Wat hoeft de fabrikant niet te vertellen over Roosvicee Multi vit Stevia?

Product:
Roosvicee Multi vit roodfruit appel Stevia.

Bijzonderheden:
Het product bevat 10 vitaminen, 0% suiker toegevoegd en de zoetstof stevia.

Stevia:
In reclame wordt stevia neergezet als een natuurlijke zoetstof met nul calorieën. Maar als stevia een natuurlijke zoetstof is, waarom zijn de woorden “natuurlijke zoetstof” niet op deze verpakking terug te vinden? En als stevia een nul calorieën zoetstof is en dit product is gezoet met stevia, waarom zit dan in dit product toch nog 3.6 gram suikers per 100 ml?

Stevia is voor de levensmiddelenwetgeving niet een natuurlijke zoetstof want de fabrikant heeft namelijk dit product niet met stevia gezoet maar met de zoetstoffen die gewonnen zijn uit de stevia-plant. Zal de fabrikant stevia-plant aan dit product toevoegen, dan is het product niet zoet genoeg en niet te drinken door de onaangename dropachtige nasmaak van de stevia-plant. Daarom wordt dit product niet gezoet met stevia-plant maar gezoet met de zoetstoffen (de dropachtige nasmaak is minder) gewonnen uit stevia. Deze zoetstoffen uit de stevia-plant worden ook wel steviolglycosiden of E960 genoemd.

Aangezien stevia voor de wet geen natuurlijke zoetstof is, mag de fabrikant de woorden “natuurlijke zoetstof” niet op de verpakking zetten en dat heeft hij ook niet gedaan. Op de verpakking staat alleen maar het woord “zoetstof”.

De fabrikant mag van de wet alleen op de verpakking zetten “gezoet met steviolglycosiden uit de stevia-plant (dus niet gezoet met stevia!)”. Maar welke fabrikant zet deze zin op de voorkant van de verpakking want deze zin verkoopt namelijk niet; gezoet met stevia daarentegen wel.
Om toch aan de wet te voldoen en tegelijkertijd de verkoop te stimuleren wordt achter het woord “stevia” een sterretje geplakt. Het sterretje verwijst naar “bevat steviolglycosiden die van nature aanwezig zijn in de stevia-plant” want de fabrikant weet uit ervaring dat de meeste consument het sterretje over het hoofd ziet. Hierdoor leest en interpreteert de consument “dit product is gezoet met stevia en is dus gezond” en dat is de gewenste boodschap die de fabrikant wil overdragen.

3.6 gram suikers per 100 ml in dit product is nodig om de dropachtige nasmaak, veroorzaakt door de steviolglycosiden te maskeren. Stevia is weliswaar een nul calorieën zoetstof maar de fabrikant is niet in staat om een product ook met nul calorieën te produceren. Hij heeft namelijk suiker nodig om de dropachtige nasmaak van stevia te maskeren. Dus blijft de vraag:

Wat is gezonder: een product gezoet met stevia maar mét suikers of een product gezoet met aspartaam maar zonder suikers? Stevia en aspartaam zijn voor de levensmiddelenwetgeving beide onnatuurlijke zoetstoffen en zijn beide E-nummers!

0% suiker toegevoegd:
Op de voorkant van de verpakking valt te lezen “0% suiker toegevoegd”. Het geeft de consument het gevoel dat tijdens de productie geen suiker aan dit product is toegevoegd en dus is het product gezond want het is anno 2013 wetenschappelijk bewezen dat suikerrijke producten de kans op het krijgen van overgewicht verhoogt. Maar heeft de fabrikant tijdens de productie werkelijk geen suiker toegevoegd of heeft hij handig gebruikgemaakt van de wet?

“0% suiker toegevoegd” is een voedingsclaim en de fabrikant mag van de wet de voedingsclaim “0% suiker toegevoegd” op de verpakking zetten wanneer hij tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd in de vorm van glucose, fructose en/of sacharose. Maar hij mag suiker toevoegen in de vorm van vruchtensap en dat heeft hij ook gedaan; er zit namelijk 31% vruchtensap in dit product die 3.6 gram suikers per 100 ml levert (zie tabel voedingswaarde per 100 ml).
Echter, vruchtensap is voor de wet niet hetzelfde als glucose, fructose of sacharose ondanks dat in vruchtensap ook glucose en fructose zitten.
Anders gezegd, de fabrikant mag van de wet “0% suiker toegevoegd” op de verpakking zetten, ook al heeft hij suiker toegevoegd in de vorm van 31% vruchtensap!

“0% suiker toegevoegd” op de verpakking wil niet zeggen dat de fabrikant tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd. 0% suiker toegevoegd is wettelijk gezien zelfs toegestaan op een pak suiker!

Een product dat zoet smaakt, bevat altijd suiker en/of zoetstoffen want het is technologisch niet mogelijk om een product te zoeten zonder toevoeging van suiker en/of zoetstoffen!

Tegenwoordig wordt vruchtensap aan een product toegevoegd om het product te zoeten en toch nog “0% suiker toegevoegd” op de verpakking te mogen claimen. Het zal goed zijn dat de EFSA de voedingsclaim “0% suiker toegevoegd” uit de wet haalt want dit is een misleidende voedingsclaim!

10 vitaminen:
Aan dit product wordt tijdens de productie 10 vitaminen kunstmatig toegevoegd. Dat is te zien want het woord “vitaminen” komt in de ingrediëntenlijst voor. Anders gezegd, vitamine C (een van de 10 vitaminen) in dit product is niet afkomstig van vruchtensap maar komt uit een zak!
Wat in de ingrediëntenlijst staan, wordt tijdens de productie kunstmatig toegevoegd. Zo kunt u checken of vitamine C in een fruitdrink werkelijk afkomstig is uit fruit of een zak. Uit fruit komt het woord “vitamine C” niet in de ingrediëntenlijst voor maar uit een zak wel. Het is nu eenmaal goedkoper om vitaminen uit een zak te halen dan uit vruchtensap!

In de tabel voedingswaarde per 100 ml valt te lezen “15% ADH vitamine B1 tot en met 15% ADH vitamine K per 100 ml”. Waarom 15% ADH per 100 ml?
15% ADH per 100 ml is de minimale wettelijke eis om te kunnen claimen dat in dit product vitaminen zitten. Dat is de reden dat de consument ook nooit 14% ADH of 16% ADH op de verpakking tegenkomt want 14% ADH voldoet niet aan de wet en 16% ADH is teveel (dan de wettelijke eis).

De ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) vitaminen op de verpakking van levensmidden komt van de EFSA en is niet gelijk aan de ADH op de website van het Voedingscentrum. De ADH op de website van het Voedingscentrum komt de Gezondheidsraad. Als consument moet u zich houden aan de ADH van het Voedingscentrum maar die is niet terug te vinden op de verpakking van levensmiddelen (en voedingssupplementen).

De voedingswaarden op de verpakking van dit product zijn de berekende waarden achter de computer en niet de gemeten waarden na elke productie. Dus als consument moet u niet raar opkijken wanneer de werkelijke hoeveelheden in dit product niet overeenkomen met de hoeveelheden op de verpakking.

Gezondheidsclaims:
Op de verpakking valt te lezen “B-vitaminen spelen een belangrijke rol in het vrijmaken van energie tot vitamine K is voor het behoud van sterke botten”. Dit zijn 4 goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA (Europese Voedselveiligheidsautoriteit). Van de EFSA mag de fabrikant de gezondheidsclaims van vitaminen op de verpakking zetten mits het product 15% ADH per 100 ml levert. Dit product levert voor elke vitamine 15% ADH per 100 ml en voldoet dus aan de wet.

Aangezien levensmiddelen voor de wet geen medicijn zijn, heeft de EFSA de gezondheidsclaims van vitaminen niet gekoppeld aan de werkzame dosering (zoals bij medicijn het geval is) maar aan de significante hoeveelheid die het product bevat. De significante hoeveelheid is voor de wet minimaal 15% ADH per 100 ml.
Aangezien de gezondheidsclaims niet gekoppeld zijn aan de werkzame hoeveelheid, betekent in de praktijk dat het drinken van dit product niet automatisch leidt tot stevige botten of dat de weerstand verhoogd wordt.
De hoeveelheid die nodig is om de weerstand via vitamine C te verhogen is minimaal 80 mg per dag. Dit product levert per 100 ml 12 mg, dus 80 mg komt overeen met 667 ml.
De hoeveelheid die nodig is voor het behoud van stevige botten via vitamine K is minimaal 90 microgram per dag. Dit product levert per 100 ml 11.25 microgram, dus 90 microgram komt overeen met 800 ml.

Als consument is goed om te weten dat de gezondheidsclaims van vitaminen (maar ook van mineralen) op de verpakking van levensmiddelen niet zoveel zegt want de gezondheidsclaims is door de EFSA niet gekoppeld aan de werkzame hoeveelheid!

Vruchtensapconcentraat:
In de ingrediëntenlijst valt te lezen dat dit product gemaakt is van sap uit vruchtensapconcentraat maar wat verstaat de wet onder vruchtensapconcentraat?

Sap uit concentraat is volgens de levensmiddelenwetgeving: de waar die wordt verkregen door aan geconcentreerd vruchtensap weer toe te voegen:

1. De hoeveelheid water die tijdens het concentreren aan dat sap is onttrokken.
2. De uit het sap verdwenen maar tijdens het productieproces van de desbetreffende vruchtensap, of van het vruchtensap van dezelfde soort, teruggewonnen aroma's.
3. En in voorkomend geval pulp en cellen.

Anders gezegd, vruchtensapconcentraat is ingedikt sap die tijdens de productie aangelengd wordt met water en afgewerkt wordt de toevoeging van het juiste aroma. Vandaar het woord “aroma’s” in de ingrediëntenlijst!

Dit product is gemaakt van vruchtensapconcentraat en niet van verse fruit, dus de afbeeldingen op de verpakking weerspiegelen niet de werkelijkheid. Fruitdrink gemaakt met vruchtensapconcentraat is nu eenmaal goedkoper dan met verse fruit.

Appelzuur:
In dit product zit het voedingszuur appelzuur. Voedingszuur is voor de wet een E-nummer. Appelzuur is nodig om het product naar een vereiste zuurgraad van rond 3.5 te brengen. Een zuurgraad van rond 3.5 is nodig om het product enkele maanden mee te geven. Anders gezegd, een zuurgraad van 3.5 is een conserveringstechniek.

Een zuurgraad van 3.5 komt overeen met de smaak van een zure appel. Echter, de zure smaak veroorzaakt door citroenzuur is niet terug te proeven in dit product. Dat komt omdat de toegevoegde suikers en natriumcitraat de zure smaak maskeren. Het is een manier om de consument het gevoel te geven dat het product goed is voor de tanden want de zure smaak wordt door de consument namelijk geassocieerd met tandbederf. Tandbederf wordt niet veroorzaakt door de zure smaak van het product maar door een zuurgraad die lager is 5. Een product die zoet smaakt, kan nog altijd een zuurgraad hebben van onder de 5!

Xanthaangom:
In dit product zit de stabilisator xanthaangom. Door het weglaten van een deel suiker neemt het mondgevoel van dit product af. Suiker geeft niet alleen zoetkracht aan het product maar ook een stukje mondgevoel mee. Om het product toch weer mondgevoel (=dikte; het product blijft hangen in de keel) te geven, wordt aan dit product xanthaangom toegevoegd. Zonder xanthaangom voelen fruitdranken met weinig suikers namelijk als water in de mond aan en dat vindt de consument niet aangenaam.

De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft de claim “xanthaangom geeft een langer verzadigingsgevoel” afgewezen. Vanaf december 2012 mogen nog alleen maar goedgekeurde claims van de EFSA op de verpakking staan.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zitten 8 E-nummers, namelijk citroenzuur (E330), vitamine C (E300) en vitamine E (E307), vitamine B2 (E101), stevia (E960), appelzuur (E296), natriumcitraat (E331) en xanthaangom (E415).  

Voor de consument is het heel moeilijk om E-nummers op de verpakking te herkennen want E-nummers hebben voor de wet een naam en een nummer. De fabrikant mag van de wet een E-nummer als naam of als nummer op de verpakking vermelden.

Vitamines zijn voor de levensmiddelenindustrie ook E-nummers. Vitamines in de levensmiddelenindustrie worden altijd kunstmatig geproduceerd. Dat is nu eenmaal goedkoper. Het menselijk lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke of synthetische geproduceerde vitamines zolang de chemische structuren maar identiek zijn.

Voedingswaarden
Dit product levert 2.5 En% eiwit, 95 En% koolhydraten (waarvan 90 En% eenvoudige suikers) en 0 En% vet. Door het hoge gehalte aan eenvoudige suikers smaakt het product zoet.
90 En% eenvoudige suikers wil zeggen, 3.6 gram eenvoudige suikers draagt 90% bij aan 16 kcal. 1 gram suiker levert 4 kcal.

Dit product levert per 100 ml 16 kcal, 3.8 gram koolhydraten en 0.1 gram eiwit.
3.8 gram koolhydraten levert 15.2 kcal.
0.1 gram eiwit levert 0.4 kcal.
0.4 + 15.2 = 15.6, afgerond is dat 16 kcal. Vandaar 16 kcal per 100 ml product!

Het is anno 2013 wetenschappelijk bewezen dat suikerrijke producten bijdragen aan het overgewicht en suikerrijke producten zijn producten met meer dan 25 En% eenvoudige suikers en/of meer dan 70 En% koolhydraten.  Dit product is suikerrijk!

Fruitdranken, sappen en frisdranken zijn altijd suikerrijk, anders smaken ze niet zoet genoeg!