Voeding en gezondheid

Ouderdom

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en ouderdom:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:

2023:

  1. Veel selenium via voeding verhoogt botdichtheid
  2. Een lager serum magnesiumgehalte verhoogt fracturen
  3. Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie
  4. Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer
  5. Dagelijks 200 gram zuivelproducten verhogen ziekte van Parkinson

2022:

  1. Vitamine E supplementen verlagen ziekte van Alzheimer
  2. Regelmatig visconsumptie verlaagt leeftijdsgebonden oogziekte
  3. Dagelijks 20-25 mcg vitamine D3 supplementen verlagen kans op osteoporotische breuk en vallen bij ouderen
  4. 10 tot 7500 microgram vitamine D supplementen verhogen handgreepsterkte van postmenopauzale vrouwen
  5. Hoog bloedgehalte aan carotenoïden en vitamine E verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  6. Eiwittensuppletie + lichaamsbeweging verhogen spierkracht van Aziatische ouderen met sarcopenie

2021:

  1. 100 µg/d vitamine K + 1000 mg/d calciumsupplementen verhogen botmineraaldichtheid
  2. Paddenstoelen verlagen doodgaan aan alle oorzaken
  3. Dagelijks 200-700 gram groente en fruit verlaagt fragiliteit
  4. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren verlagen doodgaan aan alle oorzaken
  5. Supplementen met 320-729 mg magnesium verbetert mogelijk slaap bij ouderen met slapeloosheid
  6. Dagelijks 1 kopje groene thee verbetert geheugen
  7. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan kanker
  8. Dagelijks 1 gram DHA of EPA via voeding verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  9. Alcohol verhoogt botbreuk
  10. Dagelijks 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen verbetert geheugen bij mensen zonder dementie
  11. Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen
  12. Eieren verlagen leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  13. Veel β-cryptoxanthine via voeding verlaagt botontkalking en heupfracturen

2020:

  1. Dagelijks 2 gram omega-3 supplementen verhogen spiermassa bij ouderen
  2. Zuivelproducten verrijkt met calcium en vitamine D verhogen botmineraaldichtheid bij postmenopauzale vrouwen
  3. Dagelijks 54 mg genisteïne verhogen botmineraaldichtheid van postmenopauzale vrouwen
  4. Vitamine K2 + vitamine D verhogen botmineraaldichtheid
  5. Zuivelproducten verhogen botmineraaldichtheid van postmenopauzale vrouwen
  6. LDL-cholesterolgehalte hoger dan 121 mg/dL verhoogt Alzheimer
  7. Vitamine C-rijke voedingsmiddelen verhogen botmineraaldichtheid
  8. Veel linolzuur via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  9. Koolhydraten verhogen niet fracturen
  10. Obesitas verhoogt dementie

2019:

  1. Dagelijks 1 glas alcohol verhoogt botontkalking
  2. Hoge eiwitinname verlaagt heupfracturen onder ouderen
  3. Een laag vitamine B12-gehalte verhoogt depressie onder ouderen
  4. Een hoog vitamine E-gehalte verlaagt ziekte van Alzheimer
  5. Een hoog urinezuurgehalte verhoogt de botdichtheid
  6. Hoog homocysteïnegehalte verhoogt ziekte van Alzheimer
  7. Dagelijks 1 portie groentes en fruit verlaagt heupfracturen
  8. Verzadigd vet verhoogt cognitieve stoornissen
  9. Geen verband tussen aardappelen en doodgaan aan kanker
  10. Dagelijks 500 mg vitamine C via voeding verlaagt oogziekte leeftijdsgebonden cataract

2018:

  1. Alzheimer-patiënten hebben een lage vitamine E bloedwaarde
  2. Vitamine A en C via voeding verlagen de oogziekte glaucoom
  3. Veel antioxidanten via voeding verlagen doodgaan aan alle oorzaken
  4. All-cause mortaliteit is het laagst bij een dieet met 50-55 En% koolhydraten
  5. Een laag seleniumgehalte in de hersenen verhoogt de ziekte van Alzheimer
  6. Veel verzadigd vet verhoogt fracturen
  7. Coronaire hartziekte en hartfalen verhogen dementie
  8. Melkeiwittensupplementen in combinatie met krachttraining verhogen spiermassa bij ouderen
  9. Vitamine D-gehalte tussen 25 en 35 ng/mL verlaagt ziekte van Alzheimer
  10. Dagelijks veel yoghurt en kaas verlaagt heupfracturen

2017:

  1. Veel thee verlaagt heupfracturen onder vrouwen
  2. Vis verlaagt heupfracturen
  3. Een hoge vitamine A via voeding verhoogt heupfracturen
  4. Groente en fruit verlagen cognitieve stoornissen
  5. 28 gram volle granen per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  6. Dagelijks 50 mg vitamine C via voeding verlaagt heupfracturen
  7. Een lage vitamine D status in het lichaam verslecht het geheugen
  8. Een laag zink- en ijzergehalte verhogen ziekte van Alzheimer
  9. Een laag seleniumgehalte in het lichaam verhoogt de ziekte van Alzheimer
  10. Thee drinken leidt tot grote botdichtheid
  11. Dagelijks 50 microgram vitamine K via voeding verlaagt fracturen
  12. Een mangaantekort verhoogt mogelijk de ziekte van Alzheimer
  13. 100 gram vis per week verlaagt de ziekte van Alzheimer
  14. Dagelijks veel kaas verhoogt niet doodgaan aan alle oorzaken
  15. Dagelijks 100 gram groenten en fruit verlaagt dementie onder ouderen
  16. Lopen verlaagt dementie onder ouderen

2016:

  1. Beta-caroteen via voeding verlaagt heupfracturen onder Aziatische mannen
  2. 1 keer per week vette vis of tonijn verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  3. Suikerziekte verhoogt het vallen bij ouderen
  4. Onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B verlagen dementie
  5. Borstvoeding geven beschermt vrouwen tegen botontkalking op latere leeftijd
  6. Dagelijks veel volkoren graanproducten verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
  7. Maximaal 1 tot 2 kopjes koffie per dag verbetert het geheugen
  8. Regelmatige lichamelijke activiteiten verlaagt ziekte van Alzheimer
  9. Mensen met leeftijdsgebonden maculaire degeneratie hebben baat bij 10 mg luteïne of zeaxanthine per dag
  10. Een lage botdichheid verhoogt aderverkalking bij ouderen
  11. Het metabole syndroom verlaagt non-vertebrale fracturen onder mannen
  12. Veel beta-caroteen via voeding verlaagt de mortaliteit
  13. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt de ziekte van Alzheimer
  14. Veel groenten verlaagt mogelijk heupfractuur
  15. IJzersupplementen gedurende 4 tot 6 weken verhoogt het hemoglobinegehalte met 0.35 g/dL

2015:

  1. 1 portie vis per week of 100 gram DHA per dag verbetert het geheugen van ouderen
  2. Soja-isoflavonen verbeteren het geheugen van postmenopauzale vrouwen
  3. Vette vissen verhogen het vitamine D-bloedgehalte met 6.8 nmol/L
  4. Dagelijks 400-1800 mg EPA en DHA vertraagt het cognitieve achteruitgang bij ouderen
  5. Onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B verlagen dementie
  6. Een vitamine D-tekort verhoogt mogelijk dementie
  7. Maagzuurremmers leiden op lange termijn mogelijk tot een vitamine B12-tekort
  8. HMB-supplementen leiden tot spierbehoud bij ouderen
  9. Dagelijks 7 mg vitamine E via voeding verlaagt leeftijdsgebonden staar
  10. Dagelijks 580 mg DHA of 1 gram DHA en EPA verbetert het geheugen van ouderen
  11. 60 gram vis per dag verlaagt de all-cause mortalieit
  12. Veel vitamine C via voeding verlaagt staar
  13. Een laag vitamine B12-gehalte verhoogt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  14. Minimaal 100 gram vis per week verlaagt de ziekte van Alzheimer

2014:

  1. Fyto-oestrogenensupplementen verlagen opvliegers

2013:

  1. Het slikken van vitamines en mineralen verlaagt niet de mortaliteit
  2. Ouderen met dementie hebben baat bij een volledige voedingsdrank
  3. Dagelijks 330 ml melk verlaagt botverlies
  4. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt mogelijk fracturen bij ouderen

2012:

  1. Soja-isoflavonensupplementen verlagen de frequentie en de ernst van opvliegers
  2. 20 microgram vitamine D per dag verlaagt fracturen bij ouderen
  3. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt fracturen bij ouderen
  4. Polyfenolen verbeteren het cognitief functioneren
  5. Het slikken van vitamine B6, B12 en foliumzuur verbetert niet het cognitief vermogen van ouderen
  6. 20 nmol/L 25(OH)D verlaagt de mortaliteit onder ouderen
  7. Een hoge consumptie van groenten verlaagt dementie bij ouderen

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

De Westerse definitie van ouderdom is: mensen boven 65 jaar. In 2011 bereikt de eerste lichting babyboomers uit 1946 de pensioengerechtigde leeftijd. In 2040 is een kwart van de Nederlandse bevolking 65-plusser.

Ouderdom komt met gebreken. De veel voorkomende gebreken bij ouderen zijn:

  • Hoge bloeddruk
  • Hart- en vaatziekten
  • Verhoogde bloeddruk
  • Kanker
  • Mobiliteit en vallen
  • Dementie
  • Osteoporose
  • Verminderd gezichtsvermogen (maculadegeneratie)
  • Longontsteking
  • Achteruitgang van het gehoor
  • Achteruitgang van de eetlust en het dorstgevoel
  • Spierverlies. Krachttraining kan spierverlies voorkomen
  • Ondervoeding. Een eenvoudig instrument om ondervoeding bij ouderen te signaleren, is het SNAQ65+

Voeding heeft een onmiskenbaar effect op het verouderingsproces. Zo vertraagt een goede voedingstoestand het verouderingsproces en een dagelijkse energiebehoefte beneden 1700 kcal leidt tot een tekort aan vitamines en mineralen.

Het verouderingsproces begint immers niet op 65-jarige maar al op 30-jarige of nog jongere leeftijd.

Een van de consequenties van het ouder worden is verlies van spierkracht. Per jaar verliezen ouderen rond 0.25 kg spieren. Spierverlies kan tegen gegaan worden door krachttraining (60-85% van het 1RM en 3 tot 4 keer per week). Spierverlies leidt tot een lagere ruststofwisseling.

Om spierverlies en botverlies bij ouderen te voorkomen dienen de 3 hoofdmaaltijden (ontbijt, lunch en avondeten) tussen 25-30 gram eiwit te bevatten.

Voedingsadviezen bij ouderdom:

  • Voor het behoud van stevige botten bij ouderen wordt aangeraden te kiezen voor producten met minimaal 15 En% eiwit en maximaal 25 En% eiwit oftewel een dagelijkse voeding met:
  • 15-25 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.3-1.5 gram vezels per 100 kcal.
    Maar de belangrijkste factoren voor het botbehoud bij ouderen zijn 60-90 minuten lichaamsbeweging per dag, 15-30 microgram vitamine D per dag en 1 gram calcium of meer per dag.
  • Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking. Aderverkalking is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten.
  • Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte2 (m).
  • Minimaal 60 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
  • Eet 2 keer per week vette vis of slik dagelijks 450 mg EPA en DHA. EPA en DHA zitten in visoliesupplementen. Visoliesupplementen kunnen de positieve effecten van het eten van vis niet evenaren.
  • Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 25-30 gram voedingsvezels per dag. 10-30 gram vezel per dag verlaagt namelijk het slechte LDL-cholesterolgehalte.
  • Beperk tot 2-3 glazen alcohol voor mannen en 1-2 glazen voor vrouwen per dag.
  • Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
  • Slik geen antioxidanten-supplementen. Ze doen meer kwaad dan goe!
  • Eet niet meer dan 200 gram cholesterol per dag bij een verhoogd LDL-cholesterol.
  • Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen aan.
  • Eet wanneer het kan niet alleen. Door samen met andere mensen te eten, wordt de eetlust versterkt. Ouderen hebben vaak een slechte eetlust.
  • Zet elke dag 1 fles water van 2 liters op tafel. Zo weet u zeker dat u genoeg vocht binnenkrijgt. Het dorstgevoel kan bij ouderen sterk afnemen.
  • 500 microgram foliumzuur per dag bij een hoog homocysteïnegehalte.
  • Slik dagelijks een multivitamine-supplementen.
  • Slik dagelijks 15-30 microgram (600-1200 IE) vitamine D. Slik vitamine D in overleg met een diëtist, voedingsdeskundige of uw huisarts!
  • Zorg dat u dagelijks 1000 mg calcium binnenkrijgt. Het kan via voeding of voedingssupplementen.

Zwangerschap & lactatie

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar het verband tussen voeding en zwangerschap & lactatie:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2023:

  1. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben baat bij probiotica/synbiotica supplementen
  2. Vitamine B6 supplementen verminderen misselijkheid en braken tijdens zwangerschap

2021:

  1. Magnesiumsupplementen verlagen niet krampen in de benen tijdens zwangerschap
  2. Borstvoeding verlaagt eierstokkanker onder vrouwen met BRCA-1 of BRCA-2 genmutatie
  3. Vitamine- en mineralensupplementen verlagen oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes
  4. Dagelijks >650 mg DHA + EPA supplementen tijdens zwangerschap verhoogt geboortegewicht
  5. Dagelijks 400 microgram foliumzuur tijdens zwangerschap verlaagt autisme
  6. Vitamine A suppletie verlaagt bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s
  7. Dagelijks 100 mg cholesterol verhoogt zwangerschapsdiabetes

2020:

  1. Probiotica-supplementen tijdens zwangerschap verlagen eczeem bij nakomelingen
  2. Een hoger vitamine D-gehalte tijdens zwangerschap verlaagt MS bij nakomeling
  3. Omega-3 vetzuren + vitamine E of D verlagen zwangerschapsdiabetes
  4. N-3 vetzurensupplementen verlagen pre-eclampsie tijdens de zwangerschap

2019:

  1. DHEA-supplementen verhogen vruchtbaarheid bij vrouwen
  2. Een hoog vrije vetzurengehalte verhoogt zwangerschapsdiabetes
  3. Foliumzuur tijdens zwangerschap verlaagt acute lymfatische leukemie bij kinderen
  4. 0.6-2 gram calciumsupplementen per dag verlaagt zwangerschapsvergiftiging
  5. Steady state bloed foliumzuurconcentratie wordt bereikt met 100 mcg foliumzuur 

2018:

  1. Probiotica-supplementen zowel voor als na de zwangerschap verlagen atopische dermatitis
  2. 2 keer 2 gram inositolsupplementen per dag verlaagt zwangerschapsdiabetes
  3. 3-6 maanden na de geboorte is beste moment om eieren te introduceren
  4. PUFA-supplementen verhogen niet intelligentie van baby’s met een laag geboortegewicht
  5. Vegetarisch dieet tijdens zwangerschap verhoogt baby met een laag geboortegewicht onder Aziaten
  6. Myo-inositol supplementen verlagen zwangerschapsdiabetes en een vroeggeboorte 
  7. Bloedarmoede aan begin zwangerschap verhoogt een SGA-baby
  8. Probiotica- en visoliesupplementen tijdens zwangerschap verlagen allergie

2017:

  1. Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker
  2. Dagelijks 1 mg heemijzer via voeding verhoogt zwangerschapsdiabetes
  3. Vitamine D-tekort verhoogt spontane miskraam tijdens de eerste trimester van de zwangerschap
  4. Een hoog serum kopergehalte verhoogt zwangerschapsvergiftiging onder Aziaten 
  5. Visconsumptie tijdens de zwangerschap verlaagt niet allergie bij nakomelingen in de leeftijd tussen 0 en 8 jaar
  6. Vitamine D-tekort tijdens zwangerschap verhoogt vroeggeboorte
  7. Vitamine B12-tekort tijdens de zwangerschap leidt tot een laag geboortegewicht

2016:

  1. Foliumzuursupplementen tijdens zwangerschap verlagen een vroeggeboorte en een SGA-baby
  2. Borstvoeding geven beschermt vrouwen tegen botontkalking op latere leeftijd
  3. Een hoog kopergehalte in het bloed verhoogt zwangerschapsvergiftiging
  4. Een laag vitamine D-gehalte tijdens de zwangerschap verhoogt eczeem in de kindertijd
  5. Multivitaminesupplementen verlaagt niet een zwangerschapsvergiftiging
  6. Visoliesupplementen tijdens de zwangerschap verlaagt vroeggeboorte en verhoogt geboortegewicht
  7. Vitamine D-tekort verhoogt vroeggeboorte
  8. Een laag serum zink-, calcium- of magnesiumgehalte verhoogt de bloeddruk tijdens de zwangerschap
  9. Vitamine D-tekort verhoogt zwangerschapsdiabetes
  10. 4-6 maanden na de geboorte is de beste tijd om gluten te introduceren bij baby’s

2015:

  1. Koffie tijdens de zwangerschap verhoogt niet neuraalbuisdefecten
  2. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben een hoog triglyceridengehalte en een laag HDL-cholesterolgehalte
  3. Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker
  4. Foliumzuur tijdens de zwangerschap verlaagt mogelijk aangeboren hartafwijkingen
  5. Vrouwen met zwangerschapdiabetes hebben minder selenium in het lichaam

2014:

  1. Overgewicht tijdens de zwangerschap verhoogt astma in de kindertijd

2013:

  1. Een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap verhoogt pre-eclampsie, zwangerschapdiabetes, een vroeggeboorte en een SGA-baby
  2. L-argininesupplementen verlagen de bloeddruk tijdens de zwangerschap
  3. Consumptie van vis verlaagt astma bij kinderen
  4. 10 tot 66 mg ijzer per dag tijdens de zwangerschap verhoogt het geboortegewicht
  5. Zowel onder- als overgewicht van de moeder heeft nadelige effecten op de pasgeborene
  6. PUFA’s in zuigelingenvoeding verbeteren mogelijk de gezichtsscherpte van baby’s tot 12 maanden
  7. Jodium-tekort velaagt de IQ van kinderen tot 5 jaar

20112:

  1. PUFA’s in zuigelingenvoeding verbeteren niet het cognitief vermogen van baby’s
  2. Borst- en flesgevoede baby’s hebben niet dezelfde lichaamssamenstelling
  3. Vrouwen hebben baat bij het slikken van multivitamine-supplementen tijdens de zwangerschap
  4. Een hoog maternaal homocysteïnegehalte verhoogt de kans op een SGA-baby
  5. Borstvoeding biedt bescherming tegen suikerziekte type 1
  6. PUFA-supplementen geven geen verbeteringen van de visuele en de neurologische ontwikkeling bij foetus

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken oftewel 9 maanden. Een zwangerschapsduur tussen 37 en 42 weken wordt als normaal beschouwd. De periode van 37 tot 42 weken wordt dan ook "de à terme periode" genoemd. Na ongeveer zestien weken kan de zwangere vrouw de baby voelen bewegen (schoppen). Het geslacht is pas duidelijk kenbaar na de veertiende week. Na 30 weken van zwangerschap is de baby in staat om een taal te herkennen.

Tijdens de zwangerschap krijgt het kind via de placenta oftewel moederkoek voedingstoffen voor de groei. Echter, de vetoplosbare vitamines kunnen heel slecht de placenta passeren en dat verklaart waarom een pasgeborene weinig reserves aan vetoplosbare vitamines (vitamine A, D, E en K) heeft.

De zwangerschap wordt in 3 perioden onderverdeeld:

  1. De eerste 3 maanden. Tijdens deze maanden worden alle organen van de foetus aangelegd.
  2. De tweede 3 maanden, waarin de organen zich verder ontwikkelen.
  3. De laatste 3 maanden, waarin het accent op groei ligt. Tijdens deze 3 maanden krijgt het ongeboren kind per dag 67 mg DHA van de moeder.
    Tijdens deze laatste 3 maanden, ligt de behoefte aan n-3 vetzuren voor de moeder rond 50 mg/kg/dag en voor n-6 vetzuren rond 400 mg/kg/dag. Dus als de moeder 70 kg weegt, moet zij dagelijks 3500 mg (50 mg x 70 kg) n-3 vetzuren binnenkrijgen.

Meest voorkomende ongemakken tijdens de zwangerschap zijn:

  • Ochtendmisselijkheid.
  • Maagzuur en obstipatie.
  • Afkeer voor producten die zij normaliter graag gebruiken (bijvoorbeeld, koffie).
  • Een onbedwingbare aantrekkingskracht voor bepaalde levensmiddelen (bijvoorbeeld, augurken).
  • Hoge bloeddruk.
  • Zwangerschapsdiabetes.
  • Vochtophoping.

Een vrouw met een BMI van 18.5-25 komt gedurende de zwangerschap gemiddeld 12 kilogram aan, waarvan ongeveer een derde het gewicht van het kind zelf is.
Een richtlijn voor de gewichtstoename bij een zwangerschap is een stijging van het lichaamsgewicht van voor de zwangerschap met 20%.

BMI voor zwangerschap

Gewenste gewichtstoename tijdens zwangerschap

<19.8

12.5-18

19.8-26

11.5-16

26-29

7-11.5

>29

6

Een vrouw met 65 kg en 1.57 meters heeft een BMI van 26.4 (65/(1.57x1.57)). BMI is kg/m2.

De energiebehoefte neemt tijdens de zwangerschap toe:

De  zwangerschapsduur

Extra kcal per dag

De eerste 3 maanden

70

3 maanden tot 6 maanden

260

De laatste 3 maanden

50

Tijdens borstvoeding heeft de vrouw gemiddeld extra 500 kcal per dag nodig. Tijdens borstvoeding wordt de vetreserves die tijdens de zwangerschap opgebouwd zijn, afgebroken. De meeste vrouwen zijn 6 maanden tot een jaar na de bevalling weer op hun gewicht van vóór de zwangerschap.

Het is niet wenselijk dat een vrouw tijdens de zwangerschap afvalt tenzij het moet van de huisarts.

De Wereldgezondheidsorganisatie laat zien dat een optimale geboortegewicht van 3.1-3.6 kg is geassocieerd met een gewichtstoename van 10-14 kg tijdens de zwangerschap.

Een gemiddeld geboortegewicht (gewicht van een pasgeborene) is ongeveer 3500 mg. Er is sprake van ondergewicht wanneer de pasgeborene minder dan 2500 mg weegt.

Geboorte:
Tegenwoordig wordt een baby die bij de geboorte te klein is voor de zwangerschapsduur “een SGA- baby” genoemd.

Bij een geboorte tot 16 weken zwangerschap spreekt men van een miskraam.
Bij een geboorte bij 24 tot 26 weken zwangerschap is er sprake van de grens van levensvatbaarheid.
Bij een geboorte bij 32 weken zwangerschap of minder spreekt men van extreme prematuriteit.
Bij een geboorte bij 28 tot 37 weken zwangerschap spreekt men van prematuriteit oftewel vroeggeboorte.
Bij een geboorte bij 37 tot 42 weken spreekt men van voldragen.

Moedermelk productie:
Borstvoeding bevat de eerste 4-6 maanden voldoende voedingstoffen om de totale behoefte van de pasgeborene te voldoen. Het aanbod van moedermelk wordt automatisch afgestemd op de vraag van de pasgeborene. Na 4-6 maanden moet de pasgeborene naast borstvoeding ook opvolgmelk krijgen. In principe kan borstvoeding tot de eerste 2 jaar gegeven worden.

Bij het aanleggen van de borst krijgt de pasgeborene eerst de voormelk (bevat weinig vet en veel lactose) en als laatst de namelk (bevat veel vet, vetzuren en vitamines). Daarom is het belangrijk dat een kind altijd eerst de ene borst moet leegdrinken, voordat aan de andere begonnen wordt. Anders gezegd, hoe leger de borst, des vetter de moedermelk.

Regelmatig en met korte tussenpozen het kind laten drinken is goed voor de productie van de moedermelk. In de kraamtijd is de richtlijn zo'n acht tot twaalf voedingen per 24 uur. Elke borst produceert gemiddeld 400 ml melk per 24 uur.
Moedermelk levert gemiddeld 75 kcal en 4.2 gram vet per 100 ml.

Voedingsadviezen bij zwangerschap:

  • Een gebalanceerde voeding tijdens de zwangerschap bevat producten met 15-20 En% eiwit, producten met maximaal 30-35 En% vet, producten met maximaal 7-10 En% verzadigd vet, producten met maximaal 0.1-0.5 gram natrium per 100 gram product, producten met minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal en vissen die 450 mg EPA en DHA (waarvan 200 mg DHA) per dag leveren oftewel een dagelijkse voeding met:

    15-20 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal.
     
  • Drink geen alcohol.
  • Stop met roken.
  • Consumeer niet meer dan 200-300 mg cafeïne per dag. 1 kopje koffie levert gemiddeld 100 mg cafeïne.
  • Slik 400 microgram foliumzuursupplement per dag gedurende een periode van tenminste vier weken vóór tot de eerste acht weken van de zwangerschap.
  • Eet niet meer dan 3000 microgram vitamine A per dag. 3000 microgram vitamine A komt overeen met 25 gram lever-(producten).
  • Streef naar een BMI van 18.5-25 vóórdat u de zwangerschap ingaat. Wetenschappelijke studies lieten zien dat een BMI van 23 ideaal is om een zwangerschap in te gaan.
  • Eet vis die minimaal 200 mg DHA per dag levert. DHA is nodig voor de ontwikkeling van de hersenen en het gezichtsvermogen.  
  • De WHO adviseert minimaal 300 mg DHA+EPA per dag gedurende de zwangerschap. Vette vissen bevatten meer DHA+EPA dan niet vette vissen. Vetten vissen zijn makreel, haring, sardines, paling, bokking, ansjovis en zalm.
  • De Gezondheidsraad adviseert 2 keer vis per week gedurende de zwangerschap.
  • Eet geen rauw of halfgaar (rosé gebakken) vlees omdat de vrouw geïnfecteerd kan raken met toxoplasmose. Toxoplasmose kan blijvende schade veroorzaken aan de hersenen en de ogen van het ongeboren kind. Uitwerpselen van katten en zandbakken zijn ook bronnen van toxoplasmose.
  • Gebruik geen kalebaskalk omdat kalebaskalk veel lood bevat. Lood tast het centrale zenuwstelsel en de nieren van het ongeboren kind aan.
  • Eet geen kazen die van rauwe melk (au lait cu) gemaakt zijn. In rauwe melk kan de listeria bacterie zitten. Listeria kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind en zelfs een miskraam tot gevolg hebben.
  • Neem een multivitaminesupplement.
  • Neem een visoliesupplement (450 mg EPA en DHA per tablet) wanneer u geen vis eet. Slik voedingssupplementen altijd in overleg met een deskundige!

Voedingsadviezen bij borstvoeding oftewel lactatie:

  • Drink geen alcohol.
  • Stop met roken.
  • Eet vis die minimaal 200 mg DHA per dag leveren.
  • Drink niet meer dan 3 kopjes koffie of 3 kopjes thee per dag. 300 mg cafeïne (zit in koffie en thee) of meer per dag kan de baby onrustig maken.
  • Geef de baby na 6 maanden pas nitraatrijke groenten en pas na 7-12 maanden glutenbevattende levensmiddelen.
  • Geef 4-6 maanden lang uitsluitend borstvoeding want moedermelk is de gezondste voeding voor het kind. Na 4-6 maanden moet de baby naast borstvoeding ook bijvoeding krijgen want borstvoeding dekt na 4-6 maanden niet meer de dagelijkse voedingsbehoefte van de opgroeiende baby.
  • Probeer niet meer dan 0.5 kg per week af te vallen, anders krijgt uw baby via moedermelk teveel giftstoffen binnen. Gifstoffen worden in het lichaam namelijk in vetweefsels opgeslagen.

Basisvoedingen voor zwangeren en vrouwen de borstvoedingen geven (=zogenden):

PRODUCTGROEPEN

ZWANGEREN

ZOGENDEN

Groenten

200 gram oftewel 4 opscheplepels

200 gram oftewel 4 opscheplepels

Fruit

200 gram oftewel 2 stuks

300 gram oftewel 3 stuks

Brood

210 gram oftewel 6 sneetjes

280 gram oftewel 8 sneetjes

Aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten

200 gram oftewel 4 stuks aardappelen

250 gram oftewel 5  stuks aardappelen

Vleeswaren, vis, kip, eieren en vleesvervangers

125-150 gram

125-150 gram

Melk(producten)

450 ml oftewel 3 glazen

450 ml oftewel 3 glazen

Halvarine

30 gram (5 g per sneetje brood)

40 gram (5  g per sneetje brood)

Kaas

30 gram oftewel 1.5 plakjes

30 gram oftewel 1.5 plakjes

Bereidingsvetten (zonnebloem- of olijfolie)

15 gram oftewel 1 eetlepel

15 gram oftewel 1 eetlepel

Dranken (koffie, thee, melk en water)

1.5-2.0 liters

1.5-2.5 liters

Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer

Onderzoeksvraag:
Verlaagt een hoge inname van antioxidanten via voeding, de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer of dementie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 cohort studies met in totaal 98264 deelnemers, waarvan 7425 mensen met dementie na een follow-up duur van 3 tot 23 jaar. 

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge inname van antioxidanten via voeding, de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.79 tot 0.92, I2 = 45.5%] verlaagde.
Echter, dit significante verlaagde risico werd niet teruggevonden voor dementie [RR = 0.84, 95% BI = 0.77 tot 1.19, I2 = 54.6%].
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 0.79 tot 0.92 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van antioxidanten via voeding, de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association of Dietary and Supplement Intake of Antioxidants with Risk of Dementia: A Meta-Analysis of Cohort Studies by Zhao R, Han X, […], You H.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36846999/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over antioxidanten en de ziekte van Alzheimer.

Studies 2023

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en ouderdom:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:

  1. Veel selenium via voeding verhoogt botdichtheid
  2. Een lager serum magnesiumgehalte verhoogt fracturen
  3. Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie
  4. Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer
  5. Dagelijks 200 gram zuivelproducten verhogen ziekte van Parkinson

Vitamine B6 supplementen verminderen misselijkheid en braken tijdens zwangerschap

Onderzoeksvraag:
Misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap zijn veel voorkomende symptomen tijdens de zwangerschap. Hoewel er geen effectieve behandeling hiervoor is, wordt suppletie met pyridoxine (vitamine B6) op grote schaal gebruikt en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Vermindert het slikken van vitamine B6 supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt, de kans op het krijgen van misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine B6 supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt tijdens de zwangerschap, de Rhodes Index misselijkheidsscore significant verbeterde [0.78, 95% BI =  0.26 tot 1.31, p = 0.003, I2 = 57%, p = 0.10].

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine B6 supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt tijdens de zwangerschap, de PUQE Index misselijkheidsscore significant verbeterde [0.75, 95% BI =  0.28 tot 1.22, p = 0.002, I2 = 0%, p = 0.51].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine B6 (als pyridoxine) supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt, de kans op het krijgen van misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap verminderde.

Oorspronkelijke titel:
The effects of pyridoxine (vitamin B6) supplementation in nausea and vomiting during pregnancy: a systematic review and meta-analysis by Jayawardena R, Majeed S, […], Ranaweera P.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36719452/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en vitamine B6.
 

Studies 2023

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar het verband tussen voeding en zwangerschap & lactatie: 
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

  1. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben baat bij probiotica/synbiotica supplementen
  2. Vitamine B6 supplementen verminderen misselijkheid en braken tijdens zwangerschap

Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie

Onderzoeksvraag:
Gezien hun krachtige antioxiderende eigenschappen spelen carotenoïden een rol bij het vertragen en voorkomen van dementie en milde cognitieve stoornissen. Echter, observationele studies hebben inconsistente resultaten gevonden met betrekking tot de associatie tussen het bloed carotenoïdengehalte en het risico op dementie en milde cognitieve stoornissen en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is een laag bloed carotenoïdengehalte (zoals, lycopeen, beta-caroteen, luteïne) een risicofactor voor dementie en milde cognitieve stoornissen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 23 studies met 1422 mensen met dementie, 435 mensen met milde cognitieve stoornissen en 4753 controles (mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed lycopeengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.521, 95% BI = -0.741 tot -0.301].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed alfa-caroteengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.489, 95% BI = -0.697 tot -0.281].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed beta-caroteengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.476, 95% BI = -0.784 tot -0.168].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed luteïnegehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.516, 95% BI = -0.753 tot -0.279].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed beta-cryptoxanthinegehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.617, 95% BI = -0.953 tot -0.281].

De onderzoekers concludeerden dat mensen met dementie een lager bloed carotenoïdengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen.

Oorspronkelijke titel:
Low blood carotenoid status in dementia and mild cognitive impairment: A systematic review and meta-analysis by Wang L, Zhao T, […], Jiang Q.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36997905/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over carotenoïden en de ziekte van Alzheimer.

Het luteïnegehalte in het bloed kan verhoogd worden door levensmiddelen te eten die veel luteïne bevatten en/of luteïnesupplementen te slikken.

Een lager serum magnesiumgehalte verhoogt fracturen

Onderzoeksvraag:
Magnesium, een essentieel kation voor tal van cellulaire processen, is een belangrijk bestanddeel van bot. Echter, de relatie met het risico op het krijgen van fracturen is nog onzeker en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een lager serum magnesiumgehalte de kans op het krijgen van fracturen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 cohort studies met in totaal 119755 deelnemers met een gemiddelde follow-up duur van 79 maanden.
De gemiddelde leeffijd was 62 jaar en het vrouwenpercentage was 33%.
De analyses waren gecorrigeerd voor 15 potentiële confounders.
De studies waren goed opgezet.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een lager serum magnesiumgehalte de kans op het krijgen van fracturen significant met 25% [RR = 1.25, 95% BI = 1.09 tot 1.43, I2 = 31.2%] verhoogde.
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 1.09 tot 1.43 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat een lager serum magnesiumgehalte de kans op het krijgen van fracturen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Association between Serum Magnesium and Fractures: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies by Dominguez LJ, Rodas-Regalado S, […], Barbagallo M.

Link:
https://www.mdpi.com/2072-6643/15/6/1304

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium en het voorkomen van fracturen.

 

Vitamine- en mineralensupplementen verlagen oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
De effecten van het slikken van vitamine- en mineralensupplementen op de zwangerschapsdiabetes mellitus zijn niet goed vastgesteld en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap de glykemische controle bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus (suikerziekte tijdens de zwangerschap) en verlaagt het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 RCT’s met in totaal 698 deelnemers.

De leeftijd varieerde tussen 18 en 40 jaar.

De diagnose van zwangerschapsdiabetes mellitus werd vastgesteld tussen 24 en 28 weken tijdens de zwangerschap.

De dagelijkse doseringen van magnesiumsupplementen varieerde tussen 100 en 250 mg, zinksupplementen tussen 4 en 233 mg, seleniumsupplementen van 200 mcg, calciumsupplementen tussen 400 en 1000 mg en vitamine E supplementen van 400 IE gedurende 6 weken.
De dosering van vitamine D supplementen varieerde tussen 200 en 50000 IE per dag of elke 2 of 3 weken voor gedurende 6 weken.

Alle RCT’s gebruikten placebo als controle-interventie.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het nuchter plasma glucosegehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -9.02, 95% BI = -12.09 tot -5.96, p 0.00001].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het serum insulinegehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -4.33, 95% BI = -5.35 tot -3.32, p 0.00001].
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de HOMA-IR waarde van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -1.34, 95% BI = -1.60 tot -1.07, p 0.00001].
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de HOMA-IR waarde van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus werkelijk verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de HOMA-B waarde van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -15.58, 95% BI = -23.70 tot -7.46, p 0.0002].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het hooggevoelige (hoogsensitieve) CRP-gehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -1.29, 95% BI = -1.82 tot -0.76, p 0.00001].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het malondialdehyde-gehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -0.71, 95% BI = -0.97 tot -0.45, p 0.00001].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de totale antioxidantencapaciteit van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verhoogde [MD = 45.55, 95% BI = 22.02 tot 69.08,  p = 0.0001].
Significant omdat de gevonden p-waarde = 0.0001 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap de glykemische controle bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus (zwangerschapssuikerziekte) verbeterde en het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap verlaagde de kans op het krijgen van oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus.

Oorspronkelijke titel:
The effects of vitamin and mineral supplementation on women with gestational diabetes mellitus by Li D, Cai Z, [...], Zhang J.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8145819/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap, oxidatieve stress en vitamines en mineralen.

Kruisbloemige groenten, knoflook, citrusvruchten en tomaten verlagen mogelijk dikke darmkanker

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Gepersonaliseerde voeding en beschermende diëten en levensstijlen vormen een belangrijke prioriteit binnen de kankeronderzoek. De associatie tussen consumptie van specifieke voedingscomponenten en het ontstaan van dikke darmkanker is geëvalueerd in een aantal populatiegebaseerde studies, die vastgesteld hebben dat bepaalde voedingsmiddelen potentiële bescherming hebben. Echter, de bevindingen waren inconsistent (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een relatie tussen het eten van de verschillende voedingsgroepen (zoals, tomaten, kruisbloemige groenten, citrusvruchten en noten) en het krijgen van dikke darmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 46 studies (cohort en patiënt-controle studies).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van kruisbloemige groenten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 10% verlaagde [OR = 0.90, 95% BI = 0.85 tot 0.95, p = 0.00, I2= 31.02%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van citrusvruchten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 10% verlaagde [OR = 0.90, 95% BI = 0.84 tot 0.96, p = 0.00, I2 = 21.65%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van knoflook de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 17% verlaagde [OR = 0.83, 95% BI = 0.76 tot 0.91, p = 0.00, I2 = 32.64%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van tomaten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 11% verlaagde [OR = 0.89, 95% BI = 0.84 tot 0.95, p = 0.00, I2 = 0%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van noten de kans op het krijgen van dikke darmkanker in cohort studies significant met 26% verlaagde [OR = 0.74, 95% BI = 0.58 tot 0.94, p = 0.01, I2 = 35.48%].

De onderzoekers concludeerden dat een hoge consumptie van kruisbloemige groenten, knoflook, citrusvruchten en tomaten de kans op het krijgen van dikke darmkanker mogelijk verlaagde. Mogelijk omdat dit verlaagde risico niet terug werd gevonden in cohort studies.

Oorspronkelijke titel:
Phytochemically rich dietary components and the risk of colorectal cancer: A systematic review and meta-analysis of observational studies by Borgas P, Gonzalez G, […], Reza Mirnezami R.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8223713/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over groenten en fruit, noten, knoflook en dikke darmkanker.

Glucosamine en chondroïtinesupplementen verbeteren structuur en symptomen bij artrose

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Welke voedingssupplementen hebben positieve effecten op de knie- en heupartrose bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 28 RCT’s met in totaal 11890 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van glucosaminesupplementen zowel de structuur  van de knie- en heupartrose bij volwassenen [minimale gewrichtsbreedte of kraakbeenvolume: netwerkresultaten: SMD = 0.16, 95% BI = 0.04 tot 0.28] als de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen [pijn = -0.15, 95% BI = -0.25 tot -0.05 en functie = -0.17, 95% BI = -0.28 tot -0.07] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van chondroïtinesupplementen zowel de structuur van de knie- en heupartrose bij volwassenen [minimale gewrichtsbreedte of kraakbeenvolume: netwerkresultaten: SMD = 0.21, 95% BI = 0.10 tot 0.32] als de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen [pijn = -0.06. 95% BI = -0.15 tot -0.03 en functie = -0.15, 95% BI = -0.26 tot -0.03] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van strontiumsupplementen de structuur van de knie- en heupartrose bij volwassenen [minimale gewrichtsbreedte of kraakbeenvolume: SMD = 0.20, 95% BI = 0.02 tot 0.38] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D supplementen de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen [pijn = -0.15. 95% BI = -0.27 tot -0.03 en functie = -0.18, 95% BI = -0.31 tot -0.06] significant verbeterde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van glucosamine en chondroïtinesupplementen een statistisch significant maar klinisch twijfelachtig langetermijn voordeel opleverde voor wat betreft de structuur en de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen.
Strontiumsupplementen verbeterden de structuur van de knie- en heupartrose bij volwassenen en vitamine D supplementen de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen.

Oorspronkelijke titel:
The Efficacy and Safety of Disease-Modifying Osteoarthritis Drugs for Knee and Hip Osteoarthritis-a Systematic Review and Network Meta-Analysis by Yang W, Sun C, […], Zhuo Q.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33846938/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over glucosamine en chondroïtinesupplementen, vitamine D en het verbeteren van de botdichtheid. 
 

Dagelijks >650 mg DHA + EPA supplementen tijdens zwangerschap verhoogt geboortegewicht

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het slikken van DHA en/of EPA tijdens de zwangerschap of na de geboorte het lichaamsgewicht van nakomelingen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 27 RCT’s met 6408 zuigelingen en 14 observationele studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de controle groep, dat het slikken van meer dan 650 mg DHA en/of EPA supplementen per dag tijdens de zwangerschap, het geboortegewicht significant deed toenemen [MD = 87.5 g, 95% BI = 52.3 tot 122.6, n = 3831 deelnemers, matige kwaliteit].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle groep, dat het slikken van meer dan 650 mg DHA en/of EPA supplementen per dag na de geboorte, de combinatie BMI en BMI-score van 5-10 jaar significant deed toenemen [SMD = 0.11, 95% BI = 0.04 tot 0.18, n = 3220 deelnemers, matige kwaliteit].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van meer dan 650 mg DHA en/of EPA supplementen per dag tijdens de zwangerschap of na de geboorte, zowel het geboortegewicht als de BMI van 5-10 jaar deed toenemen.

Oorspronkelijke titel:
Systematic Literature Review and Meta-Analysis of the Relationship Between Polyunsaturated and Trans Fatty Acids During Pregnancy and Offspring Weight Development by Ren X, Vilhjálmsdóttir BL, […], Specht  IO.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8027310/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en EPA&DHA.

 

Supplementen met 320-729 mg magnesium verbetert mogelijk slaap bij ouderen met slapeloosheid

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verbetert het slikken van magnesiumsupplementen de slaap bij ouderen met slapeloosheid (insomnia)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 RCT’s met in totaal 151 ouderen in 3 verschillende landen.
De dosering van elementair magnesium (in de vorm van magnesiumoxide of magnesiumcitraat) varieerde tussen 320 en 729 mg per dag, verdeeld over 2 innames gedurende de dag.
De interventieduur varieerde tussen 20 dagen en 8 weken.

Alle RCT’s hadden een matig tot hoog risico op vertekening (confounder) en de resultaten werden ondersteund door een lage tot zeer lage kwaliteit van bewijs.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met het placebo, dat het slikken van magnesiumsupplementen de latentietijd tot inslapen significant met 17.36 minuten [95% BI = -27.27 tot -7.44, p = 0.0006] verkortte.
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.0006 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden vergeleken met het placebo, dat het slikken van magnesiumsupplementen de totale slaaptijd niet significant met 16.06 minuten [95% BI = -5.99 tot 38.12, p  =  0.15] verlengde.
Niet significant omdat de gevonden p-waarde van 0.15 groter was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van supplementen met 320-729 mg (elementair) magnesium gedurende 20 dagen tot 8 weken, de slaap bij ouderen met slapeloosheid mogelijk verbeterde. Mogelijk omdat alle RCT’s een lage tot zeer lage kwaliteit van bewijs hadden.

Oorspronkelijke titel:
Oral magnesium supplementation for insomnia in older adults: a Systematic Review & Meta-Analysis by Mah J and Pitre T.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8053283/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium en ouderdomsziektes.

Magnesiumoxide bevat 60% elementair magnesium en magnesiumcitraat bevat 16% elementair magnesium.
Dus als u 320 mg elementair magnesium uit magnesiumsupplementen wilt halen, moet u dus 534 mg magnesiumoxide supplementen of 2000 mg magnesiumcitraat slikken.
 

Dagelijks 400 microgram foliumzuur tijdens zwangerschap verlaagt autisme

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt foliumzuurinname tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 studies met in totaal 9795 nakomelingen met autisme.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van foliumzuusupplementen aan het begin van de zwangerschap, de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen significant met 43% [OR = 0.57, 95% BI = 0.41 tot 0.78] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat minimaal 400 mcg foliumzuur per dag (via voeding of supplementen) tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen significant met 45% [OR = 0.55, 95% BI = 0.36 tot 0.83] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat minimaal 400 mcg (400 μg) foliumzuur per dag (via voeding of supplementen) tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Prenatal Folic Acid Supplements and Offspring's Autism Spectrum Disorder: A Meta-analysis and Meta-regression by Liu X, Zou M, [...], Chen WX.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33743119/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en foliumzuur.

Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan kanker

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van magnesium het risico op doodgaan aan zowel alle oorzaken, hart- en vaatziekten als kanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 prospectieve cohort studies met in totaal 1168756 deelnemers, waarvan 52378 doden aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit), 23478 doden aan hart- en vaatziekten en 11408 doden aan kanker (kankermortaliteit of kankersterfte).

De follow-up duur varieerde tussen 3.5 en 32 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van magnesium het risico op doodgaan aan alle oorzaken significant met 13% [ES = 0.87, 95% BI = 0.79 tot 0.97, p = 0.009, I2 = 70.7%, p 0.001] verlaagde.
Significant omdat ES van 1 niet in de 95% BI van 0.79 tot 0.97 zat. ES van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden dat het eten van magnesium het risico op doodgaan aan kanker significant met 20% [ES = 0.80, 95% BI = 0.67 tot 0.97, p = 0.023, I2 = 55.7%, p = 0.027] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van magnesium en het verlaagde risico op doodgaan aan hart- en vaatziekten [ES = 0.93, 95% BI = 0.82 tot 1.07, p = 0.313, I2 = 72.3%, p 0.001].
Geen verband omdat ES van 1 in de 95% BI van 0.82 tot 1.07 zat. ES van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses dat het eten van elke 100 mg magnesium per dag, het risico op doodgaan aan alle oorzaken significant met 6% verlaagde. 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses dat het eten van elke 100 mg magnesium per dag, het risico op doodgaan aan kanker significant met 5% verlaagde. 

De onderzoekers concludeerden dat het eten van magnesium (minimaal 100 mg per dag) het risico op doodgaan aan zowel alle oorzaken als kanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Total, Dietary, and Supplemental Magnesium Intakes and Risk of All-Cause, Cardiovascular, and Cancer Mortality: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Bagheri A, Naghshi S, […], Esmaillzadeh A.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33684200/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium, hart en vaatziekten en kanker.


 

Dagelijks 1 gram DHA of EPA via voeding verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Eerdere populatiestudies naar de associaties tussen de voedingsvetzuren, de plasma voedingsvetzurengehaltes en het risico op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie hebben onduidelijke resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel (meta-analyse) uitgevoerd.

Verlaagt een hoge inname DHA of EPA via voeding of het hebben van een hoog plasma DHA- of EPA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 prospectieve cohort studies met in totaal 167581 deelnemers, waarvan 6318 mensen met leeftijdsgebonden maculaire degeneratie.
De follow-up duur varieerde tussen 3 en 28 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram DHA + EPA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium significant met 33% [RR = 0.67, 95% BI = 0.51 tot 0.88] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram DHA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium significant met 50% [RR = 0.50, 95% BI = 0.32 tot 0.78] verlaagde.
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat elke verhoging met 1 gram DHA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium werkelijk met 50% verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram EPA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium significant met 60% [RR = 0.40, 95% BI = 0.18 tot 0.87] verlaagde.
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 0.18 tot 0.87 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden dat een hoog plasma DHA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een gevorderd stadium significant met 28% [RR = 0.72, 95% BI = 0.55 tot 0.95] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog plasma EPA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een gevorderd stadium significant met 43% [RR = 0.57, 95% BI = 0.40 tot 0.81] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel een hoge inname van DHA of EPA via voeding (minimaal 1 gram DHA of 1 gram EPA per dag) als het hebben van een hoog plasma DHA- of EPA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary fatty acid intake, plasma fatty acid levels, and the risk of age-related macular degeneration (AMD): a dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Zhong Y, Wang K, [...], Yao K.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33469697/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over EPA + DHA en leeftijdsgebonden maculaire degeneratie. 

Een hoog plasma EPA- en DHA-gehalte kan verkregen worden door veel vette vissen te eten en/of EPA- en DHA-voedingsupplementen (visoliesupplementen) te slikken.
Vette vissen bevatten meer EPA en DHA dan niet vette vissen.
 

Alcohol verhoogt botbreuk

Onderzoeksvraag:
Eerdere studies naar het verband tussen het alcoholgebruik en het risico op het krijgen van fracturen hebben tegenstrijdige resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel (meta-analyse) uitgevoerd.

Verhoogt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van fractuur (botbreuk)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 38 prospectieve cohort studies met in totaal 5053117 deelnemers, waarvan 169560 mensen met een fractuur.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van totale fractuur significant met 35% [RR = 1.35, 95% BI = 1.01 tot 1.81] verhoogde.
Echter, dit significante verhoogde risico werd niet teruggevonden voor heupfractuur [RR = 1.19, 95% BI = 0.96 tot 1.48], fractuur veroorzaakt door botontkalking [RR = 2.01, 95% BI = 0.76 tot 5.34], wervelfractuur [RR = 0.98, 95% BI = 0.68 tot 1.40] en polsfractuur [RR = 0.99, 95% BI = 0.85 tot 1.16].
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 1.01 tot 1.81 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van totale fractuur verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
A systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies on the association between alcohol intake and risk of fracture by Asoudeh F, Salari-Moghaddam A, […], Esmaillzadeh A.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33596741/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over alcohol en het voorkomen van fracturen. 
 

Vitamine A suppletie verlaagt bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt vitamine A suppletie de kans op het krijgen van bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s (te vroeg geboren baby’s)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCT’s met 709 prematuur geboren baby’s in de vitamine A groep (interventiegroep) en 700 prematuur geboren baby’s in de niet vitamine A groep (de controle groep).

De doseringen van vitamine A supplementen varieerden tussen 1500 tot 10000 IE (450 en 3003 microgram) en de studieduur was 4 weken.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat vitamine A suppletie de kans op het krijgen van bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s significant met 37% [OR = 0.67, 95% BI = 0.52 tot 0.88, I2 = 0%] verlaagde.
Dit verlaagde risico veranderde niet in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers concludeerden dat vitamine A suppletie de kans op het krijgen van bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s (te vroeg geboren baby’s) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin A supplementation prevents the bronchopulmonary dysplasia in premature infants: A systematic review and meta-analysis by Ding Y, Chen Z and Lu Y.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7837939/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en vitamine A.

Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een chronische longaandoening die voornamelijk ontstaat bij veel te vroeg geboren baby’s. Een draagtijd van een baby is 40 weken. Als een baby te vroeg geboren wordt, zijn de longen nog niet helemaal ontwikkeld waardoor ze niet goed werken. Het kindje heeft dan hulp nodig bij het ademhalen en krijgt daarom zuurstof. Door deze hulp kunnen de longen beschadigd raken.

De ontwikkeling van de longen begint vanaf week 4 tijdens de zwangerschap. Vanaf week 26 ontstaan de eerste grove longblaasjes. Vanaf week 32 ontstaan de uiteindelijke longblaasjes en na 34 à 35 weken zijn de longen van een ongeboren kind pas af.
 

Dagelijks 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen verbetert geheugen bij mensen zonder dementie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verbetert het slikken van carotenoïdensupplementen de cognitieve uitkomsten/prestaties (het geheugen) bij mensen zonder dementie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCT’s met in totaal 4402 mensen zonder dementie (2228 mensen in de carotenoïdengroep and 2174 mensen in de controle groep).
De leeftijd van de deelnemers varieerde tussen 45 en 78 jaar.

De studieduur varieerde tussen 2 weken en 12 maanden.
De doseringen van carotenoïdensupplementen varieerden tussen 0.5 mg/d tot 50 mg/d.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van carotenoïdensupplementen een significant positief effect had op de cognitieve uitkomsten bij mensen zonder dementie [Hedge's g = 0.14, 95% BI = 0.08 tot 0.20, p 0.0001, I2 = 0.00%].
Dit significante postieve effect bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen per dag, de cognitieve prestaties (het geheugen) bij mensen zonder dementie (45 en 78 jaar) verbeterde.

Oorspronkelijke titel:
Carotenoids and Cognitive Outcomes: A Meta-Analysis of Randomized Intervention Trials by Davinelli S, Ali S, […], Corbi G.

Link:
https://www.mdpi.com/2076-3921/10/2/223/htm 

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over carotenoïdensupplementen en dementie
 

Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Recente systematische reviews en meta-analyses van gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde onderzoeken (RCT's) hebben controversiële (tegenstrijdige) bevindingen gerapporteerd over de associaties tussen het slikken van calciumsupplementen en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het slikken van calciumsupplementen de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s met in totaal 28935 deelnemers in de interventiegroep (groep met calciumsupplementen) en 14243 deelnemers in de controle groep (groep zonder calciumsupplementen.

De gemiddelde leeftijd was 66.3 jaar en 92.8% was vrouw.
Er was geen pulbicatiebias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van calciumsupplementen het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten onder gezonde postmenopauzale vrouwen significant met 15% [RR = 1.15, 95% BI = 1.06 tot 1.25, I2 = 0.0%] verhoogde.
Dit verhoogde risico werd in de subgroepenanalyses teruggevonden voor 700-1000 mg calcium via voeding of 1000 mg calcium via voedingssupplementen.

De onderzoekers vonden dat het slikken van calciumsupplementen het risico op het krijgen van een coronaire hartiziekte onder gezonde postmenopauzale vrouwen significant met 16% [RR = 1.16, 95% BI = 1.05 tot 1.28, I2 = 0.0%] verhoogde.
Dit verhoogde risico werd in de subgroepenanalyses teruggevonden voor 700-1000 mg calcium via voeding of 1000 mg calcium via voedingssupplementen.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van 1000 mg (elementaire) calcium via voedingssupplementen het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en coronaire hartziekte onder gezonde postmenopauzale vrouwen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Calcium Supplements and Risk of Cardiovascular Disease: A Meta-Analysis of Clinical Trials by Myung SK, Kim HB, […], Oh SW.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33530332/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over calcium, ouderdom en hart- en vaatziekten.

Na de menopauze (de laatste menstruatie bij vrouwen) volgt de postmenopauze.
 

Eieren verlagen leeftijdsgebonden maculaire degeneratie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Het verhogen van de maculaire pigment optische dichtheid (MPOD) als gevolg van een verhoogde maculaire concentratie van luteïne en zeaxanthine kan het risico op leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD) verminderen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een causaal verband tussen het dagelijks eten van eieren en het verlaagde risico op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s met in totaal 296 deelnemers.
Er was geen heterogeniteit tussen de studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van eieren de maculaire pigment optische dichtheid significant verhoogde [WMD = 0.037, 95% BI = 0.004 tot 0.069, p = 0.027].

De onderzoekers vonden dat het eten van eieren het serum luteïnegehalte significant verhoogde [WMD = 0.150 μmol/L, 95% BI = 0.037 tot 0.263, p = 0.009].

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks eten van eieren de maculaire pigment optische dichtheid en het serum luteïnegehalte verhoogde en daarmee het risico op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
A positive effect of egg consumption on macular pigment and healthy vision: a systematic review and meta-analysis of clinical trials by Sikaroudi MK, Saraf-Bank S, […], Soltani S.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33491232/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer informatie/studies over significant/RCT’s, luteïne, eieren en leeftijdsgebonden maculaire degeneratie. 

Het serum luteïnegehalte in het lichaam kan verhoogd worden door voeding te eten die veel luteïne bevattten en/of luteïne-supplementen te slikken.

 

Veel β-cryptoxanthine via voeding verlaagt botontkalking en heupfracturen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van zowel botontkalking als heupfracturen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 cohort studies, 4 patiënt-controle studies en 4 cross-sectionele studies met in totaal 100496 deelnmemers. 

De methodologische kwaliteit van alle studies werden als "redelijk" tot "goed" beoordeeld.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van botontkalking significant met 24% [OR = 0.76, 95% BI = 0.66 tot 0.88, p = 0.0002, I2 = 36%, p = 0.11] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van botontkalking onder vrouwen significant met 28% [OR = 0.72, 95% BI = 0.58 tot 0.91, p = 0.005, I2 = 59%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van botontkalking onder mannen significant met 20% [OR = 0.80, 95% BI = 0.65 tot 1.00, p = 0.05, I2 = 11%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van heupfracturen significant met 28% [OR = 0.72, 95% BI = 0.60 tot 0.87, p = 0.0008, I2 = 55%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van heupfracturen onder vrouwen significant met 29% [OR = 0.71, 95% BI = 0.54 tot 0.94, p = 0.02, I2 = 71%] verlaagde.
Dit verlaagde risico was echter niet signifcant onder mannen.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van zowel botontkalking als heupfracturen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of β-Cryptoxanthin on Improvement in Osteoporosis Risk: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies by Kim SJ, Anh NH, […], Kwon SW.

Link:
https://www.mdpi.com/2304-8158/10/2/296/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over β-cryptoxanthine, botontkalking en ouderdom
 

Dagelijks 100 mg cholesterol verhoogt zwangerschapsdiabetes

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verhoogt een hoge inname van cholesterol de kans op het krijgen van diabetes (suikerziekte) tijdens de zwangerschap (zwangerschapsdiabetes)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 cohort studies, 4 cross-sectionele studies en 2 patënt-controle studies met in totaal 30123 deelnemers, waarvan 3237 vrouwen met zwangerschapdiabetes.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste inname, verhoogde de hoogste inname van cholesterol de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes significant met 49% [gepoolde RR = 1.49, 95% BI = 1.18 tot 1.88].

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses dat elke verhoging met 100 mg cholesterol per dag, de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes significant met 32% [gepoolde RR = 1.32, 95% BI = 1.20 tot 1.45] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van cholesterol (minimaal 100 mg per dag) de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Cholesterol Intake and Risk of Gestational Diabetes Mellitus: A Meta-Analysis of Observational Studies by Gao F and Cui CY.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33416437/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap, diabetes (suikerziekte) en het verlagen van cholesterol.

Het cholesterolgehalte in levensmiddelen kunt u hier vinden.
 

Dagelijks 2 gram omega-3 supplementen verhogen spiermassa bij ouderen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het slikken van omega-3 supplementen (EPA en DHA) de spiermassa en de loopsnelheid bij ouderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatten 10 RCT’s met 552 deelnemers.

De duur van de interventie varieerde tussen 10 en 24 weken.
De dosering varieerde tussen 0.16 en 2.6 g/dag EPA en tussen 0 en 1.8 g/dag DHA.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van minimaal 2 gram omega-3 supplementen per dag, de spiermassa bij ouderen significant deed toenemen [SMD = 0.67 kg, 95% BI = 0.16 tot 1.18 p 0.05].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van omega-3 supplementen gedurende minimaal 6 maanden, de loopsnelheid bij ouderen significant deed toenemen [SMD = 1.78 m/sec, 95% BI = 1.38 tot 2.17, p 0.05].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van minimaal 2 gram omega-3 supplementen (EPA en DHA) per dag, de spiermassa bij ouderen deed toenemen, terwijl het slikken van omega-3 supplementen (EPA en DHA) gedurende minimaal 6 maanden, de loopsnelheid bij ouderen deed toenemen. 

Oorspronkelijke titel:
Effects of Omega-3 Fatty Acids on Muscle Mass, Muscle Strength and Muscle Performance among the Elderly: A Meta-Analysis by Huang YH, Chiu WC, […], Wang YH.

Link:
https://www.mdpi.com/2072-6643/12/12/3739/htm

Extra informatie van El Mondo:     
Vind hier meer studies over EPA en DHA en ouderdom.

Plantaardige eiwitten verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Bestaat er een dosisafhankelijke relatie tussen de inname van eiwit en mortaliteit (doodgaan aan)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatten 32 prospectieve cohort studies met in totaal 113039 doden (16429 aan hart- en vaatziekten en 22303 aan kanker onder 715128 deelnemers.

De follow-up duur varieerde tussen 3.5 en 32 jaar.
Het aantal deelnemers per studie varieerde tussen 288 en 135335 en de leeftijd varieerde tussen 19 en 101 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge inname van de totale eiwitten, vergeleken met een lage inname, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 6% [gepoolde effectgrootte = 0.94, 95% BI = 0.89 tot 0.99, I2 = 58.4%, p 0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge inname van plantaardige eiwitten, vergeleken met een lage inname, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 8% [gepoolde effectgrootte = 0.92, 95% BI = 0.87 tot 0.97, I2 = 57.7%, p = 0.003] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge inname van plantaardige eiwitten, vergeleken met een lage inname, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 12% [gepoolde HR = 0.88, 95% BI = 0.80 tot 0.96, I2 = 63.7%, p = 0.001] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant voor doodgaan aan kanker.

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel totale eiwitten of dierlijke eiwitten en de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van veel totale eiwitten of dierlijke eiwitten en de kans op doodgaan aan kanker.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke verhoging met 3 energieprocent (3 En%) plantaardige eiwitten per dag, de kans op doodgaan aan alle oorzaken significant met 5% [gepoolde effectgrootte = 0.95, 95% BI = 0.95 tot 0.98, p 0.001] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van plantaardige eiwitten, de kans op zowel doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) als hart- en vaatziekten verlaagde. Verder, verlaagde een hoge inname van de totale eiwitten, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit).

Oorspronkelijke titel:
Dietary intake of total, animal, and plant proteins and risk of all cause, cardiovascular, and cancer mortality: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Naghshi S, Sadeghi O, […], Esmaillzadeh A.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7374797/

Extra informatie van El Mondo:     
Vind hier meer studies over eiwittenconsumptie, hart- en vaatziekten en kanker.

Een eiwitrijk dieet is een dieet met 20-35 En% eiwit. De makkelijkste manier om een eiwitrijk dieet te volgen, is door te kiezen voor alleen maar producten/maaltijden met met 20-35 En% eiwit. Deze producten uit de supermarkt bevatten 20-35 En% eiwit.
20-35 En% eiwit wil zeggen dat het aantal gram eiwitten 20-35% bijdraagt aan het totale kcal van het desbetreffende dieet.