Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en het voorkomen van kanker:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.
2024:
- Dagelijks 54 gram soja via voeding verlaagt kanker
- Dagelijks 150-200 gram vitamine C via voeding verlaagt maagkanker
- Hoog carotenoïden bloedgehalte verlaagt borstkanker onder vrouwen
2023:
- 10 mg isoflavonen per dag via voeding verlaagt borstkanker
- Een hoog gehalte aan linolzuur in het lichaam verlaagt prostaatkanker
- Veel vitamine B6 via voeding verlaagt dikke darmkanker
- Veel choline via voeding verlaagt mogelijk borstkanker
2022:
- Groente en fruit verlagen baarmoederhalskanker
- Hoog alfa-linoleenzuur bloedgehalte verlaagt dikke darmkanker
- Veel foliumzuur via voeding verlaagt dikke darmkanker onder Europeanen
- Veel witvlees en vis verlagen leverkanker
- Matig alcoholconsumptie verlaagt mogelijk nierkanker
- Hoge consumptie van olijfolie verlaagt kanker
- Koffie of cafeïne na de operatie verlaagt causaal postoperatieve ileus
2021:
- 600 mg/d vitamine E suppletie verbetert chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie
- Borstvoeding verlaagt eierstokkanker onder vrouwen met BRCA-1 of BRCA-2 genmutatie
- Geen verband tussen wortelconsumptie en blaaskanker
- Dagelijks 600 mg omega-3 vetzurensupplementen verlagen mogelijk chemotherapie geïnduceerde perifere neuropathie
- Kruisbloemige groenten, knoflook, citrusvruchten en tomaten verlagen mogelijk dikke darmkanker
- Obesitas verhoogt dikke darmkanker bij mannen met Lynch Syndroom
- Calcium via voeding verlaagt colorectale adenomen
- Veel transvet verhoogt prostaatkanker en dikke darmkanker
- Dagelijks 100 mg coënzym Q10 supplementen verlaagt ontstekingen bij mensen met borstkanker
- Overgewicht verhoogt leverkanker
- Veel verzadigd vet verhoogt leverkanker
- Thee en koffie verlagen hersentumor
- Veel paddenstoelen verlagen kanker
- Dagelijks 1 kopje groene thee verlaagt slokdarmkanker onder vrouwen
- Aardappelen verhogen niet kanker
- Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan kanker
- Een laag seleniumgehalte verhoogt borstkanker
- Veel gevogelte verhoogt alvleesklierkanker
- Geen verband tussen acrylamide en borstkanker, baarmoederslijmvlieskanker en eierstokkanker
2020:
- Dagelijks 100 gram groente verlaagt galwegkanker
- Dagelijks 5 gram noten verlagen kanker
- Dagelijks 100 mcg foliumzuur via voeding verlaagt borstkanker onder premenopauzale vrouwen
- Een hoge vitamine C-inname via voeding verlaagt borstkanker
- Regelmatig theeconsumptie verlaagt neus- en keelholtekanker
- Overlevenden van kanker moeten dagelijks meer dan 400 gram groente en fruit eten
- Groene bladgroenten, alliumgroenten, vezels en flavonoïden verlagen eierstokkanker
- Beta-cryptoxanthine via voeding verlaagt blaaskanker
- Omega-3 PUFA’s via voeding verlaagt spijsverteringskanker
- 40 gram ingemaake groenten per dag verhoogt maagkanker
- Dagelijks 100 microgram foliumzuur via voeding verlaagt ER negatief/PR negatief borstkanker
- Licht intensieve lichamelijke activiteit verlaagt doodgaan aan kanker
- 100 gram vis per dag verlaagt hart- en vaatziekten
- Vitamine A via voeding verlaagt eierstokkanker onder Noord-Amerikanen
- Nitriet via voeding verhoogt lymfklierkanker bij vrouwen
- Veel koolhydraten verlagen mogelijk slokdarmkanker
- Vitamine C, D en E en calcium verlagen terugkeren van kanker
- Veel linolzuur via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Veel linolzuur via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Ongezonde buikomtrek verhoogt leverkanker
- Thee verlaagt mogelijk dikke darmkanker onder vrouwen
- Dagelijks 20 gram boomnoten verlaagt kanker aan het spijsverteringsstelsel
- 3 keer per week groente en fruit verlaagt maagkanker
- Zout verhoogt slokdarmkanker
- Knoflook verlaagt mogelijk dikke darmkanker
2019:
- Vezels verlagen baarmoederkanker
- 1 mg beta-cryptoxanthine via voeding verlaagt blaaskanker
- Veel enkelvoudig onverzadigd vet verlaagt huidkanker
- 100 gram groente per dag verlaagt longkanker onder rokers
- Wortels verlagen longkanker
- 10 mg soja-isoflavonen via voeding verlaagt doodgaan aan borstkanker
- 50 gram cholesterol per dag verhoogt eierstokkanker
- 1 mg heme-ijzer per dag verhoogt borstkanker
- Geen verband tussen gevogelte en hersenkanker
- Koffie verlaagt hersenkanker onder Aziaten
- Cafeïnevrije koffie verlaagt mogelijk eierstokkanker
- Veel antioxidanten via voeding verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Vis verlaagt borstkanker onder Aziaten
- Lichamelijke activiteiten verlagen longkanker onder rokers
- Een hoge transvetzurenconcentratie verhoogt borstkanker onder postmenopauzale vrouwen
- Dagelijks 100 microgram foliumzuur via voeding verlaagt borstkanker
- Dagelijks 100-300 gram groente of fruit verlaagt kanker
2018:
- Dagelijks 10 gram vezels via voeding verlaagt mogelijk eierstokkanker
- Dagelijks 100 μg foliumzuur via voeding verlaagt slokdarmkanker
- Eiwit verhoogt niet prostaatkanker
- Geen verband tussen vitamines en lymfklierkanker
- Wijn verhoogt niet dikke darmkanker
- Wortels verlagen borstkanker
- Veel flavonolen, flavonen of anthocyaninen via voeding verlagen mogelijk dikke darmkanker
- Minder dan 750 mg calcium per dag verhoogt mogelijk prostaatkanker
- Geen verband tussen koolhydraten en prostaatkanker
- Dagelijks 5 mg vitamine B2 verlaagt dikke darmkanker
- Matig rode wijn verlaagt prostaatkanker
- Citrusvruchten verlagen slokdarmkanker
- Dagelijks 10 mcg vitamine D via voeding verlaagt alvleesklierkanker
- Een hoog BMI verhoogt borstkanker
- Dagelijks veel cholesterol verhoogt mogelijk longkanker
- Dagelijks veel gekookte tomaten verlaagt prostaatkanker
2017:
- Veel verzadigd vet verhoogt doodgaan aan borstkanker
- Dagelijks 30 gram volle granen, 100 gram fruit, 100 gram groente of 200 gram zuivelproducten verlaagt dikke darmkanker
- Dagelijks 2-4 gram carnitinesupplementen vermindert niet kankergerelateerde vermoeidheid
- 28 gram volle granen per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
- Een hoge consumptie van gekookte wortels verlaagt mogelijk urineleiderkanker
- Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker
- Vegetarisch dieet verlaagt kanker
- Dagelijks 12 gram noten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
- Veel roodvlees verhoogt longkanker onder niet-rokers
- Een hoog seleniumgehalte in het lichaam verlaagt baarmoederhalskanker
- Een hoge vitamine E bloedwaarde verlaagt mogelijk baarmoederhalskanker
- Veel verzadigd vet verhoogt longkanker
- Het slikken van vitamines of antioxidanten verlaagt niet blaaskanker
- Dagelijks minimaal 1600 mg calcium verlaagt mogelijk terugkeer van kwaadaardige poliepen in de dikke darm
- Veel lichamelijke activiteiten verlaagt borstkanker onder postmenopauzale vrouwen met een BMI tot 30
- Dagelijks 100 gram bewerkt en roodvlees verhoogt slokdarmkanker
- Maximaal 175 mg DHA per dag via voeding verlaagt baarmoederkanker
- Dagelijks 621 mg calcium via voeding verlaagt slokdarmkanker onder Aziaten
- Dagelijks 1-3 porties groenten verlaagt mogelijk nierkanker
- Dagelijks 20 gram peulvruchten verlaagt prostaatkanker
- 300 microgram jodium per dag verlaagt mogelijk schildklierkanker
- Minimaal 2 mg lycopeen per dag via voeding verlaagt prostaatkanker
- Minimaal 7 kopjes groene thee per dag verlaagt prostaatkanker
- Dagelijks 1 mg vitamine B2 via voeding verlaagt borstkanker
- Veel koolhydraten verhoogt dikke darmkanker onder mannen
- Dagelijks 2 mg vitamine E via voeding verlaagt longkanker
- Een hoog serum seleniumgehalte verlaagt mogelijk prostaatkanker onder rokers en ex-rokers
- 100 microgram foliumzuur per dag verlaagt mogelijk slokdarmkanker
- Astma verhoogt longkanker
- Vet verhoogt non-Hodgkin lymfeklierkanker
- Dagelijks 10 gram vezels verlaagt mogelijk alvleesklierkanker
2016:
- Teveel buikvet verhoogt longkanker
- Alfa-caroteen, beta-caroteen en luteïne/zeaxanthine via voeding verlaagt non-Hodgkin-lymfklierkanker
- Dagelijks 15-20 gram noten verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
- Geen verband tussen koffie en lymfklierkanker
- Veel soja en magere melk verlagen borstkanker
- Vitamine A, beta-caroteen en lycopeen via voeding verlagen waarschijnlijk alvleesklierkanker
- Isoflavonen via voeding verlagen mogelijk baarmoederkanker
- Ziekte van Parkinson verlaagt dikke darmkanker onder Europeanen
- Veel vitamine B6 via voeding verlaagt kanker
- Suikerziekte verhoogt borstkanker onder vrouwen
- Er is geen verband tussen zinkinname en prostaatkanker
- Leverkankerpatiënten hebben een lager seleniumgehalte
- Lichamelijke activiteit verlaagt maagkanker onder mannen en Aziaten
- Ginseng via voeding verlaagt kanker
- Minimaal 10 gram vezels per dag verlaagt borstkanker
- Dagelijks 100 mg choline in combinatie met betaïne via voeding verlaagt kanker
- Dagelijks 250 ml volle melk verhoogt doodgaan aan prostaatkanker
- Suikerziekte type 2 verhoogt mogelijk dikke darmkanker
- Dierlijke transvetzuren verhogen niet borstkanker
- Een hoog calciumgehalte verlaagt borstkanker
- 100 gram roodvlees per dag verhoogt alvleesklierkanker onder mannen
- Isoflavonen via voeding verlagen prostaatkanker
- Een hoge inname van zowel folaat, calcium als vezels verlaagt voorstadium van dikke darmkanker
- Knoflook via voeding verlaagt niet dikke darmkanker
- Vitamine E verlaagt niet chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie
- Flavanolen via voeding verlaagt mogelijk kanker
- B-vitamines supplementen verlagen huidkanker
- Eieren en gevogelte verhogen niet non-Hodgkin lymfoom
- Dagelijks 100 gram citrusvruchten verlaagt maagkanker
- Groenten verlaagt een Barrett-slokdarm
- Veel anthocyaninen, flavanonen en flavonen via voeding verlagen mogelijk slokdarmkanker
- Nitrietrijke voeding verhoogt hersentumor en schildklierkanker
- Lycopeen via voeding verlaagt colonkanker
- Enkelvoudig onverzadigd vet verlaagt baarmoederkanker
- Een hoog carotenoïdenbloedgehalte verlaagt longkanker
- 370 mg cholesterol per dag of meer verhoogt borstkanker
- Dagelijks 50 gram volkorengraanproducten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
- Antioxidanten via voeding verlaagt alvleesklierkanker
- Veel flavonoïden via voeding verlaagt maagkanker onder Europeanen
- Minimaal 300 mg calcium per dag verlaagt borstkanker
- Het eten van isoflavonen verlaagt mogelijk dikke darmkanker
- Volkoren graanproducten verlaagt mogelijk alvleesklierkanker
- Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt maagkanker
- Sojaproducten verlaagt mogelijk dikke darmkanker onder Aziaten
- Dagelijks veel graanvezels verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
- Minimaal 5 kopjes koffie per dag verlaagt dikke darmkanker
- 12.8 gram alcohol per dag verhoogt huidkanker
- Plantaardig ijzer verlaagt dikke darmkanker
- Dagelijks minimaal 1 kopje koffie verlaagt leverkanker
- Meer dan 5 gram alcohol per dag verhoogt borstkanker
- Het slikken van antioxidanten verhoogt blaaskanker
- Dagelijks veel appels verlaagt longkanker
- Foliumzuursupplementen verlagen dikke darmkanker onder mensen met een ontstekingsdarmziekte
- Veel koffie verlaagt mondkanker
- Veel flavonolen verlagen mogelijk non-cardia maagkanker onder vrouwelijke rokers
- Roodvlees verhoogt non-Hodgkin lymfoom (lymfklierkanker)
- Vegetarisch dieet verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
- Een hoog serum seleniumgehalte verlaagt maagkanker onder vrouwen en niet-rokers
- Veel vitamine C via voeding verlaagt mogelijk alvleesklierkanker
- Een hoge consumptie van koolhydraten verhoogt maagkanker onder mannen en Aziaten
- Dagelijks 50 mg vitamine C via voeding verlaagt mogelijk voorstadium van baarmoederhalskanker
- Caffeïnebevattende koffie verlaagt melanoom onder vrouwen
- Hoog teennagelseleniumgehalte verlaagt kanker
2015:
- Dagelijks minimaal 600 gram vetarme zuivelproducten verlaagt borstkanker
- Overgewicht/obesitas verhoogt eierstokkanker onder premenopauzale vrouwen
- Het eten van soja verlaagt baarmoederkanker
- 2 porties groenten en 2 porties fruit per dag verlaagt longkanker
- Kruisbloemige groenten verlagen mogelijk eierstokkanker
- Vet verhoogt niet borstkanker
- Dagelijks 50 mg vitamine C via voeding verlaagt slokdarmkanker
- Veel vitamine A en beta-caroteen via voeding verlagen longkanker
- Vitamine C-supplementen kunnen kanker niet voorkomen
- 100 gram fruit per dag verlaagt maagkanker
- Thee verlaagt mogelijk schildklierkanker onder Europeanen en Amerikanen
- Een hoge vitamine B6- en B12-bloedwaarde verlagen niercelkanker
- Hormonentherapie verhoogt eierstokkanker onder postmenopauzale vrouwen
- Veel peulvruchten verlaagt dikke darmkanker
- Vitamine D-bloedwaarde tussen 53 en 90 nmol/L verlaagt longkanker
- Dagelijks 100 gram fruit verlaagt colorectaal carcicoom onder mannen
- Plantaardig vet verlaagt mogelijk maagkanker
- Rund- en lamsvlees verhogen dikke darmkanker
- 10 gram vezels per dag verlaagt slokdarmkanker
- Overgewicht en obesitas verhogen galblaaskanker
- Citrusvruchten verlagen slokdarmkanker
- 100-400 gram groenten en fruit per dag verlaagt longkanker
- Het eten van alfa-caroteen en lycopeen verlaagt prostaatkanker
- Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker
- Dagelijks 4.5 microgram vitamine B12 via voeding verlaagt dikke darmkanker
- Veel vitamine C via voeding verlaagt alvleesklierkanker
- n-3 PUFA via voeding verlaagt niet dikke darmkanker
- 100 mg cholesterol per dag verhoogt alvleesklierkanker
- Carotenoïden via voeding verlagen mogelijk hoofd- en nekkanker
- Gefrituurde producten verhogen mogelijk prostaatkanker
- Vitamine E via voeding verlaagt longkanker
- Dagelijks 150 mg vitamine C via voeding verlaagt prostaatkanker
- 200 gram groenten per dag verlaagt blaaskanker
- 100 gram vis per week verlaagt leverkanker
- Veel foliumzuur, vitamine D, B6 en B2 via voeding verlaagt dikke darmkanker
2014:
- Vis verlaagt maagdarmkanker
- 10 gram vezels per dag verlaagt kanker
- Groenten en fruit verlagen blaaskanker
- Knoflook en uien verlagen waarschijnlijk maagkanker
- Zink via voeding verlaagt dikke darmkanker
- Dagelijks 100 gram groenten verlaagt leverkanker
- Een vetarm dieet verhoogt de overlevingskansen van borskankerpatiënten
- Het metabole syndroom verhoogt baarmoederkanker
- Het eten van veel peulvruchten verlaagt colorectale adenoom
- 100 gram roodvlees per dag verhoogt maagkanker
- Magnesium via voeding verlaagt kanker onder vrouwen
- Een dieet met veel vitamine A of carotenoïden verlaagt waarschijnlijk blaaskanker
- Lichamelijke activiteiten verlagen blaaskanker onder vrouwen
- Het eten van paddenstoelen verlaagt borstkanker
- 153 en 400 microgram foliumzuur per dag via voeding verlaagt borstkanker
- 50 gram gevogelte per dag verlaagt dikke darmkanker
- Vitamine D-gehalte boven 75 nmol/L verbetert de overlevingskansen van zowel patiënten met dikke darmkanker als borstkanker
- Calciuminname tot boven 1000 mg per dag verlaagt dikke darmkanker
- Een hoge vitamine E-bloedwaarde verlaagt prostaatkanker
- Groenten en fruit verlagen alvleesklierziekten
- 10 gram wortelen per dag verlaagt waarschijnlijk prostaatkanker
- Het eten van foliumzuur verlaagt zowel slokdarmkanker als alvleesklierkanker
- Geen verband tussen alcohol en multipel myeloom
- Een non-lineair dosis-afhankelijk verband tussen het roken van sigaretten en alvleesklierkanker
- Veel groene thee verlaagt mondkanker
2013:
- 3 kopjes koffie per dag verlagen fatale prostaatkanker
- Allium groenten verlagen mogelijk prostaatkanker
- Geen verband tussen het eten van α-linoleenzuur en prostaatkanker
- 13 gram soja-eiwit verhoogt overlevingskansen onder borskankerpatiënten
- Foliumzuursupplementen verlagen melanoomkanker (huidkanker)
- 100 microgram foliumzuur via voeding verlaagt alvleesklierkanker
- Veel rood en verwerkt vlees verhogen slokdarmkanker
- Groenten en fruit verlagen mogelijk slokdarmkanker
- Viseten verlaagt niet slokdarmkanker
- Het eten van 100 mg EPA en DHA per dag verlaagt borstkanker
- Flavonolen en flavonen verlagen borstkanker in postmenopausale vrouwen
- Vitamine D-supplementen verlagen niet borstkanker onder postmenopauzale vrouwen
- Citrusvruchten verlagen borstkanker
- Het eten van quercetine, kaempferol en luteoline verlaagt kanker
- Witvlees, vis en gevogelte verlagen niet dikke darm adenoom
- Peulvruchten verlagen mogelijk dikke darm adenoom
- Flavonolen, flavanolen, anthocyanidinen en proanthocyanidinen verlagen waarschijnlijk dikke darmkanker
- Het metabool syndroom verhoogt dikke darmkanker
- 200-270 mg magnesium per dag verlaagt dikke darmkanker
- 5 mg zink per dag via voeding verlaagt dikke darmkanker
- Alcohol verhoogt niet hersenkanker
- Het eten van tomatenproducten verlaagt mogelijk maagkanker
- Beta-caroteensupplementen verhogen de kans op blaaskanker
- Zwarte thee verlaagt blaaskanker onder vrouwen
2012:
- Kruisbloemige groenten verlagen dikke darmkanker
- Zuivelproducten en melk bieden bescherming tegen dikkedarmkanker
- Groenten en fruit bieden bescherming tegen dikkedarmkanker
- Het eten van vis verlaagt waarschijnlijk dikkedarmkanker
- Voedingsvezels bieden bescherming tegen borstkanker
- Geen verband tussen hoge foliumzuurinname en borstkanker
- Alfa-caroteen verlaagt de kans op het krijgen van borstkanker
- Hoge bloedconcentraties van carotenoïden verlagen borstkanker
- Lycopeensupplementen verlagen niet prostaatkanker
- Foliumzuursupplementen verhogen de kans op prostaatkanker
- Selenium verlaagt de kans op het krijgen van prostaatkanker
- Groene thee verlaagt maagkanker bij vrouwen
- Zout verhoogt de kans op het krijgen van maagkanker
- Matig alcoholgebruik verhoogt niet maagkanker
- Vis en LC-PUFA verlagen niet alvleesklierkanker
- Groenten & fruit verlagen niet alvleesklierkanker
- Soja verlaagt longkanker onder niet-rokende vrouwen
- Koffie verlaagt de kans op het krijgen van baarmoederkanker
2011:
- Minimaal 20 gram Allium groenten per dag verlaagt maagkanker
- Een hoge BMI en taille-heup ratio verhogen alvleesklierkanker
- Groenten en fruit verlagen de kans op dikke darmkanker
- Veel heem-ijzer verhoogt dikke darmkanker
2010:
- 1.5 gram alfa-linoleenzuur per dag verlaagt licht prostaatkanker
- Een hoge vitamine B6-bloedwaarde verlaagt dikke darmkanker
- Een hoge foliumzuurinname verlaagt dikke darmkanker
- Roodvlees verhoogt niet prostaatkanker
2009:
2008:
- Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
- 500 mg vitamine C per dag verlaagt het cholesterolgehalte bij mensen met hoog cholesterolgehalte
- 600-900 mg knoflooksupplementen per dag verlaagt de bloeddruk
2006:
2004:
2003:
2002:
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Het menselijk lichaam bestaat uit organen, zoals lever, longen en hart. Organen bestaan op hun beurt uit weefsels en weefsels bestaan op hun beurt uit cellen. Cellen in organen delen enkel wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld bij herstel, groei of vernieuwing. Dit proces wordt ook wel gecontroleerde celdeling genoemd. Gecontroleerde celdeling is noodzakelijk (anders sterft een orgaan uit) en onschuldig. Het wordt pas gevaarlijk wanneer de celdeling binnen een bepaald orgaan niet meer gecontroleerd gebeurt. In dat geval is er sprake van kanker. Kanker is dus een aandoening die gekenmerkt wordt door ongeremde celdeling in een bepaald orgaan.
De oxidatieve DNA schade is een belangrijke risicofactor van kanker. Antioxidanten kunnen het DNA tegen oxidatieve schade beschermen.
Het woord "kanker" is afgeleid van het Latijnse woord "cancer", dat "kreeft" betekent. Er zijn verschillende soorten kanker. De Nederlandse Kankerregistratie onderscheidt meer dan 70 soorten.
De meest voorkomende kankersoort in Nederland bij mannen is prostaatkanker, dikke darmkanker en longkanker. Bij vrouwen is dat borstkanker, dikke darmkanker en longkanker. Bij kinderen is dat hersentumor en leukemie (bloedkanker).
Alle Nederlandse vrouwen van 50 tot en met 75 jaar krijgen elke 2 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek borstkanker.
Vanaf 2013 krijgen alle Nederlanders tussen de 55 en 75 jaar elke twee jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek maagkanker (dikke darmkanker is een onderdeel van maagkanker).
De Gezondheidsraad moet nog een beslissing nemen of het zinvol is om een bevolkingsonderzoek prostaatkanker uit te voeren.
Een bevolkingsonderzoek is in het algemeen zinvol als:
- Er een gezondheidswinst te behalen is, door middel van vroege opsporing.
- Er een risicogroep is, waarbij een redelijke kans is dat zij de betreffende aandoening krijgen.
Bij de diagnose van kanker dient een goede “staging” te gebeuren: hiermee wordt de uitbreiding van de ziekte bepaald. Deze staging bepaalt de prognose en de noodzaak tot verdere adjuvante behandeling. Bij deze staging wordt gebruikgemaakt van de TNM classificatie. Elke vorm van kanker heeft een eigen TNM classificatie. De algemene opzet voor de TNM classificatie is als volgt:
- De T staat voor tumor en beschrijft de lokale uitbreiding.
- De N staat voor lymfekliermetastasering (Engels: Node) en
- De M staat voor metastase op afstand.
De waardes tussen haakjes kunnen gebruikt worden om de uitbreiding van een tumor te beschrijven, maar niet voor alle vormen van kanker worden alle waardes gebruikt.
De verplichte parameters ('T', 'N' en 'M') zijn:
- T (A,is,0,1-4): grootte of directe uitbreiding van de primaire tumor, een hogere waarde duidt op een slechtere prognose.
- N (0-3): uitbreiding naar regionale lymfeklieren. '0' betekent geen lymfekliermetastasen, 1-3 betekent dat er metastasen in de regionale lymfeklieren voorkomen (waarde afhankelijk van aantal en lokalisatie lymfekliermetastasen).
- M (0/1): metastasen op afstand. '0' betekent geen metastase op afstand, '1' betekent metastasen op afstand.
35% van de kankergevallen is te wijten aan een verkeerd voedingspatroon, zoals teveel vet, teveel zout, te weinig groente en fruit.
Smaakverandering komen heel vaak voor bij kanker en kankerbehandeling(en). Ze kunnen ervoor zorgen dat kankerpatiënten plots een afkeer voelen tegenover sommige, vaak sterk geurende, voeding.
Voedingsadviezen bij kanker:
- Kies voor producten met maximaal 30 En% vet, voor producten met maximaal 7 En% verzadigd vet, voor producten met maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal, voor producten die minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren en voor vissen die minimaal 450 mg EPA en DHA per dag leveren oftewel een dagelijks voeding met:
maximaal 30 En% vet, maximaal 7 En% verzadigd vet, maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
- Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte2 (m).
- Minimaal 30-60 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
- Eet 250-300 gram groenten en 2-5 stuks fruit per dag oftewel 25-30 gram voedingsvezels per dag.
25 gram vezels per dag komt overeen met een dagelijkse voeding van minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal. - Eet veel volkorenproducten, zoals bruinbrood en havermout en peulvruchten.
- Beperk tot 2-3 glazen alcohol voor mannen en 1-2 glazen voor vrouwen per dag oftewel <30 gram alcohol per dag.
- Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
- Slik geen antioxidanten-supplementen. Ze doen meer kwaad dan goed.
- Eet niet meer dan 500 gram roodvlees per week. Roodvlees verhoogt namelijk de kans op het krijgen van dikkedarmkanker.
Verschillende kankersoorten: