Voeding en gezondheid

Ouderdom

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en ouderdom:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:

2023:

  1. Veel selenium via voeding verhoogt botdichtheid
  2. Een lager serum magnesiumgehalte verhoogt fracturen
  3. Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie
  4. Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer
  5. Dagelijks 200 gram zuivelproducten verhogen ziekte van Parkinson

2022:

  1. Vitamine E supplementen verlagen ziekte van Alzheimer
  2. Regelmatig visconsumptie verlaagt leeftijdsgebonden oogziekte
  3. Dagelijks 20-25 mcg vitamine D3 supplementen verlagen kans op osteoporotische breuk en vallen bij ouderen
  4. 10 tot 7500 microgram vitamine D supplementen verhogen handgreepsterkte van postmenopauzale vrouwen
  5. Hoog bloedgehalte aan carotenoïden en vitamine E verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  6. Eiwittensuppletie + lichaamsbeweging verhogen spierkracht van Aziatische ouderen met sarcopenie

2021:

  1. 100 µg/d vitamine K + 1000 mg/d calciumsupplementen verhogen botmineraaldichtheid
  2. Paddenstoelen verlagen doodgaan aan alle oorzaken
  3. Dagelijks 200-700 gram groente en fruit verlaagt fragiliteit
  4. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren verlagen doodgaan aan alle oorzaken
  5. Supplementen met 320-729 mg magnesium verbetert mogelijk slaap bij ouderen met slapeloosheid
  6. Dagelijks 1 kopje groene thee verbetert geheugen
  7. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan kanker
  8. Dagelijks 1 gram DHA of EPA via voeding verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  9. Alcohol verhoogt botbreuk
  10. Dagelijks 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen verbetert geheugen bij mensen zonder dementie
  11. Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen
  12. Eieren verlagen leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  13. Veel β-cryptoxanthine via voeding verlaagt botontkalking en heupfracturen

2020:

  1. Dagelijks 2 gram omega-3 supplementen verhogen spiermassa bij ouderen
  2. Zuivelproducten verrijkt met calcium en vitamine D verhogen botmineraaldichtheid bij postmenopauzale vrouwen
  3. Dagelijks 54 mg genisteïne verhogen botmineraaldichtheid van postmenopauzale vrouwen
  4. Vitamine K2 + vitamine D verhogen botmineraaldichtheid
  5. Zuivelproducten verhogen botmineraaldichtheid van postmenopauzale vrouwen
  6. LDL-cholesterolgehalte hoger dan 121 mg/dL verhoogt Alzheimer
  7. Vitamine C-rijke voedingsmiddelen verhogen botmineraaldichtheid
  8. Veel linolzuur via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  9. Koolhydraten verhogen niet fracturen
  10. Obesitas verhoogt dementie

2019:

  1. Dagelijks 1 glas alcohol verhoogt botontkalking
  2. Hoge eiwitinname verlaagt heupfracturen onder ouderen
  3. Een laag vitamine B12-gehalte verhoogt depressie onder ouderen
  4. Een hoog vitamine E-gehalte verlaagt ziekte van Alzheimer
  5. Een hoog urinezuurgehalte verhoogt de botdichtheid
  6. Hoog homocysteïnegehalte verhoogt ziekte van Alzheimer
  7. Dagelijks 1 portie groentes en fruit verlaagt heupfracturen
  8. Verzadigd vet verhoogt cognitieve stoornissen
  9. Geen verband tussen aardappelen en doodgaan aan kanker
  10. Dagelijks 500 mg vitamine C via voeding verlaagt oogziekte leeftijdsgebonden cataract

2018:

  1. Alzheimer-patiënten hebben een lage vitamine E bloedwaarde
  2. Vitamine A en C via voeding verlagen de oogziekte glaucoom
  3. Veel antioxidanten via voeding verlagen doodgaan aan alle oorzaken
  4. All-cause mortaliteit is het laagst bij een dieet met 50-55 En% koolhydraten
  5. Een laag seleniumgehalte in de hersenen verhoogt de ziekte van Alzheimer
  6. Veel verzadigd vet verhoogt fracturen
  7. Coronaire hartziekte en hartfalen verhogen dementie
  8. Melkeiwittensupplementen in combinatie met krachttraining verhogen spiermassa bij ouderen
  9. Vitamine D-gehalte tussen 25 en 35 ng/mL verlaagt ziekte van Alzheimer
  10. Dagelijks veel yoghurt en kaas verlaagt heupfracturen

2017:

  1. Veel thee verlaagt heupfracturen onder vrouwen
  2. Vis verlaagt heupfracturen
  3. Een hoge vitamine A via voeding verhoogt heupfracturen
  4. Groente en fruit verlagen cognitieve stoornissen
  5. 28 gram volle granen per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  6. Dagelijks 50 mg vitamine C via voeding verlaagt heupfracturen
  7. Een lage vitamine D status in het lichaam verslecht het geheugen
  8. Een laag zink- en ijzergehalte verhogen ziekte van Alzheimer
  9. Een laag seleniumgehalte in het lichaam verhoogt de ziekte van Alzheimer
  10. Thee drinken leidt tot grote botdichtheid
  11. Dagelijks 50 microgram vitamine K via voeding verlaagt fracturen
  12. Een mangaantekort verhoogt mogelijk de ziekte van Alzheimer
  13. 100 gram vis per week verlaagt de ziekte van Alzheimer
  14. Dagelijks veel kaas verhoogt niet doodgaan aan alle oorzaken
  15. Dagelijks 100 gram groenten en fruit verlaagt dementie onder ouderen
  16. Lopen verlaagt dementie onder ouderen

2016:

  1. Beta-caroteen via voeding verlaagt heupfracturen onder Aziatische mannen
  2. 1 keer per week vette vis of tonijn verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  3. Suikerziekte verhoogt het vallen bij ouderen
  4. Onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B verlagen dementie
  5. Borstvoeding geven beschermt vrouwen tegen botontkalking op latere leeftijd
  6. Dagelijks veel volkoren graanproducten verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
  7. Maximaal 1 tot 2 kopjes koffie per dag verbetert het geheugen
  8. Regelmatige lichamelijke activiteiten verlaagt ziekte van Alzheimer
  9. Mensen met leeftijdsgebonden maculaire degeneratie hebben baat bij 10 mg luteïne of zeaxanthine per dag
  10. Een lage botdichheid verhoogt aderverkalking bij ouderen
  11. Het metabole syndroom verlaagt non-vertebrale fracturen onder mannen
  12. Veel beta-caroteen via voeding verlaagt de mortaliteit
  13. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt de ziekte van Alzheimer
  14. Veel groenten verlaagt mogelijk heupfractuur
  15. IJzersupplementen gedurende 4 tot 6 weken verhoogt het hemoglobinegehalte met 0.35 g/dL

2015:

  1. 1 portie vis per week of 100 gram DHA per dag verbetert het geheugen van ouderen
  2. Soja-isoflavonen verbeteren het geheugen van postmenopauzale vrouwen
  3. Vette vissen verhogen het vitamine D-bloedgehalte met 6.8 nmol/L
  4. Dagelijks 400-1800 mg EPA en DHA vertraagt het cognitieve achteruitgang bij ouderen
  5. Onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B verlagen dementie
  6. Een vitamine D-tekort verhoogt mogelijk dementie
  7. Maagzuurremmers leiden op lange termijn mogelijk tot een vitamine B12-tekort
  8. HMB-supplementen leiden tot spierbehoud bij ouderen
  9. Dagelijks 7 mg vitamine E via voeding verlaagt leeftijdsgebonden staar
  10. Dagelijks 580 mg DHA of 1 gram DHA en EPA verbetert het geheugen van ouderen
  11. 60 gram vis per dag verlaagt de all-cause mortalieit
  12. Veel vitamine C via voeding verlaagt staar
  13. Een laag vitamine B12-gehalte verhoogt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie
  14. Minimaal 100 gram vis per week verlaagt de ziekte van Alzheimer

2014:

  1. Fyto-oestrogenensupplementen verlagen opvliegers

2013:

  1. Het slikken van vitamines en mineralen verlaagt niet de mortaliteit
  2. Ouderen met dementie hebben baat bij een volledige voedingsdrank
  3. Dagelijks 330 ml melk verlaagt botverlies
  4. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt mogelijk fracturen bij ouderen

2012:

  1. Soja-isoflavonensupplementen verlagen de frequentie en de ernst van opvliegers
  2. 20 microgram vitamine D per dag verlaagt fracturen bij ouderen
  3. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt fracturen bij ouderen
  4. Polyfenolen verbeteren het cognitief functioneren
  5. Het slikken van vitamine B6, B12 en foliumzuur verbetert niet het cognitief vermogen van ouderen
  6. 20 nmol/L 25(OH)D verlaagt de mortaliteit onder ouderen
  7. Een hoge consumptie van groenten verlaagt dementie bij ouderen

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

De Westerse definitie van ouderdom is: mensen boven 65 jaar. In 2011 bereikt de eerste lichting babyboomers uit 1946 de pensioengerechtigde leeftijd. In 2040 is een kwart van de Nederlandse bevolking 65-plusser.

Ouderdom komt met gebreken. De veel voorkomende gebreken bij ouderen zijn:

  • Hoge bloeddruk
  • Hart- en vaatziekten
  • Verhoogde bloeddruk
  • Kanker
  • Mobiliteit en vallen
  • Dementie
  • Osteoporose
  • Verminderd gezichtsvermogen (maculadegeneratie)
  • Longontsteking
  • Achteruitgang van het gehoor
  • Achteruitgang van de eetlust en het dorstgevoel
  • Spierverlies. Krachttraining kan spierverlies voorkomen
  • Ondervoeding. Een eenvoudig instrument om ondervoeding bij ouderen te signaleren, is het SNAQ65+

Voeding heeft een onmiskenbaar effect op het verouderingsproces. Zo vertraagt een goede voedingstoestand het verouderingsproces en een dagelijkse energiebehoefte beneden 1700 kcal leidt tot een tekort aan vitamines en mineralen.

Het verouderingsproces begint immers niet op 65-jarige maar al op 30-jarige of nog jongere leeftijd.

Een van de consequenties van het ouder worden is verlies van spierkracht. Per jaar verliezen ouderen rond 0.25 kg spieren. Spierverlies kan tegen gegaan worden door krachttraining (60-85% van het 1RM en 3 tot 4 keer per week). Spierverlies leidt tot een lagere ruststofwisseling.

Om spierverlies en botverlies bij ouderen te voorkomen dienen de 3 hoofdmaaltijden (ontbijt, lunch en avondeten) tussen 25-30 gram eiwit te bevatten.

Voedingsadviezen bij ouderdom:

  • Voor het behoud van stevige botten bij ouderen wordt aangeraden te kiezen voor producten met minimaal 15 En% eiwit en maximaal 25 En% eiwit oftewel een dagelijkse voeding met:
  • 15-25 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.3-1.5 gram vezels per 100 kcal.
    Maar de belangrijkste factoren voor het botbehoud bij ouderen zijn 60-90 minuten lichaamsbeweging per dag, 15-30 microgram vitamine D per dag en 1 gram calcium of meer per dag.
  • Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking. Aderverkalking is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten.
  • Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte2 (m).
  • Minimaal 60 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
  • Eet 2 keer per week vette vis of slik dagelijks 450 mg EPA en DHA. EPA en DHA zitten in visoliesupplementen. Visoliesupplementen kunnen de positieve effecten van het eten van vis niet evenaren.
  • Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 25-30 gram voedingsvezels per dag. 10-30 gram vezel per dag verlaagt namelijk het slechte LDL-cholesterolgehalte.
  • Beperk tot 2-3 glazen alcohol voor mannen en 1-2 glazen voor vrouwen per dag.
  • Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
  • Slik geen antioxidanten-supplementen. Ze doen meer kwaad dan goe!
  • Eet niet meer dan 200 gram cholesterol per dag bij een verhoogd LDL-cholesterol.
  • Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen aan.
  • Eet wanneer het kan niet alleen. Door samen met andere mensen te eten, wordt de eetlust versterkt. Ouderen hebben vaak een slechte eetlust.
  • Zet elke dag 1 fles water van 2 liters op tafel. Zo weet u zeker dat u genoeg vocht binnenkrijgt. Het dorstgevoel kan bij ouderen sterk afnemen.
  • 500 microgram foliumzuur per dag bij een hoog homocysteïnegehalte.
  • Slik dagelijks een multivitamine-supplementen.
  • Slik dagelijks 15-30 microgram (600-1200 IE) vitamine D. Slik vitamine D in overleg met een diëtist, voedingsdeskundige of uw huisarts!
  • Zorg dat u dagelijks 1000 mg calcium binnenkrijgt. Het kan via voeding of voedingssupplementen.

Hart- en vaatziekten

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2023:

  1. Dagelijks 500 ml sinaasappelsap verlaagt causaal slecht cholesterol
  2. 30 gram volkoren granen verlagen hart- en vaatziekte
  3. Dagelijks 200 tot 700 mg calcium via voeding verlaagt een beroerte onder Aziaten
  4. Groene thee verlaagt mogelijk causaal hart- en vaatziekten
  5. Groene thee verlaagt causaal bloeddruk bij gezonde personen

2022:

  1. Dagelijks 20 gram olijfolie verlaagt hart- en vaatziekten
  2. Dagelijks 25-200 gram pinda’s verlagen mogelijk causaal triglyceridengehalte
  3. Brassica-groenten verlagen causaal totaal cholesterolgehalte
  4. Hoge vezelinname verlaagt causaal hart- en vaatziekten
  5. Dagelijks 500 mg flavonoïden via voeding verlaagt hart- en vaatziekte, suikerziekte en een hoge bloeddruk
  6. Vitamine D gehalte tussen 40 en 75 nmol/L verlaagt bloeddruk bij volwassenen
  7. Dagelijks 50 mg flavanonen via voeding verlaagt een beroerte
  8. Haver verlaagt mogelijk causaal hart- en vaatziekten

2021:

  1. Bessen verlagen hart- en vaatziekten
  2. HDL cholesterolgehalte tot 2.05 mmol/L verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
  3. Kalium verlaagt hart- en vaatziekten
  4. 4000 mg inositolsupplementen verlagen bloeddruk
  5. Dagelijks 50 mg anthocyaninen of 100 mg proanthocyanidinen via voeding verlagen coronaire hartziekte
  6. Uien verlagen causaal slecht cholesterol
  7. Groene bladgroenten verlagen hart- en vaatziekten
  8. Veel witvlees verlaagt doogaan aan alle oorzaken
  9. 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week verlagen veneuze trombo-embolie
  10. Rijstzemelenolie verlaagt causaal cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen
  11. 175-350 gram vette vis per week voor hartpatiënten
  12. Soja verlaagt causaal bloeddruk bij volwassenen
  13. Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen
  14. Omega-3 vetzuren via voeding verlaagt recidief veneuze trombo embolie

2020:

  1. Dagelijks 0.5 tot 6 gram taurine-supplementen verlagen bloeddruk van patiënten met leverontregeling
  2. Dagelijks 1 mg heme-ijzer via voeding verhoogt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  3. Dagelijks 3 kopjes koffie of meer verhoogt causaal hart- en vaatziekten
  4. Plantaardige eiwitten verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
  5. 2-3 porties vis per week verlagen coronaire hartziekte onder patiënten met suikerziekte type 2
  6. 1 gram natrium per dag verhoogt hart- en vaatziekten met 6%
  7. Een hoge visconsumptie verlaagt coronaire hartziekte
  8. Dietary intake of vitamin B6 and folate reduces stroke
  9. Vitamine C tekort verhoogt de bloeddruk
  10. Groene thee verlaagt bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk
  11. Kalium-inname tot 3128 mg per dag verlaagt bloeddruk
  12. Tomaten verhogen goed cholesterolgehalte
  13. Calciumsupplementen verhogen hartinfarct
  14. Dagelijs 100 mg magnesium via voeding verlaagt een beroerte
  15. Ziekte van Alzheimer verhoogt een hersenbloeding
  16. Glutenallergie verhoogt boezemfibrilleren
  17. 100 gram vis per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Dagelijks 1 kopje thee verlaagt hart- en vaatziekten onder ouderen
  19. Lijnzaad verlaagt plasma Lp(a)-gehalte
  20. Quercetinesupplementen verlagen bloeddruk
  21. Hartfalen verhoogt dementie
  22. LDL cholesterol verhoogt hart- en vaatziekten
  23. Koolhydratenarme diëten verlagen hart- en vaatziekten

2019:

  1. Druiven verlagen slecht cholesterol
  2. <400 mg groene koffiebonen-extract supplementen verlagen de bloeddruk
  3. 150 mg/dag quercetine-supplementen verlagen LDL-cholesterol van mensen met obesitas
  4. Dagelijks 2 gram L-carnitine verlaagt bloeddruk van mensen met overgewicht
  5. Veel vitamine C via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  6. Anthocyaninen via voeding verlaagt hypertensie
  7. Cashewnoten verlagen de bloeddruk
  8. Coënzym Q10 supplementen verlagen ontstekingen in patiënten met coronaire hartziekte
  9. Kiwi verlaagt niet hart- en vaatziekten
  10. Transvetzuren verhogen hart- en vaatziekten
  11. Veel antioxidanten via voeding verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
  12. Pinda’s gedurende 12 weken verhoogt goed cholesterol

2018:

  1. Vitamine E via voeding verlaagt een beroerte
  2. Middellangketenige verzadigde vetzuren verhogen sneller goed cholesterol
  3. Dagelijks 150 gram friet verhoogt suikerziekte type 2
  4. Walnoten verlagen slecht cholesterolgehalte
  5. Veel natrium via voeding verhoogt een beroerte
  6. EPA&DHA verlagen postoperatieve atriale fibrillatie na een bypass hartoperatie
  7. EPA&DHA verlagen postoperatieve atriale fibrillatie na een bypass hartoperatie
  8. Coronaire hartziekte en hartfalen verhogen dementie
  9. Olijfolie verhoogt sneller het HDL cholesterolgehalte dan andere plantaardige oliën
  10. 1 portie gevogelte per week verlaagt een beroerte onder vrouwen
  11. Resveratrol supplementen verlagen niet cholesterolgehalte
  12. Dagelijks 20 gram vis verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten

2017:

  1. Een dieet met weinig verzadigd vet verlaagt hart- en vaatziekten
  2. Dagelijks 500 mL rode bietensap verlaagt de bloeddruk
  3. Dagelijks 100 gram roodvlees, 50 gram bewerkt vlees en 250 mL suikergezoete frisdrank verhogen de bloeddruk
  4. 28 gram volle granen per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  5. Witvlees verlaagt een beroerte
  6. 8.7 gram oplosbare vezelsupplementen gedurende 7 dagen verlaagt de bloeddruk
  7. Een dieet met <10 En% verzadigd vet verlaagt cholesterolgehalte en bloeddruk bij kinderen
  8. Suikergezoete frisdrank, eieren en rood- en bewerkt vlees verhogen hart- en vaatzieken
  9. EPA en DHA supplementen verlagen hart- en vaatziekten
  10. Dagelijks 12 gram noten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
  11. 1 tot 724 mg anthocyaninen per dag verbetert hartfunctie
  12. Wekelijks 30-180 gram chocolade verlaagt hart- en vaatziekten en suikerziekte
  13. Krachttraining verlaagt de bloeddruk
  14. Geen verband tussen choline of betaïne via voeding en hart- en vaatziekten
  15. Wekelijks 0.1-7 glazen alcoholische drank verlaagt hartfalen
  16. Dagelijks 100 mg flavonoïden via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  17. Kaliumsupplementen gedurende minimaal 4 weken verlagen de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk
  18. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt bloeddruk
  19. Dagelijks 1 ei verhoogt hartfalen
  20. Minimaal 200 gram yoghurt per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  21. Het eten van sesamzaad verlaagt de bloeddruk
  22. Veel lycopeen via voeding verlaagt hart- en vaatziekten
  23. Overgewicht verhoogt hartritmestoornis
  24. Tomaten verlagen hart- en vaatziekten onder volwassenen
  25. Dagelijks veel peulvruchten verlaagt hart- en vaatziekten
  26. Tofu verlaagt coronaire hartzieke onder vrouwen en Aziaten
  27. Zoetstofgezoete frisdrank verhoogt het metabole syndroom
  28. Dagelijks 200 mg flavonoïden via voeding verlaagt all-cause mortaliteit

2016:

  1. Dagelijks 200 mg flavonoïden via voeding verlaagt all-cause mortaliteit
  2. Calciumsupplementen verlaagt het slechte cholesterol
  3. 39 gram hazelnoten per dag verlaagt het slechte cholesterolgehalte
  4. Dagelijks 15-20 gram noten verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
  5. Dagelijks 240 ml granaatappelsap verlaagt de bloeddruk
  6. 1-3 gram gember per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  7. 1-2 glazen alcohol per dag verlaagt een beroerte
  8. 3500 mg kalium per dag via voeding verlaagt een beroerte
  9. Overgewicht verhoogt de bloeddruk
  10. Vitamine C verkort het verblijf in het ziekenhuis van patiënten die een hartoperatie ondergaan
  11. 2000 mg vitamine B3 per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  12. 3 glazen alcohol of meer per dag verhoogt een subarachnoïdale bloeding
  13. Vitamine B3 verhoogt het HDL-cholesterol
  14. Suikergezoete en zoetstofgezoete frisdrank verhogen hart- en haatziekten
  15. Genisteïnesupplementen verlagen hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen met het metabole syndroom
  16. 45 gram amandelen per dag verlaagt het cholesterolgehalte
  17. Flavanolen uit cacao verlagen hart- en vaatziekten en suikerziekte type 2
  18. Dagelijks 3.5 gram beta-glucaan uit haver verlaagt hart- en vaatziekten
  19. Maximaal 4 kopjes koffie per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  20. Veel flavonoïden via voeding verlaagt een beroerte
  21. Het cholestolgehalte daalt sterker met statines + stanolen/sterolen dan statines alleen
  22. Dagelijks 2.5 gram plantensterolen en/of -stanolen gedurende minimaal 4 weken verlaagt de bloedwaarden van beta-caroteen en luteïne
  23. Bosbessen verlagen niet de bloeddruk
  24. 12 gram noten per dag verlaagt een beroerte
  25. Donkergroene bladgroenten verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  26. Dagelijks 40 gram kaas verlaagt hart- en vaatziekten en beroerte
  27. Gewichtsverlies gedurende 6-12 maanden verlaagt hart- en vaatziekten
  28. 500 mg quercetinesupplementen per dag gedurende 8 weken verlaagt de bloeddruk
  29. 300 mg magnesiumsupplementen per dag gedurende 1 maand verlaagt de bloeddruk
  30. Omega 3 vetzuren verkort het verblijf in het ziekenhuis van patiënten die een hartoperatie ondergaan
  31. Dagelijks 50 gram volkorengraanproducten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
  32. Veel groenten en fruit verlaagt de bloeddruk
  33. Een hoge DHA-bloedwaarde verlaagt een fatale hartziekte
  34. Rijstolie verlaagt het cholesterolgehalte
  35. Veel EPA en DHA via voeding verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
  36. Knoflooksupplementen verlagen de bloeddruk en het cholesterolgehalte
  37. Een lage botdichheid verhoogt aderverkalking bij ouderen
  38. Het slikken van 2.5 gram kalium per dag verlaagt niet de hartslag
  39. Soja of isoflavonen verlaagt niet het homocysteïnegehalte
  40. Een combinatie van omega-3 vetzuren, foliumzuur, vitamine B6 en B12 verlaagt het homocysteïnegehalte
  41. Dagelijks 125 gram melk verlaagt een beroerte
  42. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt maagkanker
  43. Dagelijks veel graanvezels verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
  44. Het slikken van anthocyanen verlaagt niet de bloeddruk
  45. Overgewicht verhoogt een beroerte
  46. Veel luteïne via voeding verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  47. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten bij vrouwen
  48. Veel soja via voeding verlaagt mogelijk een beroerte
  49. Bessen verlagen hart- en vaatziekten
  50. Maximaal 25 gram verzadigd vet per dag verlaagt een beroerte onder mannen
  51. Een hoog DHA-bloedwaarde verlaagt de bloeddruk
  52. Chocolade verlaagt een ischemische hartziekte
  53. Coënzym Q10-supplementen verlaagt hart- en vaatziekten
  54. Dagelijks 136-300 gram avocado verlaagt LDL-cholesterol en triglyceridengehalte
  55. Vegetarisch dieet verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
  56. Zuivelproducten verlaagt hart- en vaatziekten
  57. L-carnitine supplementen verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten

2015:

  1. Consumptie van hele lijnzaad gedurende minimaal 12 weken verlaagt de bloeddruk
  2. Knoflook verlaagt bloeddruk
  3. 1 portie noten per week verlaagt hart- en vaatziekten met 10%
  4. Veel volkorenproducen verlaagt een beroerte onder vrouwen
  5. Dagelijks 28.4 gram aardnoten verlaagt cholesterolgehalte
  6. Dagelijks 1-50 mg olijfolie verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  7. Dagelijks veel flavonoïden via voeding verlaagt coronaire hartziekten
  8. 14 glazen alcohol per week verlaagt hartfalen
  9. Noten verlagen sterfte door hart- en vaatziekten
  10. Vegetarisch dieet verlaagt het cholesterolgehalte
  11. Een hoog HDL-cholesterolgehalte verlaagt mogelijk vroegtijdig hart- en vaatziekten
  12. Sojaproducten verlagen het cholesterolgehalte
  13. Vitamine D-supplement verlaagt chronisch hartfalen
  14. Pistachenoten verlagen bloeddruk bij mensen zonder suikerziekte type 2
  15. Dagelijks 100 mg magnesium of 1 gram kalium via voeding verlaagt een beroerte onder vrouwen
  16. Dagelijks 250-400 gram druiven verlaagt de bloeddruk
  17. Dagelijks 800 gram groenten en fruit verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Beta glucanen gedurende 6 weken verlagen de bloeddruk
  19. Knoflooksupplementen verlagen de bloeddruk
  20. 22-536 mg vitamine E per dag verlaagt een hartinfarct
  21. Dagelijks 300 gram fruit of 400 gram groenten verlaagt coronaire hartziekte
  22. Een zinktekort leidt tot hartinfarct

2014:

  1. 1-5 porties groenten en fruit per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  2. Het eten van veel vis verlaagt mogelijk longkanker
  3. 5 mg foliumzuur per dag gedurende minimaal 4 weken verlaagt het homocysteïnegehalte van patiënten met een coronaire hartziekte
  4. 10 gram vezels per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  5. 10 gram vezels per dag verlaagt totale mortaliteit
  6. Lycopeen verlaagt een beroerte onder mannen
  7. 100 gram roodvlees per dag verhoogt mogelijk de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten
  8. Een hoge suikerinname verhoogt de bloeddruk, het triglyceriden- en cholesterolgehalte
  9. Een hoge natriuminname verhoogt de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten
  10. Een verlaagd risico op mortaliteit tot 40 g alcohol per dag maar een verhoogd risico boven 40 g onder mannen
  11. Een voeding met veel kalium verlaagt een beroerte
  12. Olijfolie verlaagt een beroerte
  13. Een vegetarisch dieet verlaagt de bloeddruk
  14. Meer dan 2 gram EPA en DHA per dag verlaagt de bloeddruk
  15. Een hoog plasma homocysteïnegehalte verhoogt waarschijnlijk abdominale aorta aneurysma
  16. 300 mg cafeïne per dag verlaagt atriumfibrillatie
  17. 2000 mg vitamine B3 supplement verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Het eten van flavonoïden verlaagt hart- en vaatziekten
  19. Groene thee verlaagt de bloeddruk en het cholesterolgehalte
  20. Groene thee verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
  21. 130 gram peulvruchten per dag verlaagt het LDL-cholesterolgehalte

2013:

  1. Hoog HDL-cholesterolgehalte verhoogt een intracerebrale bloeding
  2. 162 gram peulvruchten per dag verlaagt de bloeddruk
  3. Bietensap verlaagt de (bovendruk) bloeddruk
  4. Een hoge vitamine D bloedwaarde verlaagt bloeddruk
  5. Een laag adiponectinegehalte verhoogt de bloeddruk
  6. Dagelijks 927 mg polyfenolen verlaagt de bloeddruk
  7. 5 gram zout of minder per dag verlaagt de bloeddruk
  8. 2.3-3.1 gram kalium per dag verlaagt de bloeddruk
  9. 41 gram (plantaardig) eiwit per dag verlaagt de bloeddruk 
  10. Een laag vet dieet verlaagt het cholesterolgehalte in premenopauzale vrouwen
  11. Knoflooksupplementen gedurende 2 maanden verlagen het cholesterolgehalte bij mensen met een hoog cholesterolgehalte
  12. Dagelijks 100 gram fructose of meer verhoogt zowel het triglyceriden- als het LDL-cholesterolgehalte
  13. Een kransslagader calcium score boven 10 verhoogt hart- en vaatziekten onder patiënten met suikerziekte type 2
  14. 3 tot 5 kopjes koffie per dag verlaagt non-linear hart- en vaatziekten
  15. Linolzuur via voeding verlaagt coronaire hartziekten
  16. Minimaal 200 mg magnesium per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  17. 150 tot 400 mg magnesium per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Antioxidantensupplementen verlagen niet hart- en vaatziekten
  19. Coënzym Q10-supplementen verbeteren mogelijk congestief hartfalen
  20. Minimaal 1 keer per week vis verlaagt hartfalen
  21. Flavonoïden hebben mogelijk positief effect op hart- en vaatziekten
  22. Vezelinname via voeding verlaagt mogelijk een beroerte 
  23. Calcium via voeding verlaagt beroerte onder Aziaten
  24. 1 ei per dag verhoogt niet hart- en vaatziekten of beroerte
  25. Vezelinname via voeding verlaagt mogelijk een beroerte 

2012:

  1. Elke kg gewichtstoename verhoogt hart- en vaatziekten bij vrouwen met 5.7% en bij mannen met 3.1%
  2. Een lage GI voeding verlaagt het LDL-cholesterolgehalte
  3. Een voedingspatroon laag in verzadigd vet en omega-6 vetzuren biedt bescherming tegen hart- en vaatziekte en kanker
  4. Geen verband tussen plantensterolen en hart- en vaatziekten
  5. 400-800 mcg foliumzuur per dag verlaagt een beroerte
  6. Magnesium verlaagt de kans op een ischemische beroerte
  7. Foliumzuursupplementen verlagen mogelijk een beroerte
  8. Vitamine C-supplementen verlagen op korte termijn de bloeddruk
  9. Soja-isoflavonen verlagen de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk
  10. Magnesiumsupplementen verlagen licht de bloeddruk
  11. 3 glazen alcohol of meer verhogen de bloeddruk bij mannen
  12. Visoliesupplementen verlagen de bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk
  13. PUFA-supplementen bieden geen bescherming tegen hart- en vaatziekten
  14. Veel alfa-linoleenzuur via voeding verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  15. Viseten en niet visoliesupplementen beschermt tegen hart- en vaatziekten
  16. 2-4 keer per week vis verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  17. Het eten van vis verlaagt de kans op cerebrovasculaire ziekten
  18. Flavonoïden bieden bescherming tegen hart- en vaatziekten
  19. Een hoge GI-voeding verhoogt de kans op hart- en vaatziekten bij vrouwen met overgewicht

2011:

  1. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt dementie
  2. 200 microgram foliumzuur per dag verlaagt hart- en vaatziekte
  3. Groene thee verlaagt het slechte cholesterol
  4. 1 glas alcohol per dag verlaagt hart- en vaatziekten met 14-25%
  5. 25 mg lycopeen per dag verlaagt het LDL-cholesterolgehalte met 10%
  6. 1.6 gram kalium verlaagt een beroerte
  7. 1 gram kalium per dag verlaagt beroerte met 11%

2010:

  1. PUFA verlaagt hart- en vaatziekten
  2. 25-375 mg soja-isoflavonen per dag verlaagt de bloeddruk met 1.92 mmHg
  3. Zinksupplementen verhogen de kans op hart- en vaatziekten 
  4. Calciumsupplementen verhogen een hartinfarct

2009:

  1. Het eten van amandelen verlaagt mogelijk het cholesterolgehalte
  2. Verzadigd vet vervangen door meervoudig onverzadigd vet verlaagt hart- en vaatziekten
  3. 3.25 gram EPA en DHA verlaagt het triglyceridengehalte in hyperlipidemische patiënten

2008:

  1. Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
  2. 500 mg vitamine C per dag verlaagt het cholesterolgehalte bij mensen met hoog cholesterolgehalte
  3. 600-900 mg knoflooksupplementen per dag verlaagt de bloeddruk

2006:

  1. Volkoren graanproducten verlagen hart- en vaatziekten

2005:

  1. Soja-eiwit verlaagt het cholesterolgehalte

2002:

  1. 240 mg magnesiumsupplementen per dag verlaagt de bovendruk

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Hart- en vaatziekten is de verzamelnaam voor aandoeningen aan het hart- en vaatstelsel, zoals ischemische aanvallen (TIA), hartinfarcten, beroertes, en vaatlijden van de grote vaten, zoals etalagebenen. Hart- en vaatziekten zijn momenteel doodsoorzaak nummer 1 binnen de westerse wereld.

De belangrijkste oorzaken van hart- en vaatziekten zijn:

  • Hoge bloeddruk
  • Hoog cholesterolgehalte
  • Overgewicht
  • Aderverkalking
  • Suikerziekte type 2
  • Hoog homocysteïnegehalte

Vuistregels:

  • Aantal % cholesterol verlaging = aantal % risico verlaging op hart- en vaatziekten.
  • Per kg gewichtsverlies = 1 mmHg bovendruk verlaging. Dus van 130 naar 120 mmHg als bovendruk wilt in de praktijk zeggen 10 kg gewichtsverlies. Uit voedingskundig oogpunt is het verstandig niet meer dan 0.5-1 kg gewicht per week te verliezen.
  • Elke gram zout boven de 6 gram zout per dag doet de bloeddruk met 1 mmHg stijgen.

Dagelijkse inname van 1-3 gram plantensterolen of -stanolen verlaagt de opname van het  LDL-cholesterol met 5-15%. Echter, het vermijden van cholesterol uit voeding is niet de oplossing voor het hoge cholesterolgehalte. De oplossing is, kies voor producten met maximaal 30 En% vet en maximaal 7 En% verzadigd vet.  

Het is heel moeilijk om via voeding alleen het cholesterol met 15% te verlagen.

Een cholesterolverlagend dieet ziet als volgt uit:

  • Producten met maximaal 30 En% vet
  • Producten met maximaal 7 En% verzadigd vet
  • Producten met maximaal 15 En% eiwit
  • Maximaal 200 gram cholesterol per dag
  • Producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal

Bij hart- en vaatziekten spelen erfelijkheid ook een rol. De erfelijke vorm van hart- en vaatziekten zijn: 

  • Hypertrofische cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verdikt is)
  • Dilaterende cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verwijd is)
  • Lange QT-syndroom
  • Catecholaminerge polymorfe ventriculaire tachycardie (CPVT)
  • Brugadasyndroom
  • Aritmogene rechter ventrikel dysplasie (ARVD)
  • Familiaire hypercholesterolemie (FH)

Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen en vrouwen zijn niet hetzelfde.
Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen zijn druk op de borst, zweten en uitstralende pijn naar armen en de kaak.

Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij vrouwen zijn:

  • Hartkloppingen (hartbonzen)
  • Plotselinge duizeligheid, een gevoel van zwakte
  • Slapeloosheid
  • Een onaangenaam gevoel in de maagstreek, eventueel met misselijkheid
  • Ineens ernstige vermoeidheid
  • Kortademigheid
  • Branderig gevoel onder het borstbeen
  • Onaangenaam klemmend of drukkend gevoel in de borststreek
  • Onaangenaam gevoel of pijn tussen de schouderbladen, pijn in de nek

Voedingsadviezen bij hart- en vaatziekte:

  • Kies voor producten met maximaal 30-35 En% vet, voor producten met maximaal 7-10 En% verzadigd vet, voor producten met maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal, voor producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal en voor vissen die minimaal 1000 mg EPA en DHA per dag leveren oftewel een dagelijkse voeding met:

    Maximaal 35 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
     
  • Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking.
  • Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte2 (m).
  • Minimaal 60-90 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
  • Eet minimaal 2 keer per week vette vis. Vette vissen zijn makreel, haring, sardines, paling, bokking, ansjovis en zalm.
  • Eet 250 mg omega-3 vetzuren per dag. Omega-3 vetzuren zijn alfa-linoleenzuur, EPA en DHA.
  • Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 30 gram voedingsvezels per dag. 10-30 gram vezel per dag verlaagt namelijk het slechte LDL-cholesterolgehalte.
    30 gram vezels per dag komt overeen met een dagelijkse voeding van minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
  • Eet veel volkorenproducten (bruinbrood, zilvervliesrijst en havermout) en peulvruchten.
  • Beperk  tot 2 glazen alcohol voor mannen en 1 glas voor vrouwen per dag.
  • Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
  • Eet niet meer dan 200 gram cholesterol per dag bij een verhoogd LDL-cholesterol.
  • Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen aan.
  • 500 microgram foliumzuur per dag bij een hoog homocysteïnegehalte. Raadpleeg hiervoor eerst uw huisarts!
  • Slik geen antioxidantensupplementen. Ze doen meer kwaad dan goed!
  • Raadpleeg eerst uw huisarts of een diëtist bij het slikken van voedingssupplementen!
     
Streefwaarden voor een gezond hart:
MetingenStreefwaarden
Totaal cholesterol< 4.5 mmol/l
HDL-cholesterol voor mannen> 0.9 mmol/l
HDL-cholesterol voor vrouwen> 1.1 mmol/l
LDL-cholesterol< 2.5 mmol/l
Triglyceriden (bloedvetten)< 2.5 mmol/l
Nuchter bloedsuikergehalte< 6 mmol/l
HbA1c< 7%
Homocysteïne< 12 micromol/l
Bloeddruk120/80 mmHg.
120 is bovendruk/systolische bloeddruk & 
80 is onderdruk/diastolische bloeddruk
Bloeddruk bij mensen boven 60  jaar140/90 mmHg
Leefstijlmaatregelen voor de behandeling en preventie van een hoge bloeddruk
LeefstijlveranderingAanbevelingDaling van systolische bloeddruk (bovendruk)
GewichtsverliesEen gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25 kg/m25-20 mmHg
ZoutverminderingMaximaal 6 gram zout per dag oftewel 2400 mg natrium per dag2-8 mmHg
Kaliuminname Per 0.6 gram verhoging1 mmHg
Lichamelijke activiteit30-60 minuten per dag4-9 mmHg
AlcoholgebruikMaximaal 2 glazen voor mannen & 1 glas voor vrouw2-4 mmHg
DASH-voedingspatroonVoedingspatroon rijk aan groente, fruit, magere zuivelproducten en vetarme producten8-14 mmHg
Deze tabel laat zien dat de beste manier om een hoge bloeddruk te voorkomen is het handhaven van een gezond gewicht.


Verschillende risicofactoren van hart- en vaatziekten:

Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer

Onderzoeksvraag:
Verlaagt een hoge inname van antioxidanten via voeding, de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer of dementie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 cohort studies met in totaal 98264 deelnemers, waarvan 7425 mensen met dementie na een follow-up duur van 3 tot 23 jaar. 

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge inname van antioxidanten via voeding, de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.79 tot 0.92, I2 = 45.5%] verlaagde.
Echter, dit significante verlaagde risico werd niet teruggevonden voor dementie [RR = 0.84, 95% BI = 0.77 tot 1.19, I2 = 54.6%].
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 0.79 tot 0.92 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van antioxidanten via voeding, de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association of Dietary and Supplement Intake of Antioxidants with Risk of Dementia: A Meta-Analysis of Cohort Studies by Zhao R, Han X, […], You H.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36846999/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over antioxidanten en de ziekte van Alzheimer.

Studies 2023

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en ouderdom:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:

  1. Veel selenium via voeding verhoogt botdichtheid
  2. Een lager serum magnesiumgehalte verhoogt fracturen
  3. Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie
  4. Veel antioxidanten via voeding verlaagt ziekte van Alzheimer
  5. Dagelijks 200 gram zuivelproducten verhogen ziekte van Parkinson

Laag bloed carotenoïdengehalte verhoogt dementie

Onderzoeksvraag:
Gezien hun krachtige antioxiderende eigenschappen spelen carotenoïden een rol bij het vertragen en voorkomen van dementie en milde cognitieve stoornissen. Echter, observationele studies hebben inconsistente resultaten gevonden met betrekking tot de associatie tussen het bloed carotenoïdengehalte en het risico op dementie en milde cognitieve stoornissen en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is een laag bloed carotenoïdengehalte (zoals, lycopeen, beta-caroteen, luteïne) een risicofactor voor dementie en milde cognitieve stoornissen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 23 studies met 1422 mensen met dementie, 435 mensen met milde cognitieve stoornissen en 4753 controles (mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed lycopeengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.521, 95% BI = -0.741 tot -0.301].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed alfa-caroteengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.489, 95% BI = -0.697 tot -0.281].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed beta-caroteengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.476, 95% BI = -0.784 tot -0.168].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed luteïnegehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.516, 95% BI = -0.753 tot -0.279].

De onderzoekers vonden dat mensen met dementie een lager bloed beta-cryptoxanthinegehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen [SMD = -0.617, 95% BI = -0.953 tot -0.281].

De onderzoekers concludeerden dat mensen met dementie een lager bloed carotenoïdengehalte hadden dan mensen zonder dementie of milde cognitieve stoornissen.

Oorspronkelijke titel:
Low blood carotenoid status in dementia and mild cognitive impairment: A systematic review and meta-analysis by Wang L, Zhao T, […], Jiang Q.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36997905/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over carotenoïden en de ziekte van Alzheimer.

Het luteïnegehalte in het bloed kan verhoogd worden door levensmiddelen te eten die veel luteïne bevatten en/of luteïnesupplementen te slikken.

Een lager serum magnesiumgehalte verhoogt fracturen

Onderzoeksvraag:
Magnesium, een essentieel kation voor tal van cellulaire processen, is een belangrijk bestanddeel van bot. Echter, de relatie met het risico op het krijgen van fracturen is nog onzeker en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een lager serum magnesiumgehalte de kans op het krijgen van fracturen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 cohort studies met in totaal 119755 deelnemers met een gemiddelde follow-up duur van 79 maanden.
De gemiddelde leeffijd was 62 jaar en het vrouwenpercentage was 33%.
De analyses waren gecorrigeerd voor 15 potentiële confounders.
De studies waren goed opgezet.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een lager serum magnesiumgehalte de kans op het krijgen van fracturen significant met 25% [RR = 1.25, 95% BI = 1.09 tot 1.43, I2 = 31.2%] verhoogde.
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 1.09 tot 1.43 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat een lager serum magnesiumgehalte de kans op het krijgen van fracturen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Association between Serum Magnesium and Fractures: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies by Dominguez LJ, Rodas-Regalado S, […], Barbagallo M.

Link:
https://www.mdpi.com/2072-6643/15/6/1304

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium en het voorkomen van fracturen.

 

Uien verlagen causaal slecht cholesterol

Afbeelding

Onderzoeksvraag:.
Studies tonen aan dat suppletie met uien effectief kan zijn bij de behandeling van dyslipidemie. Echter, de resultaten blijven controversieel (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt suppletie met uien het cholesterolgehalte of anders gezegd, verlaagt het eten van uien causaal het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 RCT’s met in totaal 446 deelnemers.  

Het aantal deelnemers per studie varieerde tussen 12 en 92.
De interventieduur varieerde tussen 2 en 12 weken.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant verhoogde [MD = 2.29 mg/dL, 95% BI = 0.87 tot 3.72, I2 = 0%].  

De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) significant verlaagde [MD = -6.64 mg/dL, 95% BI = -10.91 tot -2.36, I2 = 32%].  
Dit significante, verlaagde effect bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het totale cholesterolgehalte significant verlaagde [MD = -5.39 mg/dL, 95% BI = -10.68 tot -0.09, I2 = 49%].  

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien het totale cholesterolgehalte van mensen met dyslipidemie significant verlaagde [MD = -17.23 mg/dL, 95% BI = -27.99 tot -6.47, I2 = 8%].  

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien het LDL cholesterolgehalte van mensen met dyslipidemie significant verlaagde [MD = -12.70 mg/dL, 95% BI = -23.12 tot -2.27, I2 = 0%].  

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien gedurende minimaal 10 weken het HDL cholesterolgehalte significant verhoogde [MD = 2.81 mg/dL, 95% BI = 1.08 tot 5.54, I2 = 17%].  

De onderzoekers concludeerden dat het eten van uien gedurende minimaal 10 weken het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) causaal verhoogde, terwijl het totale en LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) causaal verlaagde. Deze positieve effecten waren het grootst bij mensen met  dyslipidemie.

Oorspronkelijke titel:
Effect of onion on blood lipid profile: A meta-analysis of randomized controlled trials by Huang W, Tang G, [...], Wei Z.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8269690

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, groente consumptie, verlaging van het cholesterolgehalte en hart- en vaatziekten.

Bij dyslipidemie is het gehalte van het totale cholesterol en/of het LDL-cholesterol en/of de triglyceriden verhoogd en/of is er sprake van een verlaagd gehalte van het HDL-cholesterol. Dyslipidemie is vaak een voorbode van hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Een causaal verband kan gevonden worden in RCT’s.  
 

Kruisbloemige groenten, knoflook, citrusvruchten en tomaten verlagen mogelijk dikke darmkanker

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Gepersonaliseerde voeding en beschermende diëten en levensstijlen vormen een belangrijke prioriteit binnen de kankeronderzoek. De associatie tussen consumptie van specifieke voedingscomponenten en het ontstaan van dikke darmkanker is geëvalueerd in een aantal populatiegebaseerde studies, die vastgesteld hebben dat bepaalde voedingsmiddelen potentiële bescherming hebben. Echter, de bevindingen waren inconsistent (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een relatie tussen het eten van de verschillende voedingsgroepen (zoals, tomaten, kruisbloemige groenten, citrusvruchten en noten) en het krijgen van dikke darmkanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 46 studies (cohort en patiënt-controle studies).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van kruisbloemige groenten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 10% verlaagde [OR = 0.90, 95% BI = 0.85 tot 0.95, p = 0.00, I2= 31.02%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van citrusvruchten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 10% verlaagde [OR = 0.90, 95% BI = 0.84 tot 0.96, p = 0.00, I2 = 21.65%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van knoflook de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 17% verlaagde [OR = 0.83, 95% BI = 0.76 tot 0.91, p = 0.00, I2 = 32.64%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van tomaten de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 11% verlaagde [OR = 0.89, 95% BI = 0.84 tot 0.95, p = 0.00, I2 = 0%].
Dit significante verlaagde risico werd teruggevonden in patiënt-controle studies maar niet in cohort studies.

De onderzoekers vonden in gepoolde analyses, vergeleken met een lage consumptie, dat een hoge consumptie van noten de kans op het krijgen van dikke darmkanker in cohort studies significant met 26% verlaagde [OR = 0.74, 95% BI = 0.58 tot 0.94, p = 0.01, I2 = 35.48%].

De onderzoekers concludeerden dat een hoge consumptie van kruisbloemige groenten, knoflook, citrusvruchten en tomaten de kans op het krijgen van dikke darmkanker mogelijk verlaagde. Mogelijk omdat dit verlaagde risico niet terug werd gevonden in cohort studies.

Oorspronkelijke titel:
Phytochemically rich dietary components and the risk of colorectal cancer: A systematic review and meta-analysis of observational studies by Borgas P, Gonzalez G, […], Reza Mirnezami R.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8223713/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over groenten en fruit, noten, knoflook en dikke darmkanker.

Groene bladgroenten verlagen hart- en vaatziekten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:.
Verlaagt het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 7% [gepoolde RR = 0.93, 95% BI = 0.92 tot 0.95] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses, dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van een herseninfarct significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.88 tot 0.96] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses, dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van een hartziekte significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.87 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, met name een herseninfarct verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary intakes of green leafy vegetables and incidence of cardiovascular diseases by Ojagbemi A, Okekunle AP, […], Owolabi M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34128951/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, groene bladgroenten en hart- en vaatziekten.

Groene bladgroenten zijn andijvie, boerenkool, brave hendrik, groenlof, krulandijvie, lamsoren, paksoi, palmkool, postelein, raapstelen, snijbiet, spinazie, waterkers en zuring.

Glucosamine en chondroïtinesupplementen verbeteren structuur en symptomen bij artrose

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Welke voedingssupplementen hebben positieve effecten op de knie- en heupartrose bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 28 RCT’s met in totaal 11890 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van glucosaminesupplementen zowel de structuur  van de knie- en heupartrose bij volwassenen [minimale gewrichtsbreedte of kraakbeenvolume: netwerkresultaten: SMD = 0.16, 95% BI = 0.04 tot 0.28] als de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen [pijn = -0.15, 95% BI = -0.25 tot -0.05 en functie = -0.17, 95% BI = -0.28 tot -0.07] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van chondroïtinesupplementen zowel de structuur van de knie- en heupartrose bij volwassenen [minimale gewrichtsbreedte of kraakbeenvolume: netwerkresultaten: SMD = 0.21, 95% BI = 0.10 tot 0.32] als de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen [pijn = -0.06. 95% BI = -0.15 tot -0.03 en functie = -0.15, 95% BI = -0.26 tot -0.03] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van strontiumsupplementen de structuur van de knie- en heupartrose bij volwassenen [minimale gewrichtsbreedte of kraakbeenvolume: SMD = 0.20, 95% BI = 0.02 tot 0.38] significant verbeterde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D supplementen de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen [pijn = -0.15. 95% BI = -0.27 tot -0.03 en functie = -0.18, 95% BI = -0.31 tot -0.06] significant verbeterde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van glucosamine en chondroïtinesupplementen een statistisch significant maar klinisch twijfelachtig langetermijn voordeel opleverde voor wat betreft de structuur en de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen.
Strontiumsupplementen verbeterden de structuur van de knie- en heupartrose bij volwassenen en vitamine D supplementen de symptomen van de knie- en heupartrose bij volwassenen.

Oorspronkelijke titel:
The Efficacy and Safety of Disease-Modifying Osteoarthritis Drugs for Knee and Hip Osteoarthritis-a Systematic Review and Network Meta-Analysis by Yang W, Sun C, […], Zhuo Q.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33846938/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over glucosamine en chondroïtinesupplementen, vitamine D en het verbeteren van de botdichtheid. 
 

Veel witvlees verlaagt doogaan aan alle oorzaken

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
De associatie tussen vleesconsumptie en de mortaliteit en morbiditeit van niet-overdraagbare ziekten is uitgebreid onderzocht. Ecther, de relatie tussen de consumptie van witvlees en de gezondheidseffecten blijft controversieel en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van witvlees de kans op mortaliteit en morbiditeit?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 22 prospectieve cohort studies met in totaal 3132149 deelnemers.

De gemiddelde NOS score was 6.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste consumptie, dat het eten van veel witvlees, de kans op doogaan aan alle oorzaken significant met 6% [gepoolded OR = 0.94, 95% BI = 0.90 tot 0.97, p 0.001, I2 = 95.6%, p 0.001] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel witvlees, de kans op doogaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
White Meat Consumption, All-Cause Mortality, and Cardiovascular Events: A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Lupoli R, Vitale M, […], Vaccaro O.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7924043/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, witvlees en hart- en vaatziekten.

Morbiditeit is een ziektecijfer. Morbiditeit geeft de verhouding aan van het aantal lijders aan een bepaalde ziekte tot de gehele gemeenschap binnen een bepaald tijdsbestek. De morbiditeitsgraad is een kengetal dat de mate van voorkomen van een bepaalde ziekte aangeeft.

Kip en gevogelte (zoals kalkoen, parelhoen, gans en eend) worden witvlees genoemd.

De kwaliteit van het bewijslast in de studies kan worden beoordeeld aan de hand van de Newcastle-Ottawa Scale (NOS)-score. Studie met een NOS-score boven de 6 wordt gezien als kwalitatief hoogstaand.
 

0.1 tot 14 alcoholische dranken per week verlagen veneuze trombo-embolie

Onderzoeksvraag:
De associaties tussen alcoholconsumptie en het krijgen van veneuze trombo-embolie zijn uitgebreid onderzocht, maar de conclusies waren inconsistent en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 cohort studies en 4 patiënt-controle studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.88 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.84 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van meer dan 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie niet significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.78 tot 1.06] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Meta-analysis of alcohol consumption and venous thromboembolism by Zhang X, Chen X, [...], Li K.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33824981/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over overzichtsartikel/cohort studies, alcoholconsumptie en hart- en vaatziekten.

Veneuze trombo embolie (VTE) een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties na een heup- of knievervangende operatie. Meestal ontstaat het bloedstolsel in een ader van het been (ook wel diep veneuze trombose (DVT) genoemd) of blokkeert het een ader in de longen (ook wel longembolie genoemd).

Supplementen met 320-729 mg magnesium verbetert mogelijk slaap bij ouderen met slapeloosheid

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verbetert het slikken van magnesiumsupplementen de slaap bij ouderen met slapeloosheid (insomnia)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 RCT’s met in totaal 151 ouderen in 3 verschillende landen.
De dosering van elementair magnesium (in de vorm van magnesiumoxide of magnesiumcitraat) varieerde tussen 320 en 729 mg per dag, verdeeld over 2 innames gedurende de dag.
De interventieduur varieerde tussen 20 dagen en 8 weken.

Alle RCT’s hadden een matig tot hoog risico op vertekening (confounder) en de resultaten werden ondersteund door een lage tot zeer lage kwaliteit van bewijs.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met het placebo, dat het slikken van magnesiumsupplementen de latentietijd tot inslapen significant met 17.36 minuten [95% BI = -27.27 tot -7.44, p = 0.0006] verkortte.
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.0006 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden vergeleken met het placebo, dat het slikken van magnesiumsupplementen de totale slaaptijd niet significant met 16.06 minuten [95% BI = -5.99 tot 38.12, p  =  0.15] verlengde.
Niet significant omdat de gevonden p-waarde van 0.15 groter was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van supplementen met 320-729 mg (elementair) magnesium gedurende 20 dagen tot 8 weken, de slaap bij ouderen met slapeloosheid mogelijk verbeterde. Mogelijk omdat alle RCT’s een lage tot zeer lage kwaliteit van bewijs hadden.

Oorspronkelijke titel:
Oral magnesium supplementation for insomnia in older adults: a Systematic Review & Meta-Analysis by Mah J and Pitre T.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8053283/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium en ouderdomsziektes.

Magnesiumoxide bevat 60% elementair magnesium en magnesiumcitraat bevat 16% elementair magnesium.
Dus als u 320 mg elementair magnesium uit magnesiumsupplementen wilt halen, moet u dus 534 mg magnesiumoxide supplementen of 2000 mg magnesiumcitraat slikken.
 

Rijstzemelenolie verlaagt causaal cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Is er een causaal (oorzakelijk) verband tussen het eten van rijstzemelenolie en het verlagen van het serum cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum totale cholesterolgehalte bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -7.29 mg/dL, 95% BI = -11.32 tot -3.25, p = 0.000].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.000 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -7.62 mg/dL, 95% BI = -11.10 tot -4.14, p = 0.000].
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum trigyceridengehalte bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -9.19 mg/dL, 95% BI = -17.99 tot -0.38, p = 0.041].
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat rijstzemelenolie het serum trigyceridengehalte werkelijk verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van rijstzemelenolie het serum cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The impact of rice bran oil consumption on the serum lipid profile in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Pourrajab B, Sohouli MH, […], Shidfar F.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33715544/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over causaal verband/RCTs, olieconsumptie, hart- en vaatziekten en het verlagen van het cholesterolgehalte.

175-350 gram vette vis per week voor hartpatiënten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Cohortstudies rapporteren inconsistente (tegenstrijdige) associaties tussen de visconsumptie, een belangrijke bron van lange-keten ω-3-vetzuren (omega-3 vetzuren) en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en mortaliteit. Of de associaties (verbanden) tussen mensen met en zonder hart- en vaatziekte verschillen, is niet bekend en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is het beschermende effect van visconsumptie op hart- en vaatziekten onder patiënten met en zonder hart- en vaatziekten hetzelfde?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 cohort studies met in totaal 191558 deelnemers. 

De gemiddelde leeftijd was 54.1 jaar en 47.9% was man.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van ten minste 175 gram vis per week, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten onder mensen met hart- en vaatziekten met significant met 16% [HR = 0.84, 95% BI = 0.73 to 0.96] verlaagde.
Dit verlaagde risico was niet meer significant bij een visconsumptie van 350 gram of hoger per week.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden dat het eten van ten minste 175 gram vis per week, de kans op doodgaan aan alle oorzaken onder mensen met hart- en vaatziekten significant met 18% [HR = 0.82, 95% BI = 0.74 to 0.91] verlaagde.
Dit verlaagde risico was niet meer significant bij een visconsumptie van 350 gram of hoger per week.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 5 gram vis met een hoog omega-3 vetzurengehalte (oftewel vette vissen) per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekte onder mensen met hart- en vaatziekten significant met 6% [HR = 0.94, 95% BI = 0.92 to 0.97] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 175 tot 350 gram vis per week, met name vette vis, de kans op het krijgen van zowel hart- en vaatziekten als doodgaan aan alle oorzaken onder mensen met hart- en vaatziekten verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Associations of Fish Consumption With Risk of Cardiovascular Disease and Mortality Among Individuals With or Without Vascular Disease From 58 Countries by Mohan D, Mente A, […], Yusuf S.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33683310/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over visconsumptie en hart- en vaatziekten.

Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan kanker

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van magnesium het risico op doodgaan aan zowel alle oorzaken, hart- en vaatziekten als kanker?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 prospectieve cohort studies met in totaal 1168756 deelnemers, waarvan 52378 doden aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit), 23478 doden aan hart- en vaatziekten en 11408 doden aan kanker (kankermortaliteit of kankersterfte).

De follow-up duur varieerde tussen 3.5 en 32 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van magnesium het risico op doodgaan aan alle oorzaken significant met 13% [ES = 0.87, 95% BI = 0.79 tot 0.97, p = 0.009, I2 = 70.7%, p 0.001] verlaagde.
Significant omdat ES van 1 niet in de 95% BI van 0.79 tot 0.97 zat. ES van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden dat het eten van magnesium het risico op doodgaan aan kanker significant met 20% [ES = 0.80, 95% BI = 0.67 tot 0.97, p = 0.023, I2 = 55.7%, p = 0.027] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van magnesium en het verlaagde risico op doodgaan aan hart- en vaatziekten [ES = 0.93, 95% BI = 0.82 tot 1.07, p = 0.313, I2 = 72.3%, p 0.001].
Geen verband omdat ES van 1 in de 95% BI van 0.82 tot 1.07 zat. ES van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses dat het eten van elke 100 mg magnesium per dag, het risico op doodgaan aan alle oorzaken significant met 6% verlaagde. 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses dat het eten van elke 100 mg magnesium per dag, het risico op doodgaan aan kanker significant met 5% verlaagde. 

De onderzoekers concludeerden dat het eten van magnesium (minimaal 100 mg per dag) het risico op doodgaan aan zowel alle oorzaken als kanker verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Total, Dietary, and Supplemental Magnesium Intakes and Risk of All-Cause, Cardiovascular, and Cancer Mortality: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Bagheri A, Naghshi S, […], Esmaillzadeh A.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33684200/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over magnesium, hart en vaatziekten en kanker.


 

Dagelijks 1 gram DHA of EPA via voeding verlaagt leeftijdsgebonden maculaire degeneratie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Eerdere populatiestudies naar de associaties tussen de voedingsvetzuren, de plasma voedingsvetzurengehaltes en het risico op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie hebben onduidelijke resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel (meta-analyse) uitgevoerd.

Verlaagt een hoge inname DHA of EPA via voeding of het hebben van een hoog plasma DHA- of EPA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 prospectieve cohort studies met in totaal 167581 deelnemers, waarvan 6318 mensen met leeftijdsgebonden maculaire degeneratie.
De follow-up duur varieerde tussen 3 en 28 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram DHA + EPA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium significant met 33% [RR = 0.67, 95% BI = 0.51 tot 0.88] verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram DHA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium significant met 50% [RR = 0.50, 95% BI = 0.32 tot 0.78] verlaagde.
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat elke verhoging met 1 gram DHA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium werkelijk met 50% verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 gram EPA per dag via voeding, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een vroeg stadium significant met 60% [RR = 0.40, 95% BI = 0.18 tot 0.87] verlaagde.
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 0.18 tot 0.87 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers vonden dat een hoog plasma DHA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een gevorderd stadium significant met 28% [RR = 0.72, 95% BI = 0.55 tot 0.95] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog plasma EPA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie in een gevorderd stadium significant met 43% [RR = 0.57, 95% BI = 0.40 tot 0.81] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel een hoge inname van DHA of EPA via voeding (minimaal 1 gram DHA of 1 gram EPA per dag) als het hebben van een hoog plasma DHA- of EPA-gehalte, de kans op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary fatty acid intake, plasma fatty acid levels, and the risk of age-related macular degeneration (AMD): a dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Zhong Y, Wang K, [...], Yao K.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33469697/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over EPA + DHA en leeftijdsgebonden maculaire degeneratie. 

Een hoog plasma EPA- en DHA-gehalte kan verkregen worden door veel vette vissen te eten en/of EPA- en DHA-voedingsupplementen (visoliesupplementen) te slikken.
Vette vissen bevatten meer EPA en DHA dan niet vette vissen.
 

Alcohol verhoogt botbreuk

Onderzoeksvraag:
Eerdere studies naar het verband tussen het alcoholgebruik en het risico op het krijgen van fracturen hebben tegenstrijdige resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel (meta-analyse) uitgevoerd.

Verhoogt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van fractuur (botbreuk)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 38 prospectieve cohort studies met in totaal 5053117 deelnemers, waarvan 169560 mensen met een fractuur.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van totale fractuur significant met 35% [RR = 1.35, 95% BI = 1.01 tot 1.81] verhoogde.
Echter, dit significante verhoogde risico werd niet teruggevonden voor heupfractuur [RR = 1.19, 95% BI = 0.96 tot 1.48], fractuur veroorzaakt door botontkalking [RR = 2.01, 95% BI = 0.76 tot 5.34], wervelfractuur [RR = 0.98, 95% BI = 0.68 tot 1.40] en polsfractuur [RR = 0.99, 95% BI = 0.85 tot 1.16].
Significant omdat RR van 1 niet in de 95% BI van 1.01 tot 1.81 zat. RR van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van totale fractuur verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
A systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies on the association between alcohol intake and risk of fracture by Asoudeh F, Salari-Moghaddam A, […], Esmaillzadeh A.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33596741/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over alcohol en het voorkomen van fracturen. 
 

Soja verlaagt causaal bloeddruk bij volwassenen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Soja heeft verschillende gunstige effecten op hart- en vaatziekten. Echter, de resultaten in klinische onderzoeken (studies) zijn dubbelzinnig (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een causaal verband tussen het eten van soja en het verlagen van de bloeddruk bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat soja-suppletie de systolische bloeddruk (bovendruk) significant verlaagde [MD = -1.64, 95% BI = -3.25 tot -0.04 mmHg, I2 = 50.5%].
Dit significant verlaagde effect werd in de subgroepenanalyses teruggevonden in jonge deelnemers met een lage baseline (aan het begin van de studie) bloeddruk en gedurende maximaal 16 weken soja-suppletie (slikken van soja-supplementen).

De onderzoekers vonden dat soja-suppletie de diastolische bloeddruk (onderdruk) significant verlaagde [MD = -1.21, 95% BI = -2.29 tot -0.12 mmHg, I2 = 50.7%].
Dit significant verlaagde effect werd in de subgroepenanalyses teruggevonden in jonge deelnemers met een lage baseline (aan het begin van de studie) bloeddruk en gedurende maximaal 16 weken soja-suppletie.

De onderzoekers concludeerden dat soja-suppletie gedurende maximaal 16 weken de bloeddruk bij volwassenen causaal verlaagde. 

Oorspronkelijke titel:
Soy intake is associated with lowering blood pressure in adults: A systematic review and meta-analysis of randomized double-blind placebo-controlled trials by Mosallanezhad Z, Ranjbar S, […], Jalali M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33636295/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over soja, het verlagen van de bloeddruk en hart- en vaatziekten.

Dagelijks 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen verbetert geheugen bij mensen zonder dementie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verbetert het slikken van carotenoïdensupplementen de cognitieve uitkomsten/prestaties (het geheugen) bij mensen zonder dementie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCT’s met in totaal 4402 mensen zonder dementie (2228 mensen in de carotenoïdengroep and 2174 mensen in de controle groep).
De leeftijd van de deelnemers varieerde tussen 45 en 78 jaar.

De studieduur varieerde tussen 2 weken en 12 maanden.
De doseringen van carotenoïdensupplementen varieerden tussen 0.5 mg/d tot 50 mg/d.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van carotenoïdensupplementen een significant positief effect had op de cognitieve uitkomsten bij mensen zonder dementie [Hedge's g = 0.14, 95% BI = 0.08 tot 0.20, p 0.0001, I2 = 0.00%].
Dit significante postieve effect bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van 0.5-50 mg carotenoïdensupplementen per dag, de cognitieve prestaties (het geheugen) bij mensen zonder dementie (45 en 78 jaar) verbeterde.

Oorspronkelijke titel:
Carotenoids and Cognitive Outcomes: A Meta-Analysis of Randomized Intervention Trials by Davinelli S, Ali S, […], Corbi G.

Link:
https://www.mdpi.com/2076-3921/10/2/223/htm 

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over carotenoïdensupplementen en dementie
 

Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Recente systematische reviews en meta-analyses van gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde onderzoeken (RCT's) hebben controversiële (tegenstrijdige) bevindingen gerapporteerd over de associaties tussen het slikken van calciumsupplementen en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het slikken van calciumsupplementen de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s met in totaal 28935 deelnemers in de interventiegroep (groep met calciumsupplementen) en 14243 deelnemers in de controle groep (groep zonder calciumsupplementen.

De gemiddelde leeftijd was 66.3 jaar en 92.8% was vrouw.
Er was geen pulbicatiebias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van calciumsupplementen het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten onder gezonde postmenopauzale vrouwen significant met 15% [RR = 1.15, 95% BI = 1.06 tot 1.25, I2 = 0.0%] verhoogde.
Dit verhoogde risico werd in de subgroepenanalyses teruggevonden voor 700-1000 mg calcium via voeding of 1000 mg calcium via voedingssupplementen.

De onderzoekers vonden dat het slikken van calciumsupplementen het risico op het krijgen van een coronaire hartiziekte onder gezonde postmenopauzale vrouwen significant met 16% [RR = 1.16, 95% BI = 1.05 tot 1.28, I2 = 0.0%] verhoogde.
Dit verhoogde risico werd in de subgroepenanalyses teruggevonden voor 700-1000 mg calcium via voeding of 1000 mg calcium via voedingssupplementen.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van 1000 mg (elementaire) calcium via voedingssupplementen het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en coronaire hartziekte onder gezonde postmenopauzale vrouwen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Calcium Supplements and Risk of Cardiovascular Disease: A Meta-Analysis of Clinical Trials by Myung SK, Kim HB, […], Oh SW.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33530332/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over calcium, ouderdom en hart- en vaatziekten.

Na de menopauze (de laatste menstruatie bij vrouwen) volgt de postmenopauze.
 

Eieren verlagen leeftijdsgebonden maculaire degeneratie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Het verhogen van de maculaire pigment optische dichtheid (MPOD) als gevolg van een verhoogde maculaire concentratie van luteïne en zeaxanthine kan het risico op leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD) verminderen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een causaal verband tussen het dagelijks eten van eieren en het verlaagde risico op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s met in totaal 296 deelnemers.
Er was geen heterogeniteit tussen de studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van eieren de maculaire pigment optische dichtheid significant verhoogde [WMD = 0.037, 95% BI = 0.004 tot 0.069, p = 0.027].

De onderzoekers vonden dat het eten van eieren het serum luteïnegehalte significant verhoogde [WMD = 0.150 μmol/L, 95% BI = 0.037 tot 0.263, p = 0.009].

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks eten van eieren de maculaire pigment optische dichtheid en het serum luteïnegehalte verhoogde en daarmee het risico op het krijgen van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
A positive effect of egg consumption on macular pigment and healthy vision: a systematic review and meta-analysis of clinical trials by Sikaroudi MK, Saraf-Bank S, […], Soltani S.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33491232/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer informatie/studies over significant/RCT’s, luteïne, eieren en leeftijdsgebonden maculaire degeneratie. 

Het serum luteïnegehalte in het lichaam kan verhoogd worden door voeding te eten die veel luteïne bevattten en/of luteïne-supplementen te slikken.

 

Veel β-cryptoxanthine via voeding verlaagt botontkalking en heupfracturen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van zowel botontkalking als heupfracturen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 cohort studies, 4 patiënt-controle studies en 4 cross-sectionele studies met in totaal 100496 deelnmemers. 

De methodologische kwaliteit van alle studies werden als "redelijk" tot "goed" beoordeeld.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van botontkalking significant met 24% [OR = 0.76, 95% BI = 0.66 tot 0.88, p = 0.0002, I2 = 36%, p = 0.11] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van botontkalking onder vrouwen significant met 28% [OR = 0.72, 95% BI = 0.58 tot 0.91, p = 0.005, I2 = 59%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van botontkalking onder mannen significant met 20% [OR = 0.80, 95% BI = 0.65 tot 1.00, p = 0.05, I2 = 11%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van heupfracturen significant met 28% [OR = 0.72, 95% BI = 0.60 tot 0.87, p = 0.0008, I2 = 55%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van heupfracturen onder vrouwen significant met 29% [OR = 0.71, 95% BI = 0.54 tot 0.94, p = 0.02, I2 = 71%] verlaagde.
Dit verlaagde risico was echter niet signifcant onder mannen.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel β-cryptoxanthine de kans op het krijgen van zowel botontkalking als heupfracturen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of β-Cryptoxanthin on Improvement in Osteoporosis Risk: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies by Kim SJ, Anh NH, […], Kwon SW.

Link:
https://www.mdpi.com/2304-8158/10/2/296/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over β-cryptoxanthine, botontkalking en ouderdom
 

Omega-3 vetzuren via voeding verlaagt recidief veneuze trombo embolie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van omega-3 vetzuren of vis de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 prospectieve cohort studies.

De follow-up duur (de duur van de studies) varieerde van 0.5 tot 19 jaar.
De grootte van de studies varieerde tussen 595 en 80263 deelnemers.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van vis en de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE) [multi-variable adjusted RR = 1.02, 95% BI = 0.93 tot 1.11, p = 0.709, I2 = 33%, p = 0.176].
Geen verband werd ook teruggevonden in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE) significant met 11% verlaagde [multi-variable adjusted RR = 0.89, 95% BI = 0.80 tot 0.98, p = 0.024, I2 = 0%, p = 0.469].
Dit significant verlaagde risico werd ook teruggevonden in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van recidief veneuze trombo embolie (VTE) significant met 55% verlaagde [multi-variable adjusted RR = 0.45, 95% BI = 0.25 tot 0.81, p = 0.008, I2 = 26.4%, p = 0.244].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.008 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van recidief veneuze trombo embolie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Associations of Fish and Omega-3 Fatty Acids Consumption With the Risk of Venous Thromboembolism. A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Zhang Y, Ding J, [...],Li Y.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7793732/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over omega-3 vetzuren, visconsumptie en hart- en vaatziekten.

Veneuze trombo embolie (VTE) is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties na een heup- of knievervangende operatie. Meestal ontstaat het bloedstolsel in een ader van het been: diep veneuze trombose (DVT) of blokkeert het een ader in de longen: een longembolie.
Een veneuze trombo embolie kan behandeld worden met een directwerkend oraal anticoagulans (DOAC) of met de combinatie van een laagmoleculairgewicht-heparine (LMWH) en een vitamine K-antagonist (VKA) als initiële behandeling, gevolgd door een 3-6 maanden durende de onderhoudsbehandeling met een vitamine K-antagonist.

 

Dagelijks 1 mg heme-ijzer via voeding verhoogt doodgaan aan hart- en vaatziekten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Veel studies hebben het verband tussen de ijzer-inname via voeding en de sterfte als gevolg van hart- en vaatziekten onderzocht, maar de resultaten waren inconsistent (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een hoge ijzer-inname via voeding de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 prospectieve cohort studies met in totaal 720427 deelnemers, waarvan 46045 mensen zijn doodgegaan aan hart- en vaatziekten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden wanneer vergeleken werd met de laagste inname, verhoogde de hoogste inname van heme-ijzer via voeding, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 19% [gepoolde RR = 1.19, 95% BI = 1.01 tot 1.39].

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg heme-ijzer (heem-ijzer) per dag via voeding, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 25% [gepoolde RR = 1.25, 95% BI = 1.17 tot 1.33] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg heme-ijzer per dag via voeding, de kans op doodgaan aan een beroerte significant met 17% [gepoolde RR = 1.17, 95% BI = 1.04 tot 1.32] verhoogde.

De onderzoekers vonden een lineair verband tussen de ijzer-inname via voeding en doodgaan aan hart- en vaatziekten [p non-lineair > 0.05].

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van heme-ijzer via voeding (minstens 1 mg per dag), de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary iron intake and risk of death due to cardiovascular diseases: A systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Han M, Guan L, […], Lu J.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32674239/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over ijzer en het verlagen van hart- en vaatziekten.

Heme-ijzer zit in vlees en vleesproducten. Het heme-ijzergehalte van levensmiddelen kunt u opzoeken in de NEVO-tabel.

Heme-ijzer (als onderdeel van hemoglobine) is verantwoordelijk voor de rode kleur van het vlees. Dus hoe roder het vlees, des hoger het gehalte aan heme-ijzer is.
100 gram pekelvlees levert 2.6 mg heme-ijzer.
100 gram runderrookvlees levert 2.1 mg heme-ijzer.
100 gram lamsvlees 10 g vet gem. rauw levert 1.2 mg heme-ijzer.
100 gram kalfsvlees >5 g vet gem. rauw levert 0.9 mg heme-ijzer.
100 gram vleeswaren levert 0.8 mg heme-ijzer.
100 gram varkensvlees >15 g vet rauw gem. levert 0.4 mg heme-ijzer.
100 gram kipfilet rauw levert 0.2 mg heme-ijzer.