Voedingsadvies El Mondo
Product:
Arla zuiveldrank Zin! mango, gezoet met honingkruidextract.
Bijzonderheden:
Het product is gezoet met steviolglycosiden (honingkruidextract oftewel stevia) en rietsuiker. Het is de eerste 100% natuurlijke drinkyoghurt zonder vet én zonder kunstmatige zoetstoffen.
Zonder kunstmatige zoetstoffen:
Op de voorkant van de verpakking valt te lezen “met honingkruidextract” en “zonder kunstmatige zoetstoffen”. Honingkruidextract is een andere naam voor stevia oftewel E960. Stevia wordt in reclame neergezet als een natuurlijke zoetstof zonder calorieën (zie de zijkant van de verpakking). Maar als dit product toch gezoet is met stevia, waarom zet de fabrikant dan niet op de voorkant van de verpakking gezoet met “de natuurlijke zoetstof stevia”. In plaats daarvan staat nu op de verpakking “zonder kunstmatige zoetstoffen”?
De honingkruidextract ook wel stevia genoemd is de nieuwste zoetstof die door de EFSA toegelaten is in levensmiddelen, waarbij door de fabrikant geclaimd wordt dat het hier om een natuurlijke zoetstof met nagenoeg geen calorieën, gaat. Echter, voor de levensmiddelenwetgeving is de honingkruidextract een extract met minimaal 95% zuiverheid aan steviolglycosiden.
Anders gezegd, voor de levensmiddelenwetgeving is de honingkruidextract dus geen natuurlijke zoetstof maar een natuurlijk plantenextract dat 200-300 keer zoeter is dan suiker. Aangezien stevia voor de wet geen natuurlijke zoetstof is, mag de fabrikant de woorden “natuurlijke zoetstof” niet op de voorkant van de verpakking zetten. De fabrikant is namelijk niet verplicht de consument te vertellen hoe stevia bij de wet is geregeld.
Om de consument toch het gevoel te geven dat stevia een natuurlijke zoetstof is terwijl het voor de wet niet is, vervangt de fabrikant de woorden “natuurlijke zoetstof” door de woorden “zonder kunstmatige zoetstoffen”. Door deze vervanging kan de fabrikant toch nog de gewenste boodschap uitdragen zonder de wet daarbij te overtreden want een product gezoet met stevia heeft voor de consument dezelfde betekenis als een product zonder kunstmatige zoetstoffen.
Dit voorbeeld laat zien dat de fabrikant altijd een manier vindt om de wet te ontwijken.
Dat stevia voor de wet geen natuurlijke zoetstof is, is terug te zien in de ingrediëntenlijst. In de ingrediëntenlijst staat alleen het woord “zoetstof” en niet de woorden “natuurlijke zoetstof”. De wet heeft namelijk in de ingrediëntenlijst altijd het laatste woord. Zou de fabrikant de woorden “natuurlijke zoetstof” in de ingrediëntenlijst zetten dan overtreedt hij hierbij de wet!
Als consument is goed om te weten dat de fabrikant alles op de verpakking mag zetten om de consument te verleiden tot het kopen van het product zolang de ingrediëntenlijst maar wettelijk klopt. Daarom moet u als consument altijd de ingrediëntenlijst lezen!
2.5 gram rietsuiker:
Op de verpakking valt te lezen “stevia, natuurlijke zoetbron zonder calorieën”. De consument zal dus verwachten dat een product gezoet is met stevia, geen toegevoegde suikers kent. Maar op de verpakking valt te lezen “2.5 gram toegevoegde rietsuiker”. Wat doet rietsuiker in dit product?
Rietsuiker wordt toegevoegd om de onaangename dropachtige smaak van stevia te maskeren. Stevia mag wel geen calorieën bevatten maar de levensmiddelenindustrie is niet staat om een product met 100% stevia (dus zonder suikers) te maken. Een zuiveldrank met 100% stevia is door de dropachtige smaak van stevia niet te drinken. Anders gezegd, een zuiveldrank met stevia bevat altijd suikers om de onaangename dropachtige smaak van stevia te maskeren.
Rietsuiker wordt gewonnen uit suikerriet. Tijdens het zuiveringsproces is een stap in de suikerproductie overgeslagen. Dat is de reden dat rietsuiker bruin van kleur is. Bij bietsuiker kan geen stap overgeslagen worden omdat anders bietsuiker niet lekker smaakt.
Voor de gezondheid maakt het niet uit welk type suiker (riet- of bietsuiker) gebruikt wordt. Suiker blijft voor het lichaam suiker of het nou van riet, biet of vruchten komt want de chemische structuur blijft hetzelfde. Het menselijk lichaam herkent suiker aan haar chemische structuur aan niet aan het uiterlijk van suiker.
Op de verpakking valt te lezen “100% natuurlijk” maar hoe natuurlijk is rietsuiker in een zuiveldrank?
Citroensap:
In de ingrediëntenlijst is het woord “citroensap” te lezen. Citroensap wordt toegevoegd om de zuurgraad van het product te verlagen, dan wel te handhaven. Het handhaven van de zuurgraad is nodig om het product een aantal weken mee te geven. Het toevoegen van citroensap heeft als voordeel dat de fabrikant geen zuurteregelaars nodig heeft om de zuurgraad van het product te handhaven (=gelijk te houden). Zuurteregelaars zijn namelijk E-nummers en citroensap dus niet.
Verder kan citroensap de zure smaak van het product maskeren.
Als consument is goed om te weten dat ingrediënten altijd uit technologisch oogpunt aan levensmiddelen worden toegevoegd en nooit enkel voor de smaak!
Op de verpakking valt te lezen “100% natuurlijk” maar hoe natuurlijk is citroensap in een zuiveldrank?
0% vet:
0% vet is een voedingsclaim. De fabrikant mag deze claim pas op de verpakking zetten wanneer het product maximaal 0.5 gram vet per 100 ml product bevat. 0.5 gram vet per 100 ml komt overeen met 0.5%, naar beneden afgerond is dat 0%, vandaar de voedingsclaim “0% vet”!
Dit product levert per 100 ml 39 kcal, 6 gram koolhydraten en 3 gram eiwitten.
6 gram koolhydraten leveren 6x4= 24 kcal en 3 gram eiwitten leveren 3x4 = 12 kcal.
Er blijft dus nog 3 (39-(24+12)) kcal over. Deze 3 kcal komt overeen met 0.33 (3/9) gram vet.
Dus in 100 ml Zin! zit nog 0.33 gram vet en niet 0 gram vet, zoals de tabel voedingswaarde per 100 ml weergeeft. Maar 0.33 gram vet per 100 ml voldoet aan de wettelijke eis van “0% vet”. Anders gezegd, de fabrikant mag dus van de wet 0% vet op de verpakking zetten.
Het schrapende gevoel op de tong na het drinken wordt veroorzaakt door het ontbreken van vet in het product.
Magere yoghurt:
In de ingrediëntenlijst is te zien dat magere yoghurt vetgedrukt is. Volgens de nieuwe wetgeving die in 2014 ingaat, moet de fabrikant alle allergenen in de ingrediëntenlijst vetmaken. Magere yoghurt is voor de wet een allergeen en moet daarom vetgedrukt worden. Verder is de fabrikant in de nieuwe wetgeving niet meer verplicht natrium en vezels in de tabel voedingswaarde per 100 ml te vermelden. Dat is te zien bij het raadplegen van de tabel voedingswaarde per 100 ml.
1% mango:
In de ingrediëntenlijst is alleen het percentage van mango bekend en de rest is onbekend? Waarom eigenlijk?
Dit product heet Zin! mango. De fabrikant claimt in de naam van het product dat mango in dit product zit en daarom moet hij van de wet het percentage mango in de ingrediëntenlijst vrijgeven. Hij claimt echter niet dat in dit product magere yoghurt of mango-aroma zit en daarom hoeft hij van de wet het percentage van deze ingrediënten ook niet vrij te geven.
Als consument is goed om te weten dat de fabrikant tegen het vrijgeven van de percentages in de ingrediëntenlijst is want het vermelden van de percentage van de gebruikte ingrediënten maakt het product namelijk makkelijker om het na te maken (door de concurrent) en dat wil de fabrikant niet.
14% ADH calcium:
In 100 ml Zin! zit 110 mg calcium. Dat komt volgens de verpakking overeen met 14% van de ADH want de ADH voor calcium is volgens de levensmiddelenwetgeving 800 mg. Maar als consument moet u niet de ADH van de levensmiddelenwet hanteren maar die van de Gezondheidsraad. De ADH van calcium van de Gezondheidsraad is 1000 mg. Dus 100 ml Zin! levert 11% van de ADH van de Gezondheidsraad.
De ADH van de Gezondheidsraad is niet terug te vinden op de verpakking van levensmiddelen. Ze zijn te vinden op de website van het Voedingscentrum.
Calcium in dit product wordt niet kunstmatig toegevoegd want calcium komt in de ingrediëntenlijst niet voor. Het is afkomstig van het ingrediënt magere yoghurt. Wanneer calcium niet kunstmatig (uit een zak) wordt toegevoegd hoeft die niet te voldoen aan de minimale wettelijke eis van 15% ADH per 100 ml.
Het vermelden van calcium (maar ook vitamine B2 en B12) op de verpakking is niet wettelijk verplicht. Dus een zuiveldrank zonder calciumvermelding op de verpakking wil niet zeggen dat het product geen calcium bevat. In álle zuivelproducten zitten calcium (maar ook fosfor, vitamine B2 en B12) omdat ze van melk gemaakt zijn en in melk zit calcium (maar ook fosfor, vitamine B2 en B12).
Nieuwe verpakking versus oude verpakking:
Dit product zit in een nieuwe verpakking. Op de oude verpakking staat “100% natuurlijk” op de voorkant maar die is weggelaten op de nieuwe verpakking. Op de oude verpakking is niet bekend hoeveel gram rietsuiker in het product zit; op de nieuwe verpakking wel (2.5 gram rietsuiker per 100 ml).
Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zit 1 E-nummer. De honingkruidextract oftewel stevia is voor de wet E960. De fabrikant mag van de wet een E-nummer voluit schrijven of als een E-nummer op de verpakking weergeven.
Voor de wet zijn alle zoetstoffen, zoals stevia, acesulfaam K en aspartaam E-nummers en kunstmatig. Dat is ook de reden waarom de woorden “natuurlijke zoetstof” nergens in de wettelijk verplichte ingrediëntenlijst terug te vinden zijn!
Voor de consument is het heel moeilijk om E-nummers op de verpakking te herkennen want een E-nummer bestaat voor de wet uit een naam en een nummer. De fabrikant is niet wettelijk verplicht een E-nummer als nummer te vermelden.
Waarom de ene fabrikant een E-nummer als nummer vermeldt en de andere niet heeft te maken met de bedrukkosten van de verpakking, het imago van een E-nummer en de ruimte in de ingrediëntenlijst.
Tegenwoordig wil de consument een clean label hebben. Clean label is Engels voor een schone verpakking oftewel een verpakking zonder E-nummers en kunstmatige toevoegingen.
Kort door de bocht is een verpakking zonder E-nummers niets anders dan een verpakking waarbij E-nummers niet als nummers maar voluit geschreven zijn. Het voluit schrijven van E-nummers maakt de verpakking duurder (de bedrukkosten van de verpakking wordt vaak per letter berekend) en een dure verpakking leidt tot een duur product.
Het voluit schrijven van E-nummers wordt vaak toegepast bij zuigelingenvoeding, frisdranken en sappen, bedoeld voor kinderen omdat ouders niet willen dat hun kinderen E-nummers binnenkrijgen.
Voedingswaarden:
Dit product levert 30.77 En% eiwit, 61.53 En% koolhydraten (waarvan 61.53 En% eenvoudige suikers) en 7.70 En% vet. Het product bevat 0.04 gram natrium per 100 ml.
Mensen met overgewicht wordt aangeraden te kiezen voor producten met maximaal 25 En% eenvoudige suikers. Het moet bijgezegd worden dat het niet mogelijk is om een zuiveldrank met maximaal 25 En% eenvoudige suikers te maken zonder daarbij zoetstoffen te gebruiken. Zuiveldrank met 25% eenvoudige suikers smaakt namelijk niet zoet genoeg en dat vindt de consument niet lekker. Eenvoudige suikers of zoetstoffen zijn vaak nodig om de zure smaak van zuiveldrank te maskeren!
Als consument is goed om te weten dat wij zuivelproducten voor calcium, vitamine B2, B12 en eiwitten eten.