Voeding en gezondheid

Onderzoeksvraag:
Creatinesupplementen zijn bedoeld om de prestaties te verbeteren, maar er zijn aanwijzingen dat creatinesupplementen de lever- en nierfuncties kunnen beschadigen, de kwaliteit van leven kan verminderen en de mortaliteit kan verhogen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het slikken van creatinesupplementen de kans op het krijgen van nierschade?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van creatinesupplementen het serum creatininegehalte niet significant [SMD = 0.48, 95% BI = 0.24-0.73, p = 0.001, I2 = 22%] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van creatinesupplementen het plasma ureumgehalte niet significant [SMD = 1.10, 95% BI = 0.34-1.85, p = 0.004, I2 = 28%] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van creatinesupplementen de kans op het krijgen van nierschade niet verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of Creatine Supplementation on Renal Function: A Systematic Review and Meta-Analysis by de Souza ESA, Pertille A, […], de Oliveira JJ.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31375416

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over sportvoeding, creatine en nierziekte.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van groene koffiebonen-extract supplementen de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van groene koffiebonen-extract supplementen de systolische bloeddruk (de bovendruk) significant verlaagde [WMD = -3.093 mmHg, 95% BI = -3.914 to -2.273, I2 = 0.0%].

De onderzoekers vonden dat het slikken van groene koffiebonen-extract supplementen de diastolische bloeddruk (de onderdruk) significant verlaagde [WMD = -3.093 mmHg, 95% BI = -3.914 to -2.273, I2 = 0.0%].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van groene koffiebonen-extract supplementen, zowel de diastolische bloeddruk als de systolische bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk significant verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van 400 mg groene koffiebonen-extract supplementen per dag, zowel de diastolische bloeddruk als de systolische bloeddruk significant verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van groene koffiebonen-extract supplementen gedurende 4 weken, zowel de diastolische bloeddruk als de systolische bloeddruk significant verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van 400 mg groene koffiebonen-extract supplementen per dag gedurende 4 weken, zowel de diastolische bloeddruk (de onderdruk) als de systolische bloeddruk (de bovendruk) van mensen met een hoge bloeddruk verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The effect of green coffee extract supplementation on blood pressure: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Han B, Nazary-Vannani A, […], Kord-Varkaneh H.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31429515

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over koffie en het verlagen van de bloeddruk.
 

Onderzoeksvraag:
De vetverdeling bij mensen met overgewicht of obesitas is direct gerelateerd aan de metabole ziekten (stofwisselingsziekten). Suppletie met quercetine (slikken van quercetine-supplementen) kan een geschikte aanpak zijn om de risicofactoren van de metabole ziekten bij mensen met obesitas te verminderen. Daarom werd dit overzichtsartikel (meta-analyse) uitgevoerd.

Verbetert het slikken van quercetine-supplementen de risicofactoren van de metabole ziekten bij mensen met obesitas?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van ≥150 mg/dag quercetine-supplementen gedurende >6 weken het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) van mensen met obesitas significant verlaagde [SMD = -0.8, 95% BI = -1.21 tot -0.39, p 0.00001].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van ≥150 mg/dag quercetine-supplementen gedurende >6 weken het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) van mensen met obesitas verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Quercetin Actions on Lipid Profiles in Overweight and Obese Individuals: A Systematic Review and Meta-analysis by Guo W, Gong X and Li M.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31465275

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over quercetine, cholesterol en overgewicht.
 

Onderzoeksvraag:
L-carnitine speelt een fundamentele biologische rol in het metabolisme (stofwisseling) van lipiden (vetten) en kan de bloeddruk positief beïnvloeden door de insulineresistentie te verlagen. Echer, deze mechanisme blijft onduidelijk en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het slikken van L-carnitine supplementen de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 RCT’s.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van L-carnitine supplementen de diastolische bloeddruk (de onderdruk) significant verlaagde [WMD = -1.162 mmHg, 95% BI = -2.020 tot -0.303, p = 0.008].

Echter, het slikken van L-carnitine supplementen verlaagde niet de systolische bloeddruk (de bovendruk) [WMD = -0.085 mmHg, 95% BI = -1.455 tot 1.285, p = 0.903].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van L-carnitine supplementen de diastolische bloeddruk van mensen met overgewicht en obesitas significant verlaagde [WMD = -1.232 mmHg, 95% BI = -2.297 tot -0.167, p = 0.023].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van maximaal 2 gram L-carnitine supplementen per dag, de diastolische bloeddruk significant verlaagde [WMD = -1.639 mmHg, 95% BI = -3.038 tot -0.240, p = 0.022].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van maximaal 2 gram L-carnitine supplementen per dag, de diastolische bloeddruk (de onderdruk) van mensen met overgewicht en obesitas verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of L-carnitine supplementation on blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Askarpour M, Hadi A, […], Ghaedi E.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31481697

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over overgewicht, L-carnitine en het verlagen van de bloeddruk.
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van veel antioxidanten, zoals vitamine C, beta-caroteen en vitamine E of het hebben van een hoog gehalte aan antioxidanten in het bloed, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 15 prospectieve cohort studies en 3 interventiestudies met in totaal 320548 deelnemers en 16974 mensen die dood zijn gegaan aan hart- en vaatziekten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel vitamine C, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 21% [relatieve risico = 0.79, 95% BI =  0.68-0.89, I2 = 46%, n = 10] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog vitamine C gehalte in het bloed, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 40% [relatieve risico = 0.60, 95% BI =  0.42-0.78, I2 = 65%, n = 6] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog vitamine E gehalte in het bloed, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 18% [relatieve risico = 0.82, 95% BI =  0.76-0.88, I2 = 0%, n = 5] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog beta-caroteen gehalte in het bloed, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 32% [relatieve risico = 0.68, 95% BI =  0.52-0.83, I2 = 50%, n = 6] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de dosisafhankelijke meta-analyse dat het gehalte van antioxidanten in het bloed sterker geassocieerd waren met het risico op doodgaan aan hart- en vaatziekten dan de inname van antioxidanten via voeding.

De onderzoekers concludeerden dat zowel een hoge vitamine C inname via voeding, een hoog vitamine C gehalte in het bloed, een hoog vitamine E gehalte in het bloed als een hoog beta-caroteen gehalte in het bloed, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten verlaagden.

Oorspronkelijke titel:
Dietary and circulating vitamin C, vitamin E, β-carotene and risk of total cardiovascular mortality: a systematic review and dose-response meta-analysis of prospective observational studies by Jayedi A, Rashidy-Pour A, […], Shab-Bidar S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30630552

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over antioxidanten, vitamine C, E, beta-caroteen en doodgaan aan hart- en vaatziekten. 

Het vitamine C gehalte in het bloed kan verhoogd worden door levensmiddelen te eten die veel vitamine C bevatten en/of vitamine C supplementen te slikken.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van flavonoïden (zoals flavonolen, flavonen of anthocyaninen) de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk (hypertensie)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 15 cross-sectionele studies and 7 prospectieve cohort studies ( 200256 deelnemers, waarvan 45732 mensen met een hoge bloeddruk).

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel flavonoïden de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk niet significant met 4% [risk ratio = 0.96, 95% BI = 0.89 tot 1.03, I2 = 74%, p = 0.01] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.

Echter, de onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel anthocyaninen de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 8% [risk ratio = 0.92, 95% BI = 0.88 tot 0.97] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel anthocyaninen de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Polyphenol Intake, Blood Pressure, and Hypertension: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies by Godos J, Vitale M, […], Grosso G.

Link:
https://www.mdpi.com/2076-3921/8/6/152/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over flavonoïden en het verlagen van een hoge bloeddruk.  

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van cashewnoten het gehalte van de bloedvetten (zoals triglyceriden, cholesterol) en de bloeddruk (zoals de systolische en diastolische bloeddruk)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s met 246 deelnemers in de interventie groep (groep die cashewnoten kreeg) en  235 deelnemers in de placebo groep (groep die geen cashewnoten kreeg).

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van cashewnoten het triglyceridengehalte significant verlaagde [WMD = -14.39, 95% BI = -27.30 tot -1.49, I2 = 82%]. 
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van cashewnoten de systolische bloeddruk (bovendruk) significant verlaagde [WMD = -1 mm/Hg, 95% BI = -5.12 tot -3.01, I2 = 0%]. 

De onderzoekers vonden dat het eten van cashewnoten de diastolische bloeddruk (onderdruk) significant verlaagde [WMD = -4.06 mm/Hg, 95% BI = -1.65 tot -0.35, I2 = 0%]. 

De onderzoekers concludeerden dat het eten van cashewnoten zowel het triglyceridengehalte als de bloeddruk verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The Effect of Cashew Nut on Cardiovascular Risk Factors and Blood Pressure: A Systematic Review and Meta-analysis (P06-117-19) by Mahboobi S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6573847/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over notenconsumptie, het verlagen van de bloeddruk en hart- en vaatziekten.

Hartpatiënten hebben een hoog gehalte aan de bloedvetten en een hoge bloeddruk.

 

Onderzoeksvraag:
Hebben coënzym Q10 supplementen positieve effecten op de biomerkers van ontsteking en oxidatieve stress bij patiënten met coronaire hartziekte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat coënzym Q10 supplementen het superoxide dismutase (SOD)-gehalte van patiënten met coronaire hartziekte significant verhoogden [SMD = 2.63, 95% BI = 1.17 tot 4.09, p 0.001, I2 = 94.5%].

De onderzoekers vonden dat coënzym Q10 supplementen het catalasegehalte van patiënten met coronaire hartziekte significant verhoogden [SMD = 1.00, 95% BI = 0.57 tot 1.43, p  0.001, I2 = 24.5%]. 

De onderzoekers vonden dat coënzym Q10 supplementen het malondialdehydegehalte van patiënten met coronaire hartziekte significant verlaagden [SMD = -4.29, 95% BI = -6.72 tot -1.86, p = 0.001, I2 = 97.6%]. 

De onderzoekers vonden dat coënzym Q10 supplementen het dienegehalte van patiënten met coronaire hartziekte significant verlaagden [SMD = -2.40, 95% BI = -3.11 tot -1.68, p  0.001, I2 = 72.6%]. 

De onderzoekers concludeerden dat coënzym Q10 supplementen het superoxide dismutase (SOD)-gehalte en het catalasegehalte verhoogden terwijl ze het malondialdehydegehalte en het dienegehalte van patiënten met coronaire hartziekte verlaagden.

Oorspronkelijke titel:
The effects of coenzyme Q10 supplementation on biomarkers of inflammation and oxidative stress in among coronary artery disease: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Jorat MV, Tabrizi R, […], Asemi Z.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30758695

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over coënzym Q10 en hart- en vaatziekten.

Malondialdehyde is een biomerker voor oxidatieve stress. Een teveel aan vrije radicalen of een tekort aan antioxidanten zorgt voor oxidatieve stress. Oxidatieve stress kan leiden tot ontstekingen in het lichaam. Chronische ontstekingen kunnen leiden tot ziekten, zoals hart- en vaatziekten.

Superoxide dismutase beschermt het lichaam tegen de schadelijke werking van vrije zuurstofradicalen. Superoxide dismutase wordt ook wel antioxidatieve enzymen genoemd.

Catalase inactiveert waterstofperoxide tot water en zuurstof. Waterstofperoxide is een vrije radicaal. Vrije radicalen kunnen onschadelijk worden gemaakt door antioxidanten, zoals vitamin C en E en door antioxidatieve enzymen, zoals superoxide dismutase en catalase.
 

Onderzoeksvraag:
Verbetert het eten van kiwi de risicofactoren van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s met in totaal 489 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen causaal verband tussen het eten van kiwi en
-de systolische bloeddruk [MD = -1.72 mmHg, 95% BI = -4.27 tot 0.84];
-de diastolische bloeddruk [MD = -2.35 mmHg, 95% BI = -5.10 tot 0.41];
-het totale cholesterolgehalte [MD = -0.14 mmol/L, 95% BI = -0.71 tot 0.43];
-het triglyceridengehalte [MD = -0.23 mmol/L, 95% BI = -0.66 tot 0.20];
-het LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) [MD = -0.41 mmol/L, 95% BI = -0.99 tot 0.18];
-het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) [MD = 0.15 mmol/L, 95% BI = -0.18 to 0.48];
-het nuchter bloedglucosegehalte [MD = -0.08 mmol/L, 95% BI = -0.37 tot 0.21];
-de HOMA-IR waarde [MD = -0.29, 95% BI = -0.61 tot 0.02];
-het lichaamsgewicht [MD = -1.08 kg, 95% BI = -4.22 tot 2.05].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van kiwi de risicofactoren van hart- en vaatziekten niet verbeterde.

Oorspronkelijke titel:
Effect of kiwifruit on metabolic health in patients with cardiovascular risk factors: a systematic review and meta-analysis by Suksomboon N, Poolsup N and Lin W.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6350646/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van fruit en hart- en vaatziekten.
 

Onderzoeksvraag:
Verschillende epidemiologische studies hebben het verband onderzocht tussen de vetinname via voeding en het risico op hart- en vaatziekten. Voedingsaanbevelingen gebaseerd op de resultaten uit de systematische review en meta-analyse kunnen echter geloofwaardig zijn en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Wat is de relatie tussen de verschillende vetsoorten en het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 56 cohort studies.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel vet en de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten [RR = 0.97, 95% BI = 0.93-1.01, I2 = 54.0%].

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel verzadigd vet en de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten [RR = 0.97, 95% BI = 0.93-1.02, I2 = 56.8%].

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel enkelvoudige onverzadigde vetzuren en de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten [RR = 0.97, 95% BI = 0.93-1.01, I2 = 50.3%].

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel meervoudige onverzadigde vetzuren (PUFA) en de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten [RR = 0.97, 95% BI = 0.93-1.004, I2 = 55.8%].

De onderzoekers vonden dat het eten van veel transvetzuren de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 14% verhoogde [RR = 1.14, 95% BI = 1.08-1.21, I2 = 26.1%]. Dit significant verhoogde risico bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyse.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel meervoudige onverzadigde vetzuren (PUFA) gedurende minimaal 10 jaar de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 5% [RR = 0.95, 95% BI = 0.91-0.99, I2 = 62.4%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de dosisafhankelijke analyses dat elke verhoging met 2 En% transvetzuren per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 16% [RR = 1.16, 95% BI = 1.07-1.25] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel meervoudige onverzadigde vetzuren (PUFA) gedurende minimaal 10 jaar de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten verlaagde, terwijl elke verhoging met 2 En% transvetzuren per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten juist verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary total fat, fatty acids intake, and risk of cardiovascular disease: a dose-response meta-analysis of cohort studies by Zhu Y, Bo Y and Liu Y.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6451787/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van vet en hart- en vaatziekten.
 

Onderzoeksvraag:
Er zijn verschillende studies uitgevoerd naar de relatie tussen het eten van pinda en het  krijgen van hart- en vaatziekten. Echter, de bevindingen zijn tegenstrijdig en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van pinda’s de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het gewicht [WMD = -0.11 kg, p = 0.773].
Niet significant omdat de gevonden p-waarde van 0.773 groter was dan p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op de buikomtrek [WMD = -1.41 cm, p = 0.139].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het BMI [WMD = -0.14 kg/m², p = 0.428].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op de systolische bloeddruk [WMD = -0.09 mmHg, p = 0.939].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op de diastolische bloeddruk [WMD = 0.60 mmHg, p = 0.652].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) [WMD = -3.31 mg/dL, p = 0.472].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het triglyceridengehalte [WMD = -7.59 mg/dL, p = 0.180].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het totale cholesterolgehalte [WMD = 3.15 mg/dL, p = 0.171].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het nuchter bloedsuikergehalte [WMD = 0.57 mg/dL p = 0.604].

De onderzoekers vonden dat het eten van pinda’s geen significant effect had op het insulinegehalte [WMD = -0.40, p = 0.582].

De onderzoekers vonden dat het eten van (totaal) pinda’s het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant verhoogde [WMD = 2.72 mg/dlL p = 0.001], met name bij pinda olie, hoog oliezuur pinda, pinda pit, bij gezonde personen en bij pinda consumptie langer dan 12 weken.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van (hoog oliezuur) pinda’s gedurende minimaal 12 weken het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) bij gezonde personen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Peanut and cardiovascular disease risk factors: A systematic review and meta-analysis by Jafari Azad B, Daneshzad E and Azadbakht L.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30638042

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van noten en hart- en vaatziekten.

 

Onderzoeksvraag:
Studies hebben aangetoond dat creatinesuppletie (het slikken van creatinesupplementen) de intramusculaire creatineconcentratie verhoogt, waardoor het energiesysteem van fosfaten wordt bevorderd, wat de waargenomen verbeteringen in de training met een hoge intensiteit kan helpen verklaren. Onderzoek naar fysieke prestaties bij voetballers heeft echter controversiële resultaten opgeleverd, deels omdat het gebruikte energiesysteem niet in het onderzoek wordt meegenomen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het slikken van creatine de sportprestaties van voetballers?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCT’s met in totaal 168 voetballers (118 mannen en 50 vrouwen) met een gemiddelde leeftijd van 20.3 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van creatine geen significant effect had op de aërobe (met zuurstof) prestaties van voetballers [SMD = -0.05, 95% BI = -0.37 tot 0.28, I2 = 0%, p = 0.78].

De onderzoekers vonden dat het slikken van creatine geen significant effect had op het energiesysteem van fosfaten van voetballers [SMD = 0.21, 95% BI = -0.03 tot 0.45, p = 0.08].

De onderzoekers vonden dat het slikken van creatine de anaërobe (zonder zuurstof) prestaties van voetballers bevorderde [SMD = 1.23, 95% BI = 0.55 tot 1.91, p 0.001].

De onderzoekers vonden dat het slikken van creatine significante effecten had op de Wingate-test prestaties [SMD = 2.26, 95% BI = 1.40 tot 3.11, p 0.001].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van creatine met een loading dose van 20-30 gram per dag (verdeeld over 3-4 keer gedurende de dag) gedurende 6-7 dagen, gevolgd door 5 gram creatine per dag gedurende 9 weken, de anaërobe (zonder zuurstof) prestaties van voetballers bevorderde. Verder, bevorderde 3 mg creatine per kg lichaamsgewicht per dag gedurende 14 dagen ook de anaërobe (zonder zuurstof) prestaties van voetballers.

Oorspronkelijke titel:
Effects of Creatine Supplementation on Athletic Performance in Soccer Players: A Systematic Review and Meta-Analysis by Mielgo-Ayuso J, Calleja-Gonzalez J, […], Fernández-Lázaro D.

Link:
https://www.mdpi.com/2072-6643/11/4/757/htm

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over sportvoeding en creatine.

3 mg creatine per kg lichaamsgewicht per dag (3 mg creatine/kg/dag) wil zeggen dat een persoon van 65 kg per dag 195 mg (65x3) creatine moet slikken.

De Wingate-test is een sprinttest op een fietsergometer waarbij het sprintvermogen gedurende 30 seconden gemeten wordt. Het is de bedoeling om vanuit stilstand zo snel mogelijk een zo hoog mogelijk toerental te halen. Het hoogst behaalde vermogen is een indicator voor het anaërobe vermogen van de sporter. Het gemiddelde vermogen over 30 seconden en het verval in vermogen geven een indicatie over de anaërobe capaciteit. Vooral voor (anaërobe) sporten als baanwielrennen en schaatsen levert de Wingate Test interessante informatie op.

De Wingate-test werd in de jaren 1970 ontwikkeld door het Wingate Instituut in Israël.
 

Onderzoeksvraag:
Taurine staat centraal in de vele fysiologische processen in het lichaam, waarvan sommige versterkt worden door taurine van buitenaf (via voeding en/of voedingssupplementen) en de potentie hebben om het uithoudingsvermogen te bevorderen. Echter, de onafhankelijke effecten van taurine op de lichamelijke prestaties zijn niet systematisch geanalyseerd. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhogen taurinesupplementen het menselijk uithoudingsvermogen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 peer-reviewed artikelen. Een subanalyse van time-to-exhaustion (tijd-tot-uitputting) studies (n = 7) werd ook uitgevoerd.

De dosering van taurine varieerden tussen 1 en 6 gram per dag en werd 1 keer per dag gegeven gedurende maximaal 2 weken.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat taurinesupplementen het uithoudingsvermogen significant verbeterden [Hedges' g = 0.40, 95% BI = 0.12-0.67, p = 0.004].
Dit resultaat was min of meer gelijk in time-to-exhaustion (tijd-tot-uitputting) studies [Hedges' g = 0.43, 95% BI = 0.12-0.75, p = 0.007].

De onderzoekers vonden geen verschil tussen acute en chronische suppletie van taurine. Verder had de dosering van taurine ook geen effect op het uithoudingsvermogen [p > 0.05].

De onderzoekers concludeerden dat het menselijk uithoudingsvermogen verbeterd werd door 1 tot 6 gram taurinesupplementen (1 keer per dag) per dag gedurende 2 weken.

Oorspronkelijke titel:
The Effects of an Oral Taurine Dose and Supplementation Period on Endurance Exercise Performance in Humans: A Meta-Analysis by Waldron M, Patterson SD, […], Jeffries O.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29546641

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over sportvoeding, krachttraining en eiwitten.

Onderzoeksvraag:
Bevindingen uit observationele studies naar de relatie tussen vitamine E-inname en het risico op het krijgen van een beroerte blijven controversieel en de dosisafhankelijke relatie tussen vitamine E-inname en het risico op het krijgen van een beroerte moet nog bepaald worden. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van vitamine E via voeding de kans op het krijgen van een beroerte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 prospectieve cohort studies met 3284 mensen met een beroerte onder 220371 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge vitamine E-inname via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.73 tot 0.94] verlaagde. Dit verlaagde risico bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat een hoge vitamine E-inname via voeding gedurende maximaal 10 jaar de kans op het krijgen van een beroerte significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.72 tot 0.91] verlaagde.

De onderzoekers vonden een non-lineair verband tussen een hoge vitamine E-inname via voeding en de kans op het krijgen van een beroerte [p = 0.0249].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel vitamine E (een hoge vitamine E-inname via voeding) de kans op het krijgen van een beroerte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin E intake and risk of stroke: a meta-analysis by Cheng P, Wang L, [...], Zhu J.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30401005

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine E en het voorkomen van een beroerte.
 

Onderzoeksvraag:
Middellangketenige verzadigde vetzuren (MCFA's) kunnen de circulerende lipiden en de lipoproteïnen anders beïnvloeden dan langketenige verzadigde vetzuren (LCSFA's), maar de resultaten in menselijke interventiestudies zijn tegenstrijdig. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Hebben middellangketenige verzadigde vetzuren (MCFA's) en langketenige verzadigde vetzuren (LCSFA's) verschillende invloeden op de circulerende lipiden en de lipoproteïnen in het menselijk lichaam?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 crossover en 1 parallel interventiestudies met in totaal 299 deelnemers (gemiddelde leeftijd was 38 jaar en gemiddelde BMI was 24).

Er was geen statistische heterogeniteit voor het HDL-cholesterol, apoA-I en triglyceridengehalte maar wel voor het totale cholesterol [I2 = 49%] en LDL-cholesterolgehalte [I2 = 58%].

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden ten opzichte van een dieet met veel langketenige verzadigde vetzuren, dat een dieet met veel middellangketenige verzadigde vetzuren het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant met 0.11 mmol/L [MD = 0.11 mmol/L, 95% BI = 0.07 tot 0.15 mmol/L] verhoogde, zonder effect te hebben op het triglyceriden-, LDL- (slecht cholesterol) en totaal cholesterolgehalte.

De onderzoekers vonden ten opzichte van een dieet met veel langketenige verzadigde vetzuren dat een dieet met veel middellangketenige verzadigde vetzuren het apolipoprotein A-I (apoA-I) gehalte significant met 0.08 g/L [MD = 0.08 g/L, 95% BI = 0.02 tot 0.14 g/L] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een dieet met veel middellangketenige verzadigde vetzuren (MCFA's) het HDL-cholesterolgehalte en het apolipoprotein A-I (apoA-I) gehalte sneller verhoogde dan een dieet met veel langketenige verzadigde vetzuren (LCSFA's).

Oorspronkelijke titel:
Differential effects of medium- and long-chain saturated fatty acids on blood lipid profile: a systematic review and meta-analysis by Panth N, Abbott KA, […], Garg ML.

Link:
https://academic.oup.com/ajcn/article-abstract/108/4/675/5100313?redirectedFrom=fulltext

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over cholesterol, vetconsumptie en hart- en vaatziekten.

Door het meten van het apolipoprotein A-I (apoA-I) en het cholesterolgehalte kan de arts het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten bepalen. Het apolipoprotein A-I (apoA-I) en het cholesterolgehalte worden in het vakjargon de biomerkers van hart- en vaatziekten genoemd.

Aan de hand van het aantal koolstofatomen in de keten worden vetzuren (in de volksmond ook vet genoemd) in 3 groepen verdeeld:
korte-keten-vetzuren (6 of minder)
middellange-keten-vetzuren (6-12) en
lange-keten-vetzuren (12 of meer).

Kokosolie bevat in tegenstelling tot de meeste vetten veel middellangketenige verzadigde vetzuren (MCFA's).

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van flavonoïden (zoals flavonolen, flavonen of anthocyaninen) de kans op het krijgen van dikke darmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 prospectieve cohort studies en 7 patiënt-controle studies met in totaal 17481 personen met dikke darmkanker en 740859 personen zonder dikke darmkanker.

Alle studies werden gecorrigeerd voor een breed scala aan mogelijke confounders van colorectale kanker, zoals leeftijd, geslacht, BMI, fysieke activiteit, familiegeschiedenis van colorectale kanker, onderwijs, energie-inname, alcohol, vezelinname, rode en verwerkte vleesinname, tabak, aspirine en niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen.

Er was heterogeniteit tussen de studies.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel flavonoïden en de verlaagde kans op het krijgen van dikke darmkanker [gepoolde OR = 0.73, 95% BI = 0.48-1.10]. Geen verband want OR van 1 zat in de 95% BI van 0.48 tot 1.10.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses ook geen verband tussen het eten van veel flavanonen en de verlaagde kans op het krijgen van dikke darmkanker.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses ook geen verband tussen het eten van veel flavan-3-olen en de verlaagde kans op het krijgen van dikke darmkanker.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses van zowel cohort studies als patiënt-controle studies, dat het eten van veel flavonolen de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 30% [OR = 0.70, 95% BI = 0.54-0.90] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico werd niet teruggevonden in de cohort studies [RR = 1.00, 95% BI = 0.92-1.08].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses van zowel cohort studies als patiënt-controle studies, dat het eten van veel flavonen de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 21% [OR = 0.79, 95% BI = 0.83-0.99] verlaagde. 
Echter, dit verlaagde risico werd niet teruggevonden in de cohort studies [RR = 1.02, 95% BI = 0.94-1.11].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses van zowel cohort studies als patiënt-controle studies, dat het eten van veel anthocyaninen de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 22% [OR = 0.78, 95% BI = 0.64-0.95] verlaagde. 
Echter, dit verlaagde risico werd niet teruggevonden in de cohort studies [RR = 1.00, 95% BI = 0.91-1.10].

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke 10 mg flavonolen via voeding per dag, de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 14% [gepoolde OR = 0.86, 95% BI = 0.76-0.97] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke 1 mg flavonen via voeding per dag, de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 9% [gepoolde OR = 0.91, 95% BI = 0.84-0.99] verlaagde.
Significant omdat OR van 1 niet in de 95% BI van 0.84 tot 0.99 zat. OR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat veel flavonolen via voeding, de kans op het krijgen van colonkanker significant met 20% [OR = 0.80, 95% CI = 0.68-0.94] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat veel flavonen via voeding, de kans op het krijgen van rectaalkanker significant met 18% [OR = 0.82, 95% CI = 0.70-0.97] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel flavonolen, flavonen en anthocyaninen de kans op het krijgen van dikke darmkanker mogelijk verlaagde. Mogelijk omdat het verlaagde risico niet significant was in de cohort studies en er was heterogeniteit tussen de studies.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Flavonoids and the Risk of Colorectal Cancer: An Updated Meta-Analysis of Epidemiological Studies by Chang H, Lin Lei L, […], Guohua Zhao G.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6073812/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over overzichtsartikel/significant/publicatie bias, flavonoïden en dikke darmkanker.

De resultaten van een overzichtsartikel zijn pas betrouwbaar wanneer ze ook teruggevonden worden in cohort studies. Dus het significant verlaagde risico moet zowel in patiënt-controle studies (meer gevoelig voor fouten) als in cohort studies (minder gevoelig voor fouten) teruggevonden worden.
 

Onderzoeksvraag:
Verbetert een voeding met veel walnoten het lipidenprofiel?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 26 klinische studies met in totaal 1059 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een voeding met veel walnoten, het totale cholesterolgehalte significant met 6.99 mg/dL [WMD = -6.99 mg/dL 95% BI = -9.39 tot -4.58 mg/dL, p 0.001] verlaagde.
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat een voeding met veel walnoten, het totale cholesterolgehalte werkelijk met 6.99 mg/dL verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een voeding met veel walnoten, het LDL cholesterolgehalte significant met 5.51 mg/dL [WMD = -5.51 mg/dL, 95% BI = -7.72 tot -3.29 mg/dL, p 0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een voeding met veel walnoten, het triglyceridengehalte significant met 4.69 mg/dL [WMD = -4.69 mg/dL, 95% BI = -8.93 tot -0.45 mg/dL, p = 0.03] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een voeding met veel walnoten, het apolipoproteïne B-gehalte significant met 3.74 mg/dL [WMD = -3.74 mg/dL, 95% BI = -6.51 tot -0.97 mg/dL, p = 0.008] verlaagde.

De onderzoekers vonden geen verband tussen een voeding met veel walnoten en de verlaging van het apolipoproteïne A-gehalte [WMD = 2.91 mg/dL, 95% BI = -5.98 tot 0.08 mg/dL, p = 0.057].

De onderzoekers vonden geen verband tussen een voeding met veel walnoten en het verlagen van het lichaamsgewicht [WMD = -0.12 kg, 95% BI = -2.12 tot 1.88, p = 0.90].

De onderzoekers vonden geen verband tussen een voeding met veel walnoten en het verlagen van de systolische bloeddruk (de bovendruk)  [WMD = -0.72 mmHg, 95% BI = -2.75 tot 1.30, p = 0.48].

De onderzoekers vonden geen verband tussen een voeding met veel walnoten en het verlagen van de diastolische bloeddruk (de onderdruk) [WMD = -0.10 mmHg, 95% BI = -1.49 to 1.30, p = 0.88].

De onderzoekers concludeerden dat een voeding met veel walnoten, zowel het totale cholesterolgehalte, het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) als het apolipoprotein B-gehalte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of walnut consumption on blood lipids and other cardiovascular risk factors: an updated meta-analysis and systematic review of controlled trials by Guasch-Ferré M, Li J, […], Tobias DK.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29931130

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over noten, cholesterolgehalte, bloeddruk en hart- en vaatziekten.

Mensen met atherosclerose (aderverkalking) hebben vaak een verhoogd totaal cholesterolgehalte, een verhoogd LDL-cholesterol gehalte, een verhoogd triglyceridengehalte en een verhoogd apolipoproteïne B-gehalte.

Mensen met atherosclerose (aderverkalking) worden aangeraden te kiezen voor producten/maaltijden met maximaal 30 En% vet, maximaal 7 En% verzadigd vet, maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Welke producten/maaltijden in de supermarkt geschikt zijn voor mensen met atherosclerose (aderverkalking) kunt u hier opzoeken.
 

Onderzoeksvraag:
Het verband tussen een hoge natriuminname en het risico op het krijgen van een beroerte is geaccepteerd. Echter, de dosisafhankelijke relatie tussen de natriuminname en het risico op mortaliteit door alle oorzaken is nog niet vastgesteld. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een dosisafhankelijke relatie tussen zowel de natriuminname als de natrium-kalium ratio en het krijgen een beroerte onder mensen ouder dan 18 jaar?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 prospectieve cohort studies en 1 patiënt-controle studie met in totaal 261732 mensen, waarvan 10150 mensen met een beroerte.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram natrium per dag via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 6% [gepoolde RR = 1.06, 95% BI = 1.02-1.10, I2 = 60%, n = 14 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 punt in de natrium-kalium ratio (mmol/mmol), de kans op het krijgen van een beroerte significant met 22% [gepoolde RR = 1.22, 95% BI = 1.04-1.41, I2 = 60%, n = 5 studies] verhoogde.

De onderzoekers vonden een lineair verband tussen het krijgen van een beroerte en het verhogen van de natriuminname via voeding.

De onderzoekers vonden een lineair verband tussen het krijgen van een beroerte en het verhogen van de natrium-kalium ratio.

De onderzoekers concludeerden dat zowel een hoge natriuminname via voeding als een hoge natrium-kalium ratio, de kans op het krijgen van een beroerte onder volwassenen verhoogden.

Oorspronkelijke titel:
Dietary sodium, sodium-to-potassium ratio, and risk of stroke: A systematic review and nonlinear dose-response meta-analysis by Jayedi A, Ghomashi F, […], Shab-Bidar S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29907351

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over natrium- en kaliuminname en het voorkomen van een beroerte.
Natrium is een onderdeel van zout. Dus een voeding met veel natrium is dus een voeding met veel zout.

Een voeding met veel zout is een voeding met minimaal 0.3 gram zout per 100 kcal.
Een zoutarme voeding is een voeding met maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal. Een zoutarme voeding bestaat grotendeels uit producten met maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal. Deze producten uit de supermarkt bevatten maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal.
 

Onderzoeksvraag:
Er zijn veronderstelllingen dat n-3 meervoudig onverzadigde vetzuren (PUFA) een anti-aritmisch effect hebben op postoperatieve atriale fibrillatie. Echer, de resultaten zijn tegenstrijdig. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Hebben n-3 meervoudig onverzadigde vetzuren positieve effecten op postoperatieve atriale fibrillatie bij patiënten die een hartoperatie ondergaan?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 studies met in totaal 3570 patiënten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat n-3 meervoudig onverzadigde vetzuren de kans op het krijgen van postoperatieve atriale fibrillatie significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.73-0.98, p = 0.03] verlaagde.
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat n-3 meervoudig onverzadigde vetzuren de kans op het krijgen van postoperatieve atriale fibrillatie werkelijk met 16% verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat EPA:DHA  verhouding  1 de kans op het krijgen van postoperatieve atriale fibrillatie significant met 49% [RR = 0.51, 95% BI = 0.36-0.73, p = 0.0003] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat n-3 meervoudig onverzadigde vetzuren, de kans op het krijgen van postoperatieve atriale fibrillatie na een coronaire-bypassoperatie (een bypass hartoperatie) significant met 32% [RR = 0.68, 95% BI = 0.47-0.97, p = 0.03] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat n-3 meervoudig onverzadigde vetzuren in de verhouding EPA:DHA 1 de kans op het krijgen van postoperatieve atriale fibrillatie na een coronaire-bypassoperatie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
N-3 polyunsaturated fatty acids for prevention of postoperative atrial fibrillation: updated meta-analysis and systematic review by Wang H, Chen J and Zhao L.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29380237

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over EPA&DHA en hart- en vaatziekten.

Wanneer de slagaders onvoldoende bloed kunnen leveren aan het hart, kan de chirurg een coronaire-bypassoperatie (CABG) of omleidingsoperatie voorstellen. In Europa is de bypassoperatie een van de meest uitgevoerde hartoperaties om de bloedstroom naar het hart te herstellen.

Atriale fibrillatie is een type hartritmestoornis die een snelle en onregelmatige pols (hartslag) veroorzaakt. Atriale fibrillatie die optreedt na een operatie wordt postoperatieve atriale fibrillatie genoemd.
 

Onderzoeksvraag:
Is er een verband tussen het eten van olijfolie en andere plantaardige oliën en het cholestterolgehalte en het triglyceridengehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 27 RCTs met in totaal 1089 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat de stijging van het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) hoger was voor olijfolie dan voor andere plantaardige oliën. Deze verhoging was bovendien significant [WMD = 1.37 mg/dL, 95% BI = 0.4-2.36].

De onderzoekers vonden dat de daling van het totale cholesterolgehalte kleiner was voor olijfolie dan voor andere plantaardige oliën. Deze daling was bovendien significant [WMD = 16.27 mg/dL, 95% BI = 2.8-10.6].

De onderzoekers vonden dat de daling van het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) lager was voor olijfolie dan voor andere plantaardige oliën. Deze daling was bovendien significant [WMD = 4.2 mg/dL, 95% BI = 1.4-7.01].

De onderzoekers vonden dat de daling van het triglyceridengehalte lager was voor olijfolie dan voor andere plantaardige oliën. Deze daling was bovendien significant [WMD = 4.31 mg/dL, 95% BI = 0.5-8.12].

De onderzoekers concludeerden dat olijfolie het HDL cholesterolgehalte sneller deed stijgen dan andere plantaardige oliën. Echter, andere plantaardige oliën verlaagden het totale en LDL-cholesterolgehalte en triglyceridengehalte sneller dan olijfolie.

Oorspronkelijke titel:
Comparison of blood lipid-lowering effects of olive oil and other plant oils: A systematic review and meta-analysis of 27 randomized placebo-controlled clinical trials by Ghobadi S, Hassanzadeh-Rostami Z, […], Faghih S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29420053

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het verlagen van het cholesterolgehalte.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van gevogelte de kans op het krijgen van een beroerte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 prospectieve cohort studies met in totaal 354718 deelnemers. 

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in gepoolde analyse dat het eten van veel gevogelte vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van een beroerte niet significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.82-1.03, I2 = 19.8%, p = 0.28] verlaagde.
Niet significant wil zeggen, er kan niet met 95% betrouwbaarheid gezegd worden dat het eten van veel gevogelte de kans op het krijgen van een beroerte werkelijk met 8% verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat het eten van veel gevogelte vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van een beroerte onder Amerikanen significant met 14% [RR = 0.86, 95% BI = 0.77-0.95, I2 = 0.0%, p = 0.38] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat het eten van veel gevogelte vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van een beroerte onder vrouwen significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.72-0.93, I2 = 0.0%, p = 0.63] verlaagde.
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 0.72 tot 0.93 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse geen verband tussen het eten van veel gevogelte en het krijgen van een herseninfarct of ischemische beroerte [RR = 0.91, 95% BI = 0.79-1.02, I2 = 0.0%, p = 0.93].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse geen verband tussen het eten van veel gevogelte en het krijgen een hersenbloeding of hemorragische beroerte [RR = 0.82, 95% BI = 0.59-1.04, I2 = 20.5%, p = 0.28].

De onderzoekers vonden geen verband tussen elke verhoging met 1 portie gevogelte per week en de kans op het krijgen van een beroerte [RR = 1.00, 95% BI = 0.96-1.03, I2 = 69.0%, p = 0.004].

De onderzoekers vonden in de dosisafhankelijke analyse dat het verlaagde risico op het krijgen van een beroerte bij maximaal 1 portie gevogelte per week lag.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 1 portie gevogelte per week, de kans op het krijgen van een beroerte, met name onder Amerikanen en vrouwen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary poultry intake and the risk of stroke: A dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Mohammadi H, Jayedi A, […], Shab-Bidar S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29460808

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het verlagen van een beroerte en vleesconsumptie.

1 portie gevogelte komt overeen met 100 gram. Gevogelte zijn:  

•  kalkoen
• eend
• duif
• gans
• struisvogel
• emoe
• parelhoen
• fazant
• patrijs
• kwartel

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van vis de mortaliteit (doodgaan aan) en is deze relatie continent gebonden?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 prospectieve cohort studies met in totaal 911348 deelnemers waarvan 75451 mensen die dood zijn gegaan.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse, dat elke verhoging met 20 gram vis per dag, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 4% [RR = 0.96, 95% BI = 0.94-0.98, I2 = 0%, n = 8] verlaagde. Dit verlaagde risico was in de subgroepenanalyses alleen significant in de Aziatische studies.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse, dat elke verhoging met 20 gram vis per dag, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 2% [RR = 0.98, 95% BI = 0.97-1.00, I2 = 81.9%, n = 14] verlaagde. Dit verlaagde risico was in de subgroepenanalyses alleen significant in de Aziatische studies.

De onderzoekers vonden in Westerse studies, een U-vormige relatie tussen het eten van vis en de kans op doodgaan aan zowel alle oorzaken als hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden in Aziatische studies, een rechtlijnige relatie (een lineair relatie) tussen het eten van vis en de kans op doodgaan aan zowel alle oorzaken als hart- en vaatziekten.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van vis, minimaal 20 gram per dag de kans op doodgaan aan zowel alle oorzaken als hart- en vaatziekten verlaagde. Echter, dit verlaagde risico was niet hetzelfde voor Europa en Azië.

Oorspronkelijke titel:
Fish consumption and risk of all-cause and cardiovascular mortality: a dose-response meta-analysis of prospective observational studies by Jayedi A, Shab-Bidar S, […], Djafarian K.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29317009

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over hart- en vaatziekten en visconsumptie.

Deze maaltijden leveren minimaal 20 gram vis.
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt een dieet met weinig verzadigd vet de kans op hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte cohort studies en interventiestudies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het vervangen van verzadigd vet door koolhydraten, meervoudig onverzadigd vet of enkelvoudig onverzadigd vet, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 19% deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van verzadigd vet door enkelvoudig onverzadigd vet, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 11% deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van elke 5 En% verzadigd vet door 5 En% meervoudig onverzadigd vet, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 28% deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van elke 5 En% verzadigd vet door 5 En% visolie, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 28% deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet of enkelvoudig onverzadigd vet, de kans op het krijgen van coronaire hartziekte significant deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van verzadigd vet door volle granen, de kans op het krijgen van coronaire hartziekte significant deed afnemen.

De onderzoekers vonden dat het vervangen van verzadigd vet door eenvoudige suikers of zetmeel, de kans op het krijgen van coronaire hartziekte significant deed toenemen.

De onderzoekers concludeerden dat het vervangen van verzadigd vet door koolhydraten, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) deed afnemen, terwijl het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet, enkelvoudig onverzadigd vet of volle granen ook de kans op doodgaan aan coronaire hartziekte en de kans op het krijgen van coronaire hartziekte deed afnemen.

Oorspronkelijke titel:
A systematic review of the effect of dietary saturated and polyunsaturated fat on heart disease by Clifton PM and Keogh JB.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29174025

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over hart- en vaatziekten en vet.

Een dieet met weinig verzadigd vet is een dieet met maximaal 7 En% verzadigd vet. De makkelijkste manier om een dieet met maximaal 7 En% verzadigd vet te volgen, is door te kiezen voor alleen maar producten/maaltijden met maximaal 7 En% verzadigd vet. Welke producten uit de supermarkt maximaal 7 En% verzadigd vet bevatten, kunt u hier opzoeken.

Deze maaltijden bevatten maximaal 7 En% verzadigd vet.

Welke producten veel meervoudig onverzadigd vet of enkelvoudig onverzadigd vet bevatten, kunt u opzoeken in de NEVO-tabel. De NEVO-tabel wordt door diëtisten gebruikt om diëten voor te schrijven.  
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt de suppletie met rode bietensap de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 22 RCT’s met 650 mensen in de rode bietensappengroep (interventiegroep) en 598 in de controle groep (niet rode bietensappengroep).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat de systolische bloeddruk van de rode bietensappengroep significant lager was dan de controle groep [-3.55 mmHg, 95% BI = -4.55 tot -2.54 mmHg].

De onderzoekers vonden dat suppletie met rode bietensap de diastolische bloeddruk significant met 1.32 mmHg [-1.32 mmHg, 95% BI = -1.97 tot -0.68 mmHg] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat suppletie met rode bietensap gedurende minimaal 14 dagen de systolische bloeddruk significant met 5.11 mmHg verlaagde.

De onderzoekers vonden dat suppletie met rode bietensap gedurende 14 dagen de systolische bloeddruk significant met 2.67 mmHg verlaagde.

De onderzoekers vonden dat suppletie met 500 mL rode bietensap per dag, de systolische bloeddruk significant met 4.78 mmHg verlaagde.

De onderzoekers vonden dat suppletie met 70 mL rode bietensap per dag, de systolische bloeddruk significant met 2.37 mmHg verlaagde. Deze verlaging was hetzelfde voor 140 mL rode bietensap per dag.

De onderzoekers concludeerden dat suppletie met rode bietensap, bij voorkeur 500 mL per dag gedurende minimaal 14 dagen, de bloeddruk verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The Nitrate-Independent Blood Pressure-Lowering Effect of Beetroot Juice: A Systematic Review and Meta-Analysis by Bahadoran Z, Mirmiran P, […], Ghasemi A.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29141968

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het verlagen van de bloeddruk.
 

Onderzoeksvraag:
Is er een realtie tussen het eten van verschillende voedingsgroepen, zoals zuivel, groente en fruit en het krijgen van een hoge bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 28 prospectieve cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse van 4 studies met 28069 mensen met een hoge bloeddruk, dat elke 30 gram volle granen per dag, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.87-0.98, I2 = 88%, p 0.0001] verlaagde. Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.
Het verlaagde risico was het hoogste (15%) bij 90 gram volkoren granen per dag. 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse van 6 studies, dat elke 100 gram fruit per dag, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 3% [RR = 0.97, 95% BI = 0.96-0.99, I2 = 64%, p = 0.02] verlaagde.
Het verlaagde risico was het hoogste (7%) bij 300 gram fruit per dag. 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse van 9 studies met 31509 mensen met een hoge bloeddruk, dat elke 200 gram zuivelproducten per dag, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 5% [RR = 0.95, 95% BI = 0.94-0.97, I2 = 0%, p = 0.50] verlaagde.

Het verlaagde risico was het hoogste (15%) bij 800 gram zuivelproducten per dag. 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse van 7 studies met 97745 mensen met een hoge bloeddruk, dat elke 100 gram roodvlees per dag, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 14% [RR = 1.14, 95% BI = 1.02-1.28, I2 = 88%, p 0.001] verhoogde.
Het verhoogde risico was het hoogste (40%) bij 200 gram roodvlees per dag. 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse van 4 studies, dat elke 50 gram bewerkt vlees per dag, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 12% [RR = 1.12, 95% BI = 1.00-1.26, I2 = 82%, p 0.001] verhoogde.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse van 4 studies, dat elke 250 mL suikergezoete frisdrank per dag, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 7% [RR = 1.07, 95% BI = 1.04-1.10, I2 = 64%, p = 0.04] verhoogde.
Het verhoogde risico was het hoogste (13%) bij 450 mL suikergezoete frisdrank per dag. 

De onderzoekers vonden dat het dagelijks eten van 170 gram roodvlees samen met 35 gram bewerkt vlees, 100 gram vis en 500 mL suikergezoete frisdrank, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk significant met 78% verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks eten van 100 gram roodvlees, 50 gram bewerkt vlees en 250 mL suikergezoete frisdrank, de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk verhoogde, terwijl 30 gram volle granen, 100 gram fruit en 200 gram zuivelproducten de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk juist verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Food Groups and Risk of Hypertension: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Studies by Schwingshackl L, Schwedhelm C, […], Boeing H.

Link:
http://advances.nutrition.org/content/8/6/793.long

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over de verschillende voedingsgroepen en het verlagen van de bloeddruk.