hij hoeft alleen maar de E-nummers te vermelden die hij tijdens de productie zelf heeft toegevoegd maar niet de E-nummers die al in het gebruikte ingrediënt zitten.
 

Onderzoeksvraag:
Een matig alcoholgebruik wordt geassocieerd met een verminderd risico op het krijgen van suikerziekte type 2, maar deze relatie blijkt sterker voor vrouwen dan mannen. Het verminderde risico op diabetes kan worden verklaard door een verbeterde insulinegevoeligheid of glycemische status, maar resultaten gevonden in interventiestudies over deze relatie zijn inconsistent. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd?

Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 interventiestudies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van alcohol zowel de insulinegevoeligheid [SMD = 0.06, 95% BI = -0.13 tot 0.26] als het nuchter glucosegehalte [SMD = 0.09, 95% BI = -0.09 tot 0.27] niet significant beïnvloedde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van alcohol zowel de HbA1c-waarde [SMD = -0.62, 95% BI = -1.01 tot -0.23, p = 0.002] als het nuchter insulinegehalte [SMD = -0.17, 95% BI = -0.34 tot 0.00, p = 0.049] significant verlaagde.

De onderzoekers vonden onder vrouwen maar niet onder mannen, dat het drinken van alcohol het nuchter insulinegehalte [SMD = -0.23, 95% BI = -0.41 tot -0.04, p = 0.019] significant verlaagde en de insulinegevoeligheid [SMD = 0.19, 955 BI = -0.03 tot 0.41, p = 0.087] significant verbeterde.

De resultaten waren vergelijkbaar wanneer alleen studies met matig alcoholconsumptie werden geanalyseerd en de resultaten werden niet beïnvloed door de dosering en de duur van de interventie.

De onderzoekers concludeerden dat matig alcoholgebruik bij vrouwen maar niet bij mannen, het nuchter insulinegehalte verminderde en de insulinegevoeligheid verbeterde. Deze effecten kunnen een verklaring voor de relatie tussen alcoholgebruik en suikerziekte type 2 verschaffen. Bovendien kan matig alcoholgebruik de HbA1c-waarde onder zowel mannen als vrouwen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Abstract P149: The Effect of Alcohol Consumption on Insulin Sensitivity and Glycemic Status: A Systematic Review and Meta-analysis of Intervention Studies by Schrieks IC, Heil AL, […], Beulens JW.

Link:
http://circ.ahajournals.org/content/129/Suppl_1/AP149.short

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over alcoholconsumptie.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van paddenstoelen de kans op het krijgen van borstkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 patiënt-controle studies (2313 gevallen en 2387 controles) en 2 cohort studies (4577 gevallen en 1748623 personenjaren).

Er was geen sprake van publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse een lineair verband tussen het eten van paddenstoelen en het verlaagde risico op het krijgen van borstkanker.

De onderzoekers vonden dat het eten van elke gram paddenstoelen per dag, de kans op het krijgen van borstkanker significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.96-0.98, I2 = 56.3%, p = 0.015] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van paddenstoelen het risico op het krijgen van borstkanker onder premenopauzale vrouwen significant met 4% [RR = 0.96, 95% BI = 0.91-1.00, I2 = 79.1%, p = 0.008] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van paddenstoelen het risico op het krijgen van borstkanker onder postmenopauzale vrouwen significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.91-0.97, I2 = 0%, p = 0.408] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van paddenstoelen de kans op het krijgen van borstkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary mushroom intake may reduce the risk of breast cancer: evidence from a meta-analysis of observational studies by Li J, Zou L, […], Miao X.

Link:
http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0093437

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over borstkanker.

Onderzoeksvraag:
Hoe ziet het verband tussen het drinken van alcohol in de tijd en de sterftekans eruit?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 cohort studies tussen 1991-2010 met 62950 deelnemers en 10490 mensen die tijdens de studies overleden waren.

Er was een matige tussen-studie heterogeniteit maar geen bewijs van publicatie bias. Studies onder vrouwen waren zeer schaars en daarom kon er geen meta-analyse uitgevoerd worden.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden voor mannen in een random-effect model een verlaagd risico op mortaliteit (doodgaan aan) bij een consumptie tot 40 g alcohol per dag maar een verhoogd risico boven 40 g alcohol per dag.

De onderzoekers vonden voor mannen een significant, verlaagd risico van 10% [gepoolde RR = 0.90, 95% BI = 0.81-0.99] op mortaliteit voor 1-29 gram alcohol per dag.

De onderzoekers vonden voor mannen een niet-significant, verhoogd risico van 19% [gepoolde RR =1.19, 95% BI = 0.89-1.58] op mortaliteit voor 30-59 gram alcohol per dag.

De onderzoekers vonden voor mannen een niet-significant, verhoogd risico van 52% [gepoolde RR =1.52, 95% BI = 0.78-2.98] op mortaliteit voor 60 gram alcohol of meer per dag.

De onderzoekers concludeerden dat er een kromlijnig verband bestond tussen het drinken van alcohol in de tijd en de sterftekans bij mannen.

Oorspronkelijke titel:
Alcohol consumption over time and risk of death: a systematic review and meta-analysis by Jayasekara H, English DR, […], Macinnis RJ.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24670372

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over alcoholconsumptie.

Onderzoeksvraag:
Verlagen lichamelijke activiteiten de kans op het krijgen van blaaskanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 15 studies met 5402369 deelnemers, waarvan 27784 mensen met blaaskanker.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met een laag lichamelijke activiteitenniveau, dat een hoog lichamelijke activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.74-0.98, I2 = 83%, p < 0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag lichamelijke activiteitenniveau, dat een hoog lichamelijke activiteitenniveau in cohort studies de kans op het krijgen van blaaskanker niet-significant met 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.80-1.00, I2 = 64%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag lichamelijke activiteitenniveau, dat een hoog lichamelijke activiteitenniveau in patiënt-controle studies de kans op het krijgen van blaaskanker niet-significant met 29% [RR = 0.71, 95% BI = 0.43-1.16, I2 = 87%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag lichamelijke activiteitenniveau, dat een hoog lichamelijke activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker onder vrouwen significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.73-0.94, I2 = 0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag lichamelijke activiteitenniveau, dat een hoog lichamelijke activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker onder mannen niet-significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.82-1.05, I2 = 67%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag recreatieve activiteitenniveau, dat een hoog recreatieve activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 19% [RR = 0.81, 95% BI = 0.66-0.99, I2 = 77%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag beroepsmatige activiteitenniveau, dat een hoog beroepsmatige activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker niet-significant met 10% [RR = 0.90, 95% BI = 0.76-1.00, I2 = 76%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag matige activiteitenniveau, dat een hoog matige activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.75-0.98, I2 = 76%] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met een laag zware activiteitenniveau, dat een hoog zware activiteitenniveau de kans op het krijgen van blaaskanker niet-significant met 20% [RR = 0.80, 95% BI = 0.64-1.00, I2 = 87%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat veel lichamelijke activiteiten (met name recreatief en matig) de kans op het krijgen van blaaskanker (met name onder vrouwen) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The association between physical activity and bladder cancer: systematic review and meta-analysis by Keimling M, Behrens G, […], Leitzmann MF.

Link:
http://www.nature.com/bjc/journal/v110/n7/abs/bjc201477a.html

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer informatie over kanker.