Dit tabblad beantwoordt de volgende voedingsvraag: Hoe kan voeding positief bijdragen aan mijn gezondheid?

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft antwoord op de volgende vraag: ”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

Voorbeeld:
Vind wetenschappelijke studies over het eten van groente en fruit: type groente en fruit in het zoekveld. Het zoekresultaat wordt dan getoond.

Voeding en gezondheid

3 glazen alcohol of meer verhogen de bloeddruk bij mannen

Onderzoeksvraag:
Zwaar alcoholgebruik verhoogt het risico op het krijgen van hypertensie (hoge bloeddruk), maar de relatie tussen licht tot matig alcoholgebruik en hypertensie blijft controversieel. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 16 prospectieve cohort studies met 33904 mannen en 193752 vrouwen. De gemiddelde follow-up duur was 7.6 jaar voor vrouwen en 9.8 jaar voor mannen.

Resultaten en conclusies:
De meta-analyse liet zien dat mannen die minder dan 10 gram alcohol per dag dronken, liepen niet-significant 3% [0.94-1.13, p = 0.51] meer kans op het krijgen van hypertensie dan mannen die geen alcohol dronken. Niet-significant wil zeggen, geen verband bij 95% betrouwbaarheid maar wel een trend.

De meta-analyse liet zien dat mannen die 11 tot 20 gram alcohol per dag dronken, liepen niet-significant 15% [0.99-1.33, p = 0.06] meer kans op het krijgen van hypertensie dan mannen die geen alcohol dronken. Niet-significant wil zeggen, geen verband bij 95% betrouwbaarheid maar wel een trend.

De meta-analyse liet zien dat mannen die 31 tot 40 gram alcohol per dag dronken, liepen significant 77% [1.39-2.26, p < 0.001] meer kans op het krijgen van hypertensie dan mannen die geen alcohol dronken. Significant wil zeggen, er is een verband bij 95% betrouwbaarheid.

De meta-analyse liet zien dat mannen die meer dan 50 gram alcohol per dag dronken, liepen significant 61% [1.38-1.87, p < 0.001] meer kans op het krijgen van hypertensie dan mannen die geen alcohol dronken. Significant wil zeggen, er is een verband bij 95% betrouwbaarheid.

De meta-analyse liet zien dat vrouwen die minder dan 10 gram alcohol per dag dronken, liepen significant 13% [0.82-0.92, p < 0.001] minder kans op het krijgen van hypertensie dan vrouwen die geen alcohol dronken. Significant wil zeggen, er is een verband bij 95% betrouwbaarheid.

De meta-analyse liet zien dat vrouwen die 11 tot 20 gram alcohol per dag dronken, liepen niet-significant 10% [0.87-1.04, p = 0.17] minder kans op het krijgen van hypertensie dan vrouwen die geen alcohol dronken.

De meta-analyse liet zien dat vrouwen die 21 tot 30 gram alcohol per dag dronken, liepen niet-significant 16% [0.91-1.46, p = 0.23] meer kans op het krijgen van hypertensie dan vrouwen die geen alcohol dronken.

De meta-analyse liet zien dat vrouwen die 31 tot 40 gram alcohol per dag dronken, liepen significant 19% [1.07-1.32, p = 0.002] meer kans op het krijgen van hypertensie dan vrouwen die geen alcohol dronken.

De onderzoekers concludeerden dat zwaar alcoholgebruik de kans op het krijgen van hypertensie bij mannen verhoogde terwijl er een trend van een verhoogd risico op het krijgen van hypertensie bij een laag en matig alcoholgebruik te herkennen was. Bij vrouwen werd een J-curve gevonden tussen het drinken van alcohol en hypertensie.
De onderzoekers concludeerden dat een matig alcoholgebruik zou moeten worden geadviseerd voor zowel mannen als vrouwen.

Oorspronkelijke titel:
Alcohol Consumption and the Risk of Hypertension in Men and Women: A Systematic Review and Meta-Analysis by Briasoulis A, Agarwal V and Messerli, FH.

Link:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jch.12008/pdf

Extra informatie van El Mondo:
Een standaardglas alcoholhoudende drank bevat 10 gram alcohol.

1 glas alcohol per dag verlaagt hart- en vaatziekten met 14-25%

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van matig alcohol de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 84 prospectieve cohort studies met een gemiddelde follow-up duur van 11 jaar (2.5 tot 35 jaar). 15% van de studies had een follow-up duur van 5 jaar of korter. 40% van deze 84 studies waren studies met alleen mannen, 7% met alleen vrouwen en 52% met zowel mannen als vrouwen erin.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in 21 studies dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans op doodgaan aan cardiovasculaire ziekten significant met 25% verlaagde [95% BI = 0.70-0.80]. Significant wil zeggen, er kan met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het drinken van alcohol de kans op doodgaan aan cardiovasculaire ziekten met 25% verlaagde.

De onderzoekers vonden in 10 studies dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans op doodgaan aan een beroerte niet-significant met 6% verhoogde [95% BI = 0.91-1.23]. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in 31 studies dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans op doodgaan aan coronaire hartziekten significant met 25% verlaagde [95% BI = 0.68-0.81].

In dosis-afhankelijke analyses vonden de onderzoekers dat het risico om dood te gaan aan coronaire hartziekten het laagst was bij 1-2 glazen per dag en voor het risico om dood te gaan aan een beroerte was dat bij 1 glas of minder per dag.

In de secondaire analyses van 84 studies vonden de onderzoekers dat het drinken van alcohol vergeleken met het niet drinken, de kans om dood te gaan aan alle oorzaken (all-cause-mortaliteit) significant met 13% [95% BI = 0.83-0.92] verlaagde.

In de secondaire analyses van 8 studies vonden de onderzoekers dat het drinken van meer dan 60 gram alcohol per dag de kans om dood te gaan aan alle oorzaken (all-cause-mortaliteit) significant met 30% [95% BI = 1.22-1.38] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 2.5-14.9 gram alcohol per dag (zo’n 1 glas per dag) de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten met 14-25% verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association of alcohol consumption with selected cardiovascular disease outcomes: a systematic review and meta-analysis by Ronksley PE, Brien SE, […], Ghali WA.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3043109/pdf/bmj.d671.pdf

Extra informatie van El Mondo:
Lees meer over alcohol in de presentatie flavonoïden.

Alcohol verhoogt niet hersenkanker

Onderzoeksvraag:
Alcohol kan de bloedhersen-barrière passeren en is om die reden een mogelijke risicofactor voor hersenkanker. Verschillende epidemiologische studies zijn gepubliceerd over dit onderwerp met echter inconsistente bevindingen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van hersenkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 epidemiologische studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in een gepoolde analyse van 12 studies dat de alcoholconsumptie vergeleken met zonder alcoholconsumptie, de kans op het krijgen van hersenkanker niet-significant met 3% [95% BI = 0.82-1.15] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in een gepoolde analyse dat het drinken van minder dan 2 glazen per dag vergeleken met zonder alcoholconsumptie, de kans op het krijgen van hersenkanker niet-significant met 1% [95% BI = 0.81-1.25] verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in een gepoolde analyse dat het drinken van meer dan 2 glazen per dag vergeleken met zonder alcoholconsumptie, de kans op het krijgen van hersenkanker niet-significant met 35% [95% BI = 0.85-2.15] verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er kan niet met 95% betrouwbaarheid gezegd worden, dat het drinken van meer dan 2 glazen per dag de kans op het krijgen van hersenkanker met 35% verhoogde.

De subgroep-analyses (om meer informatie te krijgen) lieten zien dat de consumptie van wijn vergeleken met zonder consumptie, de kans op het krijgen van hersenkanker niet-significant met 1% [95% BI = 0.70-1.48] verhoogde.
Voor bier was een niet-significante verlaging van 4% [95% BI = 0.82-1.12] en voor spiritus was een significante verhoging van 20% [95% BI = 1.01-1.42].

De onderzoekers vonden dat de alcoholconsumptie vergeleken met zonder alcoholconsumptie, de kans op het krijgen van glioom niet-significant met 7% [95% BI = 0.81-1.07] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de alcoholconsumptie vergeleken met zonder alcoholconsumptie, de kans op het krijgen van meningeoom niet-significant met 29% [95% BI = 0.45-1.12] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van alcohol, behalve voor spiritus de kans op het krijgen van hersenkanker niet verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
A meta-analysis of alcohol consumption and the risk of brain tumours by Galeone C, Malerba S, […], Pelucchi C.

Link:
http://annonc.oxfordjournals.org/content/24/2/514.short

Extra informatie van El Mondo:
De twee kwaadaardige hersentumoren zijn glioom en meningeoom. Uit kwaadaardige hersentumoren kan hersenkanker ontstaan.

Het laaggradige glioom treedt voornamelijk op bij mensen tussen de 20 en 40 jaar. Het hooggradige glioom komt vooral bij mensen boven de 40 jaar. Een meningeoom treedt vooral op bij mensen boven de 40 jaar.

Lees meer over alcohol in de presentatie flavonoïden.

Alcohol verlaagt mogelijk ACPA-positieve reuma

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van reuma?

Studieopzet:
De meta-analyse bevatte 6 patiënt-controle studies (3564 mensen met reuma en 8477 zonder reuma) en 3 cohort studies (84421 deelnemers, waarvan 444 met reuma).

Resultaten en conclusies:

De meta-analyse liet zien dat mensen die alcohol dronken, liepen significant 48% [95% BI = 0.36-0.76] minder kans op het krijgen van ACPA-positieve reuma dan mensen die geen alcohol dronken. Significant wil zeggen, er is een verband bij 95% betrouwbaarheid.

De meta-analyse liet zien dat mensen die alcohol dronken, liepen niet-significant 26% [95% BI = 0.53-0.1.05] minder kans op het krijgen van ACPA-negatieve reuma dan mensen die geen alcohol dronken. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij 95% betrouwbaarheid.

De subgroep-analyse liet een significante, verminderde risico in patiënt-controle studies zien maar niet in cohort studies.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat het drinken van alcohol mogelijk bescherming bood tegen het krijgen van ACPA-positieve reuma. Mogelijk omdat er geen significant verlaagd risico werd gevonden in cohort studies.

Oorspronkelijke titel:
The protective effect of alcohol on developing rheumatoid arthritis: a systematic review and meta-analysis by Scott IC, Tan R, […], Cope AP.

Link:
http://rheumatology.oxfordjournals.org/content/early/2013/01/03/rheumatology.kes376.short

Extra informatie van El Mondo:
Om een betrouwbaar beeld te krijgen moet het significante gevonden risico in patiënt-controle studies ook gevonden worden in cohort studies. In cohort studies worden namelijk minder fouten gemaakt dan in patiënt-controle studies en hoe minder gemaakte fouten zijn, des betrouwbaarder de conclusies zijn.
Lees hier meer over meta-analyse, patiënt-controle en cohort studies.

Wanneer iemand reumatoïde artritis (reuma) heeft, zijn er 2 soorten antistoffen in het bloed aantoonbaar:

Reumafactoren (RF)
Gecitrullineerde eiwitten (ACPA)

Ongeveer 80% van de mensen met reumatoïde artritis heeft RF (reumafactor) of ACPA in het bloed.

Matig alcoholgebruik verhoogt niet maagkanker

Onderzoeksvraag:
Of een verband tussen het drinken van alcohol en het risico op het krijgen van maagkanker bestaat, is een open vraag. Om een definitieve kwantificering van het verband tussen het drinken van alcohol en het risico op het krijgen van maagkanker te kunnen bieden, werd dit meta-analyse uitgevoerd.

Bestaat er een relatie tussen het drinken van alcohol en het risico op het krijgen van maagkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 44 patiënt-controle studies en 15 prospectieve cohort studies. Dit overzichtsartikel leverde 34557 maagkankerpatiënten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat bij alcoholdrinkers vergeleken met niet-alcoholdrinkers de kans op het krijgen van maagkanker significant met 7% [pooled RR was 1.07, 95% BI = 1.01-1.13] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat bij zware alcoholdrinkers (4 glazen of meer per dag) vergeleken met niet-alcoholdrinkers de kans op het krijgen van maagkanker significant met 20% [pooled RR was 1.20, 95% BI = 1.01–1.44] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband.

Het dosisafhankelijke model vond een RR van 0.95 [95% BI = 0.91-0.99] voor 10 gram alcohol per dag en een RR van 1.14 [95% BI = 1.08-1.21] voor 50 gram alcohol per dag.
Een RR van 1.14 [95% BI = 1.08-1.21] wil zeggen dat de kans op het krijgen van maagkanker significant met 14% verhoogde bij mensen die 50 gram alcohol per dag binnenkregen.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van matig alcohol de kans op het krijgen van maagkanker niet verhoogde. Echter, er was een positieve relatie voor zware drinkers.

Oorspronkelijke titel:
A meta-analysis on alcohol drinking and gastric cancer risk by Tramacere I, Negri E, […], Boffetta P.

Link:
http://annonc.oxfordjournals.org/content/23/1/28.short

Extra informatie van El Mondo:
Lees meer over alcohol in de presentatie flavonoïden.
Matige alcoholconsumptie is 2-3 glazen voor mannen en 1-2 glazen voor vrouwen.

Koffie & thee

Wetenschappelijke studies (overzichtsartikelen) over koffie, thee en/of cafeïne:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

XXXXXXXXXXXXXX

Koffie wordt waarschijnlijk het eerst door de mens opgemerkt in de Ethiopische provincie Kaffa in Oost-Afrika, waar het buna, bunn of bunchum genoemd wordt, wat “boon” betekent.
Koffie wordt gemaakt van koffiebonen, de zaden van de koffiestruik.
Tijdens het roosteren van de koffiebonen - ook wel branden genoemd - ontstaan zo'n 700 verschillende chemische stoffen.
Koffie die verkocht wordt, is meestal een mengsel van gebrande zaden van twee koffiesoorten: Coffea arabica (ongeveer 75% van de wereldproductie) en Coffea robusta (Coffea canephora).
Robustabonen bevatten meer cafeïne (2-2.5%) dan de Arabicabonen (0.8-1.3%). Ook is het chlorogeenzuurgehalte hoger.
De smaak van Robustakoffie is pittiger en meer bitter dan Arabicakoffie.
Elke mengsel koffie heeft zijn eigen smaak, aroma en cafeïnegehalte.
Koffie verliest snel zijn aroma en smaak, vandaar dat koffie bij voorkeur luchtdicht verpakt moet zijn.
Een kopje koffie bevat 80-120 mg cafeïne.
Het cafeïnegehalte van cafeïnevrije koffie is lager dan 0.1%.
Zuiver cafeïne heeft een bittere smaak en is reukloos. Het typische aroma van koffie wordt dan ook niet veroorzaakt door cafeïne.
Het duur na inname ongeveer 1 uur voordat de piekconcentratie van cafeïne in het bloed wordt bereikt.
Het advies is daarom om cafeïne 1 uur voor de inspanning te consumeren.
2-3 uur na het innemen van cafeïne is de werking het grootst. Echter, cafeïne begint al te werken 5-10 minuten na inname.
Wordt binnen 3 uur opnieuw cafeïne ingenomen dan kan er cumulatie optreden.
Na ongeveer 4 uur is de helft van de opgenomen cafeïne uit het lichaam verwijderd.
Bij rokers gaat dit proces tweemaal sneller en bij een zwangere vrouw duur het veel langer.
Cafeïne kan de placenta passeren en zo tijdens de zwangerschap aan de foetus gegeven worden.
Drink tijdens de zwangerschap niet meer dan 200-300 mg cafeïne per dag.
Drink tijdens het geven van borstvoeding niet meer dan 3 kopjes koffie of 3 kopjes thee per dag. 300 mg cafeïne per dag of meer kan de baby onrustig maken.
Chlorogeenzuur veroorzaakt de zurige smaak van koffie.
Thee wordt gemaakt van gedroogde bladeren van de theeplant.
Cafeïne in thee wordt theïne genoemd. Cafeïne in thee heeft een minder opwekkende werking dan in koffie.
Witte en groene thee zijn beide ongefermenteerd en bevatten meer antioxidanten dan zwarte thee.
Zwarte thee bevat meer theïne dan groene en witte thee.
Zwarte thee bevat gemiddeld 40 mg cafeïne in een kopje van 125 ml. Groene thee ongeveer de helft terwijl kruidenthee geen cafeïne bevat.
Thee met vruchtensmaak of andere smaken bevatten bijna allemaal zwarte thee.
Volwassenen die gevoelig zijn voor cafeïne wordt aangeraden zich te beperken tot ongeveer 400 mg cafeïne per dag. Dat komt neer op ongeveer 10 kopjes (zwarte) thee.
Een dosering van 2-3 mg (maximaal 5 mg) per kg lichaamsgewicht heeft een positief effect op de duurprestatie.
Koffie stimuleert de productie van maagzuur, hetgeen klachten bij maagpatiënten kan veroorzaken.
De EFSA acht wetenschappelijk bewezen dat 75 mg cafeïne per keer of meer de alertheid verbetert.
5 mg cafeïne per kg lichaamsgewicht kan bij kinderen gedragsproblemen veroorzaken.
De FDA heeft de veilige bovengrens van cafeïne op 400 mg per dag vastgesteld.
In hoge doseringen (>400 mg cafeïne per dag) kan cafeïne tot versnelde hartslag, misselijkheid, duizeligheid, slapeloosheid, trilllen, hoofdpijn en nerveusheid leiden.

Wetenschappelijke studies (overzichtsartikelen) over koffie, thee en/of cafeïne:

300 mg cafeïne per dag verlaagt atriumfibrillatie

Onderzoeksvraag:
De associatie tussen de gebruikelijke cafeïne-inname en atriumfibrillatie (boezemfibrillatie) was onbekend. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt cafeïne-inname de kans op het krijgen van atriumfibrillatie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 prospectieve cohort studies met 228465 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat cafeïne-inname de kans op het krijgen van atriumfibrillatie niet- significant met 10% [RR = 0.90, 95% BI = 0.81-1.01, p = 0.07, I2 = 73%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepen-analyses waarbij gecorrigeerd werd voor potentiële confounders, een significante, verlaagde risico van 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.80-0.99, p = 0.032, I2 = 30.9%, p = 0.227] bij een lage en 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.75-0.94, p = 0.002, I2 = 24.1%, p = 0.267] bij een hoge cafeïne-inname.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 300 mg cafeïne per dag, de kans op het krijgen van atriumfibrillatie significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.90-0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat elke 300 mg cafeïne per dag de kans op het krijgen van atriumfibrillatie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Caffeine intake and atrial fibrillation incidence: Dose response Meta-analysis of prospective cohort studies by Cheng M, Hu Z, […], Gu D.

Link:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0828282X13017613

Extra informatie van El Mondo:
Boezemfibrilleren of atriumfibrilleren, is een hartritmestoornis waarbij de boezems (atria) van het hart niet meer zoals normaal rustig en regelmatig samentrekken maar veel te snel en onregelmatig samentrekken. Atriumfibrillatie is een vervelende, maar niet direct levensbedreigende hartritmestoornis. Atriumfibrillatie is de meest voorkomende hartritmestoornis. Deze hartritmestoornis komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Met toenemende leeftijd neemt de kans op atriumfibrillatie toe, met name na het zeventigste levensjaar.

Vind hier meer studies over cafeïne-consumptie.

3 kopjes koffie per dag verlagen fatale prostaatkanker

Onderzoeksvraag:
Bestaand epidemiologisch bewijs is controversieel over de mogelijke verbanden tussen koffieconsumptie en het risico op het krijgen van de agressieve vormen van prostaatkanker. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen van de agressieve vormen van prostaatkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 patiënt-controle studies en 5 cohort studies met samen 406718 deelnemers.
Er was geen sprake van publicatie bias.
De heterogeniteit was gering (I2 = 0-26%).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden (6 studies met 5733 mensen met laag-grade prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van laag-grade prostaatkanker niet significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.92-1.03] verlaagde.

De onderzoekers vonden (6 studies met 1965 mensen met hoog-grade prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van hoog-grade prostaatkanker niet-significant met 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.78-1.00] verlaagde.

De onderzoekers vonden (6 studies met 25188 mensen met gelokaliseerde prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van gelokaliseerde prostaatkanker significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.94-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden (6 studies met 5724 mensen met gevorderde prostaatkanker) dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van gevorderde prostaatkanker niet significant met 5% [RR = 0.95, 95% BI = 0.85-1.06] verlaagde.

De onderzoekers vonden in 4 studies dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van fatale prostaatkanker significant met 11% [RR = 0.89, 95% BI = 0.82-0.97] verlaagde.

De onderzoekers vonden in 4 studies dat elke 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van prostaatkanker met een Gleason-score van 8-10 significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.72-0.98] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 3 kopjes koffie per dag de kans op het krijgen van fatale prostaatkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Coffee consumption and risk of nonaggressive, aggressive and fatal prostate cancer--a dose-response meta-analysis by Discacciati A, Orsini N and Wolk A.

Link:
http://annonc.oxfordjournals.org/content/early/2013/11/22/annonc.mdt420.full

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over prostaatkanker en het drinken van koffie.

3 tot 5 kopjes koffie per dag verlaagt non-linear hart- en vaatziekten

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 36 studies met 1279804 deelnemers, waarvan 36352 mensen met hart- en vaatziekten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden een non-lineair verband tussen het drinken van koffie en het krijgen van hart- en vaatziekten [p voor heterogeniteit = 0.09, p voor trend < 0.001, p voor non-lineair < 0.001].

De onderzoekers vonden dat het drinken van 5 kopjes koffie per dag vergeleken met geen consumptie, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten niet significant met 5% [95% BI = 0.87-1.03] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 3.5 kopjes koffie per dag vergelekenk met geen consumptie, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 15% [95% BI = 0.80-0.90] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 1.5 kopjes koffie per dag vergelekenk met geen consumptie, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 11% [95% BI = 0.84-0.94] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 3 tot 5 kopjes koffie per dag de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten non-linear verlaagde. Bij meer dan 5 kopjes koffie per dag nam de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten niet toe.

Oorspronkelijke titel:
Long-Term Coffee Consumption and Risk of Cardiovascular Disease: A Systematic Review and a Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Ding M, Bhupathiraju SN, […], Hu FB.

Link:
http://circ.ahajournals.org/content/early/2013/11/07/CIRCULATIONAHA.113.005925.abstract

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over koffie.

1-6 kopjes koffie per dag verlagen suikerziekte type 2

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 28 prospectieve cohort studies met 1109272 deelnemers, waarvan 45335 mensen met suikerziekte type 2. De follow-up duur (de duur van de studie) varieerde tussen 10 en 20 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van 1 kopje koffie per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.90-0.94] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 2 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.82-0.88] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 3 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.75-0.83] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 4 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 25% [RR = 0.75, 95% BI = 0.71-0.80] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 5 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 29% [RR = 0.71, 95% BI = 0.65-0.76] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 6 kopjes koffie per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 33% [RR = 0.67, 95% BI = 0.61-0.74] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 kopje cafeïne-bevattende koffie, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.89-0.94] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 kopje cafeïnevrije koffie, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.91-0.98] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van koffie (met of zonder cafeïne) de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde. Het verlaagde risico was dosis-afhankelijk.

Oorspronkelijke titel:
Caffeinated and Decaffeinated Coffee Consumption and Risk of Type 2 Diabetes: A Systematic Review and a Dose-Response Meta-analysis by Ding M, Bhupathiraju SN, […], Hu FB.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24459154

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over suikerziekte, studieopzet en studies over koffie consumptie.

Koffie verlaagt de kans op suikerziekte type 2

Onderzoeksvraag:
Suikerziekte type 2 gaat gepaard met een hoge mate van morbiditeit en vroegtijdige sterfte. Verschillende potentiële effecten op de gezondheid door het drinken van koffie zijn uitgebreid bestudeerd, maar de gegevens over de koffie consumptie en het risico op diabetes mellitus type 2 (suikerziekte type 2) zijn pas recentelijk gepubliceerd. Het doel van dit overzichtsartikel was daarom uit te vinden of er een relatie bestaat tussen het drinken van koffie en de ontwikkeling van suikerziekte type 2.

Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 cohort studies en 1247387 deelnemers waarvan 9473 patiënten met suikerziekte type 2.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat mensen die 4-6 kopjes en meer dan 6-7 kopjes koffie per dag dronken, een verlaagde risico hadden op het krijgen van suikerziekte type 2 dan mensen die minder dan 2 kopjes koffie per dag dronken.
Voordeel van gefilterde koffie over pot gekookte, cafeïnevrije koffie over cafeïnehoudende koffie en sterker inverse correlatie in de leeftijdsgroep jonger dan 60 jaar werden ook gevonden.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van koffie (4-6 kopjes en meer dan 6-7 kopjes koffie per dag) de kans op het krijgen van suikertype 2 verlaagde. Echter, op basis van dit overzichtsartikel, kan het verhogen van de consumptie van koffie om de publieke gezondheid te verbeteren niet worden aanbevolen.

Oorspronkelijke titel:
Coffee to Reduce Risk of Type 2 Diabetes? : A Systematic Review by Arti M, Prasad M and Monali S.

Link:
http://www.ingentaconnect.com/content/ben/cdr/2012/00000008/00000003/art00002

Extra informatie van El Mondo:
Het overzichtsartikel van cohort studies kan een causaal verband niet weergeven maar beantwoorden wel de vraag: “Moet het voedingspatroon veranderd worden of niet?”.
Lees meer over de cohort studie in de presentatie studieopzet.

Koffie verlaagt de kans op het krijgen van baarmoederkanker

Onderzoeksvraag:
Verschillende epidemiologische studies hebben het verband tussen het koffiedrinken en het risico op het krijgen van endometriumkanker (baarmoederkanker) onderzocht. Om een kwantitatieve beoordeling van dit verband te kunnen geven, werd dit meta-analyse van observationele studies gepubliceerd tot en met oktober 2011 uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van koffie de kans op het krijgen van baarmoederkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 patiënt-controle studies en 6 cohort studies. Dit overzichtsartikel bevatte 6628 mensen met baarmoederkanker.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat vergeleken met de laagste koffieconsumptie, de hoogste koffieconsumptie de kans op het krijgen van baarmoederkanker significant met 29% verlaagde [pooled RR was 0.71, 95% BI = 0.62-0.81, p voor heterogeniteit = 0.13].

De pooled RR van de hoogste vergeleken met de laagste koffieconsumptie voor patiënt-controle studies was 0.69 [95% BI = 0.55-0.87], voor cohort studies was 0.70 [95% BI = 0.61-0.80], voor 3 Japanse studies was 0.40 [95% BI = 0.25-0.63], voor 5 studies in de VS/Canada was 0.69 [95% BI = 0.60-0.79], voor 8 studies in Europa was 0.79 [95% BI = 0.63-0.99].

De onderzoekers vonden dat elke stijging met 1 kopje koffie per dag het risico op het krijgen van baarmoederkanker significant met 8% [pooled RR = 0.92, 95% BI = 0.90-0.95] deed afnemen. Significant wil zeggen, er kan met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het drinken van 1 kopje koffie per dag de kans op het krijgen van baarmoederkanker werkelijk met 8% verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een verhoogde inname van koffie het risico op het krijgen van baarmoederkanker verlaagde, consistent waargenomen voor cohort en patiënt-controle studies. Meer grote studies zijn nodig om subgroepen te bepalen om zo meer voordelen te kunnen behalen uit het drinken van koffie in de relatie tot het risico op het krijgen van baarmoederkanker.

Oorspronkelijke titel:
Coffee consumption and risk of endometrial cancer: Findings from a large up-to-date meta-analysis by Je Y and Giovannucci E.

Link:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijc.27408/abstract?deniedAccessCustomisedMessage=&userIsAuthenticated=false

Extra informatie van El Mondo:
Baarmoederkanker ontwikkelt zich in de meerderheid van de gevallen in het slijmvlies (endometrium) dat de binnenkant van de baarmoeder bedekt. De meest voorkomende symptoom van baarmoederkanker bij vrouwen die de overgang al hebben gehad, is ongewoon vaginaal bloedverlies.

Baarmoederkanker komt het meest voor bij vrouwen tussen 55 - 65 jaar en zelden bij vrouwen onder 45 jaar.
Baarmoederkanker hangt samen met de blootstelling aan een hoger gehalte van het geslachtshormoon oestrogeen dan normaal.

Veel groene thee verlaagt mondkanker

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van thee de kans op het krijgen van mondkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 studies met 4675 mondkankerpatiënten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van veel thee vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van mondkanker significant met 15% [95% BI = 0.779-0.934] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat het drinken van veel groene thee vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van mondkanker significant met 20% [95% BI = 0.673-0.947] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat het drinken van veel zwarte thee vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van mondkanker niet-significant met 5% [95% BI = 0.792-1.146] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De associaties werden zowel onder Aziatische als Kaukasische bevolking gevonden.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van veel groene thee de kans op het krijgen van mondkanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association of tea consumption and the risk of oral cancer: A meta-analysis by Wanga W, Yangb Y, […], Wuc W.

Link:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1368837513008026

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het drinken van thee.

12 weken groene thee of langer verlaagt het nuchter bloedsuikergehalte

Onderzoeksvraag:
Het effect van groene thee catechines met of zonder cafeïne op de glycemische controle is controversieel en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het drinken van groene thee de glycemische controle?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 22 RCT’s met 1584 deelnemers. Er werd geen heterogeniteit gevonden voor het nuchter bloedglucosegehalte, het nuchter insulinegehalte, de HbA1c-waarde of de HOMA-IR-waarde.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee catechines met of zonder cafeïne het nuchter bloedglucosegehalte significant met 1.48 mg/dL [95% BI = -2.57 tot -0.40 mg/dL] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid. Het verlagende effect op het nuchter bloedglucosegehalte werd gevonden na 12 weken.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee catechines met of zonder cafeïne het nuchter insulinegehalte niet-significant met 0.04 μU/mL [ 95% BI = −0.36 tot 0.45 μU/mL] verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee catechines met of zonder cafeïne de HbA1c-waarde niet-significant met 0.04% [ 95% BI = −0.15% tot 0.08%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee catechines met of zonder cafeïne de HOMA-IR-waarde (de mate van insulineresistentie) niet-significant met 0.05 [ 95% BI = −0.37 tot 0.26] verlaagde.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat na 12 weken drinken van groene thee met of zonder cafeïne het nuchter bloedglucosegehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of green tea catechins with or without caffeine on glycemic control in adults: a meta-analysis of randomized controlled trials by Zheng XX, Xu YL, […], Huang XH.

Link:
http://ajcn.nutrition.org/content/97/4/750.abstract

Extra informatie van El Mondo:
Suikerpatiënten hebben een verhoogd nuchter bloedglucosegehalte, een verhoogd nuchter insulinegehalte, een hoge HbA1c- en HOMA-IR-waarde. Problemen met de ogen, ledenmaten of nieren bij suikerpatiënten is het gevolg van een jarenlang, verhoogd nuchter bloedglucosegehalte.

Groene thee verlaagt de bloeddruk en het cholesterolgehalte

Onderzoeksvraag:
Hoewel eerdere literatuur laat zien dat een regelmatige consumptie van groene thee de bloeddruk verbetert, zijn de aanwijzingen uit wetenschappelijke studies niet consistent. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van groene thee de bloeddruk en het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee de systolische bloeddruk (bovendruk) significant met 2.08 mmHg [95 % BI = -3.06 tot -1.05] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee de diastolische bloeddruk (onderdruk) significant met 1.71 mmHg [95 % BI = -2.86 tot -0.56] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het totale cholesterolgehalte significant met 0.15 mmol/L [95 % BI = -0.27 tot -0.02] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het LDL-cholesterolgehalte (het slechte cholesterol) significant met 0.16 mmol/L [95 % BI = -0.22 tot -0.09] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses (om meer informatie te krijgen) een grotere verlaging van de systolische en diastolische bloeddruk in deelnemers met een gemiddelde baseline systolische bloeddruk van ≥ 130 mmHg en in studies waarbij groene thee als extract werd gegeven.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van groene thee (met name als extract oftewel groene thee catecinen) de bloeddruk en het cholesterolgehalte (met name bij mensen met een verhoogde bloeddruk) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Green tea catechins and blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials by Khalesi S, Sun J, […], Khosravi-Boroujeni H.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24861099

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het drinken van groene thee.

Groene thee verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van groene thee de bloeddruk en het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 20 RCT’s met 1536 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee de systolische bloeddruk significant met 1.94 mmHg [95% BI = -2.95 tot -0.93, p = 0.0002, I2 = 8%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het totale cholesterolgehalte significant met 0.13 mmol/L [95% BI = -0.2 tot -0.07, p < 0.0001, I2 = 8%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het LDL cholesterolgehalte significant met 0.19 mmol/L [95% BI = -0.3 tot -0.09, p < 0.0004, I2 = 70%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van groene thee de systolische bloeddruk (bovendruk) en het cholesterolgehalte (totale en LDL) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The effect of green tea on blood pressure and lipid profile: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials by Onakpoyaa I, Spencera E, […], Thompsona M.

Link:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0939475314000477

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over groene thee en cholesterol.

Groene thee verlaagt het slechte cholesterol

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van groene thee het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 RCT’s met 1136 deelnemers. De gemiddelde follow-up duur was 12 weken (3 weken tot 3 maanden). De gemiddelde dosering van de groene thee catechines was 625 mg per dag (150-2500 mg per dag).

Er was geen sprake van heterogeniteit tussen de studies en publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het totale cholesterolgehalte significant met 7.20 mg/dL [95% BI = -8.19 tot -6.21 mg/dL, p < 0.001] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) significant met 2.19 mg/dL [95% BI = -3.16 tot -1.21 mg/dL, p < 0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) niet-significant verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van groene thee (met 625 mg catechines per dag) het slechte cholesterolgehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Green tea intake lowers fasting serum total and LDL cholesterol in adults: a meta-analysis of 14 randomized controlled trials by Zheng XX, Xu YL, […], Huang XH.

Link:
http://ajcn.nutrition.org/content/94/2/601.full.pdf+html

Extra informatie van El Mondo:

Componenten	Zwarte thee (4 minuten zetten)	Groene thee (4 minuten zetten)
Totale catechines	74.6 mg/L	407 mg/L
Totale theaflavinen	226 mg/L	-
Totale polyfenolen	550 mg/L	610 mg/L
Dus 625 mg catechines per dag komt overeen met 1.5 liter groene thee per dag.

Groene thee verlaagt maagkanker bij vrouwen

Onderzoeksvraag:
Talrijke in- vitro en dierenstudies hebben aangetoond dat het drinken van groene thee een beschermend effect tegen kanker heeft. Echter, de resultaten van epidemiologische studies zijn tegenstrijdig en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van groene thee het risico op het krijgen van maagkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 patiënt-controle studies, 8 cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen preventief effect van het drinken van groene thee voor maagkanker.

Maar de hazard ratio gevonden in 6 cohort studies bij vrouwen die 5 kopjes groene thee of meer per dag dronken, was 0.79 [95% BI = 0.65-0.96]. Anders gezegd, vrouwen die 5 kopjes groene thee of meer per dag dronken, liepen significant 21% minder kans op het krijgen van maagkanker dan vrouwen die geen groene thee dronken.
Patiënt-controle studies toonden ook consistent een zwakke inverse associatie tussen het drinken van groene thee en het risico op het krijgen van maagkanker bij vrouwen.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 5 kopjes groene thee of meer per dag het risico op het krijgen van maagkanker bij vrouwen deed afnemen. Echter, het epidemiologische bewijs is nog steeds onvoldoende om enige associatie bij mannen aan te kunnen tonen.

Oorspronkelijke titel:
Green Tea Consumption and Gastric Cancer Risk: An Evaluation Based on a Systematic Review of Epidemiologic Evidence Among the Japanese Population by Sasazuki S, Tamakoshi A, […], Tsugane S.

Link:
http://jjco.oxfordjournals.org/content/42/4/335.short

Extra informatie van El Mondo:
Het beschermende effect van groene thee tegen maagkanker bij vrouwen is gevonden in een overzichtsartikel van cohort studies. Maar een overzichtsartikel van cohort studies kan geen causaal verband tussen groene thee en maagkanker aantonen. Een overzichtsartikel van cohort studies kan alleen antwoord op de vraag: ”Moet ik mijn voedingspatroon aanpassen?” geven.
Echter het kan geen antwoord op de vraag :”Is het slikken van groene theesupplementen tegen maagkanker zinvol?”geven. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet een beschermend effect gevonden worden in een overzichtsartikel van RCT’s. Alleen RCT’s kunnen een causaal verband aantonen en bij het slikken van voedingssupplementen moet een causaal verband aanwezig zijn.

Zwarte thee verlaagt blaaskanker onder vrouwen

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van thee de kans op het krijgen van blaaskanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 cohort studies en 18 patiënt-controle studies tot maart 2012. Er was geen heterogeniteit in de subgroep-analyses en er was ook geen publicatie bias. De hoogste theeconsumptie was hoger dan 4 kopjes per dag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van thee de kans op het krijgen van blaaskanker niet-significant met 9% [95% BI = 0.85-1.40, er was heterogeniteit tussen de studies] verhoogde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

In de subgroep-analyses vonden de onderzoekers dat het drinken van thee de kans op het krijgen van blaaskanker onder rokers significant met 77% [95% BI = 1.04-3.01] verhoogde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

In de subgroep-analyses vonden de onderzoekers dat het drinken van thee de kans op het krijgen van blaaskanker onder niet-rokers niet-significant met 35% [95% BI = 0.69-2.65] verhoogde.

In de subgroep-analyses vonden de onderzoekers dat het drinken van zwarte thee de kans op het krijgen van blaaskanker onder vrouwen significant met 39% [95% BI = 0.38-0.98] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het drinken van zwarte thee de kans op het krijgen van blaaskanker onder mannen niet-significant met 9% [95% BI = 0.71-1.18] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van veel thee de kans op het krijgen van blaaskanker onder rokers verhoogde en het drinken van veel zwarte thee de kans op het krijgen van blaaskanker onder vrouwen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The association of tea consumption with bladder cancer risk:ameta-analysis by Wu S, Li F, […], Zhang X.

Link:
http://211.76.170.15/server/APJCN/Volume22/vol22.1/Finished/17_2310_128_137.pdf

Extra informatie van El Mondo:
Blaaskanker treft ongeveer viermaal zoveel mannen als vrouwen en vooral mensen boven de zestig jaar.
Bij blaaskanker is er sprake van kwaadaardige tumoren in de blaas. 90% van blaaskanker ontstaan in de slijmvlieswand van de blaas. Er is dan sprake van een urotheelceltumor of overgangsepitheelcarcinoom.

Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van flavonoïden de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 170 RCT’s met 6557 deelnemers.
De studieduur varieerde van enkele uren tot 52 weken.
54% van de studies was cross-over.
De gemiddelde studiegrootte varieerde van 14-27 deelnemers.
Er was sprake van heterogeniteit.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het acuut eten van chocolade of cacao (70-177 mg epicatechine per dag gedurende 90-149 minuten) de flow-gemedieerde dilatatie (flow-mediated dilatation, FMD) significant met 3.99% [95% BI = 2.86 - 5.12, P heterogeniteit = 0.1, I2 = 46%, 6 studies] verhoogde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het chronisch eten (consumptie van meer dan 2 weken) van chocolade of cacao de flow-gemedieerde dilatatie significant met 1.45% [95% BI = 0.62 - 2.28, geen significante heterogeniteit, 2 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het chronisch eten (consumptie meer dan 2 weken) van chocolade of cacao de systolische bloeddruk significant met 5.88 mmHg [95% BI = -9.55 tot -2.21, P voor heterogeniteit = 0.0003, I2 = 81%, 5 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het chronisch eten (consumptie meer dan 2 weken) van chocolade of cacao de diastolische bloeddruk significant met 3.30 mmHg [95% BI = -5.77 tot -0.83, P voor heterogeniteit = 0.009, I2 = 70%, 4 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten soja eiwit isolaat gedurende 4-24 weken de diastolische bloeddruk significant met 1.99 mmHg [95% BI = -2.86 tot -1.12, P voor heterogeniteit = 0.4, I2 = 6%, 9 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten soja eiwit isolaat gedurende 4-24 weken het LDL-cholesterolgehalte significant met 0.19 mmol/L [95% BI = -0.24 tot -0.14, P voor heterogeniteit = 0.03, I2 = 29%, 39 studies] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het acuut drinken van zwarte thee de systolische bloeddruk significant met 5.69 mmHg [95% BI = 1.52 tot 9.86, P voor heterogeniteit = 0.13, I2 = 44%, 4 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het acuut drinken van zwarte thee de diastolische bloeddruk significant met 2.56 mmHg [95% BI = 1.03 tot 4.10, P voor heterogeniteit = 0.57, I2 = 0%, 4 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van groene thee het LDL-cholesterolgehalte significant met 0.23 mmol/L [95% BI = -0.34 tot -0.12, P voor heterogeniteit = 0.62, I2 = 0%, 4 studies] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel het acuut als chronisch eten van chocolade de flow-gemedieerde dilatatie verhoogde en de bloeddruk verlaagde, het eten van soja eiwit isolaat de diastolische bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte verlaagde en het drinken van groene thee het LDL-cholesterolgehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Flavonoids, flavonoid-rich foods, and cardiovascular risk: a meta-analysis of randomized controlled trials by Hooper L, Kroon PA, […], Cassidy A.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18614722

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over flavonoïden.
Lees hier meer over heterogeniteit, I2 en significantie.
Lees hier meer over hart- en vaatziekten.

Soja eiwit isolaat (komt niet in voeding voor) wordt gewonnen uit sojabonen. Een typisch soja eiwit isolaat is 100% plantaardig en bestaat voor 85%-90% uit eiwit.

De EFSA concludeert dat er een causaal verband bestaat tussen de consumptie van cacao flavanolen en het in stand houden van een goede bloedcirculatie. Om het geclaimde gezondheidseffect te bereiken zou een gezonde volwassene 2.5 gram cacaopoeder met een hoge flavanolenconcentratie of 10 gram hoog-flavanolhoudende pure chocolade moeten eten.
Anno 2013 mogen alleen nog maar goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA op de verpakking van Europese levensmiddelen en voedingssupplementen

Groenten & fruit

Groentenrijke maaltijden (minimaal 200 gram groenten):

Wetenschappelijke studies (overzichtsartikelen) over groente- en fruitconsumptie in relatie tot ziektes:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Onder fruit wordt verstaan alle suikerhoudende eetbare vruchten die rauw gegeten kunnen worden. Groente kan gedefinieerd worden als alle andere eetbare delen van planten.
Groenten en fruit leveren een belangrijke bijdrage aan de voorziening van vitamine B en C, carotenoïden, zoals beta-caroteen en luteïne, mineralen, zoals magnesium, voedingsvezels en flavonoïden.
Groenten en fruit bevatten in tegenstelling tot dierlijke producten, geen cholesterol en weinig calorieën omdat ze voornamelijk uit water bestaan.
Groenten kan ingedeeld worden in:
- Bladgroenten
- Knolgewassen
- Peulgewassen
- Stengelgroenten
- Vrucht- en bloemgewassen
Fruit kan ingedeeld worden in:
- Bessen of besvruchten
- Citrusvruchten
- Pitvruchten
- Steenvruchten
Voorgesneden groente kan minder vitamine C bevatten dan ongesneden groente.
Groente verliest tussen de 20 en 50% van de vitamines bij het koken.
Daarom geldt het advies groente niet langer dan nodig te koken in weinig water.
Eet niet vaker dan twee keer per week nitraatrijke groenten.
Nitraatrijke groenten zijn andijvie, rode bieten, snijbiet, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, waterkers, alle soorten sla, spinazie, spitskool en venkel.
Nitraatrijke groenten mag opgewarmd worden en met vis gecombineerd worden.
Groenten in blik, glas of diepvries groenten bevatten evenveel voedingstoffen als verse groenten.
Groenten in glas zijn vaak zoutiger dan verse of diepvriesgroenten. Zout verhoogt de bloeddruk.
Restanten van bestrijdingsmiddelen die op de schil van een vrucht achterblijven, kan niet met wassen verwijderd worden.
Sommige mensen krijgen allergische reacties na het eten van fruit. Allergenen in fruit kunnen verwijderd worden door de fruit te schillen of te verhitten.
In Nederland mogen gedroogde vruchten en peulvruchten doorstraald worden. Maar het woord “doorstralen” staat vaak niet de verpakking vermeld, dat komt omdat het niet wettelijk verplicht de conservingstechniek op de verpakking te vermelden.
Het doorstralen (behandelen met radioactieve straling) van biologische producten is bij de wet verboden.
In de biologische fruitteelt wordt net zoals in de gangbare fruiteelt ook gespoten, maar chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen mogen niet worden gebruikt.
Skal houdt toezicht op biologische producten.
Het voedingsadvies voor groenten en fruit luidt als volgt:
- 200-300 gram groenten en 2-5 stuks fruit per dag.
- Niet meer dan 2 keer per week nitraatrijke groenten.
- Geef baby’s tot 6 maanden geen nitraatrijke groenten.

Dagelijks 1 portie fruit verlaagt suikerziekte type 2

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 prospectieve cohort studies met 434342 deelnemers en 24013 mensen met suikerziekte type 2. De gemiddelde follow-up duur was 11 jaar (4.6-23 jaar).

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel fruit, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.88-0.99, I2 = 0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 1 portie fruit per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.89-1.00, I2 = 0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel groenten, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 niet-significant met 10% [RR = 0.90, 95% BI = 0.80-1.01, I2 = 66.5%] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van 1 portie groenten per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 niet-significant met 2% [RR = 0.94, 95% BI = 0.89-1.08, I2 = 45.8%] verlaagde. Niet-significant wil zeggen, er kan niet met een 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het eten van 1 portie groenten per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 0.2 portie groene bladgroenten per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.81-0.93, I2 = 0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van zowel veel groenten als fruit, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 niet-significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.86-1.03, I2 = 34.6%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 1 portie groenten en fruit per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 niet-significant met 4% [RR = 0.96, 95% BI = 0.86-1.07, I2 = 47.6%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van zowel 1 portie fruit als 0.2 portie groene bladgroenten per dag, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Fruit and vegetable intake and risk of type 2 diabetes mellitus: meta-analysis of prospective cohort studies by Li M, Fan Y, […], Tang Z.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4225228/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van groenten en fruit.
Groene bladgroenten zijn andijvie, sla, spinazie, veldsla, witlof, ijsbergsla, raapstelen, zeekraal, raapstelen en postelein.

1-5 porties groenten en fruit per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het dagelijks eten van veel groenten en fruit de kans op all-cause mortaliteit?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 16 prospectieve cohort studies met 56423 doden (11512 gestorven aan hart- en vaatziekten en 16817 gestorven aan kanker) onder 833234 deelnemers. De follow-up duur varieerde tussen 4.6 en 26 jaar.

Alle studies hadden voor leeftijd gecorrigeerd.
Er was heterogeniteit tussen de studies maar geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge groente- en fruitconsumptie de kans op all-cause mortaliteit (=doodgaan aan alle oorzaken) significant verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het verhogen van groente en fruit met 1 portie per dag, de kans op all-cause mortaliteit (=doodgaan aan alle oorzaken) significant met 5% [95% BI = 0.92 tot 0.98, p = 0.001, I2 = 82%, p < 0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het verhogen van groente met 1 portie per dag, de kans op all-cause mortaliteit (=doodgaan aan alle oorzaken) significant met 5% [95% BI = 0.92 tot 0.99, p = 0.006] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het verhogen van fruit met 1 portie per dag, de kans op all-cause mortaliteit (=doodgaan aan alle oorzaken) significant met 6% [95% BI = 0.90 tot 0.98, p = 0.002] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat de kans op all-cause mortaliteit niet verder verlaagde boven 5 porties groenten en fruit per dag. Het verlaagde risico was 26% [95% BI = 0.66 tot 0.82] bij 5 porties groenten en fruit per dag.

De onderzoekers vonden dat het verhogen van groente en fruit met 1 portie per dag, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 4% [95% BI = 0.92 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel groenten en fruit en de verlaagde kans op doodgaan aan kanker.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 1-5 porties groenten en fruit per dag de kans op doodgaan aan alle oorzaken, met name aan hart- en vaatziekten verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Wang X, Ouyang Y, […], Hu FB.

Link:
http://www.bmj.com/content/349/bmj.g4490.long

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over groente- en fruitconsumptie.

Fruit	Een portie
Aardbei	Schaaltje (100 gram)
Abrikoos	5 stuks
Ananas	Schijf (100 gram)
Appel	1 stuk
Avocado	1 halve
Banaan	1 stuk
Blauwe bes	Schaaltje (100 gram)
Bosbes	Schaaltje (100 gram)
Braam	Schaaltje (100 gram)
Cranberry	Schaaltje (100 gram)
Dadels	6 stuks
Druif	Trosje (125 gram)
Framboos	Schaaltje (100 gram)
Granaatappel	1 halve
Grapefruit	1 halve
Kers	Schaaltje (125 gram)
Kiwi	2 stuks
Lychee	Schaaltje (200 gram)
Mandarijn	2-3 stuks
Mango	1 kwart
Meloen	Schijf (100 gram)
Mineola	1 stuk
Nectarine	1 stuk
Passievrucht	5 stuks
Peer	1 stuk
Perzik	1 stuk
Pruim	2-3 stuks
Rozijn/Krent	1 eetlepel
Sinaasappel	1 stuk

Groente	Een portie
Asperges	5 stuks
Aubergine	1/3
Bloemkool	8 bloemen
Champignons	10 kleine
Cherrytomaten	7 stuks
Courgette	1 stuk
Gekookte groenten (bonen, erwten, spinazie, broccoli)	3-4 lepels
Komkommer	¼
Radijs	10 stuks
Spruitjes	8 stuks
Tomaat	1 stuk
Witlof	1 stronk

Minstens 200 gram fruit per dag verlaagt suikerziekte type 2

Onderzoeksvraag:
Het verband tussen fruit-inname en het krijgen van suikerziekte type 2 is inconsistent en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van fruit de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 prospectieve studies met 403259 deelnemers waarvan 27940 mensen met suikerziekte type 2.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden voor de hoogste fruit-inname vergeleken met de laagste inname, een significant verlaagd risico van 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.86-0.97, p = 0.003, I2 = 37.6%, p = 0.12] voor suikerziekte type 2.

De onderzoekers vonden een duidelijk non-lineair verband tussen fruit-inname (minstens 200 gram per dag) en suikerziekte type 2 [p non-lineair <0.001].

De onderzoekers vonden dat 200 g fruit per dag het risico op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 13% verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van minstens 200 gram fruit per dag de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Fruit intake decreases risk of incident type 2 diabetes: an updated meta-analysis by Li S, Miao S, […], Xi B.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25074631

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2 en fruit consumptie.

Groenten en fruit verlagen blaaskanker

Onderzoeksvraag:
Observationele studies suggereren een verband tussen de groente en fruitconsumptie en het risico op het krijgen van blaaskanker, echter de resultaten zijn controversieel. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van blaaskanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 31 observationele studies met 1121649 deelnemers, waarvan 12610 mensen met blaaskanker.
Subgroepenanalyses lieten zien dat de studieopzet en het geslacht mogelijke bronnen van heterogeniteit zijn.
Er was enig bewijs van publicatie bias voor fruit, citrusvruchten en geel-oranje groenten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel groenten en fruit, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.69-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel fruit, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 23% [RR = 0.77, 95% BI = 0.69-0.87] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel groenten, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 19% [RR = 0.81, 95% BI = 0.70-0.93] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel kruisbloemige groenten, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.77-0.91] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel citrusfruit, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.68-0.91] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel geel-oranje groenten, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 26% [RR = 0.74, 95% BI = 0.66-0.84] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 30 gram citrusfruit per dag, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.78-0.96] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 60 gram citrusfruit per dag, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 20% [RR = 0.80, 95% BI = 0.67-0.94] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 90 gram citrusfruit per dag, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.66-0.94] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 120 gram citrusfruit per dag, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.65-0.96] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van 150 gram citrusfruit per dag, de kans op het krijgen van blaaskanker significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.64-0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden een non-lineair verband tussen het eten van geel-oranje groenten met het verlaagde risico op het krijgen van blaaskanker [p voor non-lineariteit = 0.033].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel groenten (met name kruisbloemige en geel-oranje groenten) en fruit (met name 30-150 gram citrusfruit per dag) de kans op het krijgen van blaaskanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Intake of fruit and vegetables and risk of bladder cancer: a dose-response meta-analysis of observational studies by Yao B, Yan Y, […], Zhao Y.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25248495

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over groenten en fruit consumptie.