Dit tabblad beantwoordt de volgende voedingsvraag: Hoe kan voeding positief bijdragen aan mijn gezondheid?

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft antwoord op de volgende vraag: ”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

Voorbeeld:
Vind wetenschappelijke studies over het eten van groente en fruit: type groente en fruit in het zoekveld. Het zoekresultaat wordt dan getoond.

Voeding en gezondheid

Hart- en vaatziekten

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patiënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2023:

2022:

2021:

2020:

2019:

2018:

2017:

2016:

2015:

2014:

2013:

2012:

2011:

2010:

2009:

2008:

2006:

Volkoren graanproducten verlagen hart- en vaatziekten

2005:

Soja-eiwit verlaagt het cholesterolgehalte

2002:

240 mg magnesiumsupplementen per dag verlaagt de bovendruk

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Hart- en vaatziekten is de verzamelnaam voor aandoeningen aan het hart- en vaatstelsel, zoals ischemische aanvallen (TIA), hartinfarcten, beroertes, en vaatlijden van de grote vaten, zoals etalagebenen. Hart- en vaatziekten zijn momenteel doodsoorzaak nummer 1 binnen de westerse wereld.

De belangrijkste oorzaken van hart- en vaatziekten zijn:

Hoge bloeddruk
Hoog cholesterolgehalte
Overgewicht
Aderverkalking
Suikerziekte type 2
Hoog homocysteïnegehalte

Vuistregels:

Aantal % cholesterol verlaging = aantal % risico verlaging op hart- en vaatziekten.
Per kg gewichtsverlies = 1 mmHg bovendruk verlaging. Dus van 130 naar 120 mmHg als bovendruk wilt in de praktijk zeggen 10 kg gewichtsverlies. Uit voedingskundig oogpunt is het verstandig niet meer dan 0.5-1 kg gewicht per week te verliezen.
Elke gram zout boven de 6 gram zout per dag doet de bloeddruk met 1 mmHg stijgen.

Dagelijkse inname van 1-3 gram plantensterolen of -stanolen verlaagt de opname van het LDL-cholesterol met 5-15%. Echter, het vermijden van cholesterol uit voeding is niet de oplossing voor het hoge cholesterolgehalte. De oplossing is, kies voor producten met maximaal 30 En% vet en maximaal 7 En% verzadigd vet.

Het is heel moeilijk om via voeding alleen het cholesterol met 15% te verlagen.

Een cholesterolverlagend dieet ziet als volgt uit:

Producten met maximaal 30 En% vet
Producten met maximaal 7 En% verzadigd vet
Producten met maximaal 15 En% eiwit
Maximaal 200 gram cholesterol per dag
Producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal

Bij hart- en vaatziekten spelen erfelijkheid ook een rol. De erfelijke vorm van hart- en vaatziekten zijn:

Hypertrofische cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verdikt is)
Dilaterende cardiomyopathie (=een hartspierziekte waarbij de hartspier verwijd is)
Lange QT-syndroom
Catecholaminerge polymorfe ventriculaire tachycardie (CPVT)
Brugadasyndroom
Aritmogene rechter ventrikel dysplasie (ARVD)
Familiaire hypercholesterolemie (FH)

Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen en vrouwen zijn niet hetzelfde.
Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij mannen zijn druk op de borst, zweten en uitstralende pijn naar armen en de kaak.

Symptomen die kunnen wijzen op een hartinfarct bij vrouwen zijn:

Hartkloppingen (hartbonzen)
Plotselinge duizeligheid, een gevoel van zwakte
Slapeloosheid
Een onaangenaam gevoel in de maagstreek, eventueel met misselijkheid
Ineens ernstige vermoeidheid
Kortademigheid
Branderig gevoel onder het borstbeen
Onaangenaam klemmend of drukkend gevoel in de borststreek
Onaangenaam gevoel of pijn tussen de schouderbladen, pijn in de nek

Voedingsadviezen bij hart- en vaatziekte:

Kies voor producten met maximaal 30-35 En% vet, voor producten met maximaal 7-10 En% verzadigd vet, voor producten met maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal, voor producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal en voor vissen die minimaal 1000 mg EPA en DHA per dag leveren oftewel een dagelijkse voeding met:

Maximaal 35 En% eiwit, maximaal 30-35 En% vet, maximaal 7-10 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking.
Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel gewicht (kg)/lengte² (m).
Minimaal 60-90 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging of minimaal 10.000 stappen per dag.
Eet minimaal 2 keer per week vette vis. Vette vissen zijn makreel, haring, sardines, paling, bokking, ansjovis en zalm.
Eet 250 mg omega-3 vetzuren per dag. Omega-3 vetzuren zijn alfa-linoleenzuur, EPA en DHA.
Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 30 gram voedingsvezels per dag. 10-30 gram vezel per dag verlaagt namelijk het slechte LDL-cholesterolgehalte.
30 gram vezels per dag komt overeen met een dagelijkse voeding van minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
Eet veel volkorenproducten (bruinbrood, zilvervliesrijst en havermout) en peulvruchten.
Beperk tot 2 glazen alcohol voor mannen en 1 glas voor vrouwen per dag.
Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat overeen komt met 2400 mg natrium.
Eet niet meer dan 200 gram cholesterol per dag bij een verhoogd LDL-cholesterol.
Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen aan.
500 microgram foliumzuur per dag bij een hoog homocysteïnegehalte. Raadpleeg hiervoor eerst uw huisarts!
Slik geen antioxidantensupplementen. Ze doen meer kwaad dan goed!
Raadpleeg eerst uw huisarts of een diëtist bij het slikken van voedingssupplementen!

Streefwaarden voor een gezond hart:
Metingen	Streefwaarden
Totaal cholesterol	< 4.5 mmol/l
HDL-cholesterol voor mannen	> 0.9 mmol/l
HDL-cholesterol voor vrouwen	> 1.1 mmol/l
LDL-cholesterol	< 2.5 mmol/l
Triglyceriden (bloedvetten)	< 2.5 mmol/l
Nuchter bloedsuikergehalte	< 6 mmol/l
HbA1c	< 7%
Homocysteïne	< 12 micromol/l
Bloeddruk	120/80 mmHg. 120 is bovendruk/systolische bloeddruk & 80 is onderdruk/diastolische bloeddruk
Bloeddruk bij mensen boven 60 jaar	140/90 mmHg

Leefstijlmaatregelen voor de behandeling en preventie van een hoge bloeddruk
Leefstijlverandering	Aanbeveling	Daling van systolische bloeddruk (bovendruk)
Gewichtsverlies	Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25 kg/m²	5-20 mmHg
Zoutvermindering	Maximaal 6 gram zout per dag oftewel 2400 mg natrium per dag	2-8 mmHg
Kaliuminname	Per 0.6 gram verhoging	1 mmHg
Lichamelijke activiteit	30-60 minuten per dag	4-9 mmHg
Alcoholgebruik	Maximaal 2 glazen voor mannen & 1 glas voor vrouw	2-4 mmHg
DASH-voedingspatroon	Voedingspatroon rijk aan groente, fruit, magere zuivelproducten en vetarme producten	8-14 mmHg
Deze tabel laat zien dat de beste manier om een hoge bloeddruk te voorkomen is het handhaven van een gezond gewicht.

Verschillende risicofactoren van hart- en vaatziekten:

Overgewicht

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen voeding en overgewicht:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2023:

Suikergezoete frisdrank verhoogt causaal BMI en lichaamsgewicht

2021:

2020:

2019:

2018:

2017:

2016:

2015:

2014:

2013:

2012:

XXXXXXXXXXXXXXXXXX

Overgewicht is een toenemend probleem in Nederland. Er is sprake van overgewicht wanneer het BMI hoger is dan 25. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. Een vrouw met 65 kg en 1.57 meters heeft een BMI van 26.4 (65/(1.57x1.57)). BMI is kg/m². Er is sprake van obesitas wanneer het BMI groter is dan 30.

De beste manier om overgewicht bij kinderen vast te stellen, is door de BMI te berekenen. Bij volwassenen moet naast de BMI ook de buikomtrek gemeten worden.

Iedereen die wil afvallen, wil dat het lichaam meer calorie in rust en meer vet verbrandt. Hoe kunnen deze twee doelstellingen bereikt worden?

Zorg dat tijdens het volgens van een dieet de ruststofwisseling niet daalt (vandaar de aanbeveling van diëtisten: valt niet meer dan 0.5-1 kg per week af). Een lage ruststofwisseling houdt in dat het lichaam in rust minder caloriën verbrandt. Maar dat is niet wat u wilt, want u wilt tijdens het volgen van een dieet dat het lichaam meer caloriën verbrandt. Een lage ruststofwisseling wordt veroorzaakt doordat het lichaam niet genoeg koolhydraten binnenkrijgt en gedwongen wordt energie uit eiwit te halen. Wanneer het lichaam gedwongen wordt energie uit eiwit te halen, treedt er spierafbraak op. Spierafbraak leidt tot een lage ruststofwisseling. Er is sprake van spierafbraak wanneer tijdens het volgen van een dieet de bovenarm- en de kuitomtrek kleiner worden.
Om spierafbraak tijdens het volgen van een dieet te voorkomen wordt aangeraden te kiezen voor producten met 55-70 En% koolhydraten.

Om het spierverlies tijdens het volgen van een dieet te voorkomen, dient de voeding minstens 1.6 gram eiwit per kg lichaamsgewicht te bevatten. Bij een persoon van 65 kg betekent dat 65x1.6 = 104 kg eiwit per dag. 1.6 gram eiwit per kg lichaamsgewicht komt overeen met 20 En% eiwit.
Om spierafbraak tijdens het volgen van een dieet te voorkomen, dient gekozen te worden voor producten met 20-35 En% eiwit en/of voor producten met 55-70 En% koolhydraten in combinatie met krachtraining. Krachttraining verhoogt namelijk de ruststofwisseling. Een dalende rustwisseling is de veroorzaker van het jojo-effect tijdens het afvallen.

Cardio-fitness ook een goeie manier om vet te verbranden. Om efficiënt mogelijk vet te kunnen verbranden, moet cardio-fitness uitgevoerd worden waarbij de hartfrequentie tussen 75 en 90% van de maximale hartfrequentie ligt. De maximale hartfrequentie is 220 minus de leeftijd. Stelt u bent 40 jaar dan moet u trainen met een hartslag tussen 0.75-0.9x(220-40) = 135 en 162 slagen per minuut.
Stop direct met trainen wanneer u niet lekker voelt of pijn aan de borst voelt!

Samenvattend kan gezegd worden dat de beste manier om gewicht te verliezen, is krachttraining en cardio-fitness in combinatie met een dieet die 20-35 En% eiwit en/of 55-70 En% koolhydraten bevat.

De belangrijkste oorzaak van overgewicht is dat het lichaam meer caloriën binnenkrijgt dan het verbrandt. Door lichamelijke activiteiten gaat het lichaam meer caloriën verbranden. Om het effect van lichaamsbeweging te merken moet het lichaam minstens 2000 caloriën (kcal) per week verbranden oftewel minstens 150 minuten per week (het liefst verdeeld over de meeste dagen van de week met minstens 10 minuten per keer) bewegen. Om overgewicht te voorkomen moet lichamelijke activiteit 15-30% van de dagelijkse calorie-inname bedragen.

De belangrijkste gevolgen van overgewicht zijn:

Suikerziekte type 2. De belangrijkste gevolgen van suikerziekte type 2 zijn hart- en vaatziekte en nierproblemen.
Hart- en vaatziekte.

Buikvet is slecht voor de gezondheid omdat het de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 en hart- en vaatziekten verhoogt. Streef daarom naar een buikomtrek van 68-80 cm voor vrouwen en 79-94 cm voor mannen. Een verlies van 1 cm buikomtrek (bijv. 95 naar 94 cm) komt overeen met een verlies van 1 kg vet. 1 kg vet komt overeen met 9000 kcal.

Plaatselijk afvallen, zoals bij de billen of dijen is een wetenschappelijke mythe.

Het menselijk lichaam breekt pas vet af wanneer er voldoen wordt aan de volgende 2 criteria:

Een verhoogde zuurstofopname (treedt alleen op bij het sporten).
Een verhoogde energiebehoefte (treedt alleen op bij sporten).

Wij eten graag vet maar ons lichaam verbrandt graag koolhydraten.

Overgewicht is het gevolg van slechte kennis over voeding in combinatie met te weinig beweging.

Het is niet mogelijk om meer dan 1.8 gram vet per week te verliezen. Echter, bij meer dan 1 kg vetverlies per week gaat het lichaam ook spieren afbreken.

Bij het volgen van een dieet wordt ernaar gestreefd om zo weinig mogelijk vet via voeding binnen te krijgen. Maar minimaal 7 gram vet per dag is nodig om de inname van essentiële vetzuren te garanderen en de productie van galzouten te stimuleren. 7 gram vet per dag komt overeen met een dieet van 4 En% vet. Echter, een dieet van minimaal 20 En% vet (en maximaal 35 En% vet) is nodig om een tekort aan vetoplosbare vitamines en mineralen op lange termijn te voorkomen.

Een verantwoord ontbijt bevat maximaal 350 kcal.
Een verantwoorde lunch bevat maximaal 450 kcal.
Een verantwoorde avondmaaltijd bevat maximaal 750 kcal.

Goeie graadmeters bij het afvallen zijn een afnemend vetpercentage en een toenemende spiermassa. Het vetpercentage en de spiermassa kan met een body composition analyzers-weegschaal gemeten worden.

De dagelijkse energiebehoefte per geslacht en leeftijdscategorie
Leeftijdscategorie (in jaren)	Mannen	Vrouwen
Leeftijdscategorie (in jaren)	Kcal per dag	Kcal per dag
6	1600	1500
12	2200	2000
17	2900	2300
30-39	2600	2000
50-59	2500	2000
70-79	2300	1800
Andere leeftijdsgroepen	2500	2000

Het vetpercentage (%)
Leeftijdscategorie (in jaren)	Mannen	Vrouwen
17-29	15	25
30-39	17.5	27.5
40-49	20	30
50+	25	35
Een gezonde volwassen man heeft een vetpercentage rond de 15%. Een gezonde volwassen vrouw heeft een vetpercentage rond de 25%.

Voedingsadviezen bij overgewicht:

Kies voor producten met 20-35 En% eiwit, voor producten met 20-30 En% vet, voor producten met maximaal 7 En% verzadigd vet, voor producten met maximaal 25 En% eenvoudige suikers, voor producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal en voor producten met een GI-getal van 55 of lager oftewel een dagelijkse voeding met:
20-35 En% eiwit, 20-30 En% vet, maximaal 7 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal, maximaal 25 En% eenvoudige suikers en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal.
Producten met 20-35 En% eiwit in combinatie met 10000 stappen per dag en 25-30 gram vezels per dag verlagen op een verantwoorde manier het gewicht.
Producten met 20-35 En% eiwit moeten daarnaast ook maximaal 30 En% vet en maximaal 7 En% verzadigd vet bevatten. Anders bent u alleen het probleem aan het verplaatsen!
Val niet meer dan 0.5-1 kg per week af. Bij meer dan 0.5-1 kg per week, gaat het lichaam namelijk spieren afbreken.
Om 0.5 kg per week kwijt te raken, moet het lichaam 350 kcal per dag minder binnenkrijgen én 150 kcal per dag extra verbranden.
Om vitamine- en mineraaltekort op lange termijn te voorkomen, moet een dieet minimaal 1400-1700 kcal bevatten.
Verhoog de ruststofwisseling. Krachttraining is dé manier om de ruststofwisseling te verhogen.
Hanteer de volgende richtlijn: totale energiebehoefte per dag is 25-30 kcal per kg lichaamsgewicht.
Eet 300 gram groente en 5 stuks fruit per dag oftewel 25-30 gram voedingsvezels per dag. Voedingsvezels geven een langer verzadigingsgevoel en dus minder eetmomenten gedurende de dag. Verder hebben de antioxidanten uit groente en fruit een ontstekingsremmende werking.
Eet niet meer dan 19 gram verzadigd vet per dag bij 2500 kcal en 15 gram verzadigd vet per dag bij 2000 kcal. De Gezondheidsraad adviseert 2000 kcal per dag voor vrouwen en 2500 kcal voor mannen.
Streef naar een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een BMI van 18.5-25. BMI is gewicht gedeeld door lengte in kwadraat oftewel (kg)/lengte² (m).
Minimaal 90 minuten per dag besteden aan lichaamsbeweging oftewel minimaal 10.000 stappen per dag.
Kies voor een verantwoord(e) ontbijt, lunch en avondeten.
Stop met roken want roken veroorzaakt aderverkalking. Aderverkalking is namelijk de belangrijkste oorzaak van hart- en vaatziekte.
Ga niet met een lege maag winkelen.
Sla geen ontbijt over.
Schep eten op een klein bord. Zo lijkt het alsof veel eten op het bord ligt!
Eet 2 keer per week vis waarvan tenminste eenmaal vette vis of slik dagelijks 450 mg EPA en DHA. EPA en DHA zitten in visoliesupplementen. Uit visvetten produceert het lichaam namelijk ontstekingsremmende stoffen. Bij overgewicht is er sprake van een overschot aan stoffen die ontstekingen kunnen veroorzaken.
Beperk tot 2 glazen alcohol voor mannen en 1 glas voor vrouwen per dag.
Eet niet meer dan 6 gram zout per dag dat komt overeen met 2400 mg natrium.
Slik geen supplementen met als doel gewicht te verliezen. Ze doen namelijk op termijn niet wat ze beweren!

Verschillende risicofactoren van overgewicht:

Het metabool syndroom

Sportvoeding

Hieronder vindt u wetenschappelijke onderzoeken (overzichtsartikelen) naar de relatie tussen sporten en het voorkomen van ziektes:
Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van RCT's geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Is het zinvol om voedingssupplementen te slikken?”. Ja bij een positieve conclusie en nee bij een negatieve conclusie.

Één zwaluw maakt nog geen zomer. Dus een énkele wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp zegt niet zoveel maar een overzichtsartikel (=een verzameling van wetenschappelijke studies over een bepaald onderwerp) van cohort of patënt-controle studies geeft wel antwoord op de volgende vraag:
”Moet ik mijn voedingspatroon veranderen of niet?”.

2021:

2020:

2019:

2018:

1 tot 6 gram taurinesupplementen per dag verbeteren het uithoudingsvermogen

2017:

2016:

2013:

2012:

XXXXXXXXXXXXX

Sporters die gezond en gevarieerd eten, hebben geen vitamine- en mineralensupplementen nodig. Vitamine- en mineralensupplementen kunnen de sportprestaties niet direct verhogen. Ze kunnen wel de herstelperiode tussen de trainingen door verkorten.

Wanneer u toch voedingssupplementen slikt, dan is het goed om te weten, dat:

De werking afhankelijk is van de dosering én de duur.
De opname nooit 100% is. Zo is de opname van L-carnitinesupplement 15-20%. Dat wil zeggen wanneer u 300 mg L-carnitine slikt, dan heeft het lichaam slechts 45-60 mg opgenomen. De fabrikant is niet wettelijk verplicht te vermelden hoeveel van een voedingssupplement uiteindelijk in het lichaam wordt opgenomen.
Voedingssupplementen niet altijd dopingvrij zijn.
Vitamines en mineralen de sportprestaties niet direct maar indirect verhogen. Het slikken van vitamines en mineralen kunnen namelijk de herstelperiode verkorten.
De werking is pás echt wanneer een positieve conclusie gevonden is in een overzichtsartikel van gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde, dubbelblinde humane studies of wanneer de claim goedgekeurd is door de EFSA.
NOC*NSF de werking van een aantal voedingsupplementen goedgekeurd heeft.

Slik tijdens het sporten geen supplementen. Ze beïnvloeden namelijk de sportprestaties nadelig.

Het is wetenschappelijk bewezen dat water, suiker, creatine en cafeïne-inname tijdens het sporten de sportprestaties verhogen.

Voeding met minder dan 55 En% koolhydraten en/of minder 20 En% vet heeft nadelige invloed op de sportprestaties.

Bij een koolhydraatarme voeding (<5 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht) kan het 2-3 dagen duren voordat het glycogeenvoorraad ná het sporten weer op het oude niveau is.

Opbouw van het glycogeen- en creatinevoorraad:
Tijdens het sporten halen sporters voornamelijk energie uit koolhydraten die als glycogeen in het lichaam worden opgeslagen. Voor de sporttak die in zeer korte tijd heel veel energie nodig heeft, is creatine ook een belangrijke energieleverancier. Daarom wordt aangeraden kort een wedstrijd het glycogeen- en creatinevoorraad op te bouwen.

Sinds 2016 gelden de volgende richtlijnen:

Bij het sporten langer dan 90 minuten moeten sporters 10-12 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht per dag tot zich nemen gedurende 36-48 uur voor de wedstrijd.
Bij het sporten korter dan 90 minuten moeten sporters 7-12 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht per dag tot zich nemen gedurende 24 uur voor de wedstrijd.

Het aanleggen van het creatinevoorraad in het lichaam gebeurt in 2 fasen: de ladings- en onderhoudsfase. Creatine kan het best worden ingenomen met koolhydraten. De 2 manieren om het creatinevoorraad aan te leggen zijn:

0.3 gram creatine per kg lichaamsgewicht per dag (5-7 gram creatine per keer met een interval van 3-4 uur) en dat 3-7 dagen lang. Daarna 3-5 gram creatine per dag voor 4-10 weken lang.
2-3 gram creatine per dag en dat 30 dagen lang.

De glycogeenresynthese (het weer aanvullen van het glycogeenvoorraad na het sporten) verloopt het snelste binnen 30-60 minuten na het sporten. De snelheid van de glycogeenresynthese bereikt haar maximum bij 0.8 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht per uur.

Tijdens 24-48 uur na het sporten vindt de spier- en botopbouw plaats.

Het is een misvatting dat isotone sportdrank sneller wordt opgenomen dan hypotone sportdrank. Het suikergehalte en het type suiker blijken van essentiële betekenis te zijn.

Rehydratiedranken dienen een osmolaliteit van beneden 500 mOsm/l te hebben, bij voorkeur beneden 300 en een suikergehalte van 40-80 gram per liter. Rehydratie is het aanvullen van vocht tijdens een fysieke inspanning.

Isotone sportdrank heeft een osmolaliteit van rond 300 mOsm/l en een suikergehalte van 40-80 gram per liter. Tijdens het sporten wordt de voorkeur gegeven aan isotone sportdrank en wordt hypertone sportdrank (>80 gram suiker per liter) afgeraden. De osmolaliteit van ons bloed is ongeveer 275-300 mOsm/l.

Sportdranken met 40-80 gram koolhydraten en 280-660 mg natrium per liter wordt het snelst in het lichaam opgenomen. Dit is de ideale isotone sportdrank. Sportdrank is aan te raden bij het matige sporten langer dan 60-90 minuten.

Een sportdrank oftewel dorstlesser bevat 40-80 gram suiker per liter. Een sportenergiedrank bevat meer dan 80 gram suiker per liter. Het bevat naast suiker ook vaak cafeïne, taurine en koolzuurgas.

Er wordt internationaal aanbevolen om tijdens het sporten per 15 minuten 250 ml vocht (oftewel 1000 ml vocht per uur) in te nemen om zo uitdroging te voorkomen, maar ook om de sportprestaties op peil te kunnen houden. Verder is het een wetenschappelijk feit dat het lichaam maximaal 60 gram koolhydraten per uur kan afbreken om daaruit energie voor het sporten te halen.

Wanneer u zich tijdens het sporten energiek voelt, betekent dat u genoeg koolhydraten hebt gegeten.

Het beste is om tussen de 2 en 4 uur voor het sporten te eten.

Pap in de benen duidt op uitputting van het glycogeen.

De dagelijkse eiwitbehoefte van een sporter kan als volgt berekend worden:
Dagelijkse eiwitbehoefte = vetvrije massa (VVM) x 2.75.

De ruststofwisseling (RMR) van een sporter kan als volgt berekend worden:
RMR (Kcal/d) = (11.797 x gewicht in kg) + (6.487 x lengte in cm) - (5.180 x leeftijd) + (186.017 x geslacht (man = 1, vrouw = 0)) - 139.444.

De veel voorkomende nutriëntentekorten onder sporters zijn calcium-, vitamine D- en ijzer-tekort (vaak onder vrouwelijke sporters).

Hoe ziet de energieverdeling tijdens het sporten eruit?

Voedingsadviezen bij het sporten:

De laatste maaltijd moet 2-4 uur voor het sporten genuttigd zijn.
Professionele sporters worden aangeraden te kiezen voor producten met 60-70 En% (minimaal 55 En%) koolhydraten, voor producten met 20-30 En% vet en voor producten met 15-25 En% eiwit oftewel een dagelijkse voeding met:

15-25 En% eiwit, 20-30 En% vet, maximaal 10 En% verzadigd vet, maximaal 0.5 gram natrium per 100 gram (100 ml), minimaal 25 En% eenvoudige suikers, minimaal 1.3 gram vezels per 100 kcal en 60-70 En% (minimaal 55 En%) koolhydraten.
Slik voedingssupplementen alleen onder deskundige begeleiding!
0.5 mg vitamine B1 per 1000 kcal.
0.6 mg vitamine B2 per 1000 kcal.
0.02 milligram vitamine B6 per gram geconsumeerd eiwit.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 6 mg magnesium per kg lichaamsgewicht.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 5-7 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht per dag en 8-10 gram koolhyrdaten per kg lichaamsgewicht tijdens de tapering-off periode.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid eiwitten voor sporters is 1.2-1.8 gram per kg lichaamsgewicht en voor krachtsporters is dat 1.5 gram per kg lichaamsgewicht tijdens de onderhoudsfase en 2.0 gram per kg lichaamsgewicht tijdens de opbouwfase.
De ruststofwisseling kan berekend worden met de volgende formule:
Ruststofwisseling (kcal/d) = (11.797 x gewicht in kg) + (6.487 x lengte in cm) – (5.180 x leeftijd) + (186.017 x geslacht) – 139.444.
Bij geslacht moet bij mannen een 1 worden ingevuld en bij vrouwen een 0.

Voor het sporten:

Drink de laatste 2 uur voor de wedstrijd 500-1000 ml vocht.
5-30 minuten vóór het sporten 50 gram koolhydraten innemen.
Neem 10 gram eiwit vlak voor het sporten in want het bevordert de herstel van de spierschade.
Drink de laatste 3-5 minuten voor de inspanning 150-300 ml water of dorstlesser. Dit heet prehydratie.

Tijdens het sporten:

Neem tijdens het sporten niet meer dan 35 gram fructose per liter want fructose wordt langzaam opgenomen en geven daarom maag- en darmklachten.
Drink tijdens het sporten 125-250 ml vocht per kwartier.
Kies tijdens het sporten voor een sportdrank met een osmolaliteit rond 300 of beneden 500 mOsm/l.
Vermijd tijdens het sporten hypertone sportdranken.
Drink tijdens het sporten water, isotone of hypotone sportdranken. Isotone sportdrank heeft een osmolaliteit van rond 300 mOsm/l en een suikergehalte van 40-80 gram per liter. Hypotone sportdranken heeft een suikergehalte van minder dan 40 gram per liter.
De optimale sportdrank tijdens het sporten is een sportdrank met 6 g suiker per 100 ml.
Drink tijdens het sporten geen koffie want koffie werkt vochtdrijvend waardoor u vaker naar de WC moet en daarmee veel vocht verliest.

Na het sporten:

Na het sporten zijn er 2 manieren om het glycogeenvoorraad weer aan te vullen:
1. De eerste mannier is: neem direct (bínnen 30 minuten) na het sporten 1.2 gram koolhydraten (bij voorkeur snel opneembare suikers, zoals glucose) per kg lichaamsgewicht in. Herhaal dit om het uur gedurende 4-6 uur.
2. De twee manier is: 0.8 gram koolhydraten per kg lichaamsgewicht + 0.4 gram eiwit of aminozuren per kg lichaamsgewicht per uur. Herhaal dit om het uur gedurende 4-6 uur.
Het is aan te raden om na de inspanning 1.5 keer de hoeveelheid water die tijdens de inspanning verloren is gegaan aan te vullen.
Weeg u voor en na het sporten. Bedraagt uw gewichtsverlies meer dan 1 kg dan hebt u tijdens het sporten te weinig gedronken. Iedere kg gewichtsverlies na het sporten staat gelijk aan 1 liter water. Vochtverlies en -aanvulling is per sporttak verschillend. Raadpleeg hiervoor een sportdiëtist!
Neem 10 gram eiwit bínnen 30 minuten na een intensieve krachttraining in want het bevordert de herstel van de spierschade.

Handige websites voor topspporters:

Sportsupplementen (dopingvrije voedingssupplementen voor topsporters)
NOCNSF (kenniscentrum voor topsporters)

Coënzyme Q10 supplementen verbeteren enthotheelfunctie

Onderzoeksvraag:
Coënzyme Q10 (CoQ10) wordt gezien als een potentieel therapeutisch middel voor het verbeteren van de endotheelfunctie (de verwijding en vernauwing van de bloedvaten). Verschillende gerandomiseerde klinische onderzoeken hebben het effect van CoQ10-suppletie op de endotheelfunctie onderzocht. Echter, deze onderzoeken hebben tegenstrijdige resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het slikken van coënzyme Q10 supplementen (CoQ10-suppletie) de enthotheelfunctie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 RCT’s met in totaal 489 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van coënzyme Q10 supplementen de flow-gemedieerde dilatatie significant verberterde [WMD = 1.45, 95% BI = 0.55 tot 2.36, p < 0.02].
Deze significante verbetering bleef onveranderd in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden in de meta-regressie dat de veranderingen in de enthotheelfunctie afhankelijk was van de doseringen van de coënzyme Q10 supplementen [helling = 0.01, 95% BI = 0.004 tot 0.03, p = 0.006].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van coënzyme Q10 supplementen de enthotheelfunctie verbeterde en deze verbetering was dosisafhankelijk.

Oorspronkelijke titel:
Effect of Coenzyme Q10 Supplementation on Vascular Endothelial Function: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Daei S, Ildarabadi A, […], Mohamadi-Sartang M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38630421/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over coënzyme Q10 supplementen en hart- en vaatziekten.

De endotheeldisfunctie is een vroege voorspeller voor hart- en vaatziekten. Een verbeterde endotheelfunctie verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten.

De hartfunctie wordt vaak gemeten aan de hand van flow-gemedieerde dilatatie.

Hartpatiënten worden aangeraden te kiezen voor vezelrijke, vetarme en zoutarme producten.
Vezelrijke, vetarme en zoutarme producten zijn producten met minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal, maximaal 30 En% vet en maximaal 0.2 gram zout per 100 kcal. Vind hier welke producten geschikt zijn voor hartpatiënten.
Bereken hier of uw dagelijkse voeding voldoet aan de eisen voor hartpatiënten.

Bereken hier of uw voeding van afgelopen half jaar voldoet aan de eisen voor hartpatiënten.

Veel noten leiden tot gewichtsafname

Onderzoeksvraag:
Noten worden aanbevolen voor de cardiovasculaire gezondheid, maar er blijft bezorgdheid bestaan dat noten bij kunnen dragen aan de gewichtstoename vanwege hun hoge energiedichtheid. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Leidt het eten van veel noten tot gewichtstoename?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 prospectieve cohort studies met in totaal 569910 deelnemers en 86 RCTs met in totaal 5873 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in cohort studies dat het eten van noten de kans op het krijgen van overgewicht/obesitas significant met 7% [RR 0.93, 95% BI = 0.88 tot 0.98, p 0.001, matig bewijslast] verlaagde.

De onderzoekers vonden in RCT’s geen verband tussen het eten van noten en gewichtstoename [MD = 0.09 kg, 95% BI = -0.09 tot 0.27 kg, p 0.001, hoog bewijslast].

De onderzoekers vonden in de meta-regressie analyses dat het eten van veel noten tot een verlaging van het lichaamsgewicht en het lichaamsvet leidde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel noten tot een verlaging van het lichaamsgewicht en het lichaamsvet leidde.

Oorspronkelijke titel:
Are fatty nuts a weighty concern? A systematic review and meta-analysis and dose-response meta-regression of prospective cohorts and randomized controlled trials by Nishi SK, Viguiliouk E, [...], Sievenpiper JL.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34494363/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van noten en overgewicht.

Uien verlagen causaal slecht cholesterol

Onderzoeksvraag:.
Studies tonen aan dat suppletie met uien effectief kan zijn bij de behandeling van dyslipidemie. Echter, de resultaten blijven controversieel (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt suppletie met uien het cholesterolgehalte of anders gezegd, verlaagt het eten van uien causaal het cholesterolgehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 RCT’s met in totaal 446 deelnemers.

Het aantal deelnemers per studie varieerde tussen 12 en 92.
De interventieduur varieerde tussen 2 en 12 weken.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant verhoogde [MD = 2.29 mg/dL, 95% BI = 0.87 tot 3.72, I2 = 0%].

De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) significant verlaagde [MD = -6.64 mg/dL, 95% BI = -10.91 tot -2.36, I2 = 32%].
Dit significante, verlaagde effect bleef gelijk in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden vergeleken met de placebogroep, dat suppletie met uien het totale cholesterolgehalte significant verlaagde [MD = -5.39 mg/dL, 95% BI = -10.68 tot -0.09, I2 = 49%].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien het totale cholesterolgehalte van mensen met dyslipidemie significant verlaagde [MD = -17.23 mg/dL, 95% BI = -27.99 tot -6.47, I2 = 8%].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien het LDL cholesterolgehalte van mensen met dyslipidemie significant verlaagde [MD = -12.70 mg/dL, 95% BI = -23.12 tot -2.27, I2 = 0%].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat suppletie met uien gedurende minimaal 10 weken het HDL cholesterolgehalte significant verhoogde [MD = 2.81 mg/dL, 95% BI = 1.08 tot 5.54, I2 = 17%].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van uien gedurende minimaal 10 weken het HDL cholesterolgehalte (goed cholesterol) causaal verhoogde, terwijl het totale en LDL cholesterolgehalte (slecht cholesterol) causaal verlaagde. Deze positieve effecten waren het grootst bij mensen met dyslipidemie.

Oorspronkelijke titel:
Effect of onion on blood lipid profile: A meta-analysis of randomized controlled trials by Huang W, Tang G, [...], Wei Z.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8269690

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, groente consumptie, verlaging van het cholesterolgehalte en hart- en vaatziekten.

Bij dyslipidemie is het gehalte van het totale cholesterol en/of het LDL-cholesterol en/of de triglyceriden verhoogd en/of is er sprake van een verlaagd gehalte van het HDL-cholesterol. Dyslipidemie is vaak een voorbode van hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Een causaal verband kan gevonden worden in RCT’s.

Obesitas verhoogt dikke darmkanker bij mannen met Lynch Syndroom

Onderzoeksvraag:
Verhoogt obesitas (BMI>30) de kans op het krijgen van dikke darmkanker bij mensen met het Lynch Syndroom?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 cohort studies met in totaal 2463 deelnemers, waarvan 735 mensen met dikke darmkanker.

Er was geen pubicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat obese mannen met het Lynch Syndroom hadden significant 2 keer zoveel kans op het krijgen van dikke darmkanker dan niet obese mannen met het Lynch Syndroom [SRR = 2.09, 95% BI = 1.23 tot 3.55, I2 = 33%].
Dit signifcante verhoogde risico werd niet teruggevonden voor obese vrouwen met het Lynch Syndroom [SRR = 1.41, 95% BI = 0.46 tot 4.27, I2 = 68%].

De onderzoekers vonden dat elke verhoging van de BMI met 5 kg/m² de kans op het krijgen van dikke darmkanker significant met 49% verhoogde bij mensen met het MLH1-mutatie [SRR = 1.49, 95% BI = 1.11 tot 1.99, I2 = 0%, heel hoge kwaliteitslast].

De onderzoekers concludeerden dat obesitas (BMI>30) de kans op het krijgen van dikke darmkanker verhoogde bij mannen met het Lynch Syndroom, met name met een mutatie in het MLH1-gen.

Oorspronkelijke titel:
A Meta-Analysis of Obesity and Risk of Colorectal Cancer in Patients with Lynch Syndrome: The Impact of Sex and Genetics by Lazzeroni M, Bellerba F, […], Gandini S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8160758

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over dikke darmkanker en overgewicht.

Het Lynch syndroom (HNPCC-Lynch) is een erfelijke aandoening die een verhoogde kans geeft op het krijgen van darmkanker. Bij ongeveer 4% van alle patiënten met darmkanker wordt de ziekte veroorzaakt door het Lynch syndroom. Darmkanker ontstaat bij patiënten met het Lynch syndroom op relatief jonge leeftijd, vaak voor hun 50^ste levensjaar.

Er zijn momenteel 5 genen bekend die betrokken zijn bij het Lynch syndroom, namelijk MLH1, MSH2, MSH6, PMS2 en EpCAM. Mensen met een MLH1-mutatie hebben een kans van 25-70% om tijdens het leven darmkanker te krijgen.

Heb ik overgewicht? Zoja, hoeveel kg moet ik dan afvallen om op gezond gewicht te komen.

Welke maaltijden zijn geschikt voor mensen met overgewicht?

Argininesupplementen als L-arginine verhogen maximale zuurstofopname bij gezonde personen

Onderzoeksvraag:
De werkzaamheid en veiligheid van L-argininesupplementen en hun effect op de maximale zuurstofopname (VO2max) bleven onduidelijk en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt het slikken van arginine de maximale zuurstofopname (VO2max) bij gezonde personen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 RCT’s.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van arginine in de vorm van L-arginine de maximale zuurstofopname bij gezonde personen significant verhoogde [WMD = 0.11 L/min, I2 = 0.0%, p = 0.485].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van argininesupplementen in de vorm van L-arginine de maximale zuurstofopname bij gezonde personen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
The effect of L-arginine supplementation on maximal oxygen uptake: A systematic review and meta-analysis by Rezaei S, Gholamalizadeh M, […], Doaei S.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7883807/

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over eiwitten en sportvoeding.

Arginine is een semi-essentieel aminozuur (bouwstenen van eiwitten) of conditioneel essentieel aminozuur omdat ons lichaam uit het aminozuur glutamine, glutaminezuur en proline zelf arginine kan maken. Arginine zit in zuivel, vis, vlees, granen, peulvruchten, noten en zaden.

Baby's kunnen nog geen arginine aanmaken, maar zij krijgen arginine binnen via borst- of flesvoeding.

Arginine is een voorloper van stikstofoxide, ureum en ornithine (een stof die het verwijderen van urem en ammoniak bespoedigt). Arginine is ook nodig voor de lichaamseigen productie van creatine en kan tevens gebruikt worden voor de vorming van citrulline.

Argininesupplementen komen in de verschillende vormen voor, als arginine-aspartaat, arginine-alpha-ketuglutaraart (AAKG), arginine-ethyl-ester, (di)arginine-ketoisocaproaat (AKIC), arginine-malaat, arginine-nitraat en (100% vrije vorm) L-arginine.

Het maximale zuurstofopname (VO2max) vermogen bepaalt hoeveel zuurstof iemand tijdens de maximale inspanning kan benutten. Dus, hoe hoger dit getal hoe beter de zuurstofvoorziening naar de spieren is. Spieren met een hoge zuurstofvoorziening kunnen een hoge sportsprestatie leveren dan spieren met een lage zuurstofvoorziening.

Een hoge GI dieet verhoogt metabool syndroom

Onderzoeksvraag:
Diëten met een hoge glycemische index (GI) of een hoge glycemische belasting (GL) worden in verband gebracht met de belangrijke risicofactoren die verband houden met het krijgen van het metabool syndroom, zoals dyslipidemie, een hoge bloedglucose- en insulineconcentratie. Echter, de rol van GI en GL in relatie tot het metabool syndroom is nog steeds onderbelicht en controversieel en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een hoge GI of een hoge GL dieet de kans op het krijgen van het metabool syndroom?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 1 cohort studie and 11 cross-sectionele studies met in totaal 36295 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met een lage GI dieet, dat een hoge GI dieet de kans op het krijgen van het metabool syndroom significant met 5% [OR = 1.05, 95% BI = 1.01 tot 1.09, I2 = 58.1%, p = 0.004] verhoogde.
Dit significante, verhoogde risico werd ook teruggevonden in alle subgroepenanalyses, behalve in studies waarbij 24-uurs recalls werden gebruikt.

De onderzoekers vonden in dosisafhankelijke analyses, dat elke verhoging van de GI met 5 punten de kans op het krijgen van het metabool syndroom significant met 2% [OR = 1.02, 95% BI = 1.01 tot 1.02] verhoogde.

De onderzoekers vonden geen verband tussen een hoge GL dieet en de kans op het krijgen van het metabool syndroom.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge GI dieet de kans op het krijgen van het metabool syndroom verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Glycemic index, but not glycemic load, is associated with an increased risk of metabolic syndrome: Meta-analysis of observational studies by Askari M, Dehghani A, […], Alizadeh S.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33928722/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over GI en GL en het metabool syndroom.

De glycemische index (GI) is een manier/methode om aan te geven hoe snel glucose (eenvoudige suiker) in het bloed kan worden opgenomen of hoe snel koolhydraten (complexe suikers) in de darm verteerd kunnen worden. Koolhydraten (complexe suikers) moeten in de darmen afgeproken worden tot eenvoudige suikers anders kunnen ze niet in het lichaam opgenomen worden.

Een product met een hoge GI is een product met een GI van 70 of hoger.
Een product met een lage GI is een product met een GI tot 55.

Bij de glycemische last (GL) wordt zowel rekening gehouden met de hoeveelheid koolhydraten in een product als de hoeveelheid dat iemand van een bepaald product eet. Het berekenen van de GL gaat als volgt: GL = (hoeveelheid koolhydraten in een portie keert GI) gedeeld door 100. De GL kan ook worden ingeschat voor complete maaltijden door het gemiddelde van de GI van alle ingrediënten in de maaltijd te vermenigvuldigen met de totale hoeveelheid koolhydraten in de maaltijd.

Een product met een hoge GL is een product met een GL van 20 of hoger.
Een product met een lage GL is een product met een GL tot 10.

De voedselinname (wat iemand per dag eet) van personen in een studie is lastig te meten en er is niet één techniek die voor elk doel en elke toepassing geschikt is. De voedselinname kan worden nagevraagd door middel van verschillende methodes, zoals dietary history-methode, 24-uurs recall, voedseldagboek of voedselfrequentievragenlijst.

Groene bladgroenten verlagen hart- en vaatziekten

Groene bladgroenten en hart en vaatziekten.jpg

Onderzoeksvraag:.
Verlaagt het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 cohort studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten significant met 7% [gepoolde RR = 0.93, 95% BI = 0.92 tot 0.95] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses, dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van een herseninfarct significant met 8% [RR = 0.92, 95% BI = 0.88 tot 0.96] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses, dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van een hartziekte significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.87 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van groene bladgroenten, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, met name een herseninfarct verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary intakes of green leafy vegetables and incidence of cardiovascular diseases by Ojagbemi A, Okekunle AP, […], Owolabi M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34128951/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, groene bladgroenten en hart- en vaatziekten.

Groene bladgroenten zijn andijvie, boerenkool, brave hendrik, groenlof, krulandijvie, lamsoren, paksoi, palmkool, postelein, raapstelen, snijbiet, spinazie, waterkers en zuring.

Wei-eiwitsupplementen verhogen spiermassa bij volwassenen

Onderzoeksvraag:
Essentiële aminozuren bevorderen het regulatieproces van de spiersynthese (spierproductie). Wei-eiwit dat een grote hoeveelheid essentiële aminozuren bevat, kan dus een aanzienlijk effect hebben op de wijziging van de spiersynthese. Echter, er is onvoldoende bewijs voor het effect van suppletie met soja- en wei-eiwit op de lichaamssamenstelling en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Heeft suppletie met wei-eiwit of soja-eiwit positieve effecten op de lichaamssamenstelling (zoal spiermassa, lichaamsgewicht, vetmassa en vetpercentage) bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 RCT’s met 596 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat wei-eiwitsuppletie de spiermassa bij volwassenen significant verhoogde [WMD = 0.91, 95% BI = 0.15 tot 1.67, p= 0.019].
Dit significante verhoging van de spiermassa werd niet teruggevonden voor soja-eiwitsuppletie.

De onderzoekers vonden geen significante verandering tussen wei-eiwitsuppletie en lichaamsgewicht, vetmassa of vetpercentage bij volwassenen.

De onderzoekers vonden geen significante verandering tussen soja-eiwitsuppletie en lichaamsgewicht, vetmassa of vetpercentage bij volwassenen.

De onderzoekers concludeerden dat wei-eiwitsuppletie de spiermassa bij volwassenen verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Comparison of the effect of soya protein and whey protein on body composition: a meta-analysis of randomised clinical trials by Damaghi MP, Mirzababaei A, […], Mirzaei K.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33971994/

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over wei-eiwit en sportvoeding.

Veel witvlees verlaagt doogaan aan alle oorzaken

Onderzoeksvraag:
De associatie tussen vleesconsumptie en de mortaliteit en morbiditeit van niet-overdraagbare ziekten is uitgebreid onderzocht. Ecther, de relatie tussen de consumptie van witvlees en de gezondheidseffecten blijft controversieel en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het eten van witvlees de kans op mortaliteit en morbiditeit?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 22 prospectieve cohort studies met in totaal 3132149 deelnemers.

De gemiddelde NOS score was 6.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met de laagste consumptie, dat het eten van veel witvlees, de kans op doogaan aan alle oorzaken significant met 6% [gepoolded OR = 0.94, 95% BI = 0.90 tot 0.97, p 0.001, I2 = 95.6%, p 0.001] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel witvlees, de kans op doogaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
White Meat Consumption, All-Cause Mortality, and Cardiovascular Events: A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Lupoli R, Vitale M, […], Vaccaro O.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7924043/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over significant/cohort/RCTs, witvlees en hart- en vaatziekten.

Morbiditeit is een ziektecijfer. Morbiditeit geeft de verhouding aan van het aantal lijders aan een bepaalde ziekte tot de gehele gemeenschap binnen een bepaald tijdsbestek. De morbiditeitsgraad is een kengetal dat de mate van voorkomen van een bepaalde ziekte aangeeft.

Kip en gevogelte (zoals kalkoen, parelhoen, gans en eend) worden witvlees genoemd.

De kwaliteit van het bewijslast in de studies kan worden beoordeeld aan de hand van de Newcastle-Ottawa Scale (NOS)-score. Studie met een NOS-score boven de 6 wordt gezien als kwalitatief hoogstaand.

1.2 tot 60 mg/d carotenoïdensupplementen verlagen overgewicht

Onderzoeksvraag:
Teveel lichaamsgewicht, inclusief overgewicht en obesitas, is een van de belangrijkste factoren die de menselijke gezondheid beïnvloeden en speelt een belangrijke rol bij de wereldwijde ziektelast. Carotenoïden dienen als voorlopers van vitamine A-gerelateerde retinoïden en worden geacht potentiële effecten te hebben op vele ziekten. Echter, de invloed van carotenoïden op mensen met overgewicht is onduidelijk en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het slikken van carotenoïdensupplementen (lycopeen, astaxanthine, cryptoxanthine, α-caroteen en β-caroteen) het lichaamsgewicht, de BMI en de buikomtrek van mensen met overgewicht (BMI>25) of obesitas (BMI>30)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 RCT’s en 8 observationele studies met in totaal 28944 deelnemers.
De interventieduur (duur van de studie) varieerde tussen 20 dagen en 16 weken.

De dosering van de carotenoïden varieerde tussen 1.2 en 60 mg per dag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een laag serum carotenoïdengehalte de kans op het krijgen van overgewicht en obesitas significant met 73% [OR = 1.73, 95% BI = 1.57 tot 1.91, p 0.001] verhoogde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het slikken van carotenoïdensupplementen het lichaamsgewicht van mensen met overgewicht of obesitas significant verlaagde [SMD = -2.34 kg, 95% BI = -3.80 tot -0.87 kg, p 0.001].
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat het slikken van carotenoïdensupplementen het lichaamsgewicht van mensen met overgewicht of obesitas werkelijk verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van carotenoïdensupplementen de BMI van mensen met overgewicht of obesitas significant verlaagde [SMD = -0.95 kg/cm², 95% BI = -1.88 tot -0.01 kg/cm², p 0.001].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.001 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden dat het slikken van carotenoïdensupplementen de buikomtrek van mensen met overgewicht of obesitas significant verlaagde [SMD = -1.84 cm, 95% BI = -3.14 tot -0.54 cm, p 0.001].

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van 1.2 tot 60 mg carotenoïdensupplementen (lycopeen, astaxanthine, cryptoxanthine, α-caroteen en β-caroteen) het lichaamsgewicht, de BMI en de buikomtrek van mensen met overgewicht of obesitas verlaagde. Verder verlaagde het hebben van een laag serum carotenoïdengehalte de kans op het krijgen van overgewicht en obesitas.

Oorspronkelijke titel:
The association between carotenoids and subjects with overweight or obesity: a systematic review and meta-analysis by Yao N, Yan S, […], Cui W.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33977977/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het slikken van carotenoïdensupplementen en overgewicht.

Om te weten hoeveel carotenoïden in het lichaam zit, wordt het gehalte van carotenoïden in het serum van het bloed gemeten. Het serum carotenoïdengehalte in het lichaam kan verhoogd worden door producten te eten die veel carotenoïden bevatten en/of carotenoïdensupplementen te slikken.

Heb ik overgewicht? Zoja, hoeveel kg moet ik dan afvallen om op gezond gewicht te komen.

Welke maaltijden zijn geschikt voor mensen met overgewicht?

Bruine rijst is beter voor het lichaam dan witte rijst

Onderzoeksvraag:
Een paar gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT's) hebben het effect van het eten van bruine rijst op de metabolische parameters (zoals, gewicht, lengte, buikomtrek, nuchtere glucose, LDL, HDL, totaal cholesterol, triglyceriden en bloeddruk) vergeleken met witte rijst. Echter, de bevindingen zijn inconsistent (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is het verlaagde effect van bruine rijst op het krijgen van overgewicht onder volwassenen hoger dan van witte rijst?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s.

De bewijslast is laag tot erg laag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van bruine rijst het lichaamsgewicht significant verlaagde [-1.63 kg, 95% BI = -2.15 tot -1.11, I2 = 97%, n = 6].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van bruine rijst de BMI significant verlaagde [-0.58 kg/m², 95% BI = -0.78 tot -0.37, I2 = 96%, n = 6].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van bruine rijst de buikomtrek significant verlaagde [-2.56 cm, 95% BI = -4.86 tot -0.26, I2 = 88%, n = 5].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van voorgekiemde bruine rijst het lichaamsgewicht significant verlaagde [-1.75 kg, 95% BI = -2.70 tot -0.81, I2 = 99%, n = 4].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van voorgekiemde bruine rijst het totale cholesterolgehalte significant verlaagde [-24.22 mg/dL, 95% BI = -33.03 tot -15.41, I2 = 78%, n = 5].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van voorgekiemde bruine rijst het triglyceridengehalte significant verlaagde [-43.28 mg/dL, 95% BI = -74.05 tot -12.50, I2 = 90%, n = 5].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van voorgekiemde bruine rijst het LDL-cholesterolggehalte (slecht cholesterol) significant verlaagde [-20.05 mg/dL, 95% BI = -29.57 tot -10.52, I2 = 71%, n = 5].

De onderzoekers vonden, vergeleken met witte rijst, dat het eten van voorgekiemde bruine rijst het nuchter bloedsuikergehalte significant verlaagde [-15.83 mg/dL, 95% BI = -25.20 tot -6.46, I2 = 91%, n = 5].

De onderzoekers concludeerden dat het verlaagde effect van bruine rijst op het krijgen van overgewicht bij volwassenen hoger was dan van witte rijst. Verder had het eten van voorgekiemde bruine rijst positieve effecten op het bloedvetgehalte (zoals triglyceriden- en cholesterolgehalte) en het nuchter bloedsuikergehalte.

Oorspronkelijke titel:
The effect of brown rice compared to white rice on adiposity indices, lipid profile, and glycemic markers: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Golzarand M, Toolabi K, […], Mirmiran P.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33905269

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van rijst en overgewicht.

Suikerpatiënten hebben vaak een hoog nuchter bloedsuikergehalte. Dus het is beter voor suikerpatiënten om bruine rijst te eten.
Mensen met overgewicht en hartpatiënten hebben vaak een hoog bloedvetgehalte, een hoog BMI en een groot buikomtrek.

0.1 tot 14 alcoholische dranken per week verlagen veneuze trombo-embolie

Onderzoeksvraag:
De associaties tussen alcoholconsumptie en het krijgen van veneuze trombo-embolie zijn uitgebreid onderzocht, maar de conclusies waren inconsistent en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 cohort studies en 4 patiënt-controle studies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.88 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.84 tot 0.99] verlaagde.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinken, dat het drinken van meer dan 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie niet significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.78 tot 1.06] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van 0.1 tot 14 alcoholische dranken per week, de kans op het krijgen van veneuze trombo-embolie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Meta-analysis of alcohol consumption and venous thromboembolism by Zhang X, Chen X, [...], Li K.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33824981/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over overzichtsartikel/cohort studies, alcoholconsumptie en hart- en vaatziekten.

Veneuze trombo embolie (VTE) een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties na een heup- of knievervangende operatie. Meestal ontstaat het bloedstolsel in een ader van het been (ook wel diep veneuze trombose (DVT) genoemd) of blokkeert het een ader in de longen (ook wel longembolie genoemd).

Rijstzemelenolie verlaagt causaal cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen

Onderzoeksvraag:
Is er een causaal (oorzakelijk) verband tussen het eten van rijstzemelenolie en het verlagen van het serum cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum totale cholesterolgehalte bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -7.29 mg/dL, 95% BI = -11.32 tot -3.25, p = 0.000].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.000 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum LDL-cholesterolgehalte (slecht cholesterol) bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -7.62 mg/dL, 95% BI = -11.10 tot -4.14, p = 0.000].
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden dat het eten van rijstzemelenolie het serum trigyceridengehalte bij volwassenen signficant verlaagde [WMD = -9.19 mg/dL, 95% BI = -17.99 tot -0.38, p = 0.041].
Significant wil zeggen, er kan met 95% zekerheid gezegd worden, dat rijstzemelenolie het serum trigyceridengehalte werkelijk verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van rijstzemelenolie het serum cholesterol- en triglyceridengehalte bij volwassenen causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The impact of rice bran oil consumption on the serum lipid profile in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Pourrajab B, Sohouli MH, […], Shidfar F.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33715544/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies/informatie over causaal verband/RCTs, olieconsumptie, hart- en vaatziekten en het verlagen van het cholesterolgehalte.

Vitamine E supplementen verhoogt BMI van mensen met een normale BMI

Onderzoeksvraag:
Er zijn verschillende mechanismen voorgesteld voor het effect van vitamine E op het gewichtsverlies. Toch hebben verschillende interventionele onderzoeken (studies in mensen) met een breed scala aan doseringen en tijdsduur tegenstrijdige resultaten opgeleverd en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het slikken van vitamine E supplementen het krijgen van overgewicht?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 24 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het slikken van vitamine E supplementen en gewichtsverlies [WMD = 0.15, 95% BI = -1.35 tot 1.65, p = 0.847].
Niet significant omdat de gevonden p-waarde van 0.0847 groter was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers vonden geen verband tussen het slikken van vitamine E supplementen en het verlagen van de BMI [WMD = 0.04, 95% BI = -0.29 to 0.37, p = 0.815].

De onderzoekers vonden geen verband tussen het slikken van vitamine E supplementen en het verlagen van de buikomtrek [WMD = -0.19 kg, 95% BI = -2.06 to 1.68, p = 0.842].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het slikken van vitamine E supplementen de BMI van mensen met een normale BMI (18.5 tot 24.9) significant verhoogde [p = 0.047].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine E supplementen de BMI van mensen met een normale BMI (18.5 tot 24.9) verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Can vitamin E supplementation affect obesity indices? A systematic review and meta-analysis of twenty-four randomized controlled trials by Emami MR, Jamshidi S, […], Aryaeian N.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33632535/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine E, BMI en overgewicht.

Heb ik overgewicht?

175-350 gram vette vis per week voor hartpatiënten

Onderzoeksvraag:
Cohortstudies rapporteren inconsistente (tegenstrijdige) associaties tussen de visconsumptie, een belangrijke bron van lange-keten ω-3-vetzuren (omega-3 vetzuren) en het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten en mortaliteit. Of de associaties (verbanden) tussen mensen met en zonder hart- en vaatziekte verschillen, is niet bekend en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is het beschermende effect van visconsumptie op hart- en vaatziekten onder patiënten met en zonder hart- en vaatziekten hetzelfde?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 cohort studies met in totaal 191558 deelnemers.

De gemiddelde leeftijd was 54.1 jaar en 47.9% was man.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van ten minste 175 gram vis per week, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten onder mensen met hart- en vaatziekten met significant met 16% [HR = 0.84, 95% BI = 0.73 to 0.96] verlaagde.
Dit verlaagde risico was niet meer significant bij een visconsumptie van 350 gram of hoger per week.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden dat het eten van ten minste 175 gram vis per week, de kans op doodgaan aan alle oorzaken onder mensen met hart- en vaatziekten significant met 18% [HR = 0.82, 95% BI = 0.74 to 0.91] verlaagde.
Dit verlaagde risico was niet meer significant bij een visconsumptie van 350 gram of hoger per week.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 5 gram vis met een hoog omega-3 vetzurengehalte (oftewel vette vissen) per dag, de kans op het krijgen van hart- en vaatziekte onder mensen met hart- en vaatziekten significant met 6% [HR = 0.94, 95% BI = 0.92 to 0.97] verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder mensen zonder hart- en vaatziekten.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 175 tot 350 gram vis per week, met name vette vis, de kans op het krijgen van zowel hart- en vaatziekten als doodgaan aan alle oorzaken onder mensen met hart- en vaatziekten verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Associations of Fish Consumption With Risk of Cardiovascular Disease and Mortality Among Individuals With or Without Vascular Disease From 58 Countries by Mohan D, Mente A, […], Yusuf S.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33683310/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over visconsumptie en hart- en vaatziekten.

Dagelijks 1 kopje groene thee verbetert geheugen

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van alcohol, koffie of thee het risico op het krijgen van cognitieve gebreken/stoornissen (zoals dementie of ziekte van Alzheimer)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 29 prospectieve cohort studies (131777 deelnemers voor alcohol, 333843 deelnemers voor koffie 20411 deelnemers voor thee).
De NOS score was 8.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinkers, dat het drinken van minder dan 11 gram alcohol per dag, het risico op het krijgen van cognitieve gebreken of alleen dementie significant verlaagde.
Echter, dit verlaagde risico was niet meer significant boven 11 gram alcohol per dag.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinkers, dat het drinken van minder dan 2.8 kopjes koffie per dag, het risico op het krijgen van cognitieve gebreken significant verlaagde.
Echter, koffiedrinken was geen significante beschermende factor voor cognitieve stoornissen in groepen met een gemiddelde leeftijd kleiner dan 60 jaar.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinkers, dat het drinken van minder dan 2.3 kopjes koffie per dag, het risico op het krijgen van dementie significant verlaagde.
Significant wil zeggen, er is een verband bij een 95% betrouwbaarheid.

De onderzoekers vonden vergeleken met niet-drinkers, dat elk verhoging met 1 kopje groene thee per dag, het risico op het krijgen van cognitieve gebreken significant met 6% [relatieve risico = 0.94, 95% BI = 0.92 tot 0.97] verlaagde.
Significant omdat relatieve risico van 1 niet in de 95% BI van 0.92 tot 0.97 zat. Relatieve risico van 1 wil zeggen, er is geen verband/risico.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks drinken van zowel minder dan 11 gram alcohol, minder dan 2.8 kopjes koffie als minimaal 1 kopje groene thee, het risico op het krijgen van cognitieve gebreken verlaagden.

Oorspronkelijke titel:
Alcohol, coffee and tea intake and the risk of cognitive deficits: a dose-response meta-analysis by Ran LS, Liu WH, […], Wang W.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8061189/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over thee-, koffie- en alcoholconsumptie en het verbeteren van het cognitief geheugen.

Soja verlaagt causaal bloeddruk bij volwassenen

Onderzoeksvraag:
Soja heeft verschillende gunstige effecten op hart- en vaatziekten. Echter, de resultaten in klinische onderzoeken (studies) zijn dubbelzinnig (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Is er een causaal verband tussen het eten van soja en het verlagen van de bloeddruk bij volwassenen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat soja-suppletie de systolische bloeddruk (bovendruk) significant verlaagde [MD = -1.64, 95% BI = -3.25 tot -0.04 mmHg, I2 = 50.5%].
Dit significant verlaagde effect werd in de subgroepenanalyses teruggevonden in jonge deelnemers met een lage baseline (aan het begin van de studie) bloeddruk en gedurende maximaal 16 weken soja-suppletie (slikken van soja-supplementen).

De onderzoekers vonden dat soja-suppletie de diastolische bloeddruk (onderdruk) significant verlaagde [MD = -1.21, 95% BI = -2.29 tot -0.12 mmHg, I2 = 50.7%].
Dit significant verlaagde effect werd in de subgroepenanalyses teruggevonden in jonge deelnemers met een lage baseline (aan het begin van de studie) bloeddruk en gedurende maximaal 16 weken soja-suppletie.

De onderzoekers concludeerden dat soja-suppletie gedurende maximaal 16 weken de bloeddruk bij volwassenen causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Soy intake is associated with lowering blood pressure in adults: A systematic review and meta-analysis of randomized double-blind placebo-controlled trials by Mosallanezhad Z, Ranjbar S, […], Jalali M.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33636295/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over soja, het verlagen van de bloeddruk en hart- en vaatziekten.

3 keer per week 30-60 minuten aërobe training met een matige intensiteit verlaagt causaal buikvet

Onderzoeksvraag:
Wat is de beste methode van lichamelijke oefeningen om buikvet (visceraal vet) te verlagen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 32 RCT’s met in totaal 1900 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat 30-60 minuten intervaltraining met een hoge intensiteit (HIIT) voor 3 keer per week gedurende 12-16 weken [SMD = -0.39, 95% BI = -0.60 tot -0.18) en 30-60 minuten aërobe training met een matige of hoge intensiteit, voor 3 keer per week gedurende 12-16 weken [SMD = -0.26, 95% BI = -0.38 tot -0.13] het buikvet signfiicant verlaagde.

De onderzoekers vonden dat krachttraining, aërobe training in combinatie met krachttraining en sprintintervaltraining geen significant verlaagd effect hadden op het buikvet.

De onderzoekers vonden dat 150 minuten lichamelijke oefeningen per week, geen effect hadden op buikvet.

De onderzoekers concludeerden dat 30-60 minuten intervaltraining met een hoge intensiteit, 3 keer per week gedurende 12-16 weken of 30-60 minuten aërobe training met een matige of hoge intensiteit, 3 keer per week gedurende 12-16 weken het buikvet causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effect of exercise intervention dosage on reducing visceral adipose tissue: a systematic review and network meta-analysis of randomized controlled trials by Chang YH, Yang HY and Shun SC.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33558643/

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer over vet en sportvoeding.
Een causaal verband kan worden gevonden in RCTs.
Teveel buikvet (visceraal vet) vergroot de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten en diabetes type 2 (suikerziekte type 2).

Aërobe training met een matige intensiteit zijn lichamelijke oefeningen met een MET-waarde van 3 tot 6.

Lichamelijke oefeningen	MET-score
Ramen lappen	3.2 MET
Wandelen met 5 km/u	3.5 MET
Harken in de tuin	4.0 MET
De trap nemen (rustig omhoog)	4.0 MET
Elektrisch fietsen met hoge motorassistentie aan 23.4 km/u	5.2 MET
Zwemmen (recreatieve schoolslag)	5.3 MET
Eektrisch fietsen met lage motorassistentie aan 21 km/u	5.7 MET
Fietsen aan 15 km/u	5.8 MET

(MET-waarde van de activiteit x 3.5 x lichaamsgewicht in kg)/200 = Energieverbruik per minuut (kcal/min).

Een voorbeeld:
Een man weegt 72 kilogram en lapt gedurende 30 minuten de ramen. Hoeveel energie heeft hij dan verbruikt?

Berekening:
(3.2 MET x 3.5 x 72 kg)/200 = 4.0 kcal per minuut
4.0 kcal per minuut x 30 minuten = 120 kcal

Dus 30 minuten ramen lappen, levert deze man een energieverbruik van 120 kcal op.

Vitamine D supplementen tijdens zwangerschap of kindertijd verlaagt vetzucht bij kinderen

Onderzoeksvraag:
Een vitamine D-tekort tijdens de zwangerschap of kindertijd wordt geassocieerd met een ongunstige groei bij kinderen. Echter, er is geen systematische review uitgevoerd naar het effect van de vitamine D suppletie (het slikken van vitamine D supplementen) tijdens de zwangerschap en kindertijd op de groei en lichaamssamenstelling bij kinderen. Daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verlaagt het slikken van vitamine D supplementen tijdens de zwangerschap of kindertijd de kans op het krijgen van adipositas (vetzucht) bij kinderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 RCT’s met in totaal 4583 deelnemers.
De dosering van vitamine D supplementen in de interventiegroep (groep met vitamine D supplementen) was 60.000 IE/4 weken (1.500 mcg/4 weken) of 60.000 IE/8 weken en in de controle groep (groep zonder vitamine D supplementen) was 400 IE/dag.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D supplementen tijdens de zwangerschap tot een hogere huidplooidikte van de triceps (mm) [MD = 0.33, 95% BI = 0.12 tot 0.54, I2 = 34%] bij pasgeborenen leidde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D supplementen tijdens de zwangerschap of kindertijd tot een hoge z-score van lengte-bij-leeftijd [MD = 0.29, 95% BI = 0.03 tot 0.54, I2 = 0%] bij zuigelingen van 1 jaar oud leidde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D supplementen tijdens de zwangerschap of kindertijd tot een lage BMI [MD = -0.19, 95% BI = -0.34 tot -0.04, I2 = 0%] bij zuigelingen van 3-6 jaar oud leidde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D supplementen tijdens de zwangerschap of kindertijd tot een lage BMI z-score [MD = -0.12, 95% BI = -0.21 tot -0.04, I2 = 0%] bij zuigelingen van 3-6 jaar oud leidde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine D supplementen tijdens de zwangerschap of kindertijd de kans op het krijgen van adipositas (vetzucht) bij kinderen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effect of Vitamin D Supplementation in Early Life on Children's Growth and Body Composition: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Ma K, Wei SQ, [...], Wen SW.

Link:
https://www.mdpi.com/2072-6643/13/2/524/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D, BMI en overgewicht.

Met een huidplooimeter kan de dikte van de huidplooi bepaald worden. Met behulp van de gemeten huidplooien kan een voorspelling worden gedaan over de totale lichaamsvetmassa. De metingen zijn gebaseerd op het uitgangspunt dat het vet regelmatig verdeeld is over het lichaam en de dikte van huidplooien dus een maat is voor de hoeveelheid subcutaan vet die representatief is voor de totale hoeveelheid lichaamsvet.

Subcutaan vet is het vet dat voor iedereen zichtbaar is. Dit is het vet dat u vast kunt pakken.

Adipositas (vetzucht) verhoogt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekte en diabetes mellitus type 2 (suikerziekte type 2).

Omega-3 vetzuren via voeding verlaagt recidief veneuze trombo embolie

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van omega-3 vetzuren of vis de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 8 prospectieve cohort studies.

De follow-up duur (de duur van de studies) varieerde van 0.5 tot 19 jaar.
De grootte van de studies varieerde tussen 595 en 80263 deelnemers.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden geen verband tussen het eten van vis en de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE) [multi-variable adjusted RR = 1.02, 95% BI = 0.93 tot 1.11, p = 0.709, I2 = 33%, p = 0.176].
Geen verband werd ook teruggevonden in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van veneuze trombo embolie (VTE) significant met 11% verlaagde [multi-variable adjusted RR = 0.89, 95% BI = 0.80 tot 0.98, p = 0.024, I2 = 0%, p = 0.469].
Dit significant verlaagde risico werd ook teruggevonden in de sensitiviteitsanalyses.

De onderzoekers vonden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van recidief veneuze trombo embolie (VTE) significant met 55% verlaagde [multi-variable adjusted RR = 0.45, 95% BI = 0.25 tot 0.81, p = 0.008, I2 = 26.4%, p = 0.244].
Significant omdat de gevonden p-waarde van 0.008 kleiner was dan de p-waarde van 0.05.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van omega-3 vetzuren de kans op het krijgen van recidief veneuze trombo embolie verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Associations of Fish and Omega-3 Fatty Acids Consumption With the Risk of Venous Thromboembolism. A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies by Zhang Y, Ding J, [...],Li Y.

Link:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7793732/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over omega-3 vetzuren, visconsumptie en hart- en vaatziekten.

Veneuze trombo embolie (VTE) is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties na een heup- of knievervangende operatie. Meestal ontstaat het bloedstolsel in een ader van het been: diep veneuze trombose (DVT) of blokkeert het een ader in de longen: een longembolie.
Een veneuze trombo embolie kan behandeld worden met een directwerkend oraal anticoagulans (DOAC) of met de combinatie van een laagmoleculairgewicht-heparine (LMWH) en een vitamine K-antagonist (VKA) als initiële behandeling, gevolgd door een 3-6 maanden durende de onderhoudsbehandeling met een vitamine K-antagonist.

Dagelijks 1 mg heme-ijzer via voeding verhoogt doodgaan aan hart- en vaatziekten

Onderzoeksvraag:
Veel studies hebben het verband tussen de ijzer-inname via voeding en de sterfte als gevolg van hart- en vaatziekten onderzocht, maar de resultaten waren inconsistent (tegenstrijdig) en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verhoogt een hoge ijzer-inname via voeding de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 19 prospectieve cohort studies met in totaal 720427 deelnemers, waarvan 46045 mensen zijn doodgegaan aan hart- en vaatziekten.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden wanneer vergeleken werd met de laagste inname, verhoogde de hoogste inname van heme-ijzer via voeding, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 19% [gepoolde RR = 1.19, 95% BI = 1.01 tot 1.39].

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg heme-ijzer (heem-ijzer) per dag via voeding, de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten significant met 25% [gepoolde RR = 1.25, 95% BI = 1.17 tot 1.33] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 mg heme-ijzer per dag via voeding, de kans op doodgaan aan een beroerte significant met 17% [gepoolde RR = 1.17, 95% BI = 1.04 tot 1.32] verhoogde.

De onderzoekers vonden een lineair verband tussen de ijzer-inname via voeding en doodgaan aan hart- en vaatziekten [p non-lineair > 0.05].

De onderzoekers concludeerden dat een hoge inname van heme-ijzer via voeding (minstens 1 mg per dag), de kans op doodgaan aan hart- en vaatziekten verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary iron intake and risk of death due to cardiovascular diseases: A systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies by Han M, Guan L, […], Lu J.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32674239/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over ijzer en het verlagen van hart- en vaatziekten.

Heme-ijzer zit in vlees en vleesproducten. Het heme-ijzergehalte van levensmiddelen kunt u opzoeken in de NEVO-tabel.

Heme-ijzer (als onderdeel van hemoglobine) is verantwoordelijk voor de rode kleur van het vlees. Dus hoe roder het vlees, des hoger het gehalte aan heme-ijzer is.
100 gram pekelvlees levert 2.6 mg heme-ijzer.
100 gram runderrookvlees levert 2.1 mg heme-ijzer.
100 gram lamsvlees 10 g vet gem. rauw levert 1.2 mg heme-ijzer.
100 gram kalfsvlees >5 g vet gem. rauw levert 0.9 mg heme-ijzer.
100 gram vleeswaren levert 0.8 mg heme-ijzer.
100 gram varkensvlees >15 g vet rauw gem. levert 0.4 mg heme-ijzer.
100 gram kipfilet rauw levert 0.2 mg heme-ijzer.

Astaxanthine verhoogt causaal goed cholesterolgehalte

Onderzoeksvraag:
Eerdere studies missen consistente conclusies over de vraag of astaxanthine daadwerkelijk verband houdt met de verschillende gezondheidsvoordelen, zoals wordt beweerd en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het eten van astaxanthine causaal de risicofactoren van suikerziekte of hart- en vaatziekten?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 RCT’s.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van astaxanthine het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) significant verhoogde [WMD = 1.473 mg/dL, 95% BI = 0.319 tot 2.627, p = 0.012].

De onderzoekers vonden dat het eten van astaxanthine gedurende minimaal 12 weken het CRP-gehalte significant verlaagde [WMD = -0.528 mg/L, 95% BI = -0.990 tot -0.066].

De onderzoekers vonden dat het eten van minimaal 12 mg astaxanthine per dag het CRP-gehalte significant verlaagde [WMD = -0.389 mg/dL, 95% BI = -0.596 tot -0.183].

De onderzoekers concludeerden dat het eten van astaxanthine het HDL-cholesterolgehalte (goed cholesterol) causaal verhoogde, terwijl het eten van minimaal 12 mg astaxanthine per dag gedurende minimaal 12 weken het CRP-gehalte causaal verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
The effects of astaxanthin supplementation on obesity, blood pressure, CRP, glycemic biomarkers, and lipid profile: A meta-analysis of randomized controlled trials by Xia W, Tang N, [...], Zhu Y.

Link:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32755613/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over astaxanthine, cholesterol en het verlagen van het CRP-gehalte.

Astaxanthine is een roodachtige carotenoïde en wordt aangetroffen in de microalgen van de bloedregenalg. Zalm, forel, zeebrasem, garnalen, kreeft, vis en eieren bevatten ook veel astaxanthine.

De concentratie van astaxanthine is 1% tot 3% in microalgen.
Een gebruikelijke dosis die aan mensen wordt geadviseerd is 2-12 mg astaxanthine per dag.

Een causaal verband kan aangetoond worden in RCT’s.