Voeding en gezondheid

Voedingswaarden:
Dit recept bevat per persoon 994 kcal, 40 gram eiwit, 52 gram vet en 91 gram koolhydraten oftewel 16 En% eiwit, 47 En% vet en 37 En% koolhydraten. Dit recept bevat 15 En% verzadigd vet en 0.7 gram vezels per 100 kcal.
Het hoge vet- en verzadigd vetgehalte komen door de cashewnoten en het rundergehakt. Rundergehakt is roodvlees en er wordt door de Wereld Kanker Onderzoek Fonds aangeraden niet meer dan 500 gram roodvlees per week te eten.
Dit is een ongezonde maaltijd want een gezonde maaltijd bevat maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal.

Deze maaltijd is geschikt voor (top-)sporters die 75 kg wegen en dírect na het sporten hun glycogeenvoorraad snel aangevuld willen krijgen, want:
-de aanbeveling van koolhydraten dírect (binnen 2 uur) na het sporten is 1.2 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht.

Deze maaltijd kan deel uit maken van een dagelijkse gezonde voeding mits in het volgende product maar gecorrigeerd wordt voor het hoge vetgehalte (47 En%), het hoge verzadigd vetgehalte (15 En%) en het lage vezelgehalte (0.7 gram per 100 kcal) van deze maaltijd.
Het volgende product moet maximaal 23 En% vet, maximaal 5 En% verzadigd vet en minimaal 1.9 gram vezels per 100 kcal bevatten.
Een ongezonde maaltijd kan altijd deel uit maken van een gezonde voeding mits in de volgende producten gecorrigeerd wordt voor het ongezonde gedeelte van de vorige maaltijd.

Deze maaltijd levert dankzij de zilvervliesrijst en het rundergehakt per persoon 10 mg vitamine B3.
Deze maaltijd dekt per persoon 7 mg ijzer.

Deze maaltijd levert dankzij de cashewnoten per persoon 200 mg magnesium.  Magnesium en vitamine B3 spelen een rol bij de energieproductie. Tijdens het sporten neemt de energieproductie toe.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 5 stuks volkoren knäckebröd, 50 gram cashewnoten en 6 sneetjes notenbrood levert 28 gram vezels en 15 mg ijzer. Deze combinatie dekt ook de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B3 van 1 dag en levert 490 mg magnesium. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium is 6 mg per kg lichaamsgewicht. Dus iemand van 60 kg heeft per dag 60x6 = 360 mg magnesium nodig.
25-30 gram vezels per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.

Vervangen door:
Door 400 gram rundergehakt te vervangen door 400 gram tofu bevat de maaltijd per persoon 870 kcal,  36 gram eiwit, 40 gram vet en 91 gram koolhydraten oftewel 17 En% eiwit, 41 En% vet en 42 En% koolhydraten. Dit recept bevat 8 En% verzadigd vet en 0.8 gram vezels per 100 kcal.

Bereiding & Ingrediënten van zilvervliesrijst met cashewnoten en bleekselderij voor 4 personen

Bereiding:

• Kook de zilvervliesrijst in ruim water gaar [Er is gekozen voor zilvervliesrijst omdat het meer vitamine B3 bevat dan witte rijst].
• Was de bleekselderij en de bosuitje en snijd ze vervolgens in kleine stukjes.
• Pel de knoflook en snijd het fijn.
• Verhit in de wok de zonnebloemolie en fruit hier in de knoflook.
• Voeg aan de wok het gehakt toe en bak het rul [Rul bakken = al roerend bakken].
• Voeg de cashewnoten en de bleekselderij toe en bak ze 5 minuten.
• Voeg de bosuitjes toe en brengt na 2 minuten het gerecht met peper en zout op smaak.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Biologische rundergehakt (400 gram)
• Zilvervliesrijst (400 gram)
• Bleekselderij (800 gram)
• Cashewnoten (200 gram)
• 4 stengels bosuitje (75 gram)
• 2 eetlepels zonnebloemolie (200 ml)
• 8 teentjes knoflook (16 gram)
• Peper en zout

Bereiding:

• Kook de zilvervliesrijst in ruim water gaar [Er is gekozen voor zilvervliesrijst omdat het meer vitamine B3 bevat dan witte rijst].
• Was de bleekselderij en de bosuitje en snijd ze vervolgens in kleine stukjes.
• Pel de knoflook en snijd het fijn.
• Verhit in de wok de zonnebloemolie en fruit hier in de knoflook.
• Voeg aan de wok het gehakt toe en bak het rul [Rul bakken = al roerend bakken].
• Voeg de cashewnoten en de bleekselderij toe en bak ze 5 minuten.
• Voeg de bosuitjes toe en brengt na 2 minuten het gerecht met peper en zout op smaak.
• Verdeel het gerecht over 4 borden.

Ingrediënten:

• Biologische rundergehakt (400 gram)
• Zilvervliesrijst (400 gram)
• Bleekselderij (800 gram)
• Cashewnoten (200 gram)
• 4 stengels bosuitje (75 gram)
• 2 eetlepels zonnebloemolie (200 ml)
• 8 teentjes knoflook (16 gram)
• Peper en zout

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
2. 500 mg vitamine C per dag verlaagt het cholesterolgehalte bij mensen met hoog cholesterolgehalte
3. 600-900 mg knoflooksupplementen per dag verlaagt de bloeddruk

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van knoflooksupplementen de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 RCT’s tot oktober 2007. De doseringen van de knoflooksupplementen varieerden van 3.6 tot 5.4 mg allicine per dag oftewel 600-900 mg. De duur van 7 van de 11 studies was 12 weken.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat mensen die knoflooksupplementen slikten vergeleken met mensen die geen knoflooksupplementen slikten, hadden een significante verlaging van de bovendruk met 4.6 mmHg [±2.8 mmHg, p = 0.001]. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat mensen met een hoge bloeddruk die knoflooksupplementen slikten vergeleken met mensen die geen knoflooksupplementen slikten, hadden een significante verlaging van de bovendruk met 8.4 mmHg [±2.8 mmHg, p < 0.001] en een significante verlaging van de onderdruk met 7.3 mmHg [±1.5 mmHg, p < 0.001].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van knoflooksupplementen (600-900 mg per dag) de bloeddruk verlaagde, met name in mensen met een hoge bloeddruk.

Oorspronkelijke titel:
Effect of garlic on blood pressure: A systematic review and meta-analysis by Ried K, Frank OR, […], Sullivan T.

Link:
http://www.biomedcentral.com/content/pdf/1471-2261-8-13.pdf%20%28

Extra informatie van El Mondo:
Knoflook bevat 33 zwavelhoudende verbindingen. Allicine wordt beschouwd als de belangrijkste bioactieve zwavelverbinding in knoflook. Wanneer knoflook wordt gehakt of geplet, zet het enzym allinase (aanwezig in knoflook) alliine (aanwezig in intacte knoflook) om in allicine. De typische geur van knoflook is afkomstig van de afbraakproducten van allicine.

1 mg alliine staat gelijk aan 0.45 mg allicine. 1 gram knoflook levert 2.5-4.5 mg allicine. Dus een teentje knoflook van 2 gram levert 5-9 mg allicine. Dus 3.6 mg allicine komt overeen met 0.8-1.44 gram knoflook en 5.4 mg allicine komt overeen met 1.2-2.2 gram knoflook.

Onderzoeksvraag:
Inconsistente resultaten met betrekking tot het verband tussen het eten van vis en het risico op het krijgen van verschillende vormen van slokdarmkanker, zoals slokdarm plaveiselcelcarcinoom en slokdarm adenocarcinoom zijn in wetenschappelijke studies gevonden. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van vis de kans op het krijgen van slokdarmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 21 patiënt-controle studies en 3 cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel vis vergeleken met weinig vis, de kans op het krijgen van slokdarm plaveiselcelcarcinoom significant met 19% [95% BI = 0.66-0.99 en er was sprake van heterogeniteit tussen de studies, p =0.007] verlaagde.

In de hoogste versus de laagste analyse vonden de onderzoekers dat het eten van vis de kans op het krijgen van slokdarm adenocarcinoom niet-significant met 14% [95% BI = 0.61-1.22] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er kan niet met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het eten van veel vis de kans op het krijgen van slokdarm adenocarcinoom verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van vis de kans op het krijgen van slokdarmkanker niet verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Fish consumption and risk of esophageal cancer and its subtypes: a systematic review and meta-analysis of observational studies by Han YJ, Li J, […], Liao ZE.

Link:
http://www.nature.com/ejcn/journal/v67/n2/abs/ejcn2012213a.html

Extra informatie van El Mondo:
Slokdarmkanker is een kwaadaardige tumor in de slokdarm. Er zijn twee typen slokdarmkanker:

1. Slokdarm plaveiselcelcarcinoom: Deze tumor vormt zich uit de cellaag die de binnenkant van de slokdarm bekleedt en ontstaat vooral in het middelste en onderste deel van de slokdarm.
2. Slokdarm adenocarcinoom: Deze tumor ontwikkelt zich uit cylindrisch epitheel, ook wel Barrett epitheel genoemd.

De Nederlandse aanbeveling voor visconsumptie is 2 keer per week vis (100-150 gram per keer), waarvan ten minste 1 keer vette vis. Vette vissen hebben meer EPA en DHA dan niet vette vissen.
 

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen voeding en ouderdom.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. Het slikken van vitamines en mineralen verlaagt niet de mortaliteit
2. Ouderen met dementie hebben baat bij een volledige voedingsdrank
3. Dagelijks 330 ml melk verlaagt botverlies
4. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt mogelijk fracturen bij ouderen

Bereiding:

• Kook de spaghetti in ruim water met een scheutje olie gaar [De onuitgesproken h in spaghetti is nodig om de g als g te laten klinken. Zonder de h zal spaghetti als spasjetti uitgesproken worden].
• Doe de gepelde tomaten in de pan en zet de pan op het vuur [Door geen gebruik te maken van bakolie wordt het verzadigd vetgehalte van het gerecht laag gehouden].
• Scheur met de hand de gerookte zalm in stukjes en voeg het samen met de groentemix aan de pan.
• Laat de pan 5 minuten op het vuur staan en breng de saus met zout en peper op smaak.
• Verdeel de spaghetti over 4 borden en giet overheen de spaghettisaus.

Ingrediënten:

• Spaghetti (400 gram, ongekookt)
• Gerookt zalmplakjes (400 gram)
• Macaroni-spaghetti groentemix (900 gram)
• 2 blikjes gepelde tomaten (800 gram)
• Zout en peper

Product:
Milner Goudse kaas 30+, gemaakt van halfvolle melk.

Bijzonderheden:
Milner Goudse kaas 30+, gemaakt van halfvolle melk versus Goudse kaas 30+, gemaakt met gepasteuriseerde (volle) melk.

Kaas 30+:
Het product heet Goudse kaas 30+. Kaas 30+ is een wettelijk vastgelegde naam. Kaas mag van het warenwetbesluit Zuivel 30+ heten wanneer het tussen 30 en 35% vet van het drogestofgehalte (dus niet van eindgewicht!) bevat.

Kaas is afgeleid van het woord caseïne. Caseïne vormt samen met wei de 2 eiwitten in melk. Door de caseïne-eiwitten met behulp van stremsel (vandaar dat stremsel op de verpakking staat) uit melk te halen en ze vervolgens in te dikken wordt kaas verkregen.

Gemaakt van halfvolle melk:
In reclame wordt Milner kaas, gemaakt van halfvolle melk neergezet als de gezonde variant op gewone kaas, gemaakt met gepasteuriseerde melk (lees volle melk). Het klopt dat halfvolle melk gezonder is dan volle melk omdat in halfvolle melk minder vet zit dan volle melk.
Echter, kaas gemaakt van halfvolle melk is niet gezonder dan kaas, gemaakt met volle melk!

De fabrikant heeft namelijk in reclame een heel belangrijk gegeven weggelaten. Het vetgehalte van kaas wordt namelijk niet berekend op het totale eindgewicht maar op het gewicht van de droge stof van kaas.

De reden hierachter is dat het gewicht van de droge stof van kaas tijdens het bewaren niet verandert terwijl het totale eindgewicht wel verandert. Het totale eindgewicht verandert tijdens het bewaren omdat kaas tijdens het bewaren water verliest. Door het verlies van water wordt het zoutgehalte geconcentreerder en daarom neemt de zoutige smaak van kaas tijdens het bewaren toe!
Zou het vetgehalte van kaas berekend zijn op het totale eindgewicht en het totale eindgewicht neemt tijdens het bewaren af. Wat inhoudt, dat tijdens het bewaren het aantal gram vet in kaas zal afnemen. Dat kan niet want hoe kan het aantal gram vet in kaas afnemen terwijl tijdens het bewaren alleen maar water verdwijnt!

Een voorbeeld ter verduidelijking:
Stelt kaas 30+ weegt aan het begin van de THT 20 kg en aan het einde van de THT nog maar 15 kg.
30% van 20 kg levert 6 kg vet op. Dus in kaas 30+ van 20 kg zit in het begin van de THT 6 kg vet.
30% van 15 kg levert 4.5 kg vet op. Dus in kaas 30+ van 15 kg zit in het einde van de THT 4.5 kg vet. Waar is die 1.5 kg vet gebleven?

Om ervoor te zorgen dat het aantal gram vet tijdens het bewaren van kaas gelijk blijft, moet het vetgehalte in kaas niet berekend worden op het totale eindgewicht maar op het gewicht van de droge stof want die blijft tijdens het bewaren hetzelfde!

Wat is dan het gewicht van de droge stof van Goudse kaas 30+?
In de ingrediëntenlijst valt te lezen dat 100 gram Goudse kaas 30+ 18 gram vet bevat. Dus:
18 gram x 100 gram kaas = 30% vet x ?.
? = (18x100)/30 = 60%. 60% van 100 gram kaas is 60 gram. Dus het gewicht van de droge stof van Goudse kaas 30+ is 60 gram. Anders gezegd, in 100 gram kaas zit 60 gram vaste stoffen (droge stof) en 40 gram water. Aan het einde van de THT zal in 100 gram kaas niet meer 40 gram water zitten maar nog wel altijd 60 gram droge stof!
Doordat aan het einde van de THT nog altijd 60 gram droge stof in kaas zit, verandert het vetgehalte van kaas dus niet!

Omdat het vetgehalte berekend is op het (onveranderlijke) gewicht van de droge stof van kaas, maakt het niet zoveel uit of het gemaakt wordt van volle melk of van halfvolle melk. Het aantal gram vet per 100 gram eindproduct blijft namelijk in beide gevallen hetzelfde en de tabel voedingswaarde per 100 gram is hiervan het bewijs. In zowel kaas gemaakt met halfvolle melk en kaas gemaakt met gepasteuriseerde volle melk zit 18 gram vet en 12 gram verzadigd vet per 100 gram!

Als consument is goed te weten dat de fabrikant in reclame de hele waarheid niet hoeft te vertellen. Door niet de hele waarheid te vertellen wordt in reclame de suggestie gewekt dat het vetgehalte van kaas berekend is op het totale eindgewicht, wat niet waar is!

Wanneer het vetgehalte berekend is op het totale eindgewicht dan is kaas, gemaakt van halfvolle melk inderdaad gezonder dan kaas, gemaakt met gepasteuriseerde volle melk.

40% minder vet dan 48+ Goudse kaas:
Op de verpakking van Milner kaas valt te lezen dat dit product 40% minder vet dan 48+ Goudse kaas bevat. Hoe wordt deze “40% minder vet” berekend?

Het gewicht van de droge stof van Goudse kaas is 60 gram (zie berekening hierboven). Goudse kaas 30+ levert (30x60)/100 = 18 gram vet (zie de ingrediëntenlijst)!
Goudse kaas 48+ levert (48-52x60)/100 = 28.8 en 31.2 gram.
48+ wil wettelijk zeggen 48 tot 52% van het gewicht van de droge stof. Het gemiddelde van 28.8 en 31.2 gram is 30 gram.
Als Goudse kaas 48+ 30 gram vet en 30+ 18 gram vet levert. Dat is dan een vermindering van 40% ((18x100)/30)-100%) vet ten opzichte van Goudse kaas 48+.

De hier bovenstaande berekeningen laten zien hoe ingewikkeld het is, om het vetgehalte van kaas te berekenen. De fabrikant weet dat en maakt daar handig gebruik van, door kort door de bocht te beweren dat kaas gemaakt van halfvolle melk gezonder is dan kaas gemaakt van volle melk, wetende dat weinig consumenten de tabel voedingwaarde per 100 gram lezen, laat staan met elkaar vergelijken.  

Weidemelk:
Milner kaas is gemaakt met weidemelk. Weidemelk is een voedingsclaim. Dat wil zegen de fabrikant mag pas weidemelk op de verpakking zetten wanneer het voldoet aan de wettelijke eis. Weidemelk is voor de wet melk afkomstig van koeien die ten minste 120 dagen per jaar, 6 uur per dag van het voor- tot najaar in de wei lopen. Ten minste 120 dagen moet u als consument ten hoogste 120 dagen lezen want waarom zal de fabrikant méér doen dan de wet hem vraagt. Meer doen (in dit geval meer dan 120 dagen) kost geld en dat vertaalt zich in een duur product.

Calcium, fosfor, zink, vitamine B12 en K2:
In kaas zitten altijd calcium, fosfor, zink, vitamine B12 en K2 maar ook cholesterol en transvetzuren. De fabrikant vermeldt alleen calcium, fosfor, zink, vitamine B12 en K2 omdat ze de verkoop stimuleren maar laat cholesterol en transvetzuren achterwege, daar ze een remmende werking op de verkoop hebben. Het vermelden van calcium, fosfor, zink, vitamine B12, K2, cholesterol en transvetzuren is niet wettelijk verplicht en dus waarom zal de fabrikant cholesterol en transvetzuren op de verpakking zetten?

Volgens de nieuwe wetgeving die in 2014 ingaat, is het vermelden van slechts kcal, vet, verzadigd vet, koolhydraten, suikers, eiwit en zout wettelijk verplicht.

Zit er E-nummers in?
Ja, er zitten namelijk 2 E-nummers. E251 is natriumnitraat en E160b is annatto, bixine, norbixine. Voor de consument klinken E251 en E160b beter in de oren dan natriumnitraat en annatto, bixine, norbixine.

E-nummers hebben voor de wet een naam en een nummer. De fabrikant mag van de wet een E-nummer als naam of als nummer vermelden en afhankelijk van het imago van het E-nummer zal de fabrikant het E-nummer als nummer of als naam op de verpakking vermelden. Anders gezegd, een verpakking zonder E-nummers wil niet zeggen dat het product geen E-nummers bevat!

Wat is gezonder?
Milner Goudse kaas 30+, gemaakt met halfvolle melk of Goudse kaas 30+, gemaakt met gepasteuriseerde (volle) melk?

Voedingswaarden:
Dit product levert 40.73 En% eiwit, 0 En% koolhydraten (waarvan 0 En% eenvoudige suikers) en 58.91 En% vet, waarvan 39.27 En% verzadigd vet. Het product bevat 0.7 gram natrium per 100 gram.

Voedingskundig gezien mag een gezond product maximaal 35% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet, maximaal 0.5 gram natrium per 100 gram bevatten. Anders gezegd, kaas 30+ behoort niet tot een gezond product!

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen voeding en kanker.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde humane studies (RCT’s) geven antwoord op de volgende vraag:
“Is het slikken van voedingssupplementen zinvol?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

De overzichtsartikelen (meta-analyses) van cohort studies of van patiënt-controle studies geven antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen?”.

1. 3 kopjes koffie per dag verlagen fatale prostaatkanker
2. Allium groenten verlagen mogelijk prostaatkanker
3. Geen verband tussen het eten van α-linoleenzuur en prostaatkanker
4. 13 gram soja-eiwit verhoogt overlevingskansen onder borskankerpatiënten
5. Foliumzuursupplementen verlagen melanoomkanker (huidkanker)
6. 100 microgram foliumzuur via voeding verlaagt alvleesklierkanker
7. Veel rood en verwerkt vlees verhogen slokdarmkanker
8. Groenten en fruit verlagen mogelijk slokdarmkanker
9. Viseten verlaagt niet slokdarmkanker
10. Het eten van 100 mg EPA en DHA per dag verlaagt borstkanker
11. Flavonolen en flavonen verlagen borstkanker in postmenopausale vrouwen
12. Vitamine D-supplementen verlagen niet borstkanker onder postmenopauzale vrouwen
13. Citrusvruchten verlagen borstkanker
14. Het eten van quercetine, kaempferol en luteoline verlaagt kanker
15. Witvlees, vis en gevogelte verlagen niet dikke darm adenoom
16. Peulvruchten verlagen mogelijk dikke darm adenoom
17. Flavonolen, flavanolen, anthocyanidinen en proanthocyanidinen verlagen waarschijnlijk dikke darmkanker
18. Het metabool syndroom verhoogt dikke darmkanker
19. 200-270 mg magnesium per dag verlaagt dikke darmkanker
20. 5 mg zink per dag via voeding verlaagt dikke darmkanker
21. Alcohol verhoogt niet hersenkanker
22. Het eten van tomatenproducten verlaagt mogelijk maagkanker
23. Beta-caroteensupplementen verhogen de kans op blaaskanker
24. Zwarte thee verlaagt blaaskanker onder vrouwen

Onderzoeksvraag:
Is er een verband tussen het slikken van beta-caroteen en het krijgen van kanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 RCT’s met 40544 deelnemers, waarvan 20290 in beta-caroteen groep en 20254 in de placebo-groep. De gemiddelde leeftijd was 55.1 jaar (18-84 jaar) en 96.2% van de deelnemers was man. De dosering van beta-caroteen was 30, 50 of 75 mg dagelijks of om de dag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van beta-caroteen de kankerincidentie (het aantal kankergevallen) niet-significant met 8% [95% BI = 0.99-1.18] verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid. Anders gezegd, er kan niet met 95% betrouwbaarheid gezegd worden, dat het slikken van beta-caroteen het aantal kankergevallen met 8% deed toenemen.

De onderzoekers vonden dat het slikken van beta-caroteen de kankermortaliteit (doodgaan aan kanker) met 0% [95% BI = 0.87-1.15] verhoogde.

Vergelijkbare resultaten werden gevonden in zowel primaire preventie-RCT’s als in secundaire preventie-RCT’s.

De subgroep-analyses (om extra informatie te krijgen) lieten zien dat het slikken van beta-caroteen de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 52% [95 BI = 1.03-2.24] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De subgroep-analyses lieten ook zien dat het slikken van beta-caroteen de kans op het krijgen van kanker onder rokers niet-significant met 7% [95 BI = 0.99-1.17] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van beta-caroteen noch de kans op het krijgen van kanker verhoogde, behalve voor blaaskanker of verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of Beta-Carotene Supplements on Cancer Prevention: Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Young-Jee J , Seung-Kwon M […], Bong Yul H.

Link:
http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/01635581.2011.607541

Extra informatie van El Mondo:
Beta-caroteen is een carotenoïde en is verantwoordelijk voor de rode kleur van wortels. Lees hier meer over carotenoïden.

De EFSA heeft geen enkele claims van beta-caroteen goedgekeurd. Slik pas voedingssupplementen wanneer de claim goedgekeurd is door de EFSA of wanneer een beschermend effect wordt gevonden in de overzichtsartikelen van RCT’s.

 

Onderzoeksvraag:
Verschillende prospectieve cohort studies hebben de relatie tussen de consumptie van eieren en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en beroerte onderzocht. Echter, de relatie tussen de consumptie van eieren en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten blijft controversieel. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het eten van eieren de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten of beroerte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 prospectieve cohort studies die hart- en vaatziekten onderzochten en 8 die beroerte onderzochten. De “hart- en vaatziekten studies” bevatten 263938 deelnemers, 3081269 persoonsjaren en 5847 personen kregen hart- en vaatziekten tijdens een follow-up duur van 8 tot 20 jaar.
De “beroerte studies” kenden 210404 deelnemers, 4148095 persoonsjaren en 7579 personen kregen een beroerte tijdens een follow-up duur van 8.8 tot 22 jaar.

Er was geen sprake van heterogeniteit tussen de studies en publicatie bias (voor betrouwbare resultaten mogen in een overzichtsartikel geen sprake zijn van heterogeniteit tussen de studies en publicatie bias).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen lineair verband tussen het eten van eieren en het verhoogde risico op het krijgen van hart- en vaatziekten [p=0.67] of het krijgen van een beroerte [p=0.27].

De onderzoekers vonden dat het eten van 1 ei per dag de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten niet-significant met 1% verlaagde [95% BI = 0.85-1.15, p=0.88 voor een lineair verband, zonder heterogeniteit tussen de studies, p=0.97]. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van 1 ei per dag de kans op het krijgen van een beroerte niet-significant met 9% verlaagde [95% BI = 0.81-1.02, p=0.10 voor een lineair verband, zonder heterogeniteit tussen de studies, p=0.46]. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

In de subgroep-analyses (om meer informatie te krijgen) vonden de onderzoekers dat het eten van veel eieren vergeleken met weinig eieren, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten onder patiënten met suikerziekte, significant met 54% verhoogde [95% BI = 1.14-2.09, p=0.01].
De onderzoekers vonden verder dat mensen die veel eieren aten, liepen significant 25% [95% BI = 0.57-0.99] minder kans op het krijgen van een hemorragische beroerte (hersenbloeding).  Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 1 ei per dag de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten of een beroerte niet verhoogde.  

Oorspronkelijke titel:
Egg consumption and risk of coronary heart disease and stroke: dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Rong Y, Chen L, […], Liu L.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3538567/pdf/bmj.e8539.pdf

Extra informatie van El Mondo:
Eieren zijn rijk aan cholesterol. Lees hier meer over cholesterol.

 

Product:
Witte chocolade met gepofte rijst van Spar.

Bijzonderheden:
Het product bevat ten minste 27% cacaobestanddelen.

Ten minste 27% cacaobestanddelen:
Op de verpakking valt te lezen dat dit product ten minste 27% cacaobestanddelen bevat. Ten minste moet u als consument ten hoogste lezen. Anders gezegd, dit product bestaat uit 27% cacaobestanddelen. Maar waarom zet de fabrikant dan niet gewoon “ten hoogste” op de verpakking? Dit heeft te maken met wetgeving.
Zou de fabrikant ten hoogste 27% cacaobestanddelen op de verpakking zetten, dan weet de controleur (de NVWA) bij controle niet hoeveel procent cacaobestanddelen in dit product zit, het kan 1% maar ook 27% zijn. Terwijl bij ten minste 27% cacaobestanddelen weet de controleur precies dat in dit product 27% cacaobestanddelen zit, want geen enkele fabrikant voegt meer toe dan de wet hem vraagt. Dit is een feit en dat weet de controleur ook.

Ten minste op de verpakking moet de consument als ten hoogste lezen, heeft dus te maken met wetgeving!

Hoe meer cacaobestanddelen in chocolade zitten, des lekkerder de chocolade smaakt maar des meer verzadigd vet het product bevat. Anders gezegd, hoe meer cacaobestanddelen, hoe ongezonder het product wordt!
Cacaobestanddelen zijn vetrijk, met name rijk aan verzadigd vet en geur- en smaakstoffen lossen nu eenmaal beter op in vet dan in water. Dit verklaart waarom vetrijke producten altijd een lekkere smaak hebben.

Suiker:
De ingrediëntenlijst begint met suiker en eindigt met aroma. Dat wil zeggen suiker levert het grootste aandeel in dit product terwijl aroma het minste aandeel levert. De volgorde in de ingrediëntenlijst is namelijk wettelijk vastgelegd en begint altijd met het ingrediënt dat het grootste aandeel in het product levert.

8% gepofte rijst:
Dit product heet witte chocolade met gepofte rijst. In de naam van het product claimt de fabrikant dat in dit product gepofte rijst zit. Omdat de fabrikant claimt dat gepofte rijst in dit product zit, moet de fabrikant van de wet het percentage gepofte rijst in de ingrediëntenlijst vrijgeven. Vandaar 8% gepofte rijst in de ingrediëntenlijst!

Cacaoboter:
In de ingrediëntenlijst is het percentage cacaoboter niet vrijgegeven, want de fabrikant claimt niet dat in dit product cacaoboter zit en daarom hoeft hij van de wet het percentage ook niet vrij te geven. Maar in het warenwetbesluit Cacao en chocolade valt te lezen dat witte chocolade van de wet minstens 20% cacaoboter moet bevatten. Wetende dat de fabrikant niet meer doet dan de wet hem vraagt, zit in dit product dus 20% cacaoboter.

12% vet per portie:
Op de verpakking valt te lezen dat een blokje chocolade van 25 gram 8.3 gram vet bevat en dat komt overeen met 12%. Hoe wordt dit 12% berekend?

In de Dagelijkse Voedingsrichtlijn op basis van 2000 kcal staat dat de maximale hoeveelheid vet per 2000 kcal 70 gram is. Als 70 gram 100% is, dan is 8.3 gram vet 12% (8.3/70) van 70 gram vet.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zit 1 E-nummer. Raapzaadlecithine is E322.

Het toevoegen van lecithine aan chocolade heeft als voordeel dat er minder cacaoboter gebruikt hoeft te worden. Minder cacaoboter leidt tot een goedkoper product want cacaoboter is een duur ingrediënt.

Voedingswaarden:
Dit product levert 6.42 En% eiwit, 39.42 En% koolhydraten (waarvan 35.91 En% eenvoudige suikers) en 54.53 En% vet, waarvan 32.85 En% verzadigd vet. Het product bevat 0.19 gram natrium per 100 ml. Door het hoge gehalte aan eenvoudige suikers smaakt het product zoet.

Voedingskundig gezien mag een gezond product maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en maximaal 25 En% eenvoudige suikers bevatten. Anders gezegd, witte chocolade is geen gezond product!
Eenvoudige suikers worden ook wel slechte suikers genoemd!

Onderzoeksvraag:
Is er een relatie tussen het eten van suiker of het drinken van frisdranken en het krijgen van overgewicht?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel omvatte 19 RCT’s van 10 weken tot 8 maanden en 38 cohort studies van minstens 12 maanden.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in ad lithium dieet (dieet zonder caloriebeperking) bij volwassenen dat een verlaagde inname van eenvoudige suikers het lichaamsgewicht significant met 0.80 kg verlaagde [95% BI = -1.21 tot -0.39, p<0.001]. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in ad lithium dieet bij volwassenen dat een verhoogde inname van eenvoudige suikers het lichaamsgewicht significant met 0.75 kg verhoogde [95% BI = 0.30 tot 1.19, p=0.001].

De onderzoekers vonden ook dat het iso-energetisch vervangen van eenvoudige suikers door andere koolhydraten het lichaamsgewicht niet veranderde [0.04 kg, 95 BI = −0.04 tot 0.13].

De onderzoekers vonden dat de hoogste inname van met suikergezoete frisdranken over een jaar vergeleken met de laagste inname, het risico op het krijgen van overgewicht significant met 55% [95% BI =1.32-1.82] deed toenemen.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel eenvoudige suikers (slechte suikers) of het drinken van met suikergezoete frisdranken het gewicht deed toenemen.

Oorspronkelijke titel:
Dietary sugars and body weight: systematic review and meta-analyses of randomised controlled trials and cohort studies by Morenga LT, Mallard S and  Mann J.

Link:
http://www.bmj.com/highwire/filestream/625114/field_highwire_article_pdf/0/bmj.e7492

Extra informatie van El Mondo:
Een gezond product mag voedingskundig gezien niet meer dan 25 En% eenvoudige suikers bevatten.
Eenvoudige suikers zijn slechte suikers omdat ze snel een hongergevoel geven. Eenvoudige suikers zijn glucose, fructose en sacharose (een combinatie van glucose met fructose) en zijn te herkennen als suikers in de tabel voedingswaarde per 100 gram op de verpakking van een levensmiddel.

Product:
Omega-3 forte van Flindal.

Bijzonderheden:
Het product bevat 450 mg omega-3 per capsule.

450 mg omega-3 per capsule:
Dit product weegt per capsule 585 mg, waarvan 450 mg omega-3 vetzuren. Op de verpakking wordt gesuggereerd dat de Gezondheidsraad 450 mg omega-3 vetzuren per dag adviseert. Dat is echter niet waar. De Gezondheidsraad adviseert 450 mg EPA en DHA per dag en niet 450 mg omega-3 per dag. Dit product levert per capsule 228 mg EPA en 152 mg DHA per dag en dat vormt samen 380 mg EPA en DHA.
Anders gezegd, 1 capsule dekt dus niet de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid EPA en DHA van de Gezondheidsraad (het hoogste orgaan in Nederland dat (nationale) voedingsadviezen mag uitbrengen).

Omega-3 vetzuren zijn EPA, DHA en alfa-linoleenzuur.

250 mg EPA en DHA per dag:
Vanaf 14 december 2012 mogen op de verpakking van voedingssupplementen nog alleen maar goedgekeurde claims van de EFSA staan. De EFSA heeft de volgende gezondheidsclaims goedgekeurd:

1. Behoud van gezonde hart- en bloedvaten bij 250 mg EPA en DHA per dag.
2. Gunstige invloed op het gezichtsvermogen en de normale hersenfunctie bij 250 mg DHA per dag.

Dit product levert per capsule 380 mg EPA en DHA, waarvan slechts 152 mg DHA. Dus om 250 mg DHA per dag binnen te krijgen, moet er 1.7 capsule (afgerond is dat 2 capsules) ingenomen worden. Maar dit staat niet op de verpakking vermeld. Het hoeft wettelijk gezien ook niet want voedingssupplementen vallen onder de Warenwet en niet onder de Geneesmiddelenwetgeving. Voor de Warenwet zijn voedingssupplementen geen medicijn en daarom hoeft de fabrikant de juiste dosering ook niet nadrukkelijk op de verpakking te vermelden!

Bij voedingssupplementen waarbij de claims afgekeurd zijn door de EFSA, staat op de website vaak deze tekst: “Aangezien het fabrikanten/leveranciers bij wet verboden is om iets te zeggen over de werkzaamheid van veel voedingssupplementen, kunnen wij u hier niet de informatie verstrekken waarnaar u op zoek bent”. 
Wanneer u deze tekst tegenkomt, kunt u vanuit gaan dat de claims afgekeurd zijn door de EFSA. Afgekeurde claims van de EFSA wil zeggen, de EFSA acht het niet wetenschappelijke bewezen of anders gezegd, de meerderheid van de gebruikers heeft geen profijt van. 

Vitamine E en rozemarijnextract:
Dit product bevat vitamine E en rozemarijnextract. Vitamine E en rozemarijnextract zijn antioxidanten en zijn nodig om de afbraak van de omega-3 vetzuren in dit product tegen te gaan. Zonder vitamine E en rozemarijnextract zal door de afbraak aan het einde van de THT te weinig omega-3 vetzuren (minder dan wat op de verpakking staan) in het product zitten. Minder dan wat op de verpakking staan, kan de fabrikant een geldboete opleveren want dat is in strijd met de wet. De fabrikant mag de wet altijd meer toevoegen maar niet minder!

Wettelijke teksten:
Op de verpakking valt te lezen “aanbevolen dagelijks dosering niet overschrijden. Een gezonde levensstijl is belangrijk, evenals een gevarieerde, evenwichtige voeding, waarvoor voedingssupplementen geen vervanging zijn. Buiten bereik van jonge kinderen”. Dit zijn allemaal wettelijke verplichte teksten.

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zitten 2 E-nummers. Gelatine is E441 en glycerol is E422.

Voor de consument is het heel moeilijk om E-nummers op de verpakking te herkennen want E-nummers hebben voor de wet een naam en een nummer. De fabrikant mag van de wet een E-nummer als naam of als nummer op de verpakking vermelden. Dus een verpakking zonder E-nummers wil niet zeggen dat het product geen E-nummers bevat!

Verder is ook in de wet vastgelegd welke E-nummers bij welke doseringen in welk product gebruikt mogen worden.

Wat is gezonder?
EPA en DHA uit voedingssupplementen halen of uit vis?

Wetenschappelijke studies tonen aan dat het beter voor de hart- en bloedvaten is om EPA en DHA uit vis te halen dan uit voedingssupplementen. Dat is ook de reden waarom de Gezondheidsraad de voorkeur geeft aan 2 keer per week per vis (100-150 gram per keer), waarvan 1 keer vette vis.


 

Product:
Actimel van Danone.

Bijzonderheden:
Het product ondersteunt het immuunsysteem. Het product bevat vitamine B6 en D en Lactobacillus Caseï Danone.

Nieuwe verpakking:
Dit product zit in een nieuwe verpakking. Waarom zit dit product in een nieuwe verpakking als de receptuur ongewijzigd is?

Dit product is een probiotica-drankje want het bevat het probioticum Lactobacillus Caseï Danone. Maar sinds 14 december 2012 is het bij de wet verboden op een probiotica-drankje de volgende gezondheidsclaim te zetten “probiotica ondersteunen het immuunsysteem”. De gezondheidsclaim “probiotica ondersteunen het immuunsysteem” is namelijk door de EFSA afgekeurd. Deze claim stond vóór 14 december 2012 nog op de verpakking maar is vanaf 14 december 2012 bij de wet strafbaar. Om toch de gezondheidsclaim “ondersteunt het immuunsysteem” op de verpakking te mogen houden, wordt de fabrikant door de EFSA gedwongen om vitamine B6 en D toe te voegen. De EFSA heeft namelijk de gezondheidsclaim “vitamine B6 of vitamine D ondersteunt het immuunsysteem” goedgekeurd.

Omdat de fabrikant aan dit product vitamine B6 en D heeft toegevoegd, moet hij van de wet de verpakking veranderen want op de oude verpakking staan namelijk geen vitamine B6 en D vermeld. Vandaar een nieuwe verpakking!
Wanneer de fabrikant vitamine B6 en D aan dit product toevoegt, moet hij van de wet altijd minstens 15% ADH per 100 gram toevoegen. Vandaar 15% ADH vitamine B6 en 15% ADH vitamine D per 100 gram op de verpakking!

Samenvattend:
De nieuwe verpakking is nodig omdat in dit product extra vitamine B6 en D zitten. Extra vitamine B6 en D zijn nodig om de gezondheidsclaim “ondersteunt het immuunsysteem” op de verpakking te mogen zetten.

Waarom voegt de fabrikant dan extra vitamine B6 en D aan dit product toe want dat maakt het product alleen maar duurder? Hij kan net zo goed ook de gezondheidsclaim “ondersteunt het immuunsysteem” van de verpakking halen.
Maar ja, wat is een probiotica-drankje zonder de gezondheidsclaim “ondersteunt het immuunsysteem” op de verpakking? De fabrikant wil het imago dat probiotica-drankje goed is voor het immuunsysteem in stand houden. Maar hij kan vanaf 14 december 2012 nog alleen doen door aan probiotica-drankje extra vitamine B6 en D toevoegen.

Als consument is goed om te weten dat in probiotica-producten vanaf 14 december 2012 extra vitamines zitten. Deze extra vitamines zijn nodig om de gezondheidsclaim “ondersteunt het immuunsysteem” op de verpakking te kunnen zetten.

Calcium:
In dit product zit calcium maar calcium wordt niet kunstmatig aan dit product toegevoegd (afkomstig van yoghurt en afgeroomde melk), want het woord “calcium” komt in de ingrediëntenlijst niet voor. Daarentegen, worden vitamine B6 en D kunstmatig (uit een zak) aan dit product toegevoegd want vitamine B6 en D komen in de ingrediëntenlijst voor.

Vitamine D is een vetoplosbare vitamine en heeft een bepaalde hoeveelheid vet nodig om op te kunnen lossen. Daarom zit in dit product 1.6 gram vet per 100 gram. In “0% vet-producten” zit wegens een te laag vetgehalte daarom nooit vitamine D in!

Zit er E-nummers in?
Nee, in dit product zit geen E-nummer.

Wat is gezonder?
Actimel of zuiveldrankje zonder probiotica erin?

De EFSA (de Europese waakhond op het gebied van voeding en voedingssupplementen) acht namelijk niet wetenschappelijk bewezen dat probiotica het immuunsysteem kunnen verhogen. Anders gezegd, probioticadrank is volgens de EFSA niet gezonder dan een gewoon zuiveldrankje (zonder probiotica erin). Maar dit beeld wil de levensmiddelenindustrie de consument niet voorschotelen. De levensmiddelenindustrie wil het beeld voor december 2012 in stand houden "probioticadrankjes verhogen het immuunsysteem" en daarom zitten tegenwoordig in de meeste probioticadrankjes vitamines in. De EFSA heeft namelijk voor vitamine D, B12, foliumzuur en B6 de volgende gezondheidsclaim goedgekeurd "verhoogt het immuunsysteem".
Anders gezegd, het toevoegen van vitamines aan probioticadrankjes is een marketingtructje om de verkoop te verhogen.

Probioticadrank met alleen (dus zonder vitamines) probiotica erin, mogen vanaf december 2012 niet meer van de wet de claim “verhoogt het immuunsysteem” dragen!

Voedingswaarden:
Dit product levert 15.77 En% eiwit, 59.15 En% koolhydraten (waarvan 59.15 En% eenvoudige suikers) en 20.28 En% vet, waarvan 13.94 En% verzadigd vet. Door het hoge gehalte aan eenvoudige suikers smaakt het product zoet. In een zoet product zitten altijd eenvoudige suikers, ook wel slechte suikers genoemd, tenzij de eenvoudige suikers vervangen zijn door zoetstoffen.

Een gezond product mag voedingskundig gezien maximaal 35 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet en maximaal 25 En% eenvoudige suikers bevatten.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van matig alcohol de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 84 prospectieve cohort studies met een gemiddelde follow-up duur van 11 jaar (2.5 tot 35 jaar). 15% van de studies had een follow-up duur van 5 jaar of korter. 40% van deze 84 studies waren studies met alleen mannen, 7% met alleen vrouwen en 52% met zowel mannen als vrouwen erin.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in 21 studies dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans op doodgaan aan cardiovasculaire ziekten significant met 25% verlaagde [95% BI = 0.70-0.80]. Significant wil zeggen, er kan met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het drinken van alcohol de kans op doodgaan aan cardiovasculaire ziekten met 25% verlaagde.

De onderzoekers vonden in 10 studies dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans op doodgaan aan een beroerte niet-significant met 6% verhoogde [95% BI = 0.91-1.23]. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in 31 studies dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans op doodgaan aan coronaire hartziekten significant met 25% verlaagde [95% BI = 0.68-0.81].

In dosis-afhankelijke analyses vonden de onderzoekers dat het risico om dood te gaan aan coronaire hartziekten het laagst was bij 1-2 glazen per dag en voor het risico om dood te gaan aan een beroerte was dat bij 1 glas of minder per dag.

In de secondaire analyses van 84 studies vonden de onderzoekers dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans om dood te gaan aan alle oorzaken (all-cause-mortaliteit) significant met 13% [95% BI = 0.83-0.92] verlaagde.

In de secondaire analyses van 8 studies vonden de onderzoekers dat het drinken van meer dan 60 gram alcohol per dag de kans om dood te gaan aan alle oorzaken (all-cause-mortaliteit) significant met 30% [95% BI = 1.22-1.38] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 2.5-14.9 gram alcohol per dag (zo’n 1 glas per dag) de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten met 14-25% verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association of alcohol consumption with selected cardiovascular disease outcomes: a systematic review and meta-analysis by Ronksley PE, Brien SE, […], Ghali WA.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3043109/pdf/bmj.d671.pdf

Extra informatie van El Mondo:
Lees meer over alcohol in de presentatie flavonoïden.

Onderzoeksvraag:
Bestaat er een relatie tussen psoriasis en overgewicht?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 patiënt-controle studies, 5 cross-sectionele studies en 1 geneste patiënt-controle studie met samen 2.1 miljoen deelnemers, waarvan 201831 patiënten met psoriasis.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat patiënten met psoriasis liepen significant 66% [95% BI = 1.46-1.89] meer kans op het krijgen van overgewicht dan mensen zonder psoriasis. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat patiënten met een milde vorm van psoriasis liepen significant 46% [95% BI = 1.17-1.82] meer kans op het krijgen van overgewicht dan mensen zonder psoriasis.

De onderzoekers vonden dat patiënten met een ernstige vorm van psoriasis liepen significant 123% [95% BI = 1.63-3.05] meer kans op het krijgen van overgewicht dan mensen zonder psoriasis.

De onderzoekers concludeerden dat psoriasis een risicofactor is voor het krijgen van overgewicht en dat patiënten met een ernstige vorm van psoriasis meer gevoelig zijn voor overgewicht dan patiënten met een milde vorm van psoriasis.

Oorspronkelijke titel:
The association between psoriasis and obesity: a systematic review and meta-analysis of observational studies by Armstrong AW, Harskamp CT and Armstrong EJ.

Link:
http://www.nature.com/nutd/journal/v2/n12/pdf/nutd201226a.pdf

Extra informatie van El Mondo:
Psoriasis is een chronische huidziekte die wordt gekenmerkt door dikke rode schilferende plekken op de huid. De aandoening wordt veroorzaakt door een stoornis in de huidgroei. Er zijn 7 vormen van psoriasis.
De precieze oorzaak van psoriasis is niet bekend, echter erfelijke aanleg speelt bij psoriasis een belangrijke rol.

Onderzoeksvraag:
Is er een verband tussen suikerziekte en het krijgen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 studies die verschillende  stagering van prostaatkanker onderzochten, 2 studies die verschillende gradering van prostaatkanker onderzochten en 2 studies die zowel stagering als gradering onderzochten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat suikerziekte de kans op het krijgen van prostaatkanker met een lage gradering significant met 26% [95% BI = 0.64-0.86] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.
De onderzoekers vonden dat suikerziekte de kans op het krijgen van prostaatkanker met een hoge gradering significant met 22% [95% BI = 0.67-0.90] verlaagde.
De onderzoekers vonden dat suikerziekte de kans op het krijgen van prostaatkanker in gevorderde vorm significant met 15% [95% BI = 0.75-0.97] verlaagde.
De onderzoekers vonden dat suikerziekte de kans op het krijgen van gelokaliseerde prostaatkanker significant met 28% [95% BI = 0.67-0.76] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat suikerziekte de kans op het krijgen van prostaatkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Diabetes mellitus and prostate cancer risk of different grade or stage: A systematic review and meta-analysis by Hua X, Hao-wen J, […], Qiang D.

Link:
http://www.diabetesresearchclinicalpractice.com/article/S0168-8227%2812%2900501-3/abstract

Extra informatie van El Mondo:
Meer dan de helft van alle mannen met prostaatkanker zijn ouder dan 70 jaar. Prostaatkanker is vrij zeldzaam bij mannen onder 50 jaar.

Onderzoeksvraag:
Epidemiologische studies hebben de mogelijke associatie tussen de consumptie van tomatenproducten en maagkanker onderzocht, maar de relatie tussen het eten van tomaatproducten en het risico op het krijgen van maagkanker is controversieel. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van tomaten de kans op het krijgen van maagkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 21 studies. De studies waren patiënt-controle of cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in een gepoolde analyse van 21 studies dat het eten van veel tomatenproducten vergeleken met weinig tomatenproducten, de kans op het krijgen van maagkanker significant met 27% verlaagde [odds ratio =0.73, 95% BI = 0.60-0.90]. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De gepoolde odds ratio van de consumptie van lycopeen was 0.88 [95% BI = 0.67-1.16] en de gepoolde odds ratio van het serum lycopeen was 0.79 [95% BI = 0.59-1.07].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel tomatenproducten de kans op het krijgen van maagkanker mogelijk verlaagde. Mogelijk omdat er fouten in de studies gevonden waren, die de gevonden resultaten konden beïnvloeden.

Oorspronkelijke titel:
The role of tomato products and lycopene in the prevention of gastric cancer: A meta-analysis of epidemiologic studies by Yang T, Yang X, […], Song Z.

Link:
http://www.medical-hypotheses.com/article/S0306-9877%2813%2900011-X/abstract

Extra informatie van El Mondo:
Risicofactoren van maagkanker zijn:

• Roken
• Bepaalde type maagpoliepen
• Maagverwijdering
• Chronische atrofische gastritis
• Helicobacter pylori

Onderzoeksvraag:
Epidemiologische studies tonen een inconsistent verband tussen het eten van kruisbloemige groenten en het risico op het krijgen van colorectale kanker (dikke darmkanker). Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van kruisbloemige groenten de kans op het krijgen van dikke darmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 24 patiënt-controle studies en 11 prospectieve cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in een gepoolde analyse van 35 studies dat het eten van kruisbloemige groenten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 18% [RR = 0.82, 95% BI = 0.75-0.90] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.
In de subgroep-analyse (om extra informatie te krijgen) vonden de onderzoekers gelijkwaardige resultaten voor het eten van kool en broccoli.

In de subgroep-analyse vonden de onderzoekers ook gelijkwaardige resultaten voor patiënt-controle studies, terwijl de prospectieve cohort studies een borderline statistische significantie lieten zien.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van kruisvormige groenten, met name kool en broccoli de kans op het krijgen van dikke darmkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Cruciferous vegetables intake and the risk of colorectal cancer: a meta-analysis of observational studies by Wu QJ, Yang Y, […], Xiang YB.

Link:
http://annonc.oxfordjournals.org/content/early/2012/12/03/annonc.mds601.short

Extra informatie van El Mondo:
Een overzichtsartikel (een verzameling van afzonderlijke wetenschappelijke studies met als doel om een duidelijk antwoord te krijgen) van patiënt-controle studies of prospectieve cohort studies geeft antwoord op de volgende vraag:
Moet ik mijn voedingspatroon aanpassen?”

Bereiding & Ingrediënten

Voedingswaarde:
Dit recept bevat per persoon 590 kcal, 31 gram eiwit, 26 gram vet en 58 gram koolhydraten oftewel 21 En% eiwit, 40 En% vet en 39 En% koolhydraten. Dit recept bevat 10 En% verzadigd vet.
Het hoge verzadigd vetgehalte komt door de jus en de groenteschijf.

Deze maaltijd levert 21 En% eiwit en is daarom geschikt voor sporters want maaltijden met 15-25 En% eiwit geven een sneller spier- en botopbouw.

Deze maaltijd kan deel uit maken van een gezonde voeding mits in het volgende product gecorrigeerd wordt voor het hoge vetgehalte (40 En%) van deze maaltijd. Het volgende product mag maximaal 30 En% vet bevatten.

Door 160 ml jus weg te laten bevat de maaltijd per persoon 555 kcal, 30 gram eiwit, 23 gram vet en 57 gram koolhydraten oftewel 21 En% eiwit, 38 En% vet en 41 En% koolhydraten. Dit recept bevat ook 7 En% verzadigd vet. Dit recept levert 3 gram vezels per 100 kcal, heeft een GI-getal van 54 en bevat 170 microgram foliumzuur.  
Eet broccoli voor kalium en foliumzuur.

In combinatie met:
Dit recept in combinatie met 100 gram mango en 4 sneetjes volkoren notenbrood levert 26 gram vezels op. Deze combinatie levert ook 230 microgram foliumzuur op.
25-30 gram vezels per dag verlagen de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, dikke darmkanker en overgewicht.
Minimaal 200 microgram foliumzuur is per dag nodig om een hoog homocysteïnegehalte te voorkomen. Een hoog homocysteïnegehalte is een risicofactor voor hart- en vaatziekten.

Vervangen door:
Door groenteschijven te vervangen door 400 gram gebakken schol dekt de maaltijd per persoon de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) EPA en DHA van 1 dag. De ADH van EPA en DHA is 450 mg.
450 mg EPA en DHA per dag verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekte.

Door groenteschijven te vervangen door 400 gram gebakken vissticks levert de maaltijd per persoon 250 mg EPA en DHA.
Vette vissen hebben meer EPA en DHA dan niet vette vissen.

 

Bereiding:

• Breng de groenteschijven met peper en zout op smaak.
• Doe de zonnebloemolie in de pan en bak de groenteschijven op laag vuur goudbruin.
• Verhit volgens de verpakking in de magnetron de minikrieljes en broccoliroosjes [Er is gekozen voor de magnetron en niet voor het bakken in de koekenpan, om zo het verzadigd vetgehalte in dit gerecht laag te houden].
• Los 2 justabletten op in 250 ml water. Breng het samen met 25 gram boter in de pan aan de kook.
• Verdeel de minikrieltjes, de broccoli en de groenteschijven over 4 borden.
• Werk de borden af met 40 ml jus.

Ingrediënten:

• 4 vegetarische oosterse schijven (400 gram)
• Broccoliroosjes (800 gram)
• Minikrieltjes (800 gram)
• 2 eetlepels zonnebloemolie (200 ml)
• Jus bereid (160 ml)
• Peper en zout
   

Product:
Appelsientje sprankelfruit  appel troebel.

Bijzonderheden:
Het product is 100% natuurlijk, koolzuurhoudend, bevat geen conserveermiddel en geen kunstmatige smaakstoffen.  

100% natuurlijk:
Volgens de producent is het product 100% natuurlijk want het bevat alleen maar natuurlijke ingrediënten en natuurlijk aroma. Maar wat verstaat de levensmiddelenwetgeving onder natuurlijk aroma?
Voor de wet bestaat 1 mg natuurlijk aroma uit 0.095 mg natuurlijke bestanddelen (uitgaande dat de aroma uit 90% oplosmiddelen bestaat) en de rest oftewel 0.905 mg is onnatuurlijk! Anders gezegd, de wet heeft een andere definitie voor natuurlijk aroma dan de consument.

Het product bevat ook koolzuurhoudend water. Wat is koolzuurhoudend water? Koolzuurhoudend water is water waarin het gas koolstofdioxide is opgelost. Het gas koolstofdioxide is voor de wet E290. Koolzuur wordt door het schudden van de fles weer omgezet in koolstofdioxide. Koolstofdioxide is te herkennen aan de gasbelletjes (zie foto).

Geen conserveermiddelen:
Volgens de fabrikant bevat het product geen conserveermiddelen. Dat klopt, het product bevat geen conserveringsmiddelen volgens de definitie van de wet! Maar dat wil niet zeggen dat het product geen stoffen bevat die een conserverende werking hebben.
 
De ingrediëntenlijst laat zien dat het product koolzuur, te herkennen als koolzuurhoudend water bevat. Het toevoegen van koolzuur aan een product is een conserveringstechniek. Koolzuur verlaagt namelijk de zuurgraad van het product waardoor de groei van bederfveroorzakende microorganismen geremd wordt. Het verlagen van de zuurgraad om zo het product een aantal maanden mee te kunnen geven, heeft als nadeel dat het tandglazuur aantast. Dat is de reden waarom het drinken van frisdrank slecht voor de tanden zijn. Het is niet de suiker maar de lage zuurgraad van frisdrank die het tandglazuur aantast!
Het is niet wettelijk verplicht om de zuurgraad op de verpakking te zetten.

Koolzuur in frisdrank kunt u vaak herkennen aan het woord sprankel (in dit geval sprankelfruit) op de verpakking.

Door zijn (indirecte) conserverende werking is koolzuur eigenlijk een conserveermiddel. Echter, voor de wet is koolzuur geen conserveermiddel maar een zuur. Vandaar geen conserveermiddel op de verpakking!
Een conserveermiddel is voor de wet een stof die de bederfveroorzakende microorganimsmen direct doodt. Een zuur is een stof die de bederfveroorzakende microorganimsmen indirect doodt.

Ten minste 22% vruchtgehalte:
Het product heet sprankelfruit appel troebel en bevat ten minste 22% vruchtgehalte? Hoe moet de consument ten minste 22% vruchtgehalte lezen?
Als consument moet u ten minste 22% vruchtgehalte als ten hoogste 22% vruchtgehalte lezen. In dit product zit dus 22% vruchtgehalte. Dit heeft te maken met wetgeving. Stel dat de fabrikant ten hoogste 22% op de verpakking zet, dan is bij de controle door de NVWA niet echt duidelijk hoeveel vruchtgehalte in dit product zit, terwijl bij ten minste 22% weet de controleur direct dat in dit product 22% vruchtgehalte zit.

In de ingrediëntenlijst valt te lezen (appel 19%, citroen). Hoeveel procent citroen zit dan in dit product?
De ingrediëntenlijst is het wettelijke gedeelte en heeft altijd een aflopend percentage. Dat wil zeggen citroen staat in de ingrediëntenlijst achter appel, dus het percentage citroen is lager dan het percentage appel. In dit product zit 22% vruchtgehalte, waarvan 19% appel is, Dus het percentage citroen is 3%.

Dit product heet sprankelfruit appel troebel. De fabrikant claimt in de naam dat in dit product appel zit en daarom moet hij van de wet het percentage appel in de ingrediëntenlijst vrijgeven. Vandaar 19% appel in de ingrediëntenlijst!
Hij claimt echter niet dat in dit product ook citroen zit en daarom hoeft hij van de wet het percentage citroen ook niet vrij te geven.

De reden dat citroen in dit product zit, is om de zure smaak, veroorzaakt door appel af te vlakken. Verder kan citroen de kleur van het product stabiliseren. De kleur en de aroma van het product kunnen door zonlicht worden afgebroken. Vandaar “op een donkere plek bewaren” op de verpakking!

Geen kunstmatige smaakstoffen:
Het product bevat geen kunstmatige smaakstoffen maar wel toegevoegde suikers. Zoetstoffen zijn voor de wet kunstmatige smaakstoffen.

Een product die zoet smaakt, bevat altijd suiker en/of zoetstoffen!

Zit er E-nummers in?
Ja in dit product zit 1 E-nummer. Koolzuurhoudend water is E290.

Wat is gezonder?
Sprankelfruit zonder kunstmatige smaakstoffen maar met toegevoegde suiker of fruitdrank met zoetstoffen maar zonder toegevoegde suiker?

Sprankelfruit met koolzuur maar zonder conserveermiddel of fruitdrank zonder koolzuur maar met conserveermiddel?

Voedingswaarden:
Dit product levert 0 En% eiwit, 96.59 En% koolhydraten (waarvan 95.61 En% eenvoudige suikers) en 0 En% vet. Door het hoge gehalte aan eenvoudige suikers smaakt het product zoet.
Mensen met overgewicht wordt aangeraden te kiezen voor producten met maximaal 25 En% eenvoudige suikers.

 

Product:
Vivera spicy beans burger.

Bijzonderheden:
Het product is 100% plantaardig met toegevoegde ijzer en vitamine B12.

100% plantaardig:
Bij 100% plantaardig verwacht de consument dat in het product alleen maar stoffen zitten die van nature in plantaardige producten voorkomen. Maar bij het raadplegen van de ingrediëntenlijst valt te lezen dat het product karamel en vitamine B12 bevat. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten en karamel is gebrande suiker en komt dus in plantaardige producten niet voor. Karamel is een kunstmatig verkregen product.

Karamel, rijstmiddelen, maltodextrine, dextrose en gistextract:
In de ingrediëntenlijst valt onder andere karamel, rijstmiddelen, maltodextrine en gistextract te lezen.
Karamel is verantwoordelijk voor de kleur van het product en is voor de wet E150.

De rijstmiddelen E450 en E500 geven luchtigheid aan het product. E500 is soda oftewel natriumcarbonaat. Het is uit marketingoogpunt beter om E500 op de verpakking te zetten dan soda. E450 is natriumdifosfaat.
Als consument krijgen wij niet alleen natrium via zout binnen maar ook via E-nummers, zoals natriumdifosfaat.

Maltodextrine is een suiker en wordt in de levensmiddelindustrie vaak als drager van kruiden en specerijen gebruikt. Anders gezegd, in producten waarin kruiden en specerijen zitten, zitten ook vaak maltodextrine.

Gistextract geeft smaak aan het product en wordt gebruikt om het zoutgehalte in het product te verlagen. Gistextract bevat weliswaar geen zout (natriumchloride) maar wel natrium. Het is niet zout maar natrium dat de bloeddruk verhoogt. Dus door minder zout aan het product toe te voegen, wil nog niet zeggen dat het natriumgehalte ook lager wordt. Natrium zit niet alleen in zout, maar ook onder andere in E-nummers, gistextract en eiwit.

Dextrose is via de Maillard-reactie medeverantwoordelijk voor de kleur van het product.

IJzer:
In dit product zit toegevoegde ijzer. Maar wat veel consumenten niet weten, is dat ijzer nooit als losse deeltjes aan levensmiddelen wordt toegevoegd. Het wordt altijd als een verbinding toegevoegd. Een ijzerverbinding bestaat uit het positieve deeltje ijzer en het negatieve deeltje. Het negatieve deeltje kan lactaat, citraat, EDTA of oxide zijn.
De enige ijzerverbinding die bij de opname in het lichaam niet verlaagd wordt door het vezelgehalte van het product, is ijzerEDTA. Maar ijzerEDTA is erg duur en het is onwaarschijnlijk dat de fabrikant ijzerEDTA gebruikt heeft. Welke ijzerverbinding de fabrikant gebruikt heeft, is niet bekend. De fabrikant heeft namelijk de ijzerverbinding niet op de verpakking gezet. De reden hierachter kan zijn dat de fabrikant de consument toch het gevoel wil geven dat hier om goed opneembare ijzerverbinding gaat, terwijl het in werkelijk misschien niet het geval is!
Zolang de wet de fabrikant niet verplicht de ijzerverbinding op de verpakking te zetten, zal de consument nooit achterkomen of hij waarde voor zijn geld heeft betaald of niet. Over het algemeen wordt goed opneembare ijzerverbinding altijd op de verpakking vermeld!

Producten met toegevoegde ijzer moet u als consument  met een korreltje zout nemen want de kans is groot dat hier toch om slecht opneembare ijzerverbinding (ijzeroxide) gaat en niet om ijzerEDTA. Slecht opneembare ijzerverbinding heeft als nadeel dat de opname in het lichaam gering is om het effect te hebben. Maar slecht opneembare ijzerverbinding heeft als voordelen dat het geen verkleuring of vetoxidatie in het product geeft. Als consument willen wij namelijk geen verkleuring of vetoxidatie in het product hebben. Vetoxidatie wordt geassocieerd met bederf van het product.

Omdat het toegevoegde ijzer samen met zuurstof voor verkleuring van het product kan zorgen, wordt dit product zuurstofloos verpakt. Het zuurstofloos verpakken kan geschieden door zuurstof te vervangen door koolstofdioxide en/of stikstof. Deze vervanging staat ook bekend als “verpakt onder beschermende atmosfeer”. Vandaar verpakt onder beschermende atmosfeer op de verpakking!

Als consument is goed om te weten dat het technologisch onmogelijk is om goed opneembare ijzerverbindingen aan levensmiddelen toe te voegen. Wilt u dus extra ijzer binnenkrijgen, kies dan liever voor een ijzer-supplement (als ijzerlactaat of ijzercitraat)?

Vitamine B12:
De opname van vitamine B12 uit dit product is goed. Vitamine B12 wordt vaak aan vegetarische producten toegevoegd omdat vegetariërs vaak een vitamine B12-tekort hebben. Vitamine B12 komt namelijk alleen in dierlijke producten voor.

Om te kunnen claimen dat in dit product vitamine B12 zit, moet de fabrikant van de wet minimaal 15% ADH per 100 gram product toevoegen. Vandaar 15% ADH vitamine B12 per 100 gram op de verpakking!
Zit er in plaats van 15% 30% ADH vitamine B12 per 100 gram product dan mag de fabrikant van de wet “rijk aan vitamine B12” op de verpakking zetten. 15% ADH vitamine B12 per 100 gram is hetzelfde als “bron van vitamine B12”.

Bron van vezel:
Bron van vezel is een voedingsclaim. De fabrikant mag pas “bron van vezel” op de verpakking zetten wanneer het product van de wet minimaal 3 gram vezels per 100 gram product bevat. Dit product bevat 5.1 gram vezels per 100 gram product.

De fabrikant mag op dit product geen vezelrijk zetten want “vezelrijk” is pas toegestaan bij minimaal 6 gram vezels per 100 gram.

41% groenten en 23% gerehydrateerd soja-eiwit:
In de ingrediëntenlijst is alleen het percentage groenten en gerehydrateerd soja-eiwit weergegeven. Waarom eigenlijk? Dit heeft te maken met de naam van het product.
Dit product heet spicy bean burger, vrij vertaald is dat groente-sojaburger. De fabrikant claimt in de naam dat in dit product soja en groenten zitten. Omdat de fabrikant claimt dat in dit product soja en groenten zitten, moet hij van de wet het percentage groenten en soja (in de vorm van gerehydrateerd soja-eiwit) vrijgeven.
Hij claimt echter niet dat in dit product ook gistextract zit en daarom hoeft hij van de wet het percentage  gistextract ook niet vrij te geven.

Als consument is goed om te weten dat de fabrikant tegen het vrijgeven van de percentages in de ingrediëntenlijst is, want door het vrijgeven van de percentages wordt de concurrent makkelijker gemaakt om het product na te maken.
Het is een illusie om te bedenken dat de fabrikant de consument graag wil voorlichten wat in zijn product zit. De ingrediëntenlijst is namelijk wettelijk verplicht want zonder deze wettelijke verplichting heeft de fabrikant de ingrediëntenlijst al gisteren afgeschaft!
Omdat de fabrikant niet wil dat zijn product nagemaakt wordt, beschrijft hij de ingrediëntenlijst op zo’n manier dat het voor zijn concurrent moeilijk te lezen valt. Maar als zijn directe concurrent al moeite heeft om de ingrediëntenlijst te lezen, tast de consument helemaal in het donker!

Zit er E-nummers in?
Ja, er zitten namelijk 5 E-nummers. E461 is methylcellulose. E407 is carageen, E450 is natriumdifosfaat , E150 is karamel en E500 is soda oftewel natriumcarbonaat.

E-nummers hebben voor de wet een naam en een nummer. De fabrikant mag van de wet een E-nummer als naam of als nummer op de verpakking vermelden. Afhankelijk van het imago van het E-nummer zal de fabrikant een E-nummer als nummer of als naam op de verpakking vermelden.

In dit product zitten 5 E-nummers maar slechts E450, E500 en E461 zijn op de verpakking te herkennen.

Voedingswaarden:
Dit product levert 18.02 En% eiwit, 36.92 En% koolhydraten (waarvan 3.08 En% eenvoudige suikers) en 39.56 En% vet, waarvan 6.43 En% verzadigd vet. Het product bevat 0.53 gram natrium per 100 gram.

Een product dat 100% plantaardig is, wil nog niet zeggen dat het product niet teveel vet (>35 En%) bevat! Dit product bevat 39.56 En% vet.

Voedingskundig gezien mag een gezond product maximaal 35 En% vet en maximaal 0.5 gram natrium per 100 gram bevatten.  

Dit product draagt het logo Gezondere keuze. Is dat wel terecht?