Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.
2024:
- Coënzyme Q10 supplementen verbeteren enthotheelfunctie
- 25 gram carotenoïdensupplementen verlaagt bloeddruk
2023:
- Dagelijks 500 ml sinaasappelsap verlaagt causaal slecht cholesterol
- 30 gram volkoren granen verlagen hart- en vaatziekte
- Dagelijks 200 tot 700 mg calcium via voeding verlaagt een beroerte onder Aziaten
- Groene thee verlaagt mogelijk causaal hart- en vaatziekten
- Groene thee verlaagt causaal bloeddruk bij gezonde personen
2022:
- Dagelijks 20 gram olijfolie verlaagt hart- en vaatziekten
- Dagelijks 25-200 gram pinda’s verlagen mogelijk causaal triglyceridengehalte
- Brassica-groenten verlagen causaal totaal cholesterolgehalte
- Hoge vezelinname verlaagt causaal hart- en vaatziekten
- Dagelijks 500 mg flavonoïden via voeding verlaagt hart- en vaatziekte, suikerziekte en een hoge bloeddruk
- Vitamine D gehalte tussen 40 en 75 nmol/L verlaagt bloeddruk bij volwassenen
- Dagelijks 50 mg flavanonen via voeding verlaagt een beroerte
- Haver verlaagt mogelijk causaal hart- en vaatziekten
2021:
- Bessen verlagen hart- en vaatziekten
- HDL cholesterolgehalte tot 2.05 mmol/L verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
- Kalium verlaagt hart- en vaatziekten
- 4000 mg inositolsupplementen verlagen bloeddruk
- Dagelijks 50 mg anthocyaninen of 100 mg proanthocyanidinen via voeding verlagen coronaire hartziekte
- Uien verlagen causaal slecht cholesterol
- Groene bladgroenten verlagen hart- en vaatziekten
- Veel witvlees verlaagt doogaan aan alle oorzaken
- 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week verlagen veneuze trombo-embolie
- Rijstzemelenolie verlaagt causaal cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen
- 175-350 gram vette vis per week voor hartpatiënten
- Soja verlaagt causaal bloeddruk bij volwassenen
- Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen
- Omega-3 vetzuren via voeding verlaagt recidief veneuze trombo embolie
2020:
- Dagelijks 0.5 tot 6 gram taurine-supplementen verlagen bloeddruk van patiënten met leverontregeling
- Dagelijks 1 mg heme-ijzer via voeding verhoogt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Dagelijks 3 kopjes koffie of meer verhoogt causaal hart- en vaatziekten
- Plantaardige eiwitten verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
- 2-3 porties vis per week verlagen coronaire hartziekte onder patiënten met suikerziekte type 2
- 1 gram natrium per dag verhoogt hart- en vaatziekten met 6%
- Een hoge visconsumptie verlaagt coronaire hartziekte
- Dietary intake of vitamin B6 and folate reduces stroke
- Vitamine C tekort verhoogt de bloeddruk
- Groene thee verlaagt bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk
- Kalium-inname tot 3128 mg per dag verlaagt bloeddruk
- Tomaten verhogen goed cholesterolgehalte
- Calciumsupplementen verhogen hartinfarct
- Dagelijs 100 mg magnesium via voeding verlaagt een beroerte
- Ziekte van Alzheimer verhoogt een hersenbloeding
- Glutenallergie verhoogt boezemfibrilleren
- 100 gram vis per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- Dagelijks 1 kopje thee verlaagt hart- en vaatziekten onder ouderen
- Lijnzaad verlaagt plasma Lp(a)-gehalte
- Quercetinesupplementen verlagen bloeddruk
- Hartfalen verhoogt dementie
- LDL cholesterol verhoogt hart- en vaatziekten
- Koolhydratenarme diëten verlagen hart- en vaatziekten
2019:
- Druiven verlagen slecht cholesterol
- <400 mg groene koffiebonen-extract supplementen verlagen de bloeddruk
- 150 mg/dag quercetine-supplementen verlagen LDL-cholesterol van mensen met obesitas
- Dagelijks 2 gram L-carnitine verlaagt bloeddruk van mensen met overgewicht
- Veel vitamine C via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Anthocyaninen via voeding verlaagt hypertensie
- Cashewnoten verlagen de bloeddruk
- Coënzym Q10 supplementen verlagen ontstekingen in patiënten met coronaire hartziekte
- Kiwi verlaagt niet hart- en vaatziekten
- Transvetzuren verhogen hart- en vaatziekten
- Veel antioxidanten via voeding verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Pinda’s gedurende 12 weken verhoogt goed cholesterol
2018:
- Vitamine E via voeding verlaagt een beroerte
- Middellangketenige verzadigde vetzuren verhogen sneller goed cholesterol
- Dagelijks 150 gram friet verhoogt suikerziekte type 2
- Walnoten verlagen slecht cholesterolgehalte
- Veel natrium via voeding verhoogt een beroerte
- EPA&DHA verlagen postoperatieve atriale fibrillatie na een bypass hartoperatie
- EPA&DHA verlagen postoperatieve atriale fibrillatie na een bypass hartoperatie
- Coronaire hartziekte en hartfalen verhogen dementie
- Olijfolie verhoogt sneller het HDL cholesterolgehalte dan andere plantaardige oliën
- 1 portie gevogelte per week verlaagt een beroerte onder vrouwen
- Resveratrol supplementen verlagen niet cholesterolgehalte
- Dagelijks 20 gram vis verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
2017:
- Een dieet met weinig verzadigd vet verlaagt hart- en vaatziekten
- Dagelijks 500 mL rode bietensap verlaagt de bloeddruk
- Dagelijks 100 gram roodvlees, 50 gram bewerkt vlees en 250 mL suikergezoete frisdrank verhogen de bloeddruk
- 28 gram volle granen per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Witvlees verlaagt een beroerte
- 8.7 gram oplosbare vezelsupplementen gedurende 7 dagen verlaagt de bloeddruk
- Een dieet met <10 En% verzadigd vet verlaagt cholesterolgehalte en bloeddruk bij kinderen
- Suikergezoete frisdrank, eieren en rood- en bewerkt vlees verhogen hart- en vaatzieken
- EPA en DHA supplementen verlagen hart- en vaatziekten
- Dagelijks 12 gram noten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
- 1 tot 724 mg anthocyaninen per dag verbetert hartfunctie
- Wekelijks 30-180 gram chocolade verlaagt hart- en vaatziekten en suikerziekte
- Krachttraining verlaagt de bloeddruk
- Geen verband tussen choline of betaïne via voeding en hart- en vaatziekten
- Wekelijks 0.1-7 glazen alcoholische drank verlaagt hartfalen
- Dagelijks 100 mg flavonoïden via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Kaliumsupplementen gedurende minimaal 4 weken verlagen de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk
- Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt bloeddruk
- Dagelijks 1 ei verhoogt hartfalen
- Minimaal 200 gram yoghurt per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- Het eten van sesamzaad verlaagt de bloeddruk
- Veel lycopeen via voeding verlaagt hart- en vaatziekten
- Overgewicht verhoogt hartritmestoornis
- Tomaten verlagen hart- en vaatziekten onder volwassenen
- Dagelijks veel peulvruchten verlaagt hart- en vaatziekten
- Tofu verlaagt coronaire hartzieke onder vrouwen en Aziaten
- Zoetstofgezoete frisdrank verhoogt het metabole syndroom
- Dagelijks 200 mg flavonoïden via voeding verlaagt all-cause mortaliteit
2016:
- Dagelijks 200 mg flavonoïden via voeding verlaagt all-cause mortaliteit
- Calciumsupplementen verlaagt het slechte cholesterol
- 39 gram hazelnoten per dag verlaagt het slechte cholesterolgehalte
- Dagelijks 15-20 gram noten verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
- Dagelijks 240 ml granaatappelsap verlaagt de bloeddruk
- 1-3 gram gember per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- 1-2 glazen alcohol per dag verlaagt een beroerte
- 3500 mg kalium per dag via voeding verlaagt een beroerte
- Overgewicht verhoogt de bloeddruk
- Vitamine C verkort het verblijf in het ziekenhuis van patiënten die een hartoperatie ondergaan
- 2000 mg vitamine B3 per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- 3 glazen alcohol of meer per dag verhoogt een subarachnoïdale bloeding
- Vitamine B3 verhoogt het HDL-cholesterol
- Suikergezoete en zoetstofgezoete frisdrank verhogen hart- en haatziekten
- Genisteïnesupplementen verlagen hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen met het metabole syndroom
- 45 gram amandelen per dag verlaagt het cholesterolgehalte
- Flavanolen uit cacao verlagen hart- en vaatziekten en suikerziekte type 2
- Dagelijks 3.5 gram beta-glucaan uit haver verlaagt hart- en vaatziekten
- Maximaal 4 kopjes koffie per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Veel flavonoïden via voeding verlaagt een beroerte
- Het cholestolgehalte daalt sterker met statines + stanolen/sterolen dan statines alleen
- Dagelijks 2.5 gram plantensterolen en/of -stanolen gedurende minimaal 4 weken verlaagt de bloedwaarden van beta-caroteen en luteïne
- Bosbessen verlagen niet de bloeddruk
- 12 gram noten per dag verlaagt een beroerte
- Donkergroene bladgroenten verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
- Dagelijks 40 gram kaas verlaagt hart- en vaatziekten en beroerte
- Gewichtsverlies gedurende 6-12 maanden verlaagt hart- en vaatziekten
- 500 mg quercetinesupplementen per dag gedurende 8 weken verlaagt de bloeddruk
- 300 mg magnesiumsupplementen per dag gedurende 1 maand verlaagt de bloeddruk
- Omega 3 vetzuren verkort het verblijf in het ziekenhuis van patiënten die een hartoperatie ondergaan
- Dagelijks 50 gram volkorengraanproducten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
- Veel groenten en fruit verlaagt de bloeddruk
- Een hoge DHA-bloedwaarde verlaagt een fatale hartziekte
- Rijstolie verlaagt het cholesterolgehalte
- Veel EPA en DHA via voeding verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
- Knoflooksupplementen verlagen de bloeddruk en het cholesterolgehalte
- Een lage botdichheid verhoogt aderverkalking bij ouderen
- Het slikken van 2.5 gram kalium per dag verlaagt niet de hartslag
- Soja of isoflavonen verlaagt niet het homocysteïnegehalte
- Een combinatie van omega-3 vetzuren, foliumzuur, vitamine B6 en B12 verlaagt het homocysteïnegehalte
- Dagelijks 125 gram melk verlaagt een beroerte
- Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt maagkanker
- Dagelijks veel graanvezels verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
- Het slikken van anthocyanen verlaagt niet de bloeddruk
- Overgewicht verhoogt een beroerte
- Veel luteïne via voeding verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
- Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten bij vrouwen
- Veel soja via voeding verlaagt mogelijk een beroerte
- Bessen verlagen hart- en vaatziekten
- Maximaal 25 gram verzadigd vet per dag verlaagt een beroerte onder mannen
- Een hoog DHA-bloedwaarde verlaagt de bloeddruk
- Chocolade verlaagt een ischemische hartziekte
- Coënzym Q10-supplementen verlaagt hart- en vaatziekten
- Dagelijks 136-300 gram avocado verlaagt LDL-cholesterol en triglyceridengehalte
- Vegetarisch dieet verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
- Zuivelproducten verlaagt hart- en vaatziekten
- L-carnitine supplementen verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
2015:
- Consumptie van hele lijnzaad gedurende minimaal 12 weken verlaagt de bloeddruk
- Knoflook verlaagt bloeddruk
- 1 portie noten per week verlaagt hart- en vaatziekten met 10%
- Veel volkorenproducen verlaagt een beroerte onder vrouwen
- Dagelijks 28.4 gram aardnoten verlaagt cholesterolgehalte
- Dagelijks 1-50 mg olijfolie verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
- Dagelijks veel flavonoïden via voeding verlaagt coronaire hartziekten
- 14 glazen alcohol per week verlaagt hartfalen
- Noten verlagen sterfte door hart- en vaatziekten
- Vegetarisch dieet verlaagt het cholesterolgehalte
- Een hoog HDL-cholesterolgehalte verlaagt mogelijk vroegtijdig hart- en vaatziekten
- Sojaproducten verlagen het cholesterolgehalte
- Vitamine D-supplement verlaagt chronisch hartfalen
- Pistachenoten verlagen bloeddruk bij mensen zonder suikerziekte type 2
- Dagelijks 100 mg magnesium of 1 gram kalium via voeding verlaagt een beroerte onder vrouwen
- Dagelijks 250-400 gram druiven verlaagt de bloeddruk
- Dagelijks 800 gram groenten en fruit verlaagt hart- en vaatziekten
- Beta glucanen gedurende 6 weken verlagen de bloeddruk
- Knoflooksupplementen verlagen de bloeddruk
- 22-536 mg vitamine E per dag verlaagt een hartinfarct
- Dagelijks 300 gram fruit of 400 gram groenten verlaagt coronaire hartziekte
- Een zinktekort leidt tot hartinfarct
2014:
- 1-5 porties groenten en fruit per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Het eten van veel vis verlaagt mogelijk longkanker
- 5 mg foliumzuur per dag gedurende minimaal 4 weken verlaagt het homocysteïnegehalte van patiënten met een coronaire hartziekte
- 10 gram vezels per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- 10 gram vezels per dag verlaagt totale mortaliteit
- Lycopeen verlaagt een beroerte onder mannen
- 100 gram roodvlees per dag verhoogt mogelijk de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Een hoge suikerinname verhoogt de bloeddruk, het triglyceriden- en cholesterolgehalte
- Een hoge natriuminname verhoogt de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Een verlaagd risico op mortaliteit tot 40 g alcohol per dag maar een verhoogd risico boven 40 g onder mannen
- Een voeding met veel kalium verlaagt een beroerte
- Olijfolie verlaagt een beroerte
- Een vegetarisch dieet verlaagt de bloeddruk
- Meer dan 2 gram EPA en DHA per dag verlaagt de bloeddruk
- Een hoog plasma homocysteïnegehalte verhoogt waarschijnlijk abdominale aorta aneurysma
- 300 mg cafeïne per dag verlaagt atriumfibrillatie
- 2000 mg vitamine B3 supplement verlaagt hart- en vaatziekten
- Het eten van flavonoïden verlaagt hart- en vaatziekten
- Groene thee verlaagt de bloeddruk en het cholesterolgehalte
- Groene thee verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
- 130 gram peulvruchten per dag verlaagt het LDL-cholesterolgehalte
2013:
- Hoog HDL-cholesterolgehalte verhoogt een intracerebrale bloeding
- 162 gram peulvruchten per dag verlaagt de bloeddruk
- Bietensap verlaagt de (bovendruk) bloeddruk
- Een hoge vitamine D bloedwaarde verlaagt bloeddruk
- Een laag adiponectinegehalte verhoogt de bloeddruk
- Dagelijks 927 mg polyfenolen verlaagt de bloeddruk
- 5 gram zout of minder per dag verlaagt de bloeddruk
- 2.3-3.1 gram kalium per dag verlaagt de bloeddruk
- 41 gram (plantaardig) eiwit per dag verlaagt de bloeddruk
- Een laag vet dieet verlaagt het cholesterolgehalte in premenopauzale vrouwen
- Knoflooksupplementen gedurende 2 maanden verlagen het cholesterolgehalte bij mensen met een hoog cholesterolgehalte
- Dagelijks 100 gram fructose of meer verhoogt zowel het triglyceriden- als het LDL-cholesterolgehalte
- Een kransslagader calcium score boven 10 verhoogt hart- en vaatziekten onder patiënten met suikerziekte type 2
- 3 tot 5 kopjes koffie per dag verlaagt non-linear hart- en vaatziekten
- Linolzuur via voeding verlaagt coronaire hartziekten
- Minimaal 200 mg magnesium per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- 150 tot 400 mg magnesium per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- Antioxidantensupplementen verlagen niet hart- en vaatziekten
- Coënzym Q10-supplementen verbeteren mogelijk congestief hartfalen
- Minimaal 1 keer per week vis verlaagt hartfalen
- Flavonoïden hebben mogelijk positief effect op hart- en vaatziekten
- Vezelinname via voeding verlaagt mogelijk een beroerte
- Calcium via voeding verlaagt beroerte onder Aziaten
- 1 ei per dag verhoogt niet hart- en vaatziekten of beroerte
- Vezelinname via voeding verlaagt mogelijk een beroerte
2012:
- Elke kg gewichtstoename verhoogt hart- en vaatziekten bij vrouwen met 5.7% en bij mannen met 3.1%
- Een lage GI voeding verlaagt het LDL-cholesterolgehalte
- Een voedingspatroon laag in verzadigd vet en omega-6 vetzuren biedt bescherming tegen hart- en vaatziekte en kanker
- Geen verband tussen plantensterolen en hart- en vaatziekten
- 400-800 mcg foliumzuur per dag verlaagt een beroerte
- Magnesium verlaagt de kans op een ischemische beroerte
- Foliumzuursupplementen verlagen mogelijk een beroerte
- Vitamine C-supplementen verlagen op korte termijn de bloeddruk
- Soja-isoflavonen verlagen de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk
- Magnesiumsupplementen verlagen licht de bloeddruk
- 3 glazen alcohol of meer verhogen de bloeddruk bij mannen
- Visoliesupplementen verlagen de bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk
- PUFA-supplementen bieden geen bescherming tegen hart- en vaatziekten
- Veel alfa-linoleenzuur via voeding verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
- Viseten en niet visoliesupplementen beschermt tegen hart- en vaatziekten
- 2-4 keer per week vis verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Het eten van vis verlaagt de kans op cerebrovasculaire ziekten
- Flavonoïden bieden bescherming tegen hart- en vaatziekten
- Een hoge GI-voeding verhoogt de kans op hart- en vaatziekten bij vrouwen met overgewicht
2011:
- Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt dementie
- 200 microgram foliumzuur per dag verlaagt hart- en vaatziekte
- Groene thee verlaagt het slechte cholesterol
- 1 glas alcohol per dag verlaagt hart- en vaatziekten met 14-25%
- 25 mg lycopeen per dag verlaagt het LDL-cholesterolgehalte met 10%
- 1.6 gram kalium verlaagt een beroerte
- 1 gram kalium per dag verlaagt beroerte met 11%
2010:
- PUFA verlaagt hart- en vaatziekten
- 25-375 mg soja-isoflavonen per dag verlaagt de bloeddruk met 1.92 mmHg
- Zinksupplementen verhogen de kans op hart- en vaatziekten
- Calciumsupplementen verhogen een hartinfarct
2009:
- Het eten van amandelen verlaagt mogelijk het cholesterolgehalte
- Verzadigd vet vervangen door meervoudig onverzadigd vet verlaagt hart- en vaatziekten
- 3.25 gram EPA en DHA verlaagt het triglyceridengehalte in hyperlipidemische patiënten
2008:
- Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
- 500 mg vitamine C per dag verlaagt het cholesterolgehalte bij mensen met hoog cholesterolgehalte
- 600-900 mg knoflooksupplementen per dag verlaagt de bloeddruk
2006:
2005:
2002:
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Hart- en vaatziekten is de verzamelnaam voor aandoeningen aan het hart- en vaatstelsel, zoals ischemische aanvallen (TIA), hartinfarcten, beroertes, en vaatlijden van de grote vaten, zoals etalagebenen. Hart- en vaatziekten zijn momenteel doodsoorzaak nummer 1 binnen de westerse wereld.
De belangrijkste oorzaken van hart- en vaatziekten zijn:
- Hoge bloeddruk
- Hoog cholesterolgehalte
- Overgewicht
- Aderverkalking
- Suikerziekte type 2
- Hoog homocysteïnegehalte
Vuistregels:
- Aantal % cholesterol verlaging = aantal % risico verlaging op hart- en vaatziekten.
- Per kg gewichtsverlies = 1 mmHg bovendruk verlaging. Dus van 130 naar 120 mmHg als bovendruk wilt in de praktijk zeggen 10 kg gewichtsverlies. Uit voedingskundig oogpunt is het verstandig niet meer dan 0.5-1 kg gewicht per week te verliezen.
- Elke gram zout boven de 6 gram zout per dag doet de bloeddruk met 1 mmHg stijgen.
Dagelijkse inname van 1-3 gram plantensterolen of -stanolen verlaagt de opname van het LDL-cholesterol met 5-15%. Echter, het vermijden van cholesterol uit voeding is niet de oplossing voor het hoge cholesterolgehalte. De oplossing is, kies voor producten met maximaal 30 En% vet en maximaal 7 En% verzadigd vet.
Het is heel moeilijk om via voeding alleen het cholesterol met 15% te verlagen.
Een cholesterolverlagend dieet ziet als volgt uit:
- Producten met maximaal 30 En% vet
- Producten met maximaal 7 En% verzadigd vet
- Producten met maximaal 15 En% eiwit
- Maximaal 200 gram cholesterol per dag
- Producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal
Bij hart- en vaatziekten spelen erfelijkheid ook een rol. De erfelijke vorm van hart- en vaatziekten zijn:
- Hypertrofische cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verdikt is)
- Dilaterende cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verwijd is)
- Lange QT-syndroom
- Catecholaminerge polymorfe ventriculaire tachycardie (CPVT)
- Brugadasyndroom
- Aritmogene rechter ventrikel dysplasie (ARVD)
- Familiaire hypercholesterolemie (FH)
Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen en vrouwen zijn niet hetzelfde.
Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen zijn druk op de borst, zweten en uitstralende pijn naar armen en de kaak.
Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij vrouwen zijn:
- Hartkloppingen (hartbonzen)
- Plotselinge duizeligheid, een gevoel van zwakte
- Slapeloosheid
- Een onaangenaam gevoel in de maagstreek, eventueel met misselijkheid
- Ineens ernstige vermoeidheid
- Kortademigheid
- Branderig gevoel onder het borstbeen
- Onaangenaam klemmend of drukkend gevoel in de borststreek
- Onaangenaam gevoel of pijn tussen de schouderbladen, pijn in de nek
Voedingsadviezen bij hart- en vaatziekte:
- Kies voor producten met maximaal 30-35 En% vet, voor producten met maximaal 7-10 En% verzadigd vet, voor producten met maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal, voor producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal en voor vissen die minimaal 1000 mg EPA en DHA per dag leveren oftewel een dagelijkse voeding met:
Maximaal 35 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
- Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking.
- Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte2 (m).
- Minimaal 60-90 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
- Eet minimaal 2 keer per week vette vis. Vette vissen zijn makreel, haring, sardines, paling, bokking, ansjovis en zalm.
- Eet 250 mg omega-3 vetzuren per dag. Omega-3 vetzuren zijn alfa-linoleenzuur, EPA en DHA.
- Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 30 gram voedingsvezels per dag. 10-30 gram vezel per dag verlaagt namelijk het slechte LDL-cholesterolgehalte.
30 gram vezels per dag komt overeen met een dagelijkse voeding van minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. - Eet veel volkorenproducten (bruinbrood, zilvervliesrijst en havermout) en peulvruchten.
- Beperk tot 2 glazen alcohol voor mannen en 1 glas voor vrouwen per dag.
- Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
- Eet niet meer dan 200 gram cholesterol per dag bij een verhoogd LDL-cholesterol.
- Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen aan.
- 500 microgram foliumzuur per dag bij een hoog homocysteïnegehalte. Raadpleeg hiervoor eerst uw huisarts!
- Slik geen antioxidantensupplementen. Ze doen meer kwaad dan goed!
- Raadpleeg eerst uw huisarts of een diëtist bij het slikken van voedingssupplementen!
Streefwaarden voor een gezond hart: | |
Metingen | Streefwaarden |
Totaal cholesterol | < 4.5 mmol/l |
HDL-cholesterol voor mannen | > 0.9 mmol/l |
HDL-cholesterol voor vrouwen | > 1.1 mmol/l |
LDL-cholesterol | < 2.5 mmol/l |
Triglyceriden (bloedvetten) | < 2.5 mmol/l |
Nuchter bloedsuikergehalte | < 6 mmol/l |
HbA1c | < 7% |
Homocysteïne | < 12 micromol/l |
Bloeddruk | 120/80 mmHg. 120 is bovendruk/systolische bloeddruk & 80 is onderdruk/diastolische bloeddruk |
Bloeddruk bij mensen boven 60 jaar | 140/90 mmHg |
Leefstijlmaatregelen voor de behandeling en preventie van een hoge bloeddruk | ||
Leefstijlverandering | Aanbeveling | Daling van systolische bloeddruk (bovendruk) |
Gewichtsverlies | Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25 kg/m2 | 5-20 mmHg |
Zoutvermindering | Maximaal 6 gram zout per dag oftewel 2400 mg natrium per dag | 2-8 mmHg |
Kaliuminname | Per 0.6 gram verhoging | 1 mmHg |
Lichamelijke activiteit | 30-60 minuten per dag | 4-9 mmHg |
Alcoholgebruik | Maximaal 2 glazen voor mannen & 1 glas voor vrouw | 2-4 mmHg |
DASH-voedingspatroon | Voedingspatroon rijk aan groente, fruit, magere zuivelproducten en vetarme producten | 8-14 mmHg |
Deze tabel laat zien dat de beste manier om een hoge bloeddruk te voorkomen is het handhaven van een gezond gewicht. |
Verschillende risicofactoren van hart- en vaatziekten: