Voeding en gezondheid

Zwangerschap & lactatie

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar het verband tussen voeding en zwangerschap & lactatie:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2023:

  1. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben baat bij probiotica/synbiotica supplementen
  2. Vitamine B6 supplementen verminderen misselijkheid en braken tijdens zwangerschap

2021:

  1. Magnesiumsupplementen verlagen niet krampen in de benen tijdens zwangerschap
  2. Borstvoeding verlaagt eierstokkanker onder vrouwen met BRCA-1 of BRCA-2 genmutatie
  3. Vitamine- en mineralensupplementen verlagen oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes
  4. Dagelijks >650 mg DHA + EPA supplementen tijdens zwangerschap verhoogt geboortegewicht
  5. Dagelijks 400 microgram foliumzuur tijdens zwangerschap verlaagt autisme
  6. Vitamine A suppletie verlaagt bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s
  7. Dagelijks 100 mg cholesterol verhoogt zwangerschapsdiabetes

2020:

  1. Probiotica-supplementen tijdens zwangerschap verlagen eczeem bij nakomelingen
  2. Een hoger vitamine D-gehalte tijdens zwangerschap verlaagt MS bij nakomeling
  3. Omega-3 vetzuren + vitamine E of D verlagen zwangerschapsdiabetes
  4. N-3 vetzurensupplementen verlagen pre-eclampsie tijdens de zwangerschap

2019:

  1. DHEA-supplementen verhogen vruchtbaarheid bij vrouwen
  2. Een hoog vrije vetzurengehalte verhoogt zwangerschapsdiabetes
  3. Foliumzuur tijdens zwangerschap verlaagt acute lymfatische leukemie bij kinderen
  4. 0.6-2 gram calciumsupplementen per dag verlaagt zwangerschapsvergiftiging
  5. Steady state bloed foliumzuurconcentratie wordt bereikt met 100 mcg foliumzuur 

2018:

  1. Probiotica-supplementen zowel voor als na de zwangerschap verlagen atopische dermatitis
  2. 2 keer 2 gram inositolsupplementen per dag verlaagt zwangerschapsdiabetes
  3. 3-6 maanden na de geboorte is beste moment om eieren te introduceren
  4. PUFA-supplementen verhogen niet intelligentie van baby’s met een laag geboortegewicht
  5. Vegetarisch dieet tijdens zwangerschap verhoogt baby met een laag geboortegewicht onder Aziaten
  6. Myo-inositol supplementen verlagen zwangerschapsdiabetes en een vroeggeboorte 
  7. Bloedarmoede aan begin zwangerschap verhoogt een SGA-baby
  8. Probiotica- en visoliesupplementen tijdens zwangerschap verlagen allergie

2017:

  1. Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker
  2. Dagelijks 1 mg heemijzer via voeding verhoogt zwangerschapsdiabetes
  3. Vitamine D-tekort verhoogt spontane miskraam tijdens de eerste trimester van de zwangerschap
  4. Een hoog serum kopergehalte verhoogt zwangerschapsvergiftiging onder Aziaten 
  5. Visconsumptie tijdens de zwangerschap verlaagt niet allergie bij nakomelingen in de leeftijd tussen 0 en 8 jaar
  6. Vitamine D-tekort tijdens zwangerschap verhoogt vroeggeboorte
  7. Vitamine B12-tekort tijdens de zwangerschap leidt tot een laag geboortegewicht

2016:

  1. Foliumzuursupplementen tijdens zwangerschap verlagen een vroeggeboorte en een SGA-baby
  2. Borstvoeding geven beschermt vrouwen tegen botontkalking op latere leeftijd
  3. Een hoog kopergehalte in het bloed verhoogt zwangerschapsvergiftiging
  4. Een laag vitamine D-gehalte tijdens de zwangerschap verhoogt eczeem in de kindertijd
  5. Multivitaminesupplementen verlaagt niet een zwangerschapsvergiftiging
  6. Visoliesupplementen tijdens de zwangerschap verlaagt vroeggeboorte en verhoogt geboortegewicht
  7. Vitamine D-tekort verhoogt vroeggeboorte
  8. Een laag serum zink-, calcium- of magnesiumgehalte verhoogt de bloeddruk tijdens de zwangerschap
  9. Vitamine D-tekort verhoogt zwangerschapsdiabetes
  10. 4-6 maanden na de geboorte is de beste tijd om gluten te introduceren bij baby’s

2015:

  1. Koffie tijdens de zwangerschap verhoogt niet neuraalbuisdefecten
  2. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben een hoog triglyceridengehalte en een laag HDL-cholesterolgehalte
  3. Borstvoeding verlaagt baarmoederkanker
  4. Foliumzuur tijdens de zwangerschap verlaagt mogelijk aangeboren hartafwijkingen
  5. Vrouwen met zwangerschapdiabetes hebben minder selenium in het lichaam

2014:

  1. Overgewicht tijdens de zwangerschap verhoogt astma in de kindertijd

2013:

  1. Een vitamine D-bloedwaarde lager dan 50 nmol/L tijdens de zwangerschap verhoogt pre-eclampsie, zwangerschapdiabetes, een vroeggeboorte en een SGA-baby
  2. L-argininesupplementen verlagen de bloeddruk tijdens de zwangerschap
  3. Consumptie van vis verlaagt astma bij kinderen
  4. 10 tot 66 mg ijzer per dag tijdens de zwangerschap verhoogt het geboortegewicht
  5. Zowel onder- als overgewicht van de moeder heeft nadelige effecten op de pasgeborene
  6. PUFA’s in zuigelingenvoeding verbeteren mogelijk de gezichtsscherpte van baby’s tot 12 maanden
  7. Jodium-tekort velaagt de IQ van kinderen tot 5 jaar

20112:

  1. PUFA’s in zuigelingenvoeding verbeteren niet het cognitief vermogen van baby’s
  2. Borst- en flesgevoede baby’s hebben niet dezelfde lichaamssamenstelling
  3. Vrouwen hebben baat bij het slikken van multivitamine-supplementen tijdens de zwangerschap
  4. Een hoog maternaal homocysteïnegehalte verhoogt de kans op een SGA-baby
  5. Borstvoeding biedt bescherming tegen suikerziekte type 1
  6. PUFA-supplementen geven geen verbeteringen van de visuele en de neurologische ontwikkeling bij foetus

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken oftewel 9 maanden. Een zwangerschapsduur tussen 37 en 42 weken wordt als normaal beschouwd. De periode van 37 tot 42 weken wordt dan ook "de à terme periode" genoemd. Na ongeveer zestien weken kan de zwangere vrouw de baby voelen bewegen (schoppen). Het geslacht is pas duidelijk kenbaar na de veertiende week. Na 30 weken van zwangerschap is de baby in staat om een taal te herkennen.

Tijdens de zwangerschap krijgt het kind via de placenta oftewel moederkoek voedingstoffen voor de groei. Echter, de vetoplosbare vitamines kunnen heel slecht de placenta passeren en dat verklaart waarom een pasgeborene weinig reserves aan vetoplosbare vitamines (vitamine A, D, E en K) heeft.

De zwangerschap wordt in 3 perioden onderverdeeld:

  1. De eerste 3 maanden. Tijdens deze maanden worden alle organen van de foetus aangelegd.
  2. De tweede 3 maanden, waarin de organen zich verder ontwikkelen.
  3. De laatste 3 maanden, waarin het accent op groei ligt. Tijdens deze 3 maanden krijgt het ongeboren kind per dag 67 mg DHA van de moeder.
    Tijdens deze laatste 3 maanden, ligt de behoefte aan n-3 vetzuren voor de moeder rond 50 mg/kg/dag en voor n-6 vetzuren rond 400 mg/kg/dag. Dus als de moeder 70 kg weegt, moet zij dagelijks 3500 mg (50 mg x 70 kg) n-3 vetzuren binnenkrijgen.

Meest voorkomende ongemakken tijdens de zwangerschap zijn:

  • Ochtendmisselijkheid.
  • Maagzuur en obstipatie.
  • Afkeer voor producten die zij normaliter graag gebruiken (bijvoorbeeld, koffie).
  • Een onbedwingbare aantrekkingskracht voor bepaalde levensmiddelen (bijvoorbeeld, augurken).
  • Hoge bloeddruk.
  • Zwangerschapsdiabetes.
  • Vochtophoping.

Een vrouw met een BMI van 18.5-25 komt gedurende de zwangerschap gemiddeld 12 kilogram aan, waarvan ongeveer een derde het gewicht van het kind zelf is.
Een richtlijn voor de gewichtstoename bij een zwangerschap is een stijging van het lichaamsgewicht van voor de zwangerschap met 20%.

BMI voor zwangerschap

Gewenste gewichtstoename tijdens zwangerschap

<19.8

12.5-18

19.8-26

11.5-16

26-29

7-11.5

>29

6

Een vrouw met 65 kg en 1.57 meters heeft een BMI van 26.4 (65/(1.57x1.57)). BMI is kg/m2.

De energiebehoefte neemt tijdens de zwangerschap toe:

De  zwangerschapsduur

Extra kcal per dag

De eerste 3 maanden

70

3 maanden tot 6 maanden

260

De laatste 3 maanden

50

Tijdens borstvoeding heeft de vrouw gemiddeld extra 500 kcal per dag nodig. Tijdens borstvoeding wordt de vetreserves die tijdens de zwangerschap opgebouwd zijn, afgebroken. De meeste vrouwen zijn 6 maanden tot een jaar na de bevalling weer op hun gewicht van vóór de zwangerschap.

Het is niet wenselijk dat een vrouw tijdens de zwangerschap afvalt tenzij het moet van de huisarts.

De Wereldgezondheidsorganisatie laat zien dat een optimale geboortegewicht van 3.1-3.6 kg is geassocieerd met een gewichtstoename van 10-14 kg tijdens de zwangerschap.

Een gemiddeld geboortegewicht (gewicht van een pasgeborene) is ongeveer 3500 mg. Er is sprake van ondergewicht wanneer de pasgeborene minder dan 2500 mg weegt.

Geboorte:
Tegenwoordig wordt een baby die bij de geboorte te klein is voor de zwangerschapsduur “een SGA- baby” genoemd.

Bij een geboorte tot 16 weken zwangerschap spreekt men van een miskraam.
Bij een geboorte bij 24 tot 26 weken zwangerschap is er sprake van de grens van levensvatbaarheid.
Bij een geboorte bij 32 weken zwangerschap of minder spreekt men van extreme prematuriteit.
Bij een geboorte bij 28 tot 37 weken zwangerschap spreekt men van prematuriteit oftewel vroeggeboorte.
Bij een geboorte bij 37 tot 42 weken spreekt men van voldragen.

Moedermelk productie:
Borstvoeding bevat de eerste 4-6 maanden voldoende voedingstoffen om de totale behoefte van de pasgeborene te voldoen. Het aanbod van moedermelk wordt automatisch afgestemd op de vraag van de pasgeborene. Na 4-6 maanden moet de pasgeborene naast borstvoeding ook opvolgmelk krijgen. In principe kan borstvoeding tot de eerste 2 jaar gegeven worden.

Bij het aanleggen van de borst krijgt de pasgeborene eerst de voormelk (bevat weinig vet en veel lactose) en als laatst de namelk (bevat veel vet, vetzuren en vitamines). Daarom is het belangrijk dat een kind altijd eerst de ene borst moet leegdrinken, voordat aan de andere begonnen wordt. Anders gezegd, hoe leger de borst, des vetter de moedermelk.

Regelmatig en met korte tussenpozen het kind laten drinken is goed voor de productie van de moedermelk. In de kraamtijd is de richtlijn zo'n acht tot twaalf voedingen per 24 uur. Elke borst produceert gemiddeld 400 ml melk per 24 uur.
Moedermelk levert gemiddeld 75 kcal en 4.2 gram vet per 100 ml.

Voedingsadviezen bij zwangerschap:

  • Een gebalanceerde voeding tijdens de zwangerschap bevat producten met 15-20 En% eiwit, producten met maximaal 30-35 En% vet, producten met maximaal 7-10 En% verzadigd vet, producten met maximaal 0.1-0.5 gram natrium per 100 gram product, producten met minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal en vissen die 450 mg EPA en DHA (waarvan 200 mg DHA) per dag leveren oftewel een dagelijkse voeding met:

    15-20 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal.
     
  • Drink geen alcohol.
  • Stop met roken.
  • Consumeer niet meer dan 200-300 mg cafeïne per dag. 1 kopje koffie levert gemiddeld 100 mg cafeïne.
  • Slik 400 microgram foliumzuursupplement per dag gedurende een periode van tenminste vier weken vóór tot de eerste acht weken van de zwangerschap.
  • Eet niet meer dan 3000 microgram vitamine A per dag. 3000 microgram vitamine A komt overeen met 25 gram lever-(producten).
  • Streef naar een BMI van 18.5-25 vóórdat u de zwangerschap ingaat. Wetenschappelijke studies lieten zien dat een BMI van 23 ideaal is om een zwangerschap in te gaan.
  • Eet vis die minimaal 200 mg DHA per dag levert. DHA is nodig voor de ontwikkeling van de hersenen en het gezichtsvermogen.  
  • De WHO adviseert minimaal 300 mg DHA+EPA per dag gedurende de zwangerschap. Vette vissen bevatten meer DHA+EPA dan niet vette vissen. Vetten vissen zijn makreel, haring, sardines, paling, bokking, ansjovis en zalm.
  • De Gezondheidsraad adviseert 2 keer vis per week gedurende de zwangerschap.
  • Eet geen rauw of halfgaar (rosé gebakken) vlees omdat de vrouw geïnfecteerd kan raken met toxoplasmose. Toxoplasmose kan blijvende schade veroorzaken aan de hersenen en de ogen van het ongeboren kind. Uitwerpselen van katten en zandbakken zijn ook bronnen van toxoplasmose.
  • Gebruik geen kalebaskalk omdat kalebaskalk veel lood bevat. Lood tast het centrale zenuwstelsel en de nieren van het ongeboren kind aan.
  • Eet geen kazen die van rauwe melk (au lait cu) gemaakt zijn. In rauwe melk kan de listeria bacterie zitten. Listeria kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind en zelfs een miskraam tot gevolg hebben.
  • Neem een multivitaminesupplement.
  • Neem een visoliesupplement (450 mg EPA en DHA per tablet) wanneer u geen vis eet. Slik voedingssupplementen altijd in overleg met een deskundige!

Voedingsadviezen bij borstvoeding oftewel lactatie:

  • Drink geen alcohol.
  • Stop met roken.
  • Eet vis die minimaal 200 mg DHA per dag leveren.
  • Drink niet meer dan 3 kopjes koffie of 3 kopjes thee per dag. 300 mg cafeïne (zit in koffie en thee) of meer per dag kan de baby onrustig maken.
  • Geef de baby na 6 maanden pas nitraatrijke groenten en pas na 7-12 maanden glutenbevattende levensmiddelen.
  • Geef 4-6 maanden lang uitsluitend borstvoeding want moedermelk is de gezondste voeding voor het kind. Na 4-6 maanden moet de baby naast borstvoeding ook bijvoeding krijgen want borstvoeding dekt na 4-6 maanden niet meer de dagelijkse voedingsbehoefte van de opgroeiende baby.
  • Probeer niet meer dan 0.5 kg per week af te vallen, anders krijgt uw baby via moedermelk teveel giftstoffen binnen. Gifstoffen worden in het lichaam namelijk in vetweefsels opgeslagen.

Basisvoedingen voor zwangeren en vrouwen de borstvoedingen geven (=zogenden):

PRODUCTGROEPEN

ZWANGEREN

ZOGENDEN

Groenten

200 gram oftewel 4 opscheplepels

200 gram oftewel 4 opscheplepels

Fruit

200 gram oftewel 2 stuks

300 gram oftewel 3 stuks

Brood

210 gram oftewel 6 sneetjes

280 gram oftewel 8 sneetjes

Aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten

200 gram oftewel 4 stuks aardappelen

250 gram oftewel 5  stuks aardappelen

Vleeswaren, vis, kip, eieren en vleesvervangers

125-150 gram

125-150 gram

Melk(producten)

450 ml oftewel 3 glazen

450 ml oftewel 3 glazen

Halvarine

30 gram (5 g per sneetje brood)

40 gram (5  g per sneetje brood)

Kaas

30 gram oftewel 1.5 plakjes

30 gram oftewel 1.5 plakjes

Bereidingsvetten (zonnebloem- of olijfolie)

15 gram oftewel 1 eetlepel

15 gram oftewel 1 eetlepel

Dranken (koffie, thee, melk en water)

1.5-2.0 liters

1.5-2.5 liters

Hart- en vaatziekten

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2023:

  1. Dagelijks 500 ml sinaasappelsap verlaagt causaal slecht cholesterol
  2. 30 gram volkoren granen verlagen hart- en vaatziekte
  3. Dagelijks 200 tot 700 mg calcium via voeding verlaagt een beroerte onder Aziaten
  4. Groene thee verlaagt mogelijk causaal hart- en vaatziekten
  5. Groene thee verlaagt causaal bloeddruk bij gezonde personen

2022:

  1. Dagelijks 20 gram olijfolie verlaagt hart- en vaatziekten
  2. Dagelijks 25-200 gram pinda’s verlagen mogelijk causaal triglyceridengehalte
  3. Brassica-groenten verlagen causaal totaal cholesterolgehalte
  4. Hoge vezelinname verlaagt causaal hart- en vaatziekten
  5. Dagelijks 500 mg flavonoïden via voeding verlaagt hart- en vaatziekte, suikerziekte en een hoge bloeddruk
  6. Vitamine D gehalte tussen 40 en 75 nmol/L verlaagt bloeddruk bij volwassenen
  7. Dagelijks 50 mg flavanonen via voeding verlaagt een beroerte
  8. Haver verlaagt mogelijk causaal hart- en vaatziekten

2021:

  1. Bessen verlagen hart- en vaatziekten
  2. HDL cholesterolgehalte tot 2.05 mmol/L verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
  3. Kalium verlaagt hart- en vaatziekten
  4. 4000 mg inositolsupplementen verlagen bloeddruk
  5. Dagelijks 50 mg anthocyaninen of 100 mg proanthocyanidinen via voeding verlagen coronaire hartziekte
  6. Uien verlagen causaal slecht cholesterol
  7. Groene bladgroenten verlagen hart- en vaatziekten
  8. Veel witvlees verlaagt doogaan aan alle oorzaken
  9. 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week verlagen veneuze trombo-embolie
  10. Rijstzemelenolie verlaagt causaal cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen
  11. 175-350 gram vette vis per week voor hartpatiënten
  12. Soja verlaagt causaal bloeddruk bij volwassenen
  13. Dagelijks 1000 mg calciumsupplementen verhoogt hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen
  14. Omega-3 vetzuren via voeding verlaagt recidief veneuze trombo embolie

2020:

  1. Dagelijks 0.5 tot 6 gram taurine-supplementen verlagen bloeddruk van patiënten met leverontregeling
  2. Dagelijks 1 mg heme-ijzer via voeding verhoogt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  3. Dagelijks 3 kopjes koffie of meer verhoogt causaal hart- en vaatziekten
  4. Plantaardige eiwitten verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
  5. 2-3 porties vis per week verlagen coronaire hartziekte onder patiënten met suikerziekte type 2
  6. 1 gram natrium per dag verhoogt hart- en vaatziekten met 6%
  7. Een hoge visconsumptie verlaagt coronaire hartziekte
  8. Dietary intake of vitamin B6 and folate reduces stroke
  9. Vitamine C tekort verhoogt de bloeddruk
  10. Groene thee verlaagt bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk
  11. Kalium-inname tot 3128 mg per dag verlaagt bloeddruk
  12. Tomaten verhogen goed cholesterolgehalte
  13. Calciumsupplementen verhogen hartinfarct
  14. Dagelijs 100 mg magnesium via voeding verlaagt een beroerte
  15. Ziekte van Alzheimer verhoogt een hersenbloeding
  16. Glutenallergie verhoogt boezemfibrilleren
  17. 100 gram vis per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Dagelijks 1 kopje thee verlaagt hart- en vaatziekten onder ouderen
  19. Lijnzaad verlaagt plasma Lp(a)-gehalte
  20. Quercetinesupplementen verlagen bloeddruk
  21. Hartfalen verhoogt dementie
  22. LDL cholesterol verhoogt hart- en vaatziekten
  23. Koolhydratenarme diëten verlagen hart- en vaatziekten

2019:

  1. Druiven verlagen slecht cholesterol
  2. <400 mg groene koffiebonen-extract supplementen verlagen de bloeddruk
  3. 150 mg/dag quercetine-supplementen verlagen LDL-cholesterol van mensen met obesitas
  4. Dagelijks 2 gram L-carnitine verlaagt bloeddruk van mensen met overgewicht
  5. Veel vitamine C via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  6. Anthocyaninen via voeding verlaagt hypertensie
  7. Cashewnoten verlagen de bloeddruk
  8. Coënzym Q10 supplementen verlagen ontstekingen in patiënten met coronaire hartziekte
  9. Kiwi verlaagt niet hart- en vaatziekten
  10. Transvetzuren verhogen hart- en vaatziekten
  11. Veel antioxidanten via voeding verlagen doodgaan aan hart- en vaatziekten
  12. Pinda’s gedurende 12 weken verhoogt goed cholesterol

2018:

  1. Vitamine E via voeding verlaagt een beroerte
  2. Middellangketenige verzadigde vetzuren verhogen sneller goed cholesterol
  3. Dagelijks 150 gram friet verhoogt suikerziekte type 2
  4. Walnoten verlagen slecht cholesterolgehalte
  5. Veel natrium via voeding verhoogt een beroerte
  6. EPA&DHA verlagen postoperatieve atriale fibrillatie na een bypass hartoperatie
  7. EPA&DHA verlagen postoperatieve atriale fibrillatie na een bypass hartoperatie
  8. Coronaire hartziekte en hartfalen verhogen dementie
  9. Olijfolie verhoogt sneller het HDL cholesterolgehalte dan andere plantaardige oliën
  10. 1 portie gevogelte per week verlaagt een beroerte onder vrouwen
  11. Resveratrol supplementen verlagen niet cholesterolgehalte
  12. Dagelijks 20 gram vis verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten

2017:

  1. Een dieet met weinig verzadigd vet verlaagt hart- en vaatziekten
  2. Dagelijks 500 mL rode bietensap verlaagt de bloeddruk
  3. Dagelijks 100 gram roodvlees, 50 gram bewerkt vlees en 250 mL suikergezoete frisdrank verhogen de bloeddruk
  4. 28 gram volle granen per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  5. Witvlees verlaagt een beroerte
  6. 8.7 gram oplosbare vezelsupplementen gedurende 7 dagen verlaagt de bloeddruk
  7. Een dieet met <10 En% verzadigd vet verlaagt cholesterolgehalte en bloeddruk bij kinderen
  8. Suikergezoete frisdrank, eieren en rood- en bewerkt vlees verhogen hart- en vaatzieken
  9. EPA en DHA supplementen verlagen hart- en vaatziekten
  10. Dagelijks 12 gram noten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
  11. 1 tot 724 mg anthocyaninen per dag verbetert hartfunctie
  12. Wekelijks 30-180 gram chocolade verlaagt hart- en vaatziekten en suikerziekte
  13. Krachttraining verlaagt de bloeddruk
  14. Geen verband tussen choline of betaïne via voeding en hart- en vaatziekten
  15. Wekelijks 0.1-7 glazen alcoholische drank verlaagt hartfalen
  16. Dagelijks 100 mg flavonoïden via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  17. Kaliumsupplementen gedurende minimaal 4 weken verlagen de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk
  18. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt bloeddruk
  19. Dagelijks 1 ei verhoogt hartfalen
  20. Minimaal 200 gram yoghurt per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  21. Het eten van sesamzaad verlaagt de bloeddruk
  22. Veel lycopeen via voeding verlaagt hart- en vaatziekten
  23. Overgewicht verhoogt hartritmestoornis
  24. Tomaten verlagen hart- en vaatziekten onder volwassenen
  25. Dagelijks veel peulvruchten verlaagt hart- en vaatziekten
  26. Tofu verlaagt coronaire hartzieke onder vrouwen en Aziaten
  27. Zoetstofgezoete frisdrank verhoogt het metabole syndroom
  28. Dagelijks 200 mg flavonoïden via voeding verlaagt all-cause mortaliteit

2016:

  1. Dagelijks 200 mg flavonoïden via voeding verlaagt all-cause mortaliteit
  2. Calciumsupplementen verlaagt het slechte cholesterol
  3. 39 gram hazelnoten per dag verlaagt het slechte cholesterolgehalte
  4. Dagelijks 15-20 gram noten verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
  5. Dagelijks 240 ml granaatappelsap verlaagt de bloeddruk
  6. 1-3 gram gember per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  7. 1-2 glazen alcohol per dag verlaagt een beroerte
  8. 3500 mg kalium per dag via voeding verlaagt een beroerte
  9. Overgewicht verhoogt de bloeddruk
  10. Vitamine C verkort het verblijf in het ziekenhuis van patiënten die een hartoperatie ondergaan
  11. 2000 mg vitamine B3 per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  12. 3 glazen alcohol of meer per dag verhoogt een subarachnoïdale bloeding
  13. Vitamine B3 verhoogt het HDL-cholesterol
  14. Suikergezoete en zoetstofgezoete frisdrank verhogen hart- en haatziekten
  15. Genisteïnesupplementen verlagen hart- en vaatziekten onder postmenopauzale vrouwen met het metabole syndroom
  16. 45 gram amandelen per dag verlaagt het cholesterolgehalte
  17. Flavanolen uit cacao verlagen hart- en vaatziekten en suikerziekte type 2
  18. Dagelijks 3.5 gram beta-glucaan uit haver verlaagt hart- en vaatziekten
  19. Maximaal 4 kopjes koffie per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  20. Veel flavonoïden via voeding verlaagt een beroerte
  21. Het cholestolgehalte daalt sterker met statines + stanolen/sterolen dan statines alleen
  22. Dagelijks 2.5 gram plantensterolen en/of -stanolen gedurende minimaal 4 weken verlaagt de bloedwaarden van beta-caroteen en luteïne
  23. Bosbessen verlagen niet de bloeddruk
  24. 12 gram noten per dag verlaagt een beroerte
  25. Donkergroene bladgroenten verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  26. Dagelijks 40 gram kaas verlaagt hart- en vaatziekten en beroerte
  27. Gewichtsverlies gedurende 6-12 maanden verlaagt hart- en vaatziekten
  28. 500 mg quercetinesupplementen per dag gedurende 8 weken verlaagt de bloeddruk
  29. 300 mg magnesiumsupplementen per dag gedurende 1 maand verlaagt de bloeddruk
  30. Omega 3 vetzuren verkort het verblijf in het ziekenhuis van patiënten die een hartoperatie ondergaan
  31. Dagelijks 50 gram volkorengraanproducten verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
  32. Veel groenten en fruit verlaagt de bloeddruk
  33. Een hoge DHA-bloedwaarde verlaagt een fatale hartziekte
  34. Rijstolie verlaagt het cholesterolgehalte
  35. Veel EPA en DHA via voeding verlaagt doodgaan aan alle oorzaken
  36. Knoflooksupplementen verlagen de bloeddruk en het cholesterolgehalte
  37. Een lage botdichheid verhoogt aderverkalking bij ouderen
  38. Het slikken van 2.5 gram kalium per dag verlaagt niet de hartslag
  39. Soja of isoflavonen verlaagt niet het homocysteïnegehalte
  40. Een combinatie van omega-3 vetzuren, foliumzuur, vitamine B6 en B12 verlaagt het homocysteïnegehalte
  41. Dagelijks 125 gram melk verlaagt een beroerte
  42. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt maagkanker
  43. Dagelijks veel graanvezels verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten en kanker
  44. Het slikken van anthocyanen verlaagt niet de bloeddruk
  45. Overgewicht verhoogt een beroerte
  46. Veel luteïne via voeding verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  47. Dagelijks 100 mg magnesium via voeding verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten bij vrouwen
  48. Veel soja via voeding verlaagt mogelijk een beroerte
  49. Bessen verlagen hart- en vaatziekten
  50. Maximaal 25 gram verzadigd vet per dag verlaagt een beroerte onder mannen
  51. Een hoog DHA-bloedwaarde verlaagt de bloeddruk
  52. Chocolade verlaagt een ischemische hartziekte
  53. Coënzym Q10-supplementen verlaagt hart- en vaatziekten
  54. Dagelijks 136-300 gram avocado verlaagt LDL-cholesterol en triglyceridengehalte
  55. Vegetarisch dieet verlaagt hart- en vaatziekten en kanker
  56. Zuivelproducten verlaagt hart- en vaatziekten
  57. L-carnitine supplementen verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten

2015:

  1. Consumptie van hele lijnzaad gedurende minimaal 12 weken verlaagt de bloeddruk
  2. Knoflook verlaagt bloeddruk
  3. 1 portie noten per week verlaagt hart- en vaatziekten met 10%
  4. Veel volkorenproducen verlaagt een beroerte onder vrouwen
  5. Dagelijks 28.4 gram aardnoten verlaagt cholesterolgehalte
  6. Dagelijks 1-50 mg olijfolie verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  7. Dagelijks veel flavonoïden via voeding verlaagt coronaire hartziekten
  8. 14 glazen alcohol per week verlaagt hartfalen
  9. Noten verlagen sterfte door hart- en vaatziekten
  10. Vegetarisch dieet verlaagt het cholesterolgehalte
  11. Een hoog HDL-cholesterolgehalte verlaagt mogelijk vroegtijdig hart- en vaatziekten
  12. Sojaproducten verlagen het cholesterolgehalte
  13. Vitamine D-supplement verlaagt chronisch hartfalen
  14. Pistachenoten verlagen bloeddruk bij mensen zonder suikerziekte type 2
  15. Dagelijks 100 mg magnesium of 1 gram kalium via voeding verlaagt een beroerte onder vrouwen
  16. Dagelijks 250-400 gram druiven verlaagt de bloeddruk
  17. Dagelijks 800 gram groenten en fruit verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Beta glucanen gedurende 6 weken verlagen de bloeddruk
  19. Knoflooksupplementen verlagen de bloeddruk
  20. 22-536 mg vitamine E per dag verlaagt een hartinfarct
  21. Dagelijks 300 gram fruit of 400 gram groenten verlaagt coronaire hartziekte
  22. Een zinktekort leidt tot hartinfarct

2014:

  1. 1-5 porties groenten en fruit per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  2. Het eten van veel vis verlaagt mogelijk longkanker
  3. 5 mg foliumzuur per dag gedurende minimaal 4 weken verlaagt het homocysteïnegehalte van patiënten met een coronaire hartziekte
  4. 10 gram vezels per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  5. 10 gram vezels per dag verlaagt totale mortaliteit
  6. Lycopeen verlaagt een beroerte onder mannen
  7. 100 gram roodvlees per dag verhoogt mogelijk de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten
  8. Een hoge suikerinname verhoogt de bloeddruk, het triglyceriden- en cholesterolgehalte
  9. Een hoge natriuminname verhoogt de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten
  10. Een verlaagd risico op mortaliteit tot 40 g alcohol per dag maar een verhoogd risico boven 40 g onder mannen
  11. Een voeding met veel kalium verlaagt een beroerte
  12. Olijfolie verlaagt een beroerte
  13. Een vegetarisch dieet verlaagt de bloeddruk
  14. Meer dan 2 gram EPA en DHA per dag verlaagt de bloeddruk
  15. Een hoog plasma homocysteïnegehalte verhoogt waarschijnlijk abdominale aorta aneurysma
  16. 300 mg cafeïne per dag verlaagt atriumfibrillatie
  17. 2000 mg vitamine B3 supplement verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Het eten van flavonoïden verlaagt hart- en vaatziekten
  19. Groene thee verlaagt de bloeddruk en het cholesterolgehalte
  20. Groene thee verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
  21. 130 gram peulvruchten per dag verlaagt het LDL-cholesterolgehalte

2013:

  1. Hoog HDL-cholesterolgehalte verhoogt een intracerebrale bloeding
  2. 162 gram peulvruchten per dag verlaagt de bloeddruk
  3. Bietensap verlaagt de (bovendruk) bloeddruk
  4. Een hoge vitamine D bloedwaarde verlaagt bloeddruk
  5. Een laag adiponectinegehalte verhoogt de bloeddruk
  6. Dagelijks 927 mg polyfenolen verlaagt de bloeddruk
  7. 5 gram zout of minder per dag verlaagt de bloeddruk
  8. 2.3-3.1 gram kalium per dag verlaagt de bloeddruk
  9. 41 gram (plantaardig) eiwit per dag verlaagt de bloeddruk 
  10. Een laag vet dieet verlaagt het cholesterolgehalte in premenopauzale vrouwen
  11. Knoflooksupplementen gedurende 2 maanden verlagen het cholesterolgehalte bij mensen met een hoog cholesterolgehalte
  12. Dagelijks 100 gram fructose of meer verhoogt zowel het triglyceriden- als het LDL-cholesterolgehalte
  13. Een kransslagader calcium score boven 10 verhoogt hart- en vaatziekten onder patiënten met suikerziekte type 2
  14. 3 tot 5 kopjes koffie per dag verlaagt non-linear hart- en vaatziekten
  15. Linolzuur via voeding verlaagt coronaire hartziekten
  16. Minimaal 200 mg magnesium per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  17. 150 tot 400 mg magnesium per dag verlaagt hart- en vaatziekten
  18. Antioxidantensupplementen verlagen niet hart- en vaatziekten
  19. Coënzym Q10-supplementen verbeteren mogelijk congestief hartfalen
  20. Minimaal 1 keer per week vis verlaagt hartfalen
  21. Flavonoïden hebben mogelijk positief effect op hart- en vaatziekten
  22. Vezelinname via voeding verlaagt mogelijk een beroerte 
  23. Calcium via voeding verlaagt beroerte onder Aziaten
  24. 1 ei per dag verhoogt niet hart- en vaatziekten of beroerte
  25. Vezelinname via voeding verlaagt mogelijk een beroerte 

2012:

  1. Elke kg gewichtstoename verhoogt hart- en vaatziekten bij vrouwen met 5.7% en bij mannen met 3.1%
  2. Een lage GI voeding verlaagt het LDL-cholesterolgehalte
  3. Een voedingspatroon laag in verzadigd vet en omega-6 vetzuren biedt bescherming tegen hart- en vaatziekte en kanker
  4. Geen verband tussen plantensterolen en hart- en vaatziekten
  5. 400-800 mcg foliumzuur per dag verlaagt een beroerte
  6. Magnesium verlaagt de kans op een ischemische beroerte
  7. Foliumzuursupplementen verlagen mogelijk een beroerte
  8. Vitamine C-supplementen verlagen op korte termijn de bloeddruk
  9. Soja-isoflavonen verlagen de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk
  10. Magnesiumsupplementen verlagen licht de bloeddruk
  11. 3 glazen alcohol of meer verhogen de bloeddruk bij mannen
  12. Visoliesupplementen verlagen de bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk
  13. PUFA-supplementen bieden geen bescherming tegen hart- en vaatziekten
  14. Veel alfa-linoleenzuur via voeding verlaagt mogelijk hart- en vaatziekten
  15. Viseten en niet visoliesupplementen beschermt tegen hart- en vaatziekten
  16. 2-4 keer per week vis verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  17. Het eten van vis verlaagt de kans op cerebrovasculaire ziekten
  18. Flavonoïden bieden bescherming tegen hart- en vaatziekten
  19. Een hoge GI-voeding verhoogt de kans op hart- en vaatziekten bij vrouwen met overgewicht

2011:

  1. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt dementie
  2. 200 microgram foliumzuur per dag verlaagt hart- en vaatziekte
  3. Groene thee verlaagt het slechte cholesterol
  4. 1 glas alcohol per dag verlaagt hart- en vaatziekten met 14-25%
  5. 25 mg lycopeen per dag verlaagt het LDL-cholesterolgehalte met 10%
  6. 1.6 gram kalium verlaagt een beroerte
  7. 1 gram kalium per dag verlaagt beroerte met 11%

2010:

  1. PUFA verlaagt hart- en vaatziekten
  2. 25-375 mg soja-isoflavonen per dag verlaagt de bloeddruk met 1.92 mmHg
  3. Zinksupplementen verhogen de kans op hart- en vaatziekten 
  4. Calciumsupplementen verhogen een hartinfarct

2009:

  1. Het eten van amandelen verlaagt mogelijk het cholesterolgehalte
  2. Verzadigd vet vervangen door meervoudig onverzadigd vet verlaagt hart- en vaatziekten
  3. 3.25 gram EPA en DHA verlaagt het triglyceridengehalte in hyperlipidemische patiënten

2008:

  1. Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
  2. 500 mg vitamine C per dag verlaagt het cholesterolgehalte bij mensen met hoog cholesterolgehalte
  3. 600-900 mg knoflooksupplementen per dag verlaagt de bloeddruk

2006:

  1. Volkoren graanproducten verlagen hart- en vaatziekten

2005:

  1. Soja-eiwit verlaagt het cholesterolgehalte

2002:

  1. 240 mg magnesiumsupplementen per dag verlaagt de bovendruk

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Hart- en vaatziekten is de verzamelnaam voor aandoeningen aan het hart- en vaatstelsel, zoals ischemische aanvallen (TIA), hartinfarcten, beroertes, en vaatlijden van de grote vaten, zoals etalagebenen. Hart- en vaatziekten zijn momenteel doodsoorzaak nummer 1 binnen de westerse wereld.

De belangrijkste oorzaken van hart- en vaatziekten zijn:

  • Hoge bloeddruk
  • Hoog cholesterolgehalte
  • Overgewicht
  • Aderverkalking
  • Suikerziekte type 2
  • Hoog homocysteïnegehalte

Vuistregels:

  • Aantal % cholesterol verlaging = aantal % risico verlaging op hart- en vaatziekten.
  • Per kg gewichtsverlies = 1 mmHg bovendruk verlaging. Dus van 130 naar 120 mmHg als bovendruk wilt in de praktijk zeggen 10 kg gewichtsverlies. Uit voedingskundig oogpunt is het verstandig niet meer dan 0.5-1 kg gewicht per week te verliezen.
  • Elke gram zout boven de 6 gram zout per dag doet de bloeddruk met 1 mmHg stijgen.

Dagelijkse inname van 1-3 gram plantensterolen of -stanolen verlaagt de opname van het  LDL-cholesterol met 5-15%. Echter, het vermijden van cholesterol uit voeding is niet de oplossing voor het hoge cholesterolgehalte. De oplossing is, kies voor producten met maximaal 30 En% vet en maximaal 7 En% verzadigd vet.  

Het is heel moeilijk om via voeding alleen het cholesterol met 15% te verlagen.

Een cholesterolverlagend dieet ziet als volgt uit:

  • Producten met maximaal 30 En% vet
  • Producten met maximaal 7 En% verzadigd vet
  • Producten met maximaal 15 En% eiwit
  • Maximaal 200 gram cholesterol per dag
  • Producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal

Bij hart- en vaatziekten spelen erfelijkheid ook een rol. De erfelijke vorm van hart- en vaatziekten zijn: 

  • Hypertrofische cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verdikt is)
  • Dilaterende cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verwijd is)
  • Lange QT-syndroom
  • Catecholaminerge polymorfe ventriculaire tachycardie (CPVT)
  • Brugadasyndroom
  • Aritmogene rechter ventrikel dysplasie (ARVD)
  • Familiaire hypercholesterolemie (FH)

Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen en vrouwen zijn niet hetzelfde.
Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen zijn druk op de borst, zweten en uitstralende pijn naar armen en de kaak.

Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij vrouwen zijn:

  • Hartkloppingen (hartbonzen)
  • Plotselinge duizeligheid, een gevoel van zwakte
  • Slapeloosheid
  • Een onaangenaam gevoel in de maagstreek, eventueel met misselijkheid
  • Ineens ernstige vermoeidheid
  • Kortademigheid
  • Branderig gevoel onder het borstbeen
  • Onaangenaam klemmend of drukkend gevoel in de borststreek
  • Onaangenaam gevoel of pijn tussen de schouderbladen, pijn in de nek

Voedingsadviezen bij hart- en vaatziekte:

  • Kies voor producten met maximaal 30-35 En% vet, voor producten met maximaal 7-10 En% verzadigd vet, voor producten met maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal, voor producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal en voor vissen die minimaal 1000 mg EPA en DHA per dag leveren oftewel een dagelijkse voeding met:

    Maximaal 35 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
     
  • Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking.
  • Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte2 (m).
  • Minimaal 60-90 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
  • Eet minimaal 2 keer per week vette vis. Vette vissen zijn makreel, haring, sardines, paling, bokking, ansjovis en zalm.
  • Eet 250 mg omega-3 vetzuren per dag. Omega-3 vetzuren zijn alfa-linoleenzuur, EPA en DHA.
  • Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 30 gram voedingsvezels per dag. 10-30 gram vezel per dag verlaagt namelijk het slechte LDL-cholesterolgehalte.
    30 gram vezels per dag komt overeen met een dagelijkse voeding van minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
  • Eet veel volkorenproducten (bruinbrood, zilvervliesrijst en havermout) en peulvruchten.
  • Beperk  tot 2 glazen alcohol voor mannen en 1 glas voor vrouwen per dag.
  • Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
  • Eet niet meer dan 200 gram cholesterol per dag bij een verhoogd LDL-cholesterol.
  • Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen aan.
  • 500 microgram foliumzuur per dag bij een hoog homocysteïnegehalte. Raadpleeg hiervoor eerst uw huisarts!
  • Slik geen antioxidantensupplementen. Ze doen meer kwaad dan goed!
  • Raadpleeg eerst uw huisarts of een diëtist bij het slikken van voedingssupplementen!
     
Streefwaarden voor een gezond hart:
MetingenStreefwaarden
Totaal cholesterol< 4.5 mmol/l
HDL-cholesterol voor mannen> 0.9 mmol/l
HDL-cholesterol voor vrouwen> 1.1 mmol/l
LDL-cholesterol< 2.5 mmol/l
Triglyceriden (bloedvetten)< 2.5 mmol/l
Nuchter bloedsuikergehalte< 6 mmol/l
HbA1c< 7%
Homocysteïne< 12 micromol/l
Bloeddruk120/80 mmHg.
120 is bovendruk/systolische bloeddruk & 
80 is onderdruk/diastolische bloeddruk
Bloeddruk bij mensen boven 60  jaar140/90 mmHg
Leefstijlmaatregelen voor de behandeling en preventie van een hoge bloeddruk
LeefstijlveranderingAanbevelingDaling van systolische bloeddruk (bovendruk)
GewichtsverliesEen gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25 kg/m25-20 mmHg
ZoutverminderingMaximaal 6 gram zout per dag oftewel 2400 mg natrium per dag2-8 mmHg
Kaliuminname Per 0.6 gram verhoging1 mmHg
Lichamelijke activiteit30-60 minuten per dag4-9 mmHg
AlcoholgebruikMaximaal 2 glazen voor mannen & 1 glas voor vrouw2-4 mmHg
DASH-voedingspatroonVoedingspatroon rijk aan groente, fruit, magere zuivelproducten en vetarme producten8-14 mmHg
Deze tabel laat zien dat de beste manier om een hoge bloeddruk te voorkomen is het handhaven van een gezond gewicht.


Verschillende risicofactoren van hart- en vaatziekten:

Vitamine B6 supplementen verminderen misselijkheid en braken tijdens zwangerschap

Onderzoeksvraag:
Misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap zijn veel voorkomende symptomen tijdens de zwangerschap. Hoewel er geen effectieve behandeling hiervoor is, wordt suppletie met pyridoxine (vitamine B6) op grote schaal gebruikt en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Vermindert het slikken van vitamine B6 supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt, de kans op het krijgen van misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine B6 supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt tijdens de zwangerschap, de Rhodes Index misselijkheidsscore significant verbeterde [0.78, 95% BI =  0.26 tot 1.31, p = 0.003, I2 = 57%, p = 0.10].

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine B6 supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt tijdens de zwangerschap, de PUQE Index misselijkheidsscore significant verbeterde [0.75, 95% BI =  0.28 tot 1.22, p = 0.002, I2 = 0%, p = 0.51].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine B6 (als pyridoxine) supplementen alleen of vitamine B6 met een ander effectief ingrediënt, de kans op het krijgen van misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap verminderde.

Oorspronkelijke titel:
The effects of pyridoxine (vitamin B6) supplementation in nausea and vomiting during pregnancy: a systematic review and meta-analysis by Jayawardena R, Majeed S, […], Ranaweera P.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36719452/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en vitamine B6.
 

Studies 2023

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar het verband tussen voeding en zwangerschap & lactatie: 
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

  1. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben baat bij probiotica/synbiotica supplementen
  2. Vitamine B6 supplementen verminderen misselijkheid en braken tijdens zwangerschap

Vitamine- en mineralensupplementen verlagen oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
De effecten van het slikken van vitamine- en mineralensupplementen op de zwangerschapsdiabetes mellitus zijn niet goed vastgesteld en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap de glykemische controle bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus (suikerziekte tijdens de zwangerschap) en verlaagt het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 RCT’s met in totaal 698 deelnemers.

De leeftijd varieerde tussen 18 en 40 jaar.

De diagnose van zwangerschapsdiabetes mellitus werd vastgesteld tussen 24 en 28 weken tijdens de zwangerschap.

De dagelijkse doseringen van magnesiumsupplementen varieerde tussen 100 en 250 mg, zinksupplementen tussen 4 en 233 mg, seleniumsupplementen van 200 mcg, calciumsupplementen tussen 400 en 1000 mg en vitamine E supplementen van 400 IE gedurende 6 weken.
De dosering van vitamine D supplementen varieerde tussen 200 en 50000 IE per dag of elke 2 of 3 weken voor gedurende 6 weken.

Alle RCT’s gebruikten placebo als controle-interventie.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het nuchter plasma glucosegehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -9.02, 95% BI = -12.09 tot -5.96, p 0.00001].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het serum insulinegehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -4.33, 95% BI = -5.35 tot -3.32, p 0.00001].
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de HOMA-IR waarde van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -1.34, 95% BI = -1.60 tot -1.07, p 0.00001].
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de HOMA-IR waarde van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus werkelijk verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de HOMA-B waarde van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -15.58, 95% BI = -23.70 tot -7.46, p 0.0002].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het hooggevoelige (hoogsensitieve) CRP-gehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -1.29, 95% BI = -1.82 tot -0.76, p 0.00001].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), het malondialdehyde-gehalte van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verlaagde [MD = -0.71, 95% BI = -0.97 tot -0.45, p 0.00001].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle (placebo) groep, dat het slikken van magnesium-, zink-, selenium-, calcium- vitamine D en E supplementen (allleen of gecombineerd), de totale antioxidantencapaciteit van vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus significant verhoogde [MD = 45.55, 95% BI = 22.02 tot 69.08,  p = 0.0001].
Significant omdat de gevonden p-waarde = 0.0001 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap de glykemische controle bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus (zwangerschapssuikerziekte) verbeterde en het slikken van vitamine- en mineralensupplementen tijdens de zwangerschap verlaagde de kans op het krijgen van oxidatieve stress bij vrouwen met zwangerschapsdiabetes mellitus.

Oorspronkelijke titel:
The effects of vitamin and mineral supplementation on women with gestational diabetes mellitus by Li D, Cai Z, [...], Zhang J.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8145819/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap, oxidatieve stress en vitamines en mineralen.

Uien verlagen causaal slecht cholesterol

Afbeelding

Onderzoeksvraag:.
Studies tonen aan dat suppletie met uien effectief kan zijn bij de behandeling van dyslipidemie. Echter, de resultaten blijven controversieel (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt suppletie met uien het cholesterolgehalte of anders gezegd, verlaagt het eten van uien causaal het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 RCT’s met in totaal 446 deelnemers.  

Het aantal deelnemers per studie varieerde tussen 12 en 92.
De interventieduur varieerde tussen 2 en 12 weken.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant verhoogde [MD = 2.29 mg/dL, 95% BI = 0.87 tot 3.72, I2 = 0%].  

De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) significant verlaagde [MD = -6.64 mg/dL, 95% BI = -10.91 tot -2.36, I2 = 32%].  
Dit significante, verlaagde effect bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het totale cholesterolgehalte significant verlaagde [MD = -5.39 mg/dL, 95% BI = -10.68 tot -0.09, I2 = 49%].  

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien het totale cholesterolgehalte van mensen met dyslipidemie significant verlaagde [MD = -17.23 mg/dL, 95% BI = -27.99 tot -6.47, I2 = 8%].  

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien het LDL cholesterolgehalte van mensen met dyslipidemie significant verlaagde [MD = -12.70 mg/dL, 95% BI = -23.12 tot -2.27, I2 = 0%].  

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien gedurende minimaal 10 weken het HDL cholesterolgehalte significant verhoogde [MD = 2.81 mg/dL, 95% BI = 1.08 tot 5.54, I2 = 17%].  

De onderzoekers concludeerden dat het eten van uien gedurende minimaal 10 weken het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) causaal verhoogde, terwijl het totale en LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) causaal verlaagde. Deze positieve effecten waren het grootst bij mensen met  dyslipidemie.

Oorspronkelijke titel:
Effect of onion on blood lipid profile: A meta-analysis of randomized controlled trials by Huang W, Tang G, [...], Wei Z.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8269690

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, groente consumptie, verlaging van het cholesterolgehalte en hart- en vaatziekten.

Bij dyslipidemie is het gehalte van het totale cholesterol en/of het LDL-cholesterol en/of de triglyceriden verhoogd en/of is er sprake van een verlaagd gehalte van het HDL-cholesterol. Dyslipidemie is vaak een voorbode van hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Een causaal verband kan gevonden worden in RCT’s.  
 

Groene bladgroenten verlagen hart- en vaatziekten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:.
Verlaagt het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 7% [gepoolde RR = 0.93, 95% BI = 0.92 tot 0.95] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses, dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van een herseninfarct significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.88 tot 0.96] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses, dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van een hartziekte significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.87 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, met name een herseninfarct verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary intakes of green leafy vegetables and incidence of cardiovascular diseases by Ojagbemi A, Okekunle AP, […], Owolabi M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34128951/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, groene bladgroenten en hart- en vaatziekten.

Groene bladgroenten zijn andijvie, boerenkool, brave hendrik, groenlof, krulandijvie, lamsoren, paksoi, palmkool, postelein, raapstelen, snijbiet, spinazie, waterkers en zuring.

Veel witvlees verlaagt doogaan aan alle oorzaken

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
De associatie tussen vleesconsumptie en de mortaliteit en morbiditeit van niet-overdraagbare ziekten is uitgebreid onderzocht. Ecther, de relatie tussen de consumptie van witvlees en de gezondheidseffecten blijft controversieel en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van witvlees de kans op mortaliteit en morbiditeit?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 22 prospectieve cohort studies met in totaal 3132149 deelnemers.

De gemiddelde NOS score was 6.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste consumptie, dat het eten van veel witvlees, de kans op doogaan aan alle oorzaken significant met 6% [gepoolded OR = 0.94, 95% BI = 0.90 tot 0.97, p 0.001, I2 = 95.6%, p 0.001] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel witvlees, de kans op doogaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
White Meat Consumption, All-Cause Mortality, and Cardiovascular Events: A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Lupoli R, Vitale M, […], Vaccaro O.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7924043/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, witvlees en hart- en vaatziekten.

Morbiditeit is een ziektecijfer. Morbiditeit geeft de verhouding aan van het aantal lijders aan een bepaalde ziekte tot de gehele gemeenschap binnen een bepaald tijdsbestek. De morbiditeitsgraad is een kengetal dat de mate van voorkomen van een bepaalde ziekte aangeeft.

Kip en gevogelte (zoals kalkoen, parelhoen, gans en eend) worden witvlees genoemd.

De kwaliteit van het bewijslast in de studies kan worden beoordeeld aan de hand van de Newcastle-Ottawa Scale (NOS)-score. Studie met een NOS-score boven de 6 wordt gezien als kwalitatief hoogstaand.
 

0.1 tot 14 alcoholische dranken per week verlagen veneuze trombo-embolie

Onderzoeksvraag:
De associaties tussen alcoholconsumptie en het krijgen van veneuze trombo-embolie zijn uitgebreid onderzocht, maar de conclusies waren inconsistent en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 cohort studies en 4 patiënt-controle studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.88 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.84 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van meer dan 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie niet significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.78 tot 1.06] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Meta-analysis of alcohol consumption and venous thromboembolism by Zhang X, Chen X, [...], Li K.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33824981/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over overzichtsartikel/cohort studies, alcoholconsumptie en hart- en vaatziekten.

Veneuze trombo embolie (VTE) een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties na een heup- of knievervangende operatie. Meestal ontstaat het bloedstolsel in een ader van het been (ook wel diep veneuze trombose (DVT) genoemd) of blokkeert het een ader in de longen (ook wel longembolie genoemd).

Dagelijks >650 mg DHA + EPA supplementen tijdens zwangerschap verhoogt geboortegewicht

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het slikken van DHA en/of EPA tijdens de zwangerschap of na de geboorte het lichaamsgewicht van nakomelingen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 27 RCT’s met 6408 zuigelingen en 14 observationele studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de controle groep, dat het slikken van meer dan 650 mg DHA en/of EPA supplementen per dag tijdens de zwangerschap, het geboortegewicht significant deed toenemen [MD = 87.5 g, 95% BI = 52.3 tot 122.6, n = 3831 deelnemers, matige kwaliteit].

De onderzoekers vonden vergeleken met de controle groep, dat het slikken van meer dan 650 mg DHA en/of EPA supplementen per dag na de geboorte, de combinatie BMI en BMI-score van 5-10 jaar significant deed toenemen [SMD = 0.11, 95% BI = 0.04 tot 0.18, n = 3220 deelnemers, matige kwaliteit].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van meer dan 650 mg DHA en/of EPA supplementen per dag tijdens de zwangerschap of na de geboorte, zowel het geboortegewicht als de BMI van 5-10 jaar deed toenemen.

Oorspronkelijke titel:
Systematic Literature Review and Meta-Analysis of the Relationship Between Polyunsaturated and Trans Fatty Acids During Pregnancy and Offspring Weight Development by Ren X, Vilhjálmsdóttir BL, […], Specht  IO.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8027310/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en EPA&DHA.

 

Rijstzemelenolie verlaagt causaal cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Is er een causaal (oorzakelijk) verband tussen het eten van rijstzemelenolie en het verlagen van het serum cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum totale cholesterolgehalte bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -7.29 mg/dL, 95% BI = -11.32 tot -3.25, p = 0.000].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.000 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -7.62 mg/dL, 95% BI = -11.10 tot -4.14, p = 0.000].
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum trigyceridengehalte bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -9.19 mg/dL, 95% BI = -17.99 tot -0.38, p = 0.041].
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat rijstzemelenolie het serum trigyceridengehalte werkelijk verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van rijstzemelenolie het serum cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The impact of rice bran oil consumption on the serum lipid profile in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Pourrajab B, Sohouli MH, […], Shidfar F.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33715544/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over causaal verband/RCTs, olieconsumptie, hart- en vaatziekten en het verlagen van het cholesterolgehalte.

175-350 gram vette vis per week voor hartpatiënten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Cohortstudies rapporteren inconsistente (tegenstrijdige) associaties tussen de visconsumptie, een belangrijke bron van lange-keten ω-3-vetzuren (omega-3 vetzuren) en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en mortaliteit. Of de associaties (verbanden) tussen mensen met en zonder hart- en vaatziekte verschillen, is niet bekend en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is het beschermende effect van visconsumptie op hart- en vaatziekten onder patiënten met en zonder hart- en vaatziekten hetzelfde?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 cohort studies met in totaal 191558 deelnemers. 

De gemiddelde leeftijd was 54.1 jaar en 47.9% was man.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van ten minste 175 gram vis per week, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten onder mensen met hart- en vaatziekten met significant met 16% [HR = 0.84, 95% BI = 0.73 to 0.96] verlaagde.
Dit verlaagde risico was niet meer significant bij een visconsumptie van 350 gram of hoger per week.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden dat het eten van ten minste 175 gram vis per week, de kans op doodgaan aan alle oorzaken onder mensen met hart- en vaatziekten significant met 18% [HR = 0.82, 95% BI = 0.74 to 0.91] verlaagde.
Dit verlaagde risico was niet meer significant bij een visconsumptie van 350 gram of hoger per week.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 5 gram vis met een hoog omega-3 vetzurengehalte (oftewel vette vissen) per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekte onder mensen met hart- en vaatziekten significant met 6% [HR = 0.94, 95% BI = 0.92 to 0.97] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 175 tot 350 gram vis per week, met name vette vis, de kans op het krijgen van zowel hart- en vaatziekten als doodgaan aan alle oorzaken onder mensen met hart- en vaatziekten verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Associations of Fish Consumption With Risk of Cardiovascular Disease and Mortality Among Individuals With or Without Vascular Disease From 58 Countries by Mohan D, Mente A, […], Yusuf S.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33683310/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over visconsumptie en hart- en vaatziekten.

Dagelijks 400 microgram foliumzuur tijdens zwangerschap verlaagt autisme

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt foliumzuurinname tijdens de zwangerschap de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 studies met in totaal 9795 nakomelingen met autisme.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van foliumzuusupplementen aan het begin van de zwangerschap, de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen significant met 43% [OR = 0.57, 95% BI = 0.41 tot 0.78] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat minimaal 400 mcg foliumzuur per dag (via voeding of supplementen) tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen significant met 45% [OR = 0.55, 95% BI = 0.36 tot 0.83] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat minimaal 400 mcg (400 μg) foliumzuur per dag (via voeding of supplementen) tijdens de zwangerschap, de kans op het krijgen van autisme bij nakomelingen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Prenatal Folic Acid Supplements and Offspring's Autism Spectrum Disorder: A Meta-analysis and Meta-regression by Liu X, Zou M, [...], Chen WX.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33743119/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en foliumzuur.

Soja verlaagt causaal bloeddruk bij volwassenen

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Soja heeft verschillende gunstige effecten op hart- en vaatziekten. Echter, de resultaten in klinische onderzoeken (studies) zijn dubbelzinnig (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een causaal verband tussen het eten van soja en het verlagen van de bloeddruk bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat soja-suppletie de systolische bloeddruk (bovendruk) significant verlaagde [MD = -1.64, 95% BI = -3.25 tot -0.04 mmHg, I2 = 50.5%].
Dit significant verlaagde effect werd in de subgroepenanalyses teruggevonden in jonge deelnemers met een lage baseline (aan het begin van de studie) bloeddruk en gedurende maximaal 16 weken soja-suppletie (slikken van soja-supplementen).

De onderzoekers vonden dat soja-suppletie de diastolische bloeddruk (onderdruk) significant verlaagde [MD = -1.21, 95% BI = -2.29 tot -0.12 mmHg, I2 = 50.7%].
Dit significant verlaagde effect werd in de subgroepenanalyses teruggevonden in jonge deelnemers met een lage baseline (aan het begin van de studie) bloeddruk en gedurende maximaal 16 weken soja-suppletie.

De onderzoekers concludeerden dat soja-suppletie gedurende maximaal 16 weken de bloeddruk bij volwassenen causaal verlaagde. 

Oorspronkelijke titel:
Soy intake is associated with lowering blood pressure in adults: A systematic review and meta-analysis of randomized double-blind placebo-controlled trials by Mosallanezhad Z, Ranjbar S, […], Jalali M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33636295/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over soja, het verlagen van de bloeddruk en hart- en vaatziekten.

Vitamine A suppletie verlaagt bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt vitamine A suppletie de kans op het krijgen van bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s (te vroeg geboren baby’s)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 9 RCT’s met 709 prematuur geboren baby’s in de vitamine A groep (interventiegroep) en 700 prematuur geboren baby’s in de niet vitamine A groep (de controle groep).

De doseringen van vitamine A supplementen varieerden tussen 1500 tot 10000 IE (450 en 3003 microgram) en de studieduur was 4 weken.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat vitamine A suppletie de kans op het krijgen van bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s significant met 37% [OR = 0.67, 95% BI = 0.52 tot 0.88, I2 = 0%] verlaagde.
Dit verlaagde risico veranderde niet in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers concludeerden dat vitamine A suppletie de kans op het krijgen van bronchopulmonale dysplasie bij prematuur geboren baby’s (te vroeg geboren baby’s) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Vitamin A supplementation prevents the bronchopulmonary dysplasia in premature infants: A systematic review and meta-analysis by Ding Y, Chen Z and Lu Y.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7837939/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap en vitamine A.

Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een chronische longaandoening die voornamelijk ontstaat bij veel te vroeg geboren baby’s. Een draagtijd van een baby is 40 weken. Als een baby te vroeg geboren wordt, zijn de longen nog niet helemaal ontwikkeld waardoor ze niet goed werken. Het kindje heeft dan hulp nodig bij het ademhalen en krijgt daarom zuurstof. Door deze hulp kunnen de longen beschadigd raken.

De ontwikkeling van de longen begint vanaf week 4 tijdens de zwangerschap. Vanaf week 26 ontstaan de eerste grove longblaasjes. Vanaf week 32 ontstaan de uiteindelijke longblaasjes en na 34 à 35 weken zijn de longen van een ongeboren kind pas af.
 

Dagelijks 100 mg cholesterol verhoogt zwangerschapsdiabetes

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verhoogt een hoge inname van cholesterol de kans op het krijgen van diabetes (suikerziekte) tijdens de zwangerschap (zwangerschapsdiabetes)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 cohort studies, 4 cross-sectionele studies en 2 patënt-controle studies met in totaal 30123 deelnemers, waarvan 3237 vrouwen met zwangerschapdiabetes.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste inname, verhoogde de hoogste inname van cholesterol de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes significant met 49% [gepoolde RR = 1.49, 95% BI = 1.18 tot 1.88].

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses dat elke verhoging met 100 mg cholesterol per dag, de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes significant met 32% [gepoolde RR = 1.32, 95% BI = 1.20 tot 1.45] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van cholesterol (minimaal 100 mg per dag) de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Cholesterol Intake and Risk of Gestational Diabetes Mellitus: A Meta-Analysis of Observational Studies by Gao F and Cui CY.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33416437/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zwangerschap, diabetes (suikerziekte) en het verlagen van cholesterol.

Het cholesterolgehalte in levensmiddelen kunt u hier vinden.
 

Omega-3 vetzuren via voeding verlaagt recidief veneuze trombo embolie

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van omega-3 vetzuren of vis de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 prospectieve cohort studies.

De follow-up duur (de duur van de studies) varieerde van 0.5 tot 19 jaar.
De grootte van de studies varieerde tussen 595 en 80263 deelnemers.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van vis en de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE) [multi-variable adjusted RR = 1.02, 95% BI = 0.93 tot 1.11, p = 0.709, I2 = 33%, p = 0.176].
Geen verband werd ook teruggevonden in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE) significant met 11% verlaagde [multi-variable adjusted RR = 0.89, 95% BI = 0.80 tot 0.98, p = 0.024, I2 = 0%, p = 0.469].
Dit significant verlaagde risico werd ook teruggevonden in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van recidief veneuze trombo embolie (VTE) significant met 55% verlaagde [multi-variable adjusted RR = 0.45, 95% BI = 0.25 tot 0.81, p = 0.008, I2 = 26.4%, p = 0.244].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.008 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van recidief veneuze trombo embolie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Associations of Fish and Omega-3 Fatty Acids Consumption With the Risk of Venous Thromboembolism. A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Zhang Y, Ding J, [...],Li Y.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7793732/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over omega-3 vetzuren, visconsumptie en hart- en vaatziekten.

Veneuze trombo embolie (VTE) is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties na een heup- of knievervangende operatie. Meestal ontstaat het bloedstolsel in een ader van het been: diep veneuze trombose (DVT) of blokkeert het een ader in de longen: een longembolie.
Een veneuze trombo embolie kan behandeld worden met een directwerkend oraal anticoagulans (DOAC) of met de combinatie van een laagmoleculairgewicht-heparine (LMWH) en een vitamine K-antagonist (VKA) als initiële behandeling, gevolgd door een 3-6 maanden durende de onderhoudsbehandeling met een vitamine K-antagonist.

 

Dagelijks 1 mg heme-ijzer via voeding verhoogt doodgaan aan hart- en vaatziekten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Veel studies hebben het verband tussen de ijzer-inname via voeding en de sterfte als gevolg van hart- en vaatziekten onderzocht, maar de resultaten waren inconsistent (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een hoge ijzer-inname via voeding de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 prospectieve cohort studies met in totaal 720427 deelnemers, waarvan 46045 mensen zijn doodgegaan aan hart- en vaatziekten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden wanneer vergeleken werd met de laagste inname, verhoogde de hoogste inname van heme-ijzer via voeding, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 19% [gepoolde RR = 1.19, 95% BI = 1.01 tot 1.39].

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg heme-ijzer (heem-ijzer) per dag via voeding, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 25% [gepoolde RR = 1.25, 95% BI = 1.17 tot 1.33] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg heme-ijzer per dag via voeding, de kans op doodgaan aan een beroerte significant met 17% [gepoolde RR = 1.17, 95% BI = 1.04 tot 1.32] verhoogde.

De onderzoekers vonden een lineair verband tussen de ijzer-inname via voeding en doodgaan aan hart- en vaatziekten [p non-lineair > 0.05].

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van heme-ijzer via voeding (minstens 1 mg per dag), de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary iron intake and risk of death due to cardiovascular diseases: A systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Han M, Guan L, […], Lu J.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32674239/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over ijzer en het verlagen van hart- en vaatziekten.

Heme-ijzer zit in vlees en vleesproducten. Het heme-ijzergehalte van levensmiddelen kunt u opzoeken in de NEVO-tabel.

Heme-ijzer (als onderdeel van hemoglobine) is verantwoordelijk voor de rode kleur van het vlees. Dus hoe roder het vlees, des hoger het gehalte aan heme-ijzer is.
100 gram pekelvlees levert 2.6 mg heme-ijzer.
100 gram runderrookvlees levert 2.1 mg heme-ijzer.
100 gram lamsvlees 10 g vet gem. rauw levert 1.2 mg heme-ijzer.
100 gram kalfsvlees >5 g vet gem. rauw levert 0.9 mg heme-ijzer.
100 gram vleeswaren levert 0.8 mg heme-ijzer.
100 gram varkensvlees >15 g vet rauw gem. levert 0.4 mg heme-ijzer.
100 gram kipfilet rauw levert 0.2 mg heme-ijzer.
 

Astaxanthine verhoogt causaal goed cholesterolgehalte

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Eerdere studies missen consistente conclusies over de vraag of astaxanthine daadwerkelijk verband houdt met de verschillende gezondheidsvoordelen, zoals wordt beweerd en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het eten van astaxanthine causaal de risicofactoren van suikerziekte of hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van astaxanthine het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant verhoogde [WMD = 1.473 mg/dL, 95% BI = 0.319 tot 2.627, p = 0.012].

De onderzoekers vonden dat het eten van astaxanthine gedurende minimaal 12 weken het CRP-gehalte significant verlaagde [WMD = -0.528 mg/L, 95% BI = -0.990 tot -0.066].

De onderzoekers vonden dat het eten van minimaal 12 mg astaxanthine per dag het CRP-gehalte significant verlaagde [WMD = -0.389 mg/dL, 95% BI = -0.596 tot -0.183].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van astaxanthine het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) causaal verhoogde, terwijl het eten van minimaal 12 mg astaxanthine per dag gedurende minimaal 12 weken het CRP-gehalte causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The effects of astaxanthin supplementation on obesity, blood pressure, CRP, glycemic biomarkers, and lipid profile: A meta-analysis of randomized controlled trials by Xia W, Tang N, [...], Zhu Y.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32755613/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over astaxanthine, cholesterol en het verlagen van het CRP-gehalte.

Astaxanthine is een roodachtige carotenoïde en wordt aangetroffen in de microalgen van de bloedregenalg. Zalm, forel, zeebrasem, garnalen, kreeft, vis en eieren bevatten ook veel astaxanthine.

De concentratie van astaxanthine is 1% tot 3% in microalgen.
Een gebruikelijke dosis die aan mensen wordt geadviseerd is 2-12 mg astaxanthine per dag.

Een causaal verband kan aangetoond worden in RCT’s.

Dagelijks 3 kopjes koffie of meer verhoogt causaal hart- en vaatziekten

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Dyslipidemie is wereldwijd een veel voorkomende stofwisselingsziekte en ook een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. Koffie is geliefd bij mensen over de hele wereld maar de associatie tussen koffieconsumptie en bloedlipiden heeft inconsistente resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een causaal verband tussen het drinken van koffie en dyslipidemie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van koffie het totale cholesterolgehalte significant verhoogde [WMD = 0.21 mmol/L, 95% BI = 0.04 tot 0.39, p = 0.017].
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het drinken van koffie het triglyceridengehalte significant verhoogde [WMD = 0.12 mmol/L, 95% BI = 0.03 tot 0.20, p = 0.006].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.006 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden dat het drinken van koffie het LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) significant verhoogde [WMD = 0.14 mmol/L, 95% BI = 0.05 tot 0.24, p = 0.003].

De onderzoekers vonden dat het drinken van koffie het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) niet significant verlaagde [WMD = -0.01 mmol/L, 95% BI = -0.06 tot 0.04, p = 0.707].
Niet significant wil zeggen, er is geen verband bij een 95% betrouwbaarheid.
 

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, een signficant, positief en non-lineair verband tussen het drinken van koffie en de toename in het gehalte van het totale cholesterol, LDL-cholesterol en triglyceriden.

De onderzoekers concludeerden dat er een causaal verband bestond tussen het drinken van koffie (≥3 kopjes per dag) en dyslipidemie.

Oorspronkelijke titel:
Effect of coffee consumption on dyslipidemia: A meta-analysis of randomized controlled trials by Du Y, Lv Y, […], Luo Q.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33239163/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over significant/RCTs/causaal verband, het verlagen van het cholesterol, koffieconsumptie en het verlagen van hart- en vaatziekten.

Bij dyslipidemie is het gehalte van het totale cholesterol en/of het LDL-cholesterol en/of de triglyceriden verhoogd en/of is er sprake van een verlaagd gehalte van het HDL-cholesterol. Dyslipidemie is vaak een voorbode van hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

1 gram natrium per dag verhoogt hart- en vaatziekten met 6%

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
De inname van natrium via voeding heeft veel aandacht gekregen als een mogelijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. Echter, het bewijs voor het dosisafhankelijke verband tussen de natriuminname via voeding en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten is onduidelijk en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een dosisafhankelijk verband tussen de natriuminname via voeding en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 36 cohort studies met in totaal 616905 deelnemers.
De follow-up duur varieerde tussen 2.7 en 29 jaar.
De gemiddelde NOS waarde (geeft de kwaliteit van de studies weer) van de studies was 8.0.
De dagelijkse natriuminname varieerde tussen 1 en 7.5 gram.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge natriuminname via voeding de kans op het krijgen hart- en vaatziekten significant met 19% [rate ratio = 1.19, 95% BI = 1.08 tot 1.30] verhoogde.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke verhoging met 1 gram natrium via voeding per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 6% [rate ratio = 1.06, 95% BI = 1.01 tot 1.11] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat elke verhoging met 1 gram natrium via voeding per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten met 6% verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Sodium Intake and Risk of Cardiovascular Disease: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis by Wang YJ, Yeh TL, [...], Chien KL.

Link:
https://www.mdpi.com/2072-6643/12/10/2934/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over zoutconsumptie en het verlagen van hart- en vaatziekten.

1 gram zout (natriumchloride) komt overeen met 0.4 gram natrium.

Een hoge visconsumptie verlaagt coronaire hartziekte

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Epidemiologische studies naar de relatie tussen visconsumptie en het krijgen van coronaire hartziekten (CHD) hebben inconsistente resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van vis de kans op het krijgen van coronaire hartziekte of doodgaan aan coronaire hartziekte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 40 prospectieve cohort studies (22 cohort studies met in totaal 918783 deelnemers, waarvan 28261 mensen met coronaire hartziekte en 27 cohort studies met in totaal 1139553 deelnemers, waarvan 10568 doden als gevolg van coronaire hartziekte).

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge visconsumptie de kans op het krijgen van coronaire hartziekte significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.84 tot 0.97, I2 = 47.4%] verlaagde.
Dit significant verlaagde risico bleef gelijk in de sensivititeitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat een hoge visconsumptie de kans op doodgaan aan coronaire hartziekte significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.77 tot 0.94, I2 = 51.3%] verlaagde.
Dit significant verlaagde risico bleef gelijk in de sensivititeitsanalyses.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat een hoge visconsumptie de kans op het krijgen van coronaire hartziekte onder vrouwen significant met 15% [RR = 0.85, 95% BI = 0.78 tot 0.92, I2 = 5.6%] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mannen.

De onderzoekers vonden in studies met een follow-up duur van minimaal 10 jaar dat een hoge visconsumptie de kans op het krijgen van coronaire hartziekte significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.84 tot 0.99, I2 = 51.5%] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant in studies met een follow-up duur tot 10 jaar.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke verhoging met 20 gram vis per dag, de kans op het krijgen van coronaire hartziekte significant met 4% [RR = 0.96, 95% BI = 0.95 tot 0.97] verlaagde.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke verhoging met 20 gram vis per dag, de kans op doodgaan aan coronaire hartziekte significant met 4% [RR = 0.96, 95% BI = 0.95 to 0.98] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge visconsumptie zowel de kans op het krijgen van coronaire hartziekte als doodgaan aan coronaire hartziekte verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Fish Consumption and Coronary Heart Disease: A Meta-Analysis by Zhang B, Xiong K, […], Ma A.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7468748

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/voedingsadviezen over visconsumptie en het verlagen van hart- en vaatziekten.

Coronaire hartziekten of ischemische hartziekten, zijn ziekten van het hart die het gevolg zijn van slagaderverkalking (atherosclerose) of afwijkingen in de kransslagaders (coronairarteriën).

Een hoge visconsumptie komt in de praktijk neer op minimaal 2 keer per week visconsumptie (150 gram vis per keer).

Vitamine B6 en foliumzuur via voeding verlagen een beroerte

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Observationele studies met betrekking tot het verband tussen de inname van homocysteïnemetabolisme-gerelateerde B-vitamines (vitamine B6, folaat en vitamine B12) en het risico op het krijgen van een beroerte hebben inconsistente resultaten opgeleverd. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt de inname van vitamine B6, B12 of folaat (foliumzuur) de kans op het krijgen van een beroerte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 1 geneste patiënt-controle studie en 11 prospectieve cohort studies met in totaal 389,938 deelnemers, waarvan 10,749 mensen met een beroerte.

De gemiddelde kwaliteitsscore van de studies was 7.4.
De follow-up duur varieerde tussen 4.2 en 19 jaar.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laatste categorie, dat de hoogste categorie van inname van vitamine B6 via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 16% verlaagde [RR = 0.84, 95% BI = 0.73 tot 0.97, I2 = 48.8%].  

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse, dat elke verhoging met 0.5 mg vitamine B6 per dag via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 6% verlaagde [RR = 0.94, 95% BI = 0.89 tot 0.99, I2 = 77.0%].  

De onderzoekers vonden vergeleken met de laatste categorie, dat de hoogste categorie van inname van folaat via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 15% verlaagde [RR = 0.85, 95% BI = 0.78 tot 0.94, I2 = 11.5%].  

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyse, dat elke verhoging met 100 microgram folaat per dag via voeding, de kans op het krijgen van een beroerte significant met 6% verlaagde [RR = 0.94, 95% BI = 0.90 tot 0.98, I2 = 46.8%].  

De onderzoekers vonden geen verband tussen vitamine B12-inname en de kans op het krijgen van een beroerte.

De onderzoekers concludeerden dat zowel de inname van vitamine B6 via voeding (minimaal 0.5 mg per dag) als de inname van folaat via voeding (minimaal 100 microgram folaat per dag) de kans op het krijgen van een beroerte verlaagden.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Intake of Homocysteine Metabolism-Related B-Vitamins and the Risk of Stroke: A Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Studies by Chen L, Li Q, [...], Wang F.

Link:
https://academic.oup.com/advances/advance-article/doi/10.1093/advances/nmaa061/5854025

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine B6, vitamine B12, folaat en het verlagen van een beroerte.

Levensmiddelen

Hoeveelheid vitamine B6

Kalfslever rauw (100 gram)

0.72 mg

Rauwe inktvis (100 gram)

0.69 mg

Varkenslever rauw (100 gram)

0.60 mg

Konijn wild rauw (100 gram)

0.60 mg

Varkensvlees 5 gram vet (100 gram)

0.53 mg

Anjovis in olie blik (100 gram)

0.51 mg

Rundvlees 5 gram vet (100 gram)

0.47 mg

Konijn tam rauw (100 gram)

0.40 mg

Koolvis (Atlantisch) gekookt (100 gram)

0.37 mg

Vis vet >5 g vet gem rauw (100 gram)

0.34 mg

 

Vitamine C tekort verhoogt de bloeddruk

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Hypertensie (hoge bloeddruk) wordt beschouwd als een belangrijke en onafhankelijke risicofactor voor hart- en vaatziekten en talrijke studies hebben een omgekeerde correlatie tussen vitamine C-inname en bloeddruk waargenomen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een laag vitamine C-gehalte in het bloed de bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 cross-sectionele studies en 7 patiënt-controle studies met in totaal 22200 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het vitamine C-gehalte van mensen met een hoge bloeddruk significant lager was dan van mensen zonder een hoge bloeddruk [MD = -15.13 μmol/L, 95% BI = -24.19 tot -6.06, p = 0.001, I2 = 98%].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyse dat het vitamine C-gehalte van mensen met een hoge bloeddruk die antihypertensiva (geneesmiddelen die de bloeddruk verlagen) slikten, 15.97 μmol/L lager lag dan van mensen zonder een hoge bloeddruk.

De onderzoekers vonden dat een hoog serum vitamine C-gehalte de systolische bloeddruk significant verlaagde [Fisher′s Z = -0.17, 95% BI = -0.20 tot -0.15, p 0.00001].

De onderzoekers vonden dat een hoog serum vitamine C-gehalte de diastolische bloeddruk significant verlaagde [Fisher′s Z = -0.15, 95% BI = -0.20 tot -0.10, p 0.00001].

De onderzoekers concludeerden dat een hoog serum vitamine C-gehalte de bloeddruk verlaagde en mensen met een hoge bloeddruk hadden een lager vitamine C-gehatle dan mensen zonder een hoge bloeddruk.

Oorspronkelijke titel:
Association between Serum Vitamin C and the Blood Pressure: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies by Ran L, Zhao W, […], Bu H.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7211237/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine C en het verlagen van de bloeddruk.

Groene thee verlaagt bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk

Afbeelding

Onderzoeksvraag:
Is er een causaal verband tussen het drinken van thee en het verlagende effect op de bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 RCT’s met in totaal 408 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het regelmatig drinken van thee de systolische bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk significant verlaagde [WMD = -4.81 mmHg, 95% BI = -8.40 tot -1.58, p = 0.004].
Ook na het weglaten van de meest heterogene RCT’s verlaagde het regelmatig drinken van thee de systolische bloeddruk [WMD = -3.53 mmHg].

De onderzoekers vonden dat het regelmatig drinken van thee de diastolische bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk significant verlaagde [WMD = -1.98 mmHg, 95% BI = -3.77 tot -0.20, p = 0.029].
Ook na het weglaten van de meest heterogene RCT’s verlaagde het regelmatig drinken van thee de diastolische bloeddruk [WMD = -0.99 mmHg].

De onderzoekers vonden in de meta-regressie dat het drinken van thee gedurende minimaal 3 maanden, zowel de systolische als de diastolische bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk significant verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het bloeddrukverlagende effect groter was bij groene thee dan bij zwarte thee.

De onderzoekers concludeerden dat het regelmatig drinken van thee, met name groene thee gedurende minimaal 3 maanden, de bloeddruk bij mensen met een hoge bloeddruk verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The Effects of Regular Consumption of Green or Black Tea Beverage on Blood Pressure in Those With Elevated Blood Pressure or Hypertension: A Systematic Review and Meta-Analysis by Mahdavi-Roshan M, Salari A, […], Ashouri A.

Link:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0965229919316899?via%3Dihub

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over thee en het verlagen van de bloeddruk.