Voeding en gezondheid

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de realtie tussen voeding en sporten.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Lycopeensupplementen verlichten mogelijk de oxidatieve stress
2. 500-2000 mg vitamine C verlaagt mogelijk inspanningsastma
3. 200 mg vitamine C per dag verlaagt de kans op een verkoudheid bij sporters

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van vitamine C de inspanning-geïnduceerde bronchoconstrictie (inspanningsastma)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 RCT’s met 40 deelnemers.
Er was geen heterogeniteit (I2=0%) want de fixed effect model werd gebruikt.
De dosering van vitamine C was 0.5-2 gram voor 1 dag of voor meerdere dagen. De gemiddelde leeftijd in 1 studie was 14 jaar en 25 en 26 jaar in andere 2 studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine C vlak voor de inspanning de kans op het krijgen van de inspanning-geïnduceerde bronchoconstrictie significant verlaagde. De afname van de postinspanning FEV1 (FEV1 = geforceerde uitademingsvolume in 1 sec) verminderde significant met 8.4% [95% BI = 4.6-12%, p<0.001].

De onderzoeker concludeerde dat mensen die lijden aan inspanning-geïnduceerde bronchoconstrictie mogelijk baat hadden bij het slikken van 500-2000 mg vitamine C vlak voor de inspanning. Mogelijk omdat er te weinig studies voor handen waren en de studies bevatten bovendien weinig deelnemers.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin C may alleviate exercise-induced bronchoconstriction: a meta-analysis by Hemilä H.

Link:
http://bmjopen.bmj.com/content/3/6/e002416.full

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over vitamine C.
Het is niet mogelijk via voeding 500 mg vitamine C binnen te krijgen.

 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van vitamine C de kans op het krijgen van een verkoudheid?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 29 RCT’s met 11306 deelnemers.

De dosering van vitamine C was minimaal 200 mg per dag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine C in de gewone populatie de kans op het krijgen van een verkoudheid niet-significant met 3% [95% BI = 0.94-1.00] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in 5 RCT’s met 598 deelnemers die fysieke inspanningen verrichtten, dat het slikken van vitamine C de kans op het krijgen van een verkoudheid significant met 52% [95% BI = 0.35-0.64] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine C de duur van een verkoudheid bij volwassenen significant met 8% [95% BI = 3-12%] verkortte en bij kinderen was dat 14% [95% BI = 7-21%].

De onderzoekers vonden dat het slikken van 1-2 gram vitamine C per dag de duur van een verkoudheid bij kinderen significant met 18% verkortte. Significant wil zeggen, er kan met een 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het slikken van 1-2 gram vitamine C per dag de duur van een verkoudheid bij kinderen werkelijk verkortte.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van minimaal 200 mg vitamine C per dag de kans op het krijgen van een verkoudheid alleen bij mensen die fysieke inspanningen (marathonlopers, skiërs en soldaten op subarctisch oefeningen) verrichtten, verlaagde. Verder verlaagde het slikken van minimaal 200 mg vitamine C per dag de duur van een verkoudheid.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin C for preventing and treating the common cold by Hemilä H and Chalker E.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23440782

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over vitamine C.
200-300 gram groenten en 2-5 stuks fruit per dag leveren gemiddeld 200 mg vitamine C.
Deze maaltijd levert 210 mg vitamine C.

Een overzichtsartikel van RCT’s geeft antwoord op de volgende vraag:”Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”
Een overzichtsartikel is een verzameling van tot nu toe verkrijgbare wetenschappelijke  artikelen over een bepaalde onderwerp.

 

Product:
RedBull energy drink.

Bijzonderheden:
Het product bevat taurine en stimuleert lichaam en geest.

Stimuleert lichaam en geest:
Stimuleert lichaam en geest is de vrije vertaling van “helpt je concentratie te verhogen en helpt je alertheid te verbeteren”. Helpt je concentratie te verhogen en helpt je alertheid te verbeteren zijn twee goedgekeurde gezondheidsclaims van cafeïne. Anno 2013 is bij de levensmiddelenwetgeving alleen toegestaan goedgekeurde gezondheidsclaims op de verpakking van levensmiddelen  te zetten. De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft deze twee gezondheidsclaims van cafeïne goedgekeurd bij minimaal 75 mg cafeïne per portie, in dit geval per blikje. Dit product levert per blikje 114 mg cafeïne en mag dus deze 2 gezondheidsclaims van cafeïne op de verpakking zetten!

Cafeïne heeft de eigenschap dat het heel snel in het lichaam werkt en de positieve werking is al merkbaar bij 75 mg cafeïne. Anders gezegd, dat u na het drinken van dit product weer fit en alert voelt komt alleen door cafeïne en niet door de toegevoegde taurine, inositol of vitaminen. Met andere woorden, de positieve werking van RedBull kunt u ook bereiken met 1.5-2 kopjes koffie, want 1 kopje koffie levert gemiddeld 75 mg cafeïne!

Bij kinderen kunnen 5 mg cafeïne per kg lichaamsgewicht gedragsproblemen veroorzaken.

Alle gezondheidsclaims van voedingstoffen op de verpakking van levensmiddelen en voedingssupplementen dienen anno 2013 goedgekeurd te worden door de EFSA.

Taurine:
Dit product bevat taurine. Aan taurine wordt in het verleden de volgende werking geclaimd: verbeter de weerstand, verminder de vermoeidheid tijdens inspanning, nodig voor de werking van de spieren, zoals hartspier. Maar anno 2013 heeft de EFSA geen enkele werking (=gezondheidsclaims) van taurine goedgekeurd. Dat wil zeggen, de EFSA acht het niet wetenschappelijke bewezen dat taurine de weertand verbetert, enz.. Dat is ook de reden dat op de verpakking van dit product geen enkele gezondheidsclaims van taurine staan! De fabrikant mag alleen van de EFSA op de verpakking zetten “bevat taurine”.

Op de verpakking staat “bevat taurine”. Hiermee claimt de fabrikant dat in dit product taurine zit en daarom moet hij van de wet het percentage taurine in de ingrediëntenlijst vrijgeven. Dit product bevat 0.4% taurine. De fabrikant claimt niet dat in dit product ook suiker zit en daarom hoeft hij van de wet het percentage suiker (in de vorm van sacharose en glucose) in de ingrediëntenlijst niet te vermelden. Aangezien de fabrikant tijdens de productie suiker heeft toegevoegd mag hij van de wet niet de voedingsclaim “geen toegevoegde suikers” op de verpakking zetten.

De fabrikant is altijd tegen het vermelden van de percentages in de ingrediëntenlijst want dat maakt het voor de concurrent makkelijker om het product na te maken. Levensmiddelen worden namelijk niet door het patentrecht beschermd!

Inositol:
Dit product bevat inositol maar anno 2013 heeft de EFSA geen enkele werking van inositol goedgekeurd. Inositol wordt net als taurine in het lichaam geproduceerd. Het lichaam is niet afhankelijk van de hoeveelheid buitenaf (te denken aan levensmiddelen en voedingssupplementen).

Wanneer de fabrikant een voedingsstof (zoals taurine, inositol of cafeïne) aan zijn product toevoegt maar vervolgens de werking van de desbetreffende voedingsstof niet op de verpakking toelicht, dan wil dat zeggen dat de EFSA de werking van de desbetreffende voedingsstof niet wetenschappelijk bewezen acht. Anders gezegd, het is zonde van het geld om de desbetreffende voedingsstof (extra) binnen te krijgen.

Vitaminen:
Op de verpakking valt te lezen “vitaminen dragen bij tot normale mentale prestaties en helpen de vermoeidheid en uitputting te verminderen. Dit zijn door de EFSA goedgekeurde gezondheidsclaims van vitamine B2, B5 (pantotheenzuur), B6 en B12. De fabrikant mag deze gezondheidsclaims op de verpakking zetten wanneer het product minimaal 15% ADH per 100 ml levert. Dit product levert per 100 ml 40% ADH vitamine B2, B5, B6 en B12 en voldoet dus aan de wet.

Wat de fabrikant niet bij vertelt is dat vitaminen niet direct werken in het lichaam. De vitaminevorm (de zogenaamde voedingsvorm) die aan dit product wordt toegevoegd, heeft namelijk in het lichaam geen functies. De voedingsvorm van vitamine wordt eerst in het lichaam omgezet in de lichaamsvormen en alleen de lichaamsvormen dragen bij tot normale mentale prestaties en helpen de vermoeidheid en uitputting te verminderen. Echter, de omzetting van voedingsvorm in lichaamsvormen duurt dagen. Anders gezegd, uw vermoeidheid wordt echter niet uitgesteld omdat een blikje RedBull toevallig vitaminen bevat!

Vitaminen werken nooit direct in het lichaam omdat de voedingsvorm van vitaminen in het lichaam eerst omgezet moet worden in de lichaamsvormen.

Koolzuurhoudend:
Dit product is koolzuurhoudend. Koolzuur wordt toegevoegd om het product te conserveren en om een koud mondgevoel te geven. Tijdens het drinken wordt namelijk koolzuur (zit opgelost in water) in de mond omgezet in koolzuurgas. Deze omzetting kost energie en de hiervoor benodigde energie wordt in de vorm van warmte aan de mond onttrokken. Hierdoor daalt tijdelijk de temperatuur in de mond en dat geeft een verfrissend mondgevoel. Hoe meer koolzuur (opgelost in water) in de mond omgezet wordt in koolzuurgas, des verfrissender het mondgevoel is.

Koolzuur lost bij lage temperatuur (zoals koelkasttemperatuur) beter op in water. Anders gezegd, een koud blikje RedBull geeft een meest verfrissend mondgevoel, vandaar ijskoud het lekkerst! op de verpakking.

Citroenzuur en voedingszuur:
Dit product bevat citroenzuur en voedingszuur. Citroenzuur en voedingszuur zijn naast koolzuur nodig om het product te conserveren.

Citroenzuur en koolzuur zorgen ervoor dat dit product een zuurgraad heeft van rond 3.5. Een zuurgraad van rond 3.5 (een conserveringstechniek) is nodig om het product een aantal maanden mee te geven. Een zuurgraad van rond 3.5 is slecht voor het tandglazuur. Maar een zuurgraad van rond 3.5 (komt overeen met de smaak van een zure appel) smaakt toch zuur? Dat klopt, maar de zure smaak in dit product wordt gemaskeerd door voedingszuur en de toegevoegde suikers.

Het toevoegen van suikers is een manier om de zure smaak van een product te maskeren. Een bekend voorbeeld is Coca Cola. Coca Cola bevat heel veel suiker omdat suiker nodig is om de zure smaak veroorzaakt door de toegevoegde fosforzuur te maskeren. Fosforzuur is op haar beurt weer nodig om het product te conserveren.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zitten 5 E-nummers. Koolzuur is E290, natriumcitraat is E331, magnesiumcarbonaat is E504, citroenzuur is E330 en caramel is E150.

Voor de consument is het heel moeilijk om E-nummers op de verpakking te herkennen want een E-nummer bestaat voor de wet uit een naam en een nummer. De fabrikant is niet wettelijk verplicht een E-nummer als nummer te vermelden.
Waarom de ene fabrikant een E-nummer als nummer vermeldt en de andere niet heeft te maken met de bedrukkosten van de verpakking, het imago van een E-nummer en de ruimte in de ingrediëntenlijst.
Zo heeft aspartaam een slecht imago bij de consument en wordt daarom vaak als E951 weergegeven, terwijl vitamine C beter ligt bij de consument dan E300.

Voedingswaarden:
Dit product levert 0 En% eiwit, 97.77 En% koolhydraten (waarvan 97.77 En% eenvoudige suikers) en 0 En% vet. Door het hoge gehalte aan eenvoudige suikers smaakt het product zoet.

Het is anno 2013 wetenschappelijk bewezen dat suikerrijke producten bijdragen aan het overgewicht. Dat is de reden achter Coca Cola Zero.
Suikerrijke producten bevatten meer dan 70 En% koolhydraten en/of meer dan 25 En% eenvoudige suikers. Met andere woorden, dit product is suikerrijk!

Onderzoeksvraag:
Verlaagt een hoog-eiwit dieet op langer termijn het lichaamsgewicht?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 15 RCT’s met een follow-duur  (de duur van de studie) van minstens 12 maanden.

Een hoog-eiwit dieet bevat 25 En% eiwit of hoger en een laag-vet dieet bevat 20-30 En% vet.

Heterogeniteit en publicatie bias konden niet worden uitgesloten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoog-eiwit dieet vergeleken met een laag-eiwit dieet, geen significante verschillen gaf in het gewicht, de middelomtrek, het vetmassa, het bloedlipidengehalte (totale cholesterol, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, triacylglycerolen), het C-reactief proteïnegehalte, de diastolische en systolische bloeddruk, het nuchter glucosegehalte en het HbA1c-gehalte.
Geen significantie wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat een hoog-eiwit dieet vergeleken met een laag-eiwit dieet, het nuchter insulinegehalte significant met 0.71 μIU/mL [95% BI = -1.36 tot -0.05, p = 0.03] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in een sensitiviteitsanalyse van 8 RCT´s dat een hoog-eiwit dieet vergeleken met een laag-vet dieet,  het HDL cholesterolgehalte significant met 1.50 mg/dL [95% BI 0.37 tot 2.62, p = 0.009] verhoogde.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat het nog voorbarig is om een hoog-eiwit dieet voor te schrijven in de strijd tegen overgewicht.

Oorspronkelijke titel:
Long-term effects of low-fat diets either low or high in protein on cardiovascular and metabolic risk factors: a systematic review and meta-analysis by Schwingshackl  L and Hoffmann G.

Link:
http://www.nutritionj.com/content/12/1/48

Extra informatie van El Mondo:
Een makkelijke manier om een hoog-eiwit dieet (25 En% ewit of hoger) te volgen, is te kiezen voor producten/maaltijden die ook 25 En% eiwit of hoger leveren.
Welke producten in de supermarkt 25 En% eiwit leveren, kunt u hier opzoeken.
Welke producten in de supermarkt 20-30 En% vet leveren, kunt u hier opzoeken.
Deze maaltijd bevat 27 En% eiwit.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het slikken van visoliesupplementen het adiponectinegehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 RCT’s met 682 deelnemers in de visolie-groep en 641 in de placeco-groep.

Er was sprake van heterogeniteit (I2 = 72.9%) en publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van visoliesupplementen het adiponectinegehalte significant met 0.37 g/mL [95% BI = 0.07-0.67, p = 0.02] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat visoliesupplementen mogelijk het adiponectinegehalte verhoogde. Mogelijk omdat er sprake was van publicatie bias en onverklaarbare heterogeniteit.

Oorspronkelijke titel:
Effect of Fish Oil on Circulating Adiponectin: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Wu JHY, Cahill LE and Mozaffarian D.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23703724

Extra informatie van El Mondo:
In visoliesupplementen zitten voornamelijk de visvetzuren EPA en DHA. Lees hier meer over EPA en DHA.

De conclusie van een overzichtsartikel is pas betrouwbaar wanneer er geen sprake is van heterogeniteit en publicatie bias.

Mensen met overgewicht (BMI >25) hebben een lager adiponectinegehalte dan mensen met een gezond gewicht (BMI = 18.5-25).
Adiponectine is een hormoon dat vrijwel alleen wordt gemaakt en afgegeven door het vetweefsel. Hoge gehaltes van dit hormoon in het bloed hangen samen met een hoge insulinegevoeligheid en een lager risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2.
Overgewicht is een belangrijke oorzaak van hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Onderzoeksvraag:
Bestaat er een relatie tussen het adiponectinegehalte en het krijgen van een hoge bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel  bevatte 43 non-prospectieve en 5 prospectieve cohort studies met 17598 volwassen, waarvan 8220 met een hoge bloeddruk. De leeftijd was 19-69 jaar en de BMI was 22-38.

Er was een grote heterogeniteit tussen de studies want het random effects model werd gebruikt.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat volwassenen met een hoge bloeddruk vergeleken met volwassen met een normale bloeddruk, een significant verlaagd  adiponectinegehalte van 0.64 µg/mL (95% BI = −2.07 tot −1.21] had.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van het adiponectinegehalte met 1 µg/mL de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 6% [95% BI = 0.92 tot 0.97] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat een hoog adiponectinegehalte de bloeddruk verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Adiponectin Levels and the Risk of Hypertension A Systematic Review and Meta-Analysis by Kim DH, Kim C, […], Lipsitz LA.

Link:
http://hyper.ahajournals.org/content/62/1/27.short

Extra informatie van El Mondo:
Een normaal adiponectinegehalte heeft waarden van rond 5-10 μg/mL.
Mensen met overgewicht (BMI>25) heeft vaak een lage insulinegevoeligheid, een laag adiponectinegehalte en een hoge bloeddruk.
Een lage insulinegevoeligheid wordt in verband gebracht met een laag adiponectinegehalte. Mensen met suikerziekte type 2 hebben vaak en lage insulinegevoeligheid. De belangrijkste oorzaak van suikerziekte type 2 is overgewicht.

Product:
Optimel perzik drink 100% natuurlijk (NL Z 0035 EG).

Bijzonderheden:
Het product bevat 0% vet en er is geen suiker toegevoegd. Het product bevat ook geen zoetstoffen en is 100% natuurlijk.

Geen suiker toegevoegd en geen zoetstoffen:
Op de voorkant van de verpakking valt te lezen “geen zoetstoffen én geen suiker toegevoegd”.  Het klinkt revolutionair want hoe kan een product zonder zoetstoffen en toegevoegde suiker toch nog zoet smaken? Is dit werkelijk een revolutionaire ontdekking of heeft de fabrikant handig gebruikgemaakt van de mazen in de levensmiddelenwetgeving? Dat laatste, want de tabel voedingswaarde per 100 ml verraadt dat de fabrikant tijdens de productie wel degelijk suiker heeft toegevoegd.  Volgens de tabel bevat dit product per 100 ml 4.1 g suikers. De fabrikant heeft tijdens de productie dus 4.1 g suiker per 100 ml product toegevoegd en dat wordt gedaan in de vorm van 5% vruchtensap (in vruchtensap zit namelijk suiker).

Als de fabrikant tijdens de productie toch nog 4.1 g suiker per 100 ml product toegevoegd heeft, waarom zet hij dan “geen suiker toegevoegd” op de verpakking. Dat is toch misleidend en moet de NVWA niet ingrijpen dan? Dat is ook misleidend maar de NVWA kan niets aandoen want de fabrikant maakt handig gebruikt van de mazen in de wet.
“Geen suiker toegevoegd” is een voedingsclaim en de fabrikant mag van de wet de voedingsclaim “geen suiker toegevoegd” op de verpakking zetten wanneer hij tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd in de vorm van glucose, fructose en/of sacharose. Maar hij heeft suiker toegevoegd in de vorm van vruchtensap;  echter vruchtensap is voor de wet niet hetzelfde als glucose, fructose of sacharose (ondanks dat in vruchtensap ook glucose en fructose zitten). Anders gezegd, de fabrikant mag de wet “geen suiker toegevoegd” op de verpakking zetten, ook al heeft hij suiker toegevoegd in de vorm van vruchtensap.

Om de consument het gevoel te geven dat aan dit product geen suiker is toegevoegd, wordt de voedingswaarde per portie op dit product weggelaten. Tegenwoordig staat op de voorkant van bijna elk product de voedingswaarde per portie vermeld. Bij dit product dus niet want dat zal direct verraden dat in dit product wel degelijk suiker zit! Dit is marketing.

Geen suiker toegevoegd op de verpakking wil niet zeggen dat de fabrikant tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd. Geen suiker toegevoegd is wettelijk gezien zelfs toegestaan op een pak suiker!

Een product dat zoet smaakt, bevat altijd suiker en/of zoetstoffen want het is technologisch niet mogelijk een product te zoeten zonder toevoeging van suiker en/of zoetstoffen!

Tegenwoordig wordt vruchtensap aan een product toegevoegd om het product te zoeten en toch nog “geen suiker toegevoegd” te mogen claimen.

Samenvattend: dit product is niet revolutionair. De wet moet alleen aangepast worden.

0% vet:
0% vet is een voedingsclaim. De fabrikant mag deze claim pas op de verpakking zetten wanneer het product maximaal 0.5 gram vet per 100 ml product bevat. 0.5 gram vet per 100 ml komt overeen met 0.5%, afgerond naar beneden is dat 0% vet, vandaar de voedingsclaim “0% vet”.
Dit product levert per 100 ml 32 kcal, 4.2 gram koolhydraten en 3.0 gram eiwitten.
4.2 gram koolhydraten leveren 4.2x4= 16.8 kcal want 1 gram koolhydraat levert 4 kcal.
3.0 gram eiwitten leveren 3.0x4 = 12 kcal want 1 gram eiwit levert 4 kcal en 1 gram vet 9 kcal.
Er blijft nog 3.2 (32-16.8-12) kcal over. 3.2 kcal komt overeen met 0.36 (3.2/9) gram vet.
0.36 gram vet per 100 ml voldoet aan de eis van de voedingclaim “0% vet”. Anders gezegd, de fabrikant mag “0% vet” op de verpakking zetten terwijl het product nog 0.36 gram vet per 100 ml product bevat!

Het zal goed zijn dat de wet de fabrikant verplicht ook 0.36 gram vet per 100 ml in de tabel voedingswaarde op te nemen. Nu staat bij vet –g en dit wekt de suggestie dat dit product 0 g vet bevat!

5% vruchtensap:
Aangezien de fabrikant de voedingsclaim “geen suiker toegevoegd” op de verpakking wil hebben én geen zoetstoffen wil gebruiken, kan hij alleen het product een zoete smaak geven door suiker in de vorm van vruchtensap toe te voegen. Dit product krijgt een zoete smaak bij 4.1 gram suiker per 100 ml. 
4.1 gram suiker per 100 ml komt in de praktijk overeen met 5% vruchtensap. Maar de ingrediëntenlijst verraadt dat deze 5% vruchtensap niet uit 100% perzik bestaat; het bestaat uit 1% perzik en 4% appelsap. Waarom eigenlijk? Dit heeft te maken met de kostprijs want het toevoegen van 5% perziksap is duurder dan 1% perzik en 4% appelsap. Appelsap is heel goedkoop en wordt daarom vaak gebruikt om de kostprijs te drukken.

Als consument vraagt u waarschijnlijk af: “Waarom smaakt het product toch nog naar perzik terwijl het grotendeels uit appelsap bestaat. Het zou toch naar appelsap moeten smaken, toch?” De reden hierachter is dat de gebruikte perzik- en appelsap smaakloos is. Doordat ze smaakloos zijn kan de fabrikant het product elke gewenste smaak geven. De gewenste smaak kan worden bereikt door de juiste aroma toe te voegen. Vandaar het ingrediënt natuurlijk aroma (staat voor perzikaroma) in de ingrediëntenlijst!

Theoretisch kan dit product met (1% perzik en 4% appelsap) naar sinaasappel smaken of aardbei, zolang maar de juiste aroma toegevoegd wordt.

Dit product heet perzik drink. In de naam van dit product claimt de fabrikant dat perzik inzit en daarom moet hij van de wet het percentage perzik in de ingrediëntenlijst vrijgeven. Hij claimt niet dat in dit product ook appelsap zit en daarom hoeft hij van de wet het percentage van appelsap niet te vermelden.

Vitamine B2, B12 en calcium:
In dit product zit per 100 ml 13% ADH calcium, 10% ADH vitamine B2 en 11% ADH vitamine B12. De ADH van calcium, vitamine B2 en B12 is te laag om te kunnen claimen dat in dit product calcium, vitamine B2 en B12 zitten. De wettelijke eis hiervoor is 15% ADH per 100 ml.

De werking van calcium, vitamine B2 en B12 worden op de verpakking ook niet toegelicht. Dat mag niet van de wet want dat mag alleen bij 15% ADH per 100 ml.

Calcium, vitamine B2 en B12 worden niet kunstmatig aan dit product toegevoegd want de woorden “calcium, vitamine B2 en B12” komen niet in de ingrediëntenlijst voor. Ze zijn afkomstig van het toegevoegde ingrediënt  “magere yoghurt”.

Het vermelden van calcium, vitamine B2 en B12 in de tabel voedingswaarde per 100 ml is niet wettelijk verplicht.

Het woord yoghurt in magere yoghurt is vetgedrukt. Waarom eigenlijk? Volgens de nieuwe wetgeving die in 2014 ingaat, moeten alle allergenen in de ingrediëntenlijst vetgedrukt staan. Yoghurt bevat lactose en melkeiwitten en lactose en melkeiwitten zijn voor de wet allergenen en daarom moet het woord yoghurt in de ingrediëntenlijst vetgedrukt zijn.

100% natuurlijk:  
De fabrikant claimt dat dit product 100% natuurlijk is. Maar hoe natuurlijk is dat wanneer een product een aroma nodig heeft om naar perzik te kunnen smaken. Het is net als de groenteboer u een flesje perzik-aroma meegeeft bij het kopen van perziken. Daarbij komt ook nog dat de fabrikant onder een natuurlijk aroma iets anders verstaat dan de consument. Voor de wet bestaat 1 mg natuurlijk aroma uit 0.095 mg natuurlijke bestanddelen (uitgaande dat de aroma uit 90% oplosmiddelen bestaat) en de rest oftewel 0.905 mg is onnatuurlijk! Anders gezegd, de wet heeft een andere definitie voor natuurlijk aroma dan de consument.

Dus “100% natuurlijk” op de verpakking van dit product moet u als consument ook niet letterlijk nemen! Het product voldoet in ieder geval aan de wet.

Zit er E-nummers in?
In dit product zitten waarschijnlijk geen E-nummers. Waarschijnlijk omdat het niet wettelijk verplicht is om de E-nummers in de gebruikte ingrediënten ook op de verpakking van het eindproduct te zetten.

Er bestaat een kans dat in de gebruikte magere yoghurt en vruchtensap E-nummers zitten. E-nummers worden vaak aan de (gebruikte) ingrediënten toegevoegd om het desbetreffende ingrediënt een aantal maanden mee te geven.

Een verpakking zonder E-nummers wil dus niet zeggen dat er ook werkelijk geen E-nummers in het product zitten want het is niet wettelijk verplicht om de E-nummers in de gebruikte ingrediënten ook op de verpakking van het eindproduct te zetten!

Voedingswaarden:
Dit product levert 37.5 En% eiwit, 52.5 En% koolhydraten (waarvan 51.25 En% eenvoudige suikers) en 10 En% vet.

Mensen met overgewicht (BMI>25) worden aangeraden te kiezen voor producten met maximaal 25 En% eenvoudige suikers. Het moet bijgezegd worden dat het niet mogelijk is om een zuiveldrank met maximaal 25 En% eenvoudige suikers te maken zonder daarbij zoetstoffen te gebruiken. Een zuiveldrank met maximaal 25 En% eenvoudige suikers smaakt namelijk niet zoet genoeg en dat vindt de consument niet lekker.
Als consument is goed om te weten dat wij zuivelproducten voor calcium, vitamine B2, B12 en eiwitten eten.


 

Onderzoeksvraag:
Een verminderde inname van verzadigd vet wordt aanbevolen om coronaire hartziekte te verminderen, maar een sterk bewijs uit gerandomiseerde gecontroleerde studies (RCT's) ontbreekt. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt een vervanging van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet (PUFA) de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtartikel bevatte 8 gerandomiseerde, placebogecontroleerde, dubbelblinde interventiestudies (RCT’s) met 13614 deelnemers, waarvan 1042 met hart- en vaatziekten. De gemiddelde PUFA-inname in de controlegroep was 5 En% (4-6.4 En%) en in de interventiegroep was 14.9 En% (8-20.7 En%). De gemiddelde follow-up duur was 4.25 jaar.

Er was geen sprake van heterogeniteit tussen de studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge inname van PUFA vergeleken met een lage inname, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 19% [95% BI = 0.70-0.95, p = 0.008] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van PUFA met 5 En% de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 10% [95% BI = 0.83-0.97] verlaagde.

De meta-regressie liet zien dat de studieduur een onafhankelijke determinant van de risicoreductie (p = 0.017) was, met een grotere voordelen in studies met een langere follow-up duur.
De gepoolde RR onder studies korter dan 4.25 jaar was 0.91 [95% BI = 0.76-1.10] en onder studies langer dan 4.25 jaar was 0.73 [95% BI = 0.61-0.87].

De onderzoekers concludeerden dat het vervangen van verzadigd vet door PUFA de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects on Coronary Heart Disease of Increasing Polyunsaturated Fat in Place of Saturated Fat: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Mozaffarian D, Micha R and Wallace S.

Link:
http://www.plosmedicine.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pmed.1000252

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over verzadigd vet en PUFA.

14.9 En% PUFA van 2000 kcal wil zeggen, dat het aantal gram PUFA 14.9% bijdraagt aan 2000 kcal. 14.9% van 2000 kcal komt overeen met 298 kcal. 298 kcal komt overeen met 33 gram PUFA. Dus een dagelijkse voeding van 2000 kcal met 33 gram PUFA is goed voor hart- en bloedvaten.

Welke levensmiddelen 33 gram PUFA bevatten, kunt u hier opzoeken. PUFA staat voor meervoudig onverzadigde vetzuren. Zo bevat 100 gram soja-olie 57.9 gram PUFA.

Onderzoeksvraag:
Epidemiologische studies hebben een inverse associatie tussen de frequentie van notenconsumptie en BMI en het risico op obesitas aangetoond. Echter, klinische studies naar de relatie tussen nootconsumptie en overgewicht zijn schaars en niet overtuigend. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het eten van veel noten de kans op overgewicht?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 33 klinische studies.

Er was geen sprake van publicatie bias.
Deze meta-analyse maakte gebruikt van het gewogen gemiddelde verschil en het random-effects model.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een dieet met veel noten vergeleken met weinig noten, het gewicht niet significant met 0.47 kg [95% BI = -1.17 tot 0.22 kg, I2 = 7%] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er kan niet met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat een dieet met veel noten het gewicht werkelijk met 0.47 kg verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een dieet met veel noten vergeleken met weinig noten, de BMI niet significant met 0.40 punt [WMD = -0.40 kg/m(2), 95% BI = -0.97 tot 0.17 kg/m(2), I2 = 49%] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat een dieet met veel noten vergeleken met weinig noten, het buikomtrek niet significant met 1.25 cm [WMD = -1.25 cm, 95% BI = -2.82 tot 0.31 cm, I2 = 28%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een dieet met veel noten de kans op krijgen van overgewicht niet verhoogde of verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Nut intake and adiposity: meta-analysis of clinical trials by Flores-Mateo G, Rojas-Rueda D, […], Salas-Salvadó J.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23595878

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over overgewicht.
Lees hier meer over I2, publicatie bias en significantie.
Lees hier meer over noten.

Bij het poolen (samenvoegen) van de individuele resultaten in een meta-analyse, kan aan de resultaten van de geïncludeerde studies een statistisch gewicht toegekend worden. Door deze wegingsfactor toe te kennen, is het mogelijk om in de analyse meer gewicht te geven aan de studies met een groter aantal patiënten of met een betere methodologische kwaliteit.
Conclusies van studies met een groter aantal patiënten of met een betere methodologische kwaliteit zijn namelijk betrouwbaarder dan studies met een kleiner aantal patiënten of met een slechte methodologische kwaliteit.
Het gewogen gemiddelde verschil (WMD) is het resultaat van een meta-analyse van de gepoolde en gewogen resultaten van studies met continue uitkomsten (met vermelding van gemiddeldes en standaarddeviaties).

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van vlees en vis de kans op het krijgen van slokdarmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 cohort studies en 31 patiënt-controle studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel vlees vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker niet-significant met 1% [RR = 0.99, 95% BI = 0.85-1.15] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel roodvlees vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker significant met 40% [RR = 1.40, 95% BI = 1.09-1.81] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel verwerkt vlees vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker significant met 41% [95% BI = 1.13-1.76] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel gevogelte vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker niet-significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.60-1.24] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel vis vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarmkanker niet-significant met 20% [95% BI = 0.64-1.00] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel roodvlees vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarm plaveiselcelcarcinoom significant verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel verwerkt vlees vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van slokdarm adenocarcinoom significant verhoogde.

De onderzoekers concludeerden het eten van veel rood en verwerkt vlees de kans op het krijgen van slokdarmkanker verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Meat, fish, and esophageal cancer risk: a systematic review and dose-response meta-analysis by Salehi M, Moradi-Lakeh M, […], Kolahdooz F.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23590703

Extra informatie van El Mondo:
Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds adviseert niet meer dan 500 gram rood/verwerkt vlees per week te eten omdat veel rood/verwerkt vlees de kans op het krijgen van dikke darmkanker verhoogt.

Slokdarmkanker komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen. Het merendeel van de mensen die slokdarmkanker krijgen, is ouder dan 50 jaar.
Slokdarmkanker is een kwaadaardige tumor in de slokdarm. Er zijn twee typen slokdarmkanker:

1. Slokdarm plaveiselcelcarcinoom. Deze tumor vormt zich uit de cellaag die de binnenkant van de slokdarm bekleedt en ontstaat vooral in het middelste en onderste deel van de slokdarm.
2. Slokdarm adenocarcinoom. Deze tumor ontwikkelt zich uit cylindrisch epitheel, ook wel Barrett epitheel genoemd.

De precieze oorzaak van slokdarmkanker is onduidelijk.

Risicofactoren die de kans op het krijgen van slokdarmkanker kunnen vergroten, zijn:

• Roken en overmatig alcoholgebruik.
• Ongezonde en eenzijdige voedingspatroon.
• Het eten van weinig groenten en fruit.
• Overgewicht (BMI>25).
• Regelmatig en langdurig terugstromen van maagzuur in de slokdarm (ook wel brandend maagzuur of reflux genoemd).

Bereiding & Ingrediënten

Voedingswaarde:
Dit recept levert per persoon 975 kcal, 45 gram eiwit, 56 gram vet en 72 gram koolhydraten oftewel 18 En% eiwit, 52 En% vet en 30 En% koolhydraten. Dit recept bevat 16 En% verzadigd vet en 0.7 gram vezels per 100 kcal. Dit recept heeft een GI-getal van 48.
52 En% vet wil zeggen, dat 56 gram vet 52% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 975 kcal.

Het hoge vet (>35 En%) en verzadigd vetgehalte (>10 En%) komen door de kippenbout, cashewnoten en zonnebloemolie.

Deze maaltijd is niet gezond want een gezonde maaltijd mag maximaal 750 kcal, maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.
10 En% verzadigd vet wil zeggen, dat het aantal gram verzadigd vet in een gezonde maaltijd maximaal 10% bij mag dragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.

Deze maaltijd kan altijd deel uitmaken van een dagelijkse gezonde voeding mits het volgende product maximaal 18 En% vet, maximaal 4 En% verzadigd vet en minimaal 1.9 gram vezels per 100 kcal bevat.
18 + 52 = 70. 70/2 = 35 En% vet (richtlijn van een gezonde voeding).
4 + 16 = 20. 20/2 = 10 En% verzadigd vet (richtlijn van een gezonde voeding).
0.7 + 1.9 = 2.6. 2.6/2 = 1.3 gram vezels per 100 kcal (richtlijn van een gezonde voeding).

Een ongezonde maaltijd kan altijd deel uitmaken van een dagelijkse gezonde voeding, zolang er maar in de volgende producten gecorrigeerd wordt voor het ongezonde gedeelte van de vorige maaltijd.
Welke producten uit de supermarkt maximaal 18 En% vet, maximaal 4 En% verzadigd vet en minimaal 1.9 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijd dekt de aanbevolen dagelijks hoeveelheid ijzer voor mannen van een halve dag en de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zink van een halve dag.
Eet kippenbout, cashewnoten en pompoenpitten voor ijzer en zink.

Deze maaltijd dekt de aanbevolen dagelijks hoeveelheid vitamine B3 van 1 dag.
Eet kip, champignon, noten en zilvervliesrijst voor vitamine B3.

Deze maaltijd levert dankzij de paprika per persoon 130 mg vitamine C. Zie hier studies over vitamine C.
Eet rauwe paprika voor vitamine C.

In combinatie met:
Deze maaltijd in combinatie met 6 sneetjes roggebrood, 50 gram gedroogde vijgen levert 26 gram vezels. Deze combinatie dekt ook de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ijzer voor mannen van 1 dag en de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zink van 1 dag.
Eet gedroogde fruit en volkorenbrood voor vezels.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
25 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren.  Welke producten uit de supermarkt 1.3 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Vervangen door:
Door 600 gram kippenbouten te vervangen door 400 gram gerookte paling dekt de maaltijd per persoon de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid EPA en DHA van 3 dagen en de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 van 2 dagen. Deze vervanging levert ook 22 microgram vitamine D en 760 mg DHA. Vrouwen worden tijdens de zwangerschap aanbevolen dagelijks minimaal 200 mg DHA binnen te krijgen. DHA is namelijk nodig voor de hersenontwikkeling van het ongeboren kind.

Door 120 gram cashewnoten weg te laten levert deze maaltijd per persoon 785 kcal, 38 gram eiwit, 41 gram vet en 66 gram koolhydraten oftewel 19 En% eiwit, 47 En% vet en 34 En% koolhydraten. Dit recept bevat 18 En% verzadigd vet en 0.7 gram vezels per 100 kcal. Dit recept heeft een GI-getal van 48.


 

Bereiding:

• Kook in ruim water de rijst volgens de verpakking [75 gram rijst voor 1 persoon. Er is gekozen voor zilvervliesrijst omdat het een laag GI-getal heeft dan witte rijst].
• Verhit in de pan de olie en braad hierin de kippenbouten goed gaar.
• Snijd de champignon en de paprika in kleine stukjes [Snijd de paprika pas wanneer de kippenbouten gaar zijn, om zo het verlies aan vitamine C te voorkomen. Vitamine C gaat door het snijden uit de paprika verloren].
• Rooster in de pan de cashewnoten en de pompoenpitten [Gebruik hiervoor dezelfde pan waarmee de kippenbouten gebraden wordt. Er is gekozen om de noten niet met de rijst mee te laten koken om zo het verlies aan magnesium te voorkomen].
• Voeg aan de pan rijst en champignon toe en brengt het gerecht met peper en zout op smaak.
• Meng de paprika door de rijst heen en verdeel het gerecht over 4 borden [Vitamine C uit paprika gaat namelijk door het verhitten verloren].

Ingrediënten:

• 4 kippenbouten (600 gram vlees)
• Zilvervliesrijst (300 gram)
• 4 grote paprika's (520 gram gesneden)
• Champignon (400 gram)
• Cashewnoten (120 gram)
• Pompoenpitten (60 gram)
• 2 eetlepels zonnebloemolie (20 ml)
• Peper en zout
   

Onderzoeksvraag:
Diëten die voedingsmiddelen die rijk zijn aan anorganische nitraat bevatten, worden geassocieerd met een lage bloeddruk. Echter, het bewijs voor de bloeddrukverlagende effecten van anorganische nitraat en bieten in gerandomiseerde klinische studies is niet systematisch onderzocht. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt de consumptie van anorganische nitraat en bietensap de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel  bevatte 16 crossover studies tussen 2006 en 2012 met 254 deelnemers. De studiegrootte varieerde van 7 tot 30 deelnemers en de studieduur varieerde van 2 uur tot 15 dagen.

Het random effects model werd gebruikt.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat de consumptie van anorganische nitraat en bietensap de systolische bloeddruk (bovendruk) significant met 4.4 mmHg [95% CI = -5.9 tot -2.8), p <0.001] verlaagde en de diastolische bloeddruk (onderdruk) niet significant met 1.1 mmHg [95% CI =  -2.2 tot 0.1, p = 0.06] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De meta-regressie liet ook een verband tussen de dagelijkse dosis (hoeveelheid) van anorganische nitraat en de veranderingen in de systolische bloeddruk [p<0.05] zien.

De onderzoekers concludeerden dat de consumptie van anorganische nitraat en bietensap de systolische bloeddruk verlaagde. Deze resultaten moeten echter worden getest in langdurige studies en in individuen met een verhoogde risico op hart- en vaatziekten.

Oorspronkelijke titel:
Inorganic Nitrate and Beetroot Juice Supplementation Reduces Blood Pressure in Adults: A Systematic Review and Meta-Analysis by Siervo M, Lara J, […], Mathers JC.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23596162

Extra informatie van El Mondo:
Bij een crossover studie worden de onderzochte personen verdeeld in twee groepen. De eerste groep krijgt eerst behandeling A en vervolgens behandeling B, terwijl de tweede groep in omgekeerde volgorde wordt behandeld. Het voordeel van een crossover studie is dat de tussenpersoon variatie (=de ene persoon is niet de andere) wegvalt. Hierdoor worden de gevonden resultaten betrouwbaarder.

Het bietensap bevatte ongeveer 0.2 gram nitraat. Lees hier meer over nitraatrijke groenten (pagina 9 van de presentatie voedingsgroepen). Het nitraat wordt in de maag omgezet naar nitriet en nitriet wordt weer omgezet in stikstofmonoxide (NO). De stikstofmonoxide zorgt ervoor dat de bloedvaten wijder open gaan staan en de bloeddruk lager wordt.

Lees hier hoe u uw bloeddruk kunt verlagen.

Onderzoeksvraag:
Het cholesterolgehalte wordt inconsistent geassocieerd met het risico op het krijgen van een hemorragische beroerte. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Bestaat er een relatie tussen een hoog cholesterolgehalte en het krijgen van een hemorragische beroerte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 23 prospectieve cohort studies met 1430141 deelnemers waarvan 7960 mensen met een hemorragische beroerte (hersenbloeding).

Het random effects model werd gebruikt.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoog totaal cholesterolgehalte vergeleken met een laag cholesterolgehalte, de kans op het krijgen van een hersenbloeding significant met 31% [95% BI = 0.59-0.81] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat een hoog HDL-cholesterolgehalte vergeleken met een laag HDL-cholesterolgehalte, de kans op het krijgen van een hersenbloeding niet significant met 2% [95% BI = 0.80-1.19] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat een hoog LDL-cholesterolgehalte vergeleken met een laag LDL-cholesterolgehalte, de kans op het krijgen van een hersenbloeding significant met 38% [95% BI = 0.41-0.92] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van het totale cholesterolgehalte met 1 mmol/L de kans op het krijgen van een hersenbloeding significant met 15% [95% BI = 0.80-0.91] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van het HDL-cholesterolgehalte met 1 mmol/L de kans op het krijgen van een hersenbloeding niet significant met 11% [95% BI = 0.99-1.25] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van het LDL-cholesterolgehalte met 1 mmol/L de kans op het krijgen van een hersenbloeding niet significant met 10% [95% BI = 0.77-1.05] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog HDL-cholesterolgehalte vergeleken met een laag HDL-cholesterolgehalte, de kans op het krijgen van een intracerebrale bloeding significant met 17% [95% BI = 1.02-1.35] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel een hoog totaal en LDL-cholesterolgehalte de kans op het krijgen van een hersenbloeding verlaagden terwijl een hoog HDL-cholesterolgehalte de kans op het krijgen van een intracerebrale bloeding verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Cholesterol Levels and Risk of Hemorrhagic Stroke A Systematic Review and Meta-Analysis by Wang X, Dong Y, […], Hou L.

Link:
http://stroke.ahajournals.org/content/early/2013/05/23/STROKEAHA.113.001326.abstract

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over studies over cholesterol.

 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van lycopeensupplementen de kans op het krijgen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 RCT’s. Er was sprake van bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in een meta-analyse van 4 RCT’s dat het slikken van lycopeensupplementen de kans op het krijgen van benigne prostaathyperplasie (een goedaardige vergroting van de prostaat) niet significant met 5% [95% BI = 0.63-1.44] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in een meta-analyse van 4 RCT’s dat het slikken van lycopeensupplementen de kans op het krijgen van prostaatkanker niet significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.66-1.29] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in een meta-analyse van 2 RCT’s dat het slikken van lycopeensupplementen de PSA-waarde van prostaatkankerpatiënten significant met 1.58 [95% BI = -2.61tot -0.55] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat het nog niet wetenschappelijk bewezen was om lycopeensupplementen voor te schrijven ter preventie of behandeling van prostaatkanker.

Oorspronkelijke titel:
Lycopene for the prevention and treatment of benign prostatic hyperplasia and prostate cancer: A systematic review by Ilic D and Misso M.

Link:
http://www.maturitas.org/article/S0378-5122%2812%2900160-0/abstract

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over lycopeenstudies.

Prostaatkanker komt zelden voor bij mannen jonger dan 40 jaar.

Het Prostaat Specifiek Antigeen (PSA) is een eiwit dat normaal in geringe mate in het bloed aanwezig is. Het wordt gevormd in het klierweefsel van de prostaat, zowel in een gezonde als in een zieke prostaat.
Bij benigne prostaathyperplasie (BPH) en prostaatkanker is de PSA-waarde verhoogd.

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen voeding en kanker.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Beta-cryptoxanthine via voeding verlaagt longkanker
   
    

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van carotenoïden de kans op het krijgen van longkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 cohort studies met een follow-up duur van 7-16 jaar, 3155 longkankergevallen (1777 mannen en 1378 vrouwen) onder 3999765 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel beta-caroteen (hoogste quintiel vergeleken met laagste quintiel) de kans op het krijgen van longkanker niet significant met 2% [95% BI = 0.87-1.11] verlaagde. Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel beta-cryptoxanthine (hoogste quintiel (>160 mcg per dag) vergeleken met laagste quintiel (<40 mcg/dag)) de kans op het krijgen van longkanker significant met 24% [95% BI = 0.67-0.86] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid. Dit verlaagde risico veranderde niet na het corrigeren voor de inname van vitamine C, folaat, andere carotenoïden en het gebruik van multivitamine-supplementen.
Deze associaties bleven hetzelfde onder niet-, ex- en huidige rokers.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel beta-cryptoxanthine (>160 mcg per dag) de kans op het krijgen van longkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Carotenoids and Risk of Lung Cancer in a Pooled Analysis of Seven Cohort Studies by Männistö S, Smith-Warner SA, […], Hunter DJ.

Link:
http://cebp.aacrjournals.org/content/13/1/40.short

Extra informatie van El Mondo:
Beta-cryptoxanthine is een carotenoïde.

De belangrijkste oorzaak van longkanker is roken.


 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van groenten, fruit of carotenoïden de kans op het krijgen van nierkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 prospectieve cohort studies met een follow-up duur van 7-20 jaar, 1478 niercelkankergevallen (709 vrouwen en 769 mannen) onder 774952 deelnemers.

Er werd gebruikgemaakt van gevalideerde FFQ en random effects model. Er was geen sprake van heterogeniteit tussen de studies (p=0.86).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van minimaal 600 gram groente en fruit vergeleken met minder dan 200 gram per dag, de kans op het krijgen van niercelkanker significant met 32% [95% BI = 0.54-0.87, P voor trend = 0.001] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van minimaal 400 gram fruit vergeleken met minder dan 100 gram per dag, de kans op het krijgen van niercelkanker significant met 21% [95% BI = 0.63-0.99, P voor trend = 0.03] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van minimaal 400 gram groenten vergeleken met minder dan 100 gram per dag, de kans op het krijgen van niercelkanker niet significant met 28% [95% BI = 0.48-1.08, P voor trend = 0.07] verlaagde. Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 78 g broccoli per dag, de kans op het krijgen van niercelkanker significant met 40% [95% BI = 0.41-0.89] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 57 g wortel per dag, de kans op het krijgen van niercelkanker significant met 18% [95% BI = 0.68-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel alfa-caroteen (hoogste vergeleken met laagste quintiel), de kans op het krijgen van niercelkanker niet significant met 13% [95% BI = 0.73-1.03] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel beta-caroteen (hoogste vergeleken met laagste quintiel), de kans op het krijgen van niercelkanker significant met 18% [95% BI = 0.69-0.98] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel beta-cryptoxanthine (hoogste vergeleken met laagste quintiel), de kans op het krijgen van niercelkanker niet significant met 14% [95% BI = 0.73-1.01] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel luteïne/zeaxanthine (hoogste vergeleken met laagste quintiel), de kans op het krijgen van niercelkanker niet significant met 18% [95% BI = 0.64-1.06] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel lycopeen (hoogste vergeleken met laagste quintiel), de kans op het krijgen van niercelkanker niet significant met 13% [95% BI = 0.95-1.34] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van groenten en fruit (minimaal 600 gram samen, 400 gram fruit alleen, 78 gram broccoli of 57 gram wortels per dag) maar ook beta-caroteen de kans op het krijgen van niercelkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Intakes of Fruit, Vegetables, and Carotenoids and Renal Cell Cancer Risk: A Pooled Analysis of 13 Prospective Studies by Lee JE, Männistö S, […], Smith-Warner SA.

Link:
http://cebp.aacrjournals.org/content/18/6/1730.short

Extra informatie van El Mondo:
90%-95% van de nierkankergevallen is niercelkanker. Verouderde namen voor dezelfde ziekte zijn: adenocarcinoom van de nier, adenocarcinoma renis of Grawitz tumor. In de andere gevallen (5 tot 10%) is er sprake van kanker van het slijmvlies van de nierbekken, die doorgroeit in het nierenweefsel.

Niercelkanker kan erfelijk zijn, maar ook risicofactoren als roken en factoren bepaald door milieu, leef- en werkomgeving verhogen de kans op het ontstaan van niercelkanker.

Niercelkanker komt anderhalf tot twee keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en het ontstaat vooral op hogere leeftijd (65-75 jaar).

Lees hier meer over carotenoïden.

 

Product:
Roosvicee Multi vit roodfruit appel Stevia.

Bijzonderheden:
Het product bevat 10 vitaminen, 0% suiker toegevoegd en de zoetstof stevia.

Stevia:
In reclame wordt stevia neergezet als een natuurlijke zoetstof met nul calorieën. Maar als stevia een natuurlijke zoetstof is, waarom zijn de woorden “natuurlijke zoetstof” niet op deze verpakking terug te vinden? En als stevia een nul calorieën zoetstof is en dit product is gezoet met stevia, waarom zit dan in dit product toch nog 3.6 gram suikers per 100 ml?

Stevia is voor de levensmiddelenwetgeving niet een natuurlijke zoetstof want de fabrikant heeft namelijk dit product niet met stevia gezoet maar met de zoetstoffen die gewonnen zijn uit de stevia-plant. Zal de fabrikant stevia-plant aan dit product toevoegen, dan is het product niet zoet genoeg en niet te drinken door de onaangename dropachtige nasmaak van de stevia-plant. Daarom wordt dit product niet gezoet met stevia-plant maar gezoet met de zoetstoffen (de dropachtige nasmaak is minder) gewonnen uit stevia. Deze zoetstoffen uit de stevia-plant worden ook wel steviolglycosiden of E960 genoemd.

Aangezien stevia voor de wet geen natuurlijke zoetstof is, mag de fabrikant de woorden “natuurlijke zoetstof” niet op de verpakking zetten en dat heeft hij ook niet gedaan. Op de verpakking staat alleen maar het woord “zoetstof”.

De fabrikant mag van de wet alleen op de verpakking zetten “gezoet met steviolglycosiden uit de stevia-plant (dus niet gezoet met stevia!)”. Maar welke fabrikant zet deze zin op de voorkant van de verpakking want deze zin verkoopt namelijk niet; gezoet met stevia daarentegen wel.
Om toch aan de wet te voldoen en tegelijkertijd de verkoop te stimuleren wordt achter het woord “stevia” een sterretje geplakt. Het sterretje verwijst naar “bevat steviolglycosiden die van nature aanwezig zijn in de stevia-plant” want de fabrikant weet uit ervaring dat de meeste consument het sterretje over het hoofd ziet. Hierdoor leest en interpreteert de consument “dit product is gezoet met stevia en is dus gezond” en dat is de gewenste boodschap die de fabrikant wil overdragen.

3.6 gram suikers per 100 ml in dit product is nodig om de dropachtige nasmaak, veroorzaakt door de steviolglycosiden te maskeren. Stevia is weliswaar een nul calorieën zoetstof maar de fabrikant is niet in staat om een product ook met nul calorieën te produceren. Hij heeft namelijk suiker nodig om de dropachtige nasmaak van stevia te maskeren. Dus blijft de vraag:

Wat is gezonder: een product gezoet met stevia maar mét suikers of een product gezoet met aspartaam maar zonder suikers? Stevia en aspartaam zijn voor de levensmiddelenwetgeving beide onnatuurlijke zoetstoffen en zijn beide E-nummers!

0% suiker toegevoegd:
Op de voorkant van de verpakking valt te lezen “0% suiker toegevoegd”. Het geeft de consument het gevoel dat tijdens de productie geen suiker aan dit product is toegevoegd en dus is het product gezond want het is anno 2013 wetenschappelijk bewezen dat suikerrijke producten de kans op het krijgen van overgewicht verhoogt. Maar heeft de fabrikant tijdens de productie werkelijk geen suiker toegevoegd of heeft hij handig gebruikgemaakt van de wet?

“0% suiker toegevoegd” is een voedingsclaim en de fabrikant mag van de wet de voedingsclaim “0% suiker toegevoegd” op de verpakking zetten wanneer hij tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd in de vorm van glucose, fructose en/of sacharose. Maar hij mag suiker toevoegen in de vorm van vruchtensap en dat heeft hij ook gedaan; er zit namelijk 31% vruchtensap in dit product die 3.6 gram suikers per 100 ml levert (zie tabel voedingswaarde per 100 ml).
Echter, vruchtensap is voor de wet niet hetzelfde als glucose, fructose of sacharose ondanks dat in vruchtensap ook glucose en fructose zitten.
Anders gezegd, de fabrikant mag van de wet “0% suiker toegevoegd” op de verpakking zetten, ook al heeft hij suiker toegevoegd in de vorm van 31% vruchtensap!

“0% suiker toegevoegd” op de verpakking wil niet zeggen dat de fabrikant tijdens de productie geen suiker heeft toegevoegd. 0% suiker toegevoegd is wettelijk gezien zelfs toegestaan op een pak suiker!

Een product dat zoet smaakt, bevat altijd suiker en/of zoetstoffen want het is technologisch niet mogelijk om een product te zoeten zonder toevoeging van suiker en/of zoetstoffen!

Tegenwoordig wordt vruchtensap aan een product toegevoegd om het product te zoeten en toch nog “0% suiker toegevoegd” op de verpakking te mogen claimen. Het zal goed zijn dat de EFSA de voedingsclaim “0% suiker toegevoegd” uit de wet haalt want dit is een misleidende voedingsclaim!

10 vitaminen:
Aan dit product wordt tijdens de productie 10 vitaminen kunstmatig toegevoegd. Dat is te zien want het woord “vitaminen” komt in de ingrediëntenlijst voor. Anders gezegd, vitamine C (een van de 10 vitaminen) in dit product is niet afkomstig van vruchtensap maar komt uit een zak!
Wat in de ingrediëntenlijst staan, wordt tijdens de productie kunstmatig toegevoegd. Zo kunt u checken of vitamine C in een fruitdrink werkelijk afkomstig is uit fruit of een zak. Uit fruit komt het woord “vitamine C” niet in de ingrediëntenlijst voor maar uit een zak wel. Het is nu eenmaal goedkoper om vitaminen uit een zak te halen dan uit vruchtensap!

In de tabel voedingswaarde per 100 ml valt te lezen “15% ADH vitamine B1 tot en met 15% ADH vitamine K per 100 ml”. Waarom 15% ADH per 100 ml?
15% ADH per 100 ml is de minimale wettelijke eis om te kunnen claimen dat in dit product vitaminen zitten. Dat is de reden dat de consument ook nooit 14% ADH of 16% ADH op de verpakking tegenkomt want 14% ADH voldoet niet aan de wet en 16% ADH is teveel (dan de wettelijke eis).

De ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) vitaminen op de verpakking van levensmidden komt van de EFSA en is niet gelijk aan de ADH op de website van het Voedingscentrum. De ADH op de website van het Voedingscentrum komt de Gezondheidsraad. Als consument moet u zich houden aan de ADH van het Voedingscentrum maar die is niet terug te vinden op de verpakking van levensmiddelen (en voedingssupplementen).

De voedingswaarden op de verpakking van dit product zijn de berekende waarden achter de computer en niet de gemeten waarden na elke productie. Dus als consument moet u niet raar opkijken wanneer de werkelijke hoeveelheden in dit product niet overeenkomen met de hoeveelheden op de verpakking.

Gezondheidsclaims:
Op de verpakking valt te lezen “B-vitaminen spelen een belangrijke rol in het vrijmaken van energie tot vitamine K is voor het behoud van sterke botten”. Dit zijn 4 goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA (Europese Voedselveiligheidsautoriteit). Van de EFSA mag de fabrikant de gezondheidsclaims van vitaminen op de verpakking zetten mits het product 15% ADH per 100 ml levert. Dit product levert voor elke vitamine 15% ADH per 100 ml en voldoet dus aan de wet.

Aangezien levensmiddelen voor de wet geen medicijn zijn, heeft de EFSA de gezondheidsclaims van vitaminen niet gekoppeld aan de werkzame dosering (zoals bij medicijn het geval is) maar aan de significante hoeveelheid die het product bevat. De significante hoeveelheid is voor de wet minimaal 15% ADH per 100 ml.
Aangezien de gezondheidsclaims niet gekoppeld zijn aan de werkzame hoeveelheid, betekent in de praktijk dat het drinken van dit product niet automatisch leidt tot stevige botten of dat de weerstand verhoogd wordt.
De hoeveelheid die nodig is om de weerstand via vitamine C te verhogen is minimaal 80 mg per dag. Dit product levert per 100 ml 12 mg, dus 80 mg komt overeen met 667 ml.
De hoeveelheid die nodig is voor het behoud van stevige botten via vitamine K is minimaal 90 microgram per dag. Dit product levert per 100 ml 11.25 microgram, dus 90 microgram komt overeen met 800 ml.

Als consument is goed om te weten dat de gezondheidsclaims van vitaminen (maar ook van mineralen) op de verpakking van levensmiddelen niet zoveel zegt want de gezondheidsclaims is door de EFSA niet gekoppeld aan de werkzame hoeveelheid!

Vruchtensapconcentraat:
In de ingrediëntenlijst valt te lezen dat dit product gemaakt is van sap uit vruchtensapconcentraat maar wat verstaat de wet onder vruchtensapconcentraat?

Sap uit concentraat is volgens de levensmiddelenwetgeving: de waar die wordt verkregen door aan geconcentreerd vruchtensap weer toe te voegen:

1. De hoeveelheid water die tijdens het concentreren aan dat sap is onttrokken.
2. De uit het sap verdwenen maar tijdens het productieproces van de desbetreffende vruchtensap, of van het vruchtensap van dezelfde soort, teruggewonnen aroma's.
3. En in voorkomend geval pulp en cellen.

Anders gezegd, vruchtensapconcentraat is ingedikt sap die tijdens de productie aangelengd wordt met water en afgewerkt wordt de toevoeging van het juiste aroma. Vandaar het woord “aroma’s” in de ingrediëntenlijst!

Dit product is gemaakt van vruchtensapconcentraat en niet van verse fruit, dus de afbeeldingen op de verpakking weerspiegelen niet de werkelijkheid. Fruitdrink gemaakt met vruchtensapconcentraat is nu eenmaal goedkoper dan met verse fruit.

Appelzuur:
In dit product zit het voedingszuur appelzuur. Voedingszuur is voor de wet een E-nummer. Appelzuur is nodig om het product naar een vereiste zuurgraad van rond 3.5 te brengen. Een zuurgraad van rond 3.5 is nodig om het product enkele maanden mee te geven. Anders gezegd, een zuurgraad van 3.5 is een conserveringstechniek.

Een zuurgraad van 3.5 komt overeen met de smaak van een zure appel. Echter, de zure smaak veroorzaakt door citroenzuur is niet terug te proeven in dit product. Dat komt omdat de toegevoegde suikers en natriumcitraat de zure smaak maskeren. Het is een manier om de consument het gevoel te geven dat het product goed is voor de tanden want de zure smaak wordt door de consument namelijk geassocieerd met tandbederf. Tandbederf wordt niet veroorzaakt door de zure smaak van het product maar door een zuurgraad die lager is 5. Een product die zoet smaakt, kan nog altijd een zuurgraad hebben van onder de 5!

Xanthaangom:
In dit product zit de stabilisator xanthaangom. Door het weglaten van een deel suiker neemt het mondgevoel van dit product af. Suiker geeft niet alleen zoetkracht aan het product maar ook een stukje mondgevoel mee. Om het product toch weer mondgevoel (=dikte; het product blijft hangen in de keel) te geven, wordt aan dit product xanthaangom toegevoegd. Zonder xanthaangom voelen fruitdranken met weinig suikers namelijk als water in de mond aan en dat vindt de consument niet aangenaam.

De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft de claim “xanthaangom geeft een langer verzadigingsgevoel” afgewezen. Vanaf december 2012 mogen nog alleen maar goedgekeurde claims van de EFSA op de verpakking staan.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zitten 8 E-nummers, namelijk citroenzuur (E330), vitamine C (E300) en vitamine E (E307), vitamine B2 (E101), stevia (E960), appelzuur (E296), natriumcitraat (E331) en xanthaangom (E415).  

Voor de consument is het heel moeilijk om E-nummers op de verpakking te herkennen want E-nummers hebben voor de wet een naam en een nummer. De fabrikant mag van de wet een E-nummer als naam of als nummer op de verpakking vermelden.

Vitamines zijn voor de levensmiddelenindustrie ook E-nummers. Vitamines in de levensmiddelenindustrie worden altijd kunstmatig geproduceerd. Dat is nu eenmaal goedkoper. Het menselijk lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke of synthetische geproduceerde vitamines zolang de chemische structuren maar identiek zijn.

Voedingswaarden
Dit product levert 2.5 En% eiwit, 95 En% koolhydraten (waarvan 90 En% eenvoudige suikers) en 0 En% vet. Door het hoge gehalte aan eenvoudige suikers smaakt het product zoet.
90 En% eenvoudige suikers wil zeggen, 3.6 gram eenvoudige suikers draagt 90% bij aan 16 kcal. 1 gram suiker levert 4 kcal.

Dit product levert per 100 ml 16 kcal, 3.8 gram koolhydraten en 0.1 gram eiwit.
3.8 gram koolhydraten levert 15.2 kcal.
0.1 gram eiwit levert 0.4 kcal.
0.4 + 15.2 = 15.6, afgerond is dat 16 kcal. Vandaar 16 kcal per 100 ml product!

Het is anno 2013 wetenschappelijk bewezen dat suikerrijke producten bijdragen aan het overgewicht en suikerrijke producten zijn producten met meer dan 25 En% eenvoudige suikers en/of meer dan 70 En% koolhydraten.  Dit product is suikerrijk!

Fruitdranken, sappen en frisdranken zijn altijd suikerrijk, anders smaken ze niet zoet genoeg!

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van vitamine C de kans op het krijgen van complex regionaal pijn syndroom (CRPS) na een operatie of letsel?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 RCT’s. 
De dosering van vitamine C was minimaal 500 mg per dag gedurende 45-50 dagen. Er was geen heterogeniteit.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van minimaal 500 mg vitamine C per dag voor 45-50 dagen direct na een zware operatie of letsel, de kans op het krijgen van complex regionaal pijn syndroom significant met 78% [RR = 0.22, 95% BI = 0.12-0.39] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat het routinematig slikken van dagelijks minimaal 500 mg vitamine C, de kans op het krijgen complex regionaal pijn syndroom na een zware operatie (een voet- of enkeloperatie) of letsel verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Efficacy and safety of high-dose vitamin C on complex regional pain syndrome in extremity trauma and surgery--systematic review and meta-analysis by Shibuya N, Humphers JM, […], Jupiter DC.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22985495

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over vitamine C.
200-300 gram groenten en 2-5 stuks fruit per dag leveren gemiddeld 200 mg vitamine C.
Het is niet mogelijk 500 mg vitamine C via voeding binnen te krijgen.

Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS) is (chronische) pijnaandoening die wordt gekenmerkt door pijn en veranderingen in kleur en temperatuur van de huid. Ook is er vaak sprake van zwelling. Andere symptomen die kunnen optreden zijn bewegingsbeperkingen, een verandering in het zweetpatroon, verkramping van handen en voeten (dystonie) en veranderingen in huid, haargroei en nagelgroei.

CRPS is een aandoening die op alle leeftijden voorkomt, maar vaker bij mensen tussen de 45 en 60 jaar en meer bij vrouwen (75%) dan bij mannen.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van flavonoïden de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 170 RCT’s met 6557 deelnemers.
De studieduur varieerde van enkele uren tot 52 weken.
54% van de studies was cross-over.
De gemiddelde studiegrootte varieerde van 14-27 deelnemers.
Er was sprake van heterogeniteit.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het acuut eten van chocolade of cacao (70-177 mg epicatechine per dag gedurende 90-149 minuten) de flow-gemedieerde dilatatie (flow-mediated dilatation, FMD) significant met 3.99% [95% BI = 2.86 - 5.12, P heterogeniteit = 0.1, I2 = 46%, 6 studies] verhoogde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het chronisch eten (consumptie van meer dan 2 weken) van chocolade of cacao de flow-gemedieerde dilatatie significant met 1.45% [95% BI = 0.62 - 2.28, geen significante heterogeniteit, 2 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het chronisch eten (consumptie meer dan 2 weken) van chocolade of cacao de systolische bloeddruk significant met 5.88 mmHg [95% BI = -9.55 tot -2.21, P voor heterogeniteit = 0.0003, I2 = 81%, 5 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het chronisch eten (consumptie meer dan 2 weken) van chocolade of cacao de diastolische bloeddruk significant met 3.30 mmHg [95% BI = -5.77 tot -0.83, P voor heterogeniteit = 0.009, I2 = 70%, 4 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten soja eiwit isolaat gedurende 4-24 weken de diastolische bloeddruk significant met 1.99 mmHg [95% BI = -2.86 tot -1.12, P voor heterogeniteit = 0.4, I2 = 6%, 9 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten soja eiwit isolaat gedurende 4-24 weken het LDL-cholesterolgehalte significant met 0.19 mmol/L [95% BI = -0.24 tot -0.14, P voor heterogeniteit = 0.03, I2 = 29%, 39 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het acuut drinken van zwarte thee de systolische bloeddruk significant met 5.69 mmHg [95% BI = 1.52 tot 9.86, P voor heterogeniteit = 0.13, I2 = 44%, 4 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het acuut drinken van zwarte thee de diastolische bloeddruk significant met 2.56 mmHg [95% BI = 1.03 tot 4.10, P voor heterogeniteit = 0.57, I2 = 0%, 4 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het LDL-cholesterolgehalte significant met 0.23 mmol/L [95% BI = -0.34 tot -0.12, P voor heterogeniteit = 0.62, I2 = 0%, 4 studies] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel het acuut als chronisch eten van chocolade de flow-gemedieerde dilatatie verhoogde en de bloeddruk verlaagde, het eten van soja eiwit isolaat de diastolische bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte verlaagde en het drinken van groene thee het LDL-cholesterolgehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Flavonoids, flavonoid-rich foods, and cardiovascular risk: a meta-analysis of randomized controlled trials by Hooper L, Kroon PA, […], Cassidy A.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18614722

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over flavonoïden.
Lees hier meer over heterogeniteit, I2 en significantie.
Lees hier meer over hart- en vaatziekten.

Soja eiwit isolaat  (komt niet in voeding voor) wordt gewonnen uit sojabonen. Een typisch soja eiwit isolaat is 100% plantaardig en bestaat voor 85%-90% uit eiwit.

De EFSA concludeert dat er een causaal verband bestaat tussen de consumptie van cacao flavanolen en het in stand houden van een goede bloedcirculatie. Om het geclaimde gezondheidseffect te bereiken zou een gezonde volwassene 2.5 gram cacaopoeder met een hoge flavanolenconcentratie of 10 gram hoog-flavanolhoudende pure chocolade moeten eten.
Anno 2013 mogen alleen nog maar goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA op de verpakking van Europese levensmiddelen en voedingssupplementen

Voedingswaarden:
Dit recept levert per persoon 850 kcal, 29 gram eiwit, 38 gram vet en 98 gram koolhydraten oftewel 14 En% eiwit, 40 En% vet en 46 En% koolhydraten. Dit recept bevat 13 En% verzadigd vet en 0.4 gram vezels per 100 kcal. Dit recept heeft een GI-getal van 52.
40 En% vet wil zeggen, dat 38 gram vet 40% bijdraagt aan het totale caloriegehalte van dit recept van 850 kcal.

Het hoge vetgehalte (>35 En%) komt door de speklapjes en de pinda’s en het hoge verzadigd vetgehalte (>10 En%) komt door de speklapjes.

Deze maaltijd is niet gezond want een gezonde maaltijd mag maximaal 750 kcal, maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal bevatten.
10 En% verzadigd vet wil zeggen, dat het aantal gram verzadigd vet in een gezonde maaltijd maximaal 10% bij mag dragen aan het totale caloriegehalte van de desbetreffende maaltijd.

Deze maaltijd kan altijd deel uitmaken van een dagelijkse gezonde voeding mits het volgende product maximaal 30 En% vet, maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 2.2 gram vezels per 100 kcal bevat.
30 + 40 = 70. 70/2 = 35 En% vet (richtlijn van een gezonde voeding).
7 + 13 = 20. 20/2 = 10 En% verzadigd vet (richtlijn van een gezonde voeding).
2.2 + 0.4 = 2.6. 2.6/2 = 1.3 gram vezels per 100 kcal (richtlijn van een gezonde voeding).
Een ongezonde maaltijd kan altijd deel uitmaken van een dagelijkse gezonde voeding, zolang er maar in de volgende producten gecorrigeerd wordt voor het ongezonde gedeelte van de vorige maaltijd.
Welke producten uit de supermarkt maximaal 30 En% vet, maximaal 7 En% verzadigd vet en minimaal 2.2 gram vezels per 100 kcal bevatten, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijd levert dankzij de speklapjes en pinda’s 11 mg vitamine B3.
Eet speklapjes en pinda’s voor vitamine B3.

Deze maaltijd dekt dankzij de speklapjes de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B1 van 0.5 dag.
Eet speklapjes voor vitamine B1. Vitamine B1 en B3 zijn nodig bij de productie van energie.

Deze maaltijd levert 98 gram koolhydraten en is daarom geschikt voor sporters die 81 kg wegen want sporters worden na het sporten (tot 6 uur na het sporten) aangeraden te kiezen voor maaltijden die 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht leveren om zo het glycogeenvoorraad na het sporten weer aan te vullen. 1.2 x 81 = 98 gram koolhydraten.

In combinatie met:
Deze maaltijd in combinatie met 6 sneetjes volkorenbrood en 100 gram gedroogde tuttifrutti levert 30 gram vezels en dekt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B3 van 1 dag.
Eet gedroogde fruit en volkorenbrood voor vezels.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
30 gram vezels komt overeen met producten die minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren. Welke producten uit de supermarkt 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Suikerpatiënten worden aangeraden dagelijks 30-40 gram vezels te eten.
Suikerpatiënten worden aangeraden maaltijden met een laag GI-getal (<55) te eten omdat ze het bloedsuikergehalte minder sterk doen schommelen.

Bereiding & Ingrediënten van mihoen met spekreepjes en sugar snaps voor 4 personen

Bereiding:

• Snijd de speklappen in dunne repen en bak in haar eigen vet de spekreepjes gaar [Door in eigen vet te bakken, hoeft er geen bakolie gebruikt te worden].
• Voeg aan de spek de Chinees 5-kruidenpoeder, sojasaus, ketjab manis en honing toe. Laat het geheel 5 minuten op middelhoog vuur inkoken.  
• Kook in ruim water de mihoen volgens de bereidingswijze op de verpakking gaar.
• Blancheer in ruim water de sugar snaps in 3 minuten beetgaar [Door het blancheren blijft de kleur behouden].
• Was en snijd de radijsjes in vieren.
• Verhit in de wok de wokolie en wok hierin 1-2 minuten de mihoen, sugar snaps, radijsjes en de pinda’s. Breng het geheel vervolgens met peper en zout op smaak.
• Verdeel de wok over 4 borden, schep de spekreepjes erbovenop en lepel de saus erover heen.

Ingrediënten:

• Mihoen (300 gram)
• Speklapjes (300 gram)
• Sugar snaps (400 gram)
• Sojasaus (50 ml)
• 10 stuks radijsjes (100 gram)
• Gezouten pinda's (80 gram)
• 2 eetlepels wokolie (20 ml)
• Ketjap manis (50 ml)
• Honing (30 gram)
• 2 eetlepels Chinees 5-kruidenpoeder
• Peper en zout
   

Bereiding:

• Snijd de speklappen in dunne repen en bak in haar eigen vet de spekreepjes gaar [Door in eigen vet te bakken, hoeft er geen bakolie gebruikt te worden].
• Voeg aan de spek de Chinees 5-kruidenpoeder, sojasaus, ketjab manis en honing toe. Laat het geheel 5 minuten op middelhoog vuur inkoken.  
• Kook in ruim water de mihoen volgens de bereidingswijze op de verpakking gaar.
• Blancheer in ruim water de sugar snaps in 3 minuten beetgaar [Door het blancheren blijft de kleur behouden].
• Was en snijd de radijsjes in vieren.
• Verhit in de wok de wokolie en wok hierin 1-2 minuten de mihoen, sugar snaps, radijsjes en de pinda’s. Breng het geheel vervolgens met peper en zout op smaak.
• Verdeel de wok over 4 borden, schep de spekreepjes erbovenop en lepel de saus erover heen.

Ingrediënten:

• Mihoen (300 gram)
• Speklapjes (300 gram)
• Sugar snaps (400 gram)
• Sojasaus (50 ml)
• 10 stuks radijsjes (100 gram)
• Gezouten pinda's (80 gram)
• 2 eetlepels wokolie (20 ml)
• Ketjap manis (50 ml)
• Honing (30 gram)
• 2 eetlepels Chinees 5-kruidenpoeder
• Peper en zout
   

Onderzoeksvraag:
Hebben patiënten met sepsis (bloedvergiftiging) baat bij het slikken van seleniumsupplementen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCTs met 792 patiënten met sepsis.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van selenium de kans op mortaliteit onder patiënten met sepsis significant met 27% [95% BI = 0.54 - 0.98, p = 0.03, I2 = 0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van selenium geen significante invloed had op het krijgen van een nosocomiale pneumonie (longontsteking opgelopen na minstens 48 uur verblijf in een ziekenhuis). De odds ratio was 0.83 [95% BI = 0.28 - 2.49, p = 0.74, I2 = 56%].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van selenium (hoger dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) de kans op mortaliteit onder patiënten met sepsis verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The Effect of Selenium Therapy on Mortality in Patients With Sepsis Syndrome: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Alhazzani W, Jacobi J, […], Jaeschke, RZ.

Link:
http://journals.lww.com/ccmjournal/Abstract/2013/06000/The_Effect_of_Selenium_Therapy_on_Mortality_in.20.aspx

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over selenium.

Een bekend voorbeeld van een vorm van bloedvergiftiging (sepsis) is de meningococcensepsis.
Mensen met een verhoogde risico op een sepsis zijn:

• Kankerpatiënten met name die met chemotherapie zijn behandeld.
• Ouderen, omdat die vaak een minder goed werkend afweersysteem hebben.
• Kinderen onder de 4 jaar.
• Postoperatieve patiënten.
• Patiënten met een verminderde afweer (Aids-patiënten, patiënten met afweeronderdrukkende geneesmiddelen, bijvoorbeeld bij de ziekte van Crohn of bij reuma).